DISTINCTIO XXV.

Consequenter dicendum est de Ordine ex parte suscipientis Ordinem: qui scilicet inhabiles sint ad susceptionem minorum vel malorum; ubi quaeritur quae sunt causae quae repellunt ab Ordine.

a. Ponuntur autem tria in genere: irregularitas quae nec est ex crimine nec ex infamia, ut in bigamo, et crimen, et infamia. Haec autem omnia ad irregularitatem in genere reducuntur. - Et est irregularitas inhabilitas ad rectam Ordinis susceptionem. Dico autem 'rectam', cum post susceptionem characteris, in quo confertur potestas, recte potest sequi administratio.

b. Est autem quaedam inhabilitas tum ex parte corporis, tum ex parte animae, tum ex parte coniuncti. - Ex parte corporis, ratione deformitatis sive defectus membri ; et dicuntur ii corpore vitiari. Circa quos distinguitur: aut sponte sunt vitiari, aut casu. Si sponte, nulla causa iusta interveniente, repellitur, et promotus deicitur, ut 33 distinctione, Maritum ; et 55, Si quis a medicis . Sed si iusta est causa, ut leprae futurae, non prohibetur, ut Tertiis, De corpore vitiatis, Ex parte dilecti ; nisi generet deformitatem, quoniam si generat, omni casu repellitur, ut 55 distinctione, Lator . - Si vero casu, aut hoc est in membris magnis, et tunc repellitur si deformitatem generet, ut 55 distinctione, Si evangelica in parvis vero minime, etiam si sua culpa vitium incurrat, nisi deformitatem generet, ut Primis, De vitiatis corpore, De presbytero .

c. Si vero fuerit ex parte animae, aut ex parte intellectus, aut affectus. Ex parte intellectus, sicut illiterati et infideles. Ex parte affectus, ut schismatici et publice poenitentes et infames. - Qui autem sint infames, habetur III, quaestione 5, Constituimus , ubi dicitur quod " homicidae, malefici, fures, sacrilegi, raptores, adulteri, incesti, venefici, criminosi, periuri, iuste repellendi sunt, quia funesta est vox eorum ". Et loquitur ibi in causa accusationis, et simile est in causa Ordinis.

A. Ex parte vero coniuncti trahitur inhabilitas tum secundum pravam dispositionem in ipso respectu alterius, tum non respectu alterius. Non respectu alterius, ut sunt energumeni, epileptici et frenetici. Respectu alterius, multipliciter. Vel quoad patrem carnalem, sicut qui nati sunt in adulterio. Vel quoad eum qui reputatur pater spiritualis, sicut qui baptizati sunt ab haereticis extra formam Ecclesiae, vel rebaptizati ad introducendum haeresim, vel qui moram fecerint in conversatione haeretica. Vel respectu alterius personae quae fit quasi una caro, sicut sunt bigami. - Bigamus autem reputatur qui castitatem promissam violat, ut XXVII, quaestione 1, Quotquot ; et qui contraxit cum vidua vel corrupta, ut Secundis, [ De bigamis], De bigamis ; qui unam de facto et alteram habuit de iure diversis temporibus, ut Tertiis, De bigamis, Nuper ; qui duas uxores simul habuit, XXXI, quaestione 1, Quomodo virginibus ; qui diversis temporibus habuit duas, 26 distinctione, Deinde, Acutius ; qui scienter cognovit adulteram uxorem. 34 distinctione, Si cuius . - Vel respectu domini, sicut accidit de servis. Circa quos distinguitur. "Servus, si sciente domino et non contradicente ordinatur, eo ipso efficitur liber", ut 54 distinctione, Si servus . Si autem domino ignorante, sed episcopo sciente vel praesentatore quod sit servus, tunc cfficitu liber, et episcopus vel pracsentator debet dare domino sue poenam, scilicet duos servos, ut 54 distinctione, Si servus Sed si non habent unde solvant, solvat Ecclesia, aut domine suo restituatur, vel det vicarium pro se. Si vero nescientibus ipsis est ordinatus, si fuerit in minoribus Ordinibus deponitur et remanet servus, ut 54 distinctione, Ex antiquis Si vero fuerit in sacris Ordinibus, det pro se vicarium ve pretium, vel Ecclesia pro ipso; aliter restituendus est domino Si sacerdos est, liber est; sed aufertur ei peculium et datur domino, vel serviat ei in divinis officiis, 54 distinctione, Frequens , e. Aut comparatur ad alterum transgrediendo illud preceptum : Non occides: in reliquis enim fiebat comparatio iuxta priora praecepta. Distinguitur autem circa homicidam. Licet enim crimen tollatur, ut in Baptismo, non tamen tollitur irregularitas. Unde non omnis poena peccati tollitur per Baptismum: quaedam enim sunt poenae, quae, si proprie considerentur, sunt materia ad bonum vel ad declinationem mali; et istae non tolluntur per Baptismum. Sicut accidit de eo qui contraxit cum una uxore ante Baptismum, et post Baptismum cum alteras non tollitur irregularitas bigamiae secundum Augustinum . - Est autem bigamus repellendus pluribus rationibus. Una est propter defectum sacramenti, quia carnem suam divisit ; alia, propter dignitatem Ordinis; tertia, propter signum incontinentiae, quia de una ad aliam transivit, ut 82 distinctione, Proposuisti ; quarta est, eo quod non habet frontem hortandi continentiam vidualem, ut 26 distinctione, Una . - Sed de homicida distinguitur, quia aut committitur homicidium ex necessitate, aut casu, aut voluntate. Si necessitate, aut inevitabili, aut non. Si evitabili, ad superiores Ordines non potest ascendere, sed in iam coeptis potest tolerari, ut 50 distinctione, De his clericis . Si inevitabili, sine dispensatione potest ministrare in susceptis, sed ad superiores habendos petat dispensationem, ut Secundis, De homicidio, Suggestum . Nec obstat quod dicitur in Primis, De homicidio, Lator , ubi dicitur quod ad superiores talis licite possit promoveri, ut videtur ; sed hoc intelligendum est ex dispensatione. - Si casu commisit homicidium, aut dedit operam rei licitae, aut non. Si [rei licitae operam] dedit, non ei imputatur, sed potest ministrare in suscepto et ad superiorem ascendere, ut Tertiis, De homicidio, Ex parte . Si rei illicitae operam dedit, tunc non potest in suscepto ministrare, ut 50 distinctione, Clerico . - Si quis vero voluntate occidit, nunquam dispensandum est cum eo, ut eadem distinctione, cap. Miror . - De epilepticis autem distinguitur. Aut frequenter cadunt, et tunc non debent ministrare, ut VII, quaestione 2, cap. 2 . Si autem raro, sed emittunt voces confusas, nec sic debent ministrare, ut eodem capitulo. Si autem raro nec emittunt voces confusas, possunt, sed habere debent adiutores, ut VII, quaestione 1, Illud . Promoveri autem non debent tales ex quo semel sunt passi, ut 33 distinctione, Maritum , ubi dicit Gregorius: "Maritum duarum matronarum post Baptismum clericum non ordinandum censuimus ; nec illum qui semetipsum abscidens, quodlibet membrum, indignatione aliqua (Vel iusto) vel iniusto timore superatus, truncaverit; nec qui usuras accepisse convincuntur, aut in scena lusisse frequenter noscuntur ; nec eum qui publica poenitentia mortalia crimina deflevit; nec illum qui in furiam aliquando versus insanivit, vel afflictione diabolica vexatur ; nec qui per emptionem ad imitationem Simonis magi pecuniam obtulit , nec qui meretricem in matrimonium assumpsit". Sed, ut habetur XXXII, quaestione 1 , non est culpandus talis, quin possit promoveri, vel [qui] non virginem.

f. Aut transgreditur illud praeceptum : Non furaberis, emens vel vendens spirituale vel ei annexum, sicut simoniacus vel giezita . Definitur autem simonia "studiosa voluntas emendi vel vendendi spirituale vel ei annexum " . Et dicitur simonia quandocumque aliquid attenditur vel fit vel committitur, quo non gratis vel minus gratis conferatur vel exerceatur aliquod spirituale ; sub quo includitur spes percipiendi post. -Et notatur triplex munus: a manu, a lingua, ab obsequio. Unde Gregorius in quadam homilia : "Munus a manu est pecunia ; munus a lingua, favor , munus ab obsequio servitus impensa indebite. Unde Is. 33,15: Beatus qui proicit avaritiam ex calumnia et excutit manum suam ab omni munere. Tribuens ergo Ordines ab omni munere manus excutit, quando in divinis rebus, non solum ullam pecuniam, sed nec humanam gratiam vel favorem requirit". Et Gregorius in Registro : " Si quis iniusto cordis amore vel sordidis precibus oris, sive comitatu vel servitio manuali, sive fraudulento munusculo" vel armatis precibus "episcopalem vel sacerdotalem, non lucro animarum, sed inanis gloriae avaritia fultus, dignitatem acceperit, et in vita sua non sponte reliquerit eumque mors in aspera non invenerit poenitentia, proculdubio in aeternum peribit". - Sed de illo qui recipit sacramenta a simoniaco distinguitur. Nam si ab occulto simoniaco scienter recipit sacramenta, repellendus est, ut I, quaestione 1, Si qui a simoniacis , et Tertiis, De simonia. Per tuas . Sed ab illo qui adhuc toleratur ab Ecclesia non scienter potest recipere ; quia licet quilibet peccator sit quoad se suspensus, ut I, quaestione 1, Sacerdotes , non tamen quoad alios.

ut XV, quacstione ultima . Quandoque autem est suspensus quoad alios et quoad se, ut Tertiis, De clericis, Perpetuo ; et tunc nullatenus licet.

a. De iis autem qui sub interminatione anathematis prohibiti suscipiunt Ordines, quaeritur utrum sint excommunicati. Et dicunt quidam : Ubi talis excommunicatio fit a praelato, excommunicatus est; ubi autem a canone, non. sed excommunicandus. Sed videtur quod non sit excommunicatus, ut in Primis, De iure patronatus, Relatum . ubi dicitur quod est excommunicandus.

Ii. Quaeritur etiam de eo qui excommunicatus recipit Ordines, an possit cum eo dispensari et a quo. Et videtur quod a suo praelato: argumentum in Primis, De eo qui furtive accepit Ordines . Et praeter hoc, videtur quod suscipiendo est excommunicatus ; et cum tali potest episcopus dispensare.

i. Praeterea, si quis, dum esset in saeculo. incidit in canonem latae sententiae, si postmodum transeat in religionem, quaeritur an abbas possit cum absolvere. Et videtur quod non, ut Primis, De sententia excommumcationis, Consuluit . - Sed quod possit in casu, habetur Tertiis, De sententia excommunicationis, Cum illorum absolutio : " Distinguendum enim, quia tales aut sciunt se esse excommunicatos, vel non recolunt tactum pro quo in canonem latae sententiae inciderunt, vel factum scientes, iuris ignari, nesciunt se teneri exinde. Primos, si fuerint saeculares. censemus eos a susceptis Ordinibus deponendos perpetuo. In reliquis vero casious, tam archiepiscopi quam episcopi, absque speciali Sedis Apostolicae mandato, se noverint non habere dispensandi facultatem. Si vero huiusmodi fuerint claustralcs, licet a bonae inemoriae Alexandro papa fuerit constitutum quod 'monachi et canonici regulares, quocumque modo se in claustro percusserint, non sint ad Apostolicam Sedem mittendi, sed secundum prudentiam et discretionem abbatis [disciplime subdantur]. et si abbatis discretio non sufficit, providentia dioecesani [episcopi] est adhibenda'; et alibi : 'Quod de saeculo fugientes, qui habitum religionis in monasterio susceperunt et inter cetera confitentur se tale ante ingressum commisisse delictum, per quod ipso actu sententiam excommunicationis incurrerint, sine licentia Romani Pontificis abbas eorum neque debet neque potest absolvere, quamvis praesumptionem delinquentium debita possit animadversione punire': Nos tamen, in favore religionis [et] ne habeant materiam evagandi, quod in talibus absolutionis beneficium valeant impertiri eorum abbatibus indulgemus, nisi eorum excessus adeo exstiterit difficilis, utpote si ad mutilationem membri vel sanguinis effusionem est processum, aut in abbatem vel episcopum violenta manuum iniectio facta. Si vero claustralis in religiosam personam alterius claustri manus iniecerit, per abbatem proprium et eius qui passus est iniuriam absolvatur. (Quod si clericum percusserit saecularem], non nisi per Apostolicam Sedem, ut scandalum evitetur, poterit absolutionis beneficium promereri. Si vero hos ad Ordines promoveri contingat, si fuerint scienter Ordines suscepti in excommunicatione, maneant suspensi ab exsecutione Ordinis. Circa reliquos vero poterit abbas dispensare, nisi grave factum fuerit et notabile, et vehementer contra ignorantiam vel oblivionem praesumatur ".

k. De iis autem quaeritur, qui furtive suscipiunt Ordinem, an habeant Ordinis exsecutionem, et an possit cum eis dispensari. - Respondemus: si non fuerit a praelato suo prohibitus sub interminatione anathematis, poterit episcopus cm "imposita ei satisfactione condigna, in promotione sua ad sacerdotale officium dispensare ". Si vero fuerit prohibitus praedicto modo, si habitum susceperit regularem et in eo laudabiliter fuerit conversatus, poterit cum eo episcopus misericorditer dispensare, ut Primis, De eo qui furtive suscepit Ordines, Veniens .

I. Sunt quidam obligati ratiociniis dominorum saecularium, qui, dum fuerint detenti, irregulares sunt quoad maiores Ordines. Unde Isidorus, libro ''De officiis : " Quomodo valebit homo saecularis, saecularibus negotiis diu occupatus, sacerdotis magisterium adimplere, cuius nec officium tenuit nec disciplinam agnovit" ?

De illis iterum dicit, qui volunt hereditarie bona spiritualia obtinere : Quidam "successores suos filios vel de sua progenie nituntur facere, ut conentur posteris suis praesulatus vel ecclesiastici beneficii relinquere dignitatem, clini nec Moyses, amicus Dei, hoc facere voluerit, sed Iesum de alia tribu elegit", ut Num. 13,9: fuit enim de tribu Ephraim ; ut principatus populi non sanguini esset deferendus, sed vitae meritis". - Subiungit etiam quod crimine irretiti sint irregulares: "Quod post Baptismum aliquo mortali corruptus ad sacerdotium non promoveatur, Lex testatur, quae praecipit (sacerdotibus) ne aliquod pecus vitiatum ad aram Dei offerant. Levit. 21. Unde in Num. 19 vitula ruta non aliter offerri iubetur, nisi quae terrena opera non fecerit, iugumque delicti non traxerit, nec vinculis peccatorum fuerit alligata ". ''" Qua enim fronte officium corripiendi assumit, cui dici potest: Ante. se doce quae recta sunt", episcope. Sed hoc intelligendum in notorio, ex quo trahitur infamia.

Circa vero simoniani quaedam specialiter sunt inquirenda, tum ratione eius quod dicitur: 'studiosa voluntas', tum ratione eius quod dicitur: 'emendi vel vendendi, tum ratione ultimae partis .

a. Quaeritur autem, si simoniacus est irregularis, utrum omnis qui habet Voluntatem studiosam emendi vel vendent irregularis dicatur. Quod videtur ex definitione. - Respondemus: non propter hoc est irregularis, sicut (nec) homicida (sola) voluntate; ratione enim actus contrahitur irregularitas. Unde est voluntas studiosa 'ad actum' et 'cum actu'; ratione unius contrahitur, non ratione alterius.

b. Item, quaeritur ratione secundae partis. Nihil enim nugis spirituale est quam regnum caelorum; sed illud emitur, ut Matth. 13,45: Simile est regnum caelorum homini negotiatori ne. Et dicit Augustinus in homilia : "Nihil vilius cum emitur, nihil carius cum habetur ". Emitur autem operibus caritate informatis: paupertate regnum, vilitate gloria, fame satietas, morte vita. - Si hoc, numquid possunt similiter opera spiritualia fieri pro beneficio spirituali habendo ? - Respondemus quod non competit: quia, cum fiunt pro regno, convertuntur ad finem debitum; reliquo modo distorquentur a fine. Et nota quod bona Ecclesiae aliter sunt Dei et aliter praelati. Nam Deus, ut dominus, potest facere de iis quod libuerit, ut dare vel vendere vel commutare. Praelati vero, ut dispensatores, tantum possunt facere pro voluntate Domini et ad usum eius. Qui ergo dat pro regno caelorum, emit ab illo qui potest vendere. Praeterca, non ponitur ibi impretiabile sub pretio: sicut enim impretiabilis est gloria, ita et gratia quae est mentum illius.

c. Sed potest quaeri de sententia iudicis, utrum si vendatur, simoniacus sit. - Respondemus quod non, quia exsecutio non est res spiritualis; sed peccat ex avaritia, quia constitutus est iudex ut libere faciat iustitiam pro unitate reservanda.

d. Si vero miles vendit fundum carius ratione iuris patronatus, simoniam committit; sed transire debet cum universitate bonorum. Unde Abraham non emit sepulcrum, sed agrum in quo erat spelunca duplex, Gen. 23, 8-16 ; sed quantum ad Ephron fuit simonia, quia carius vendidit. Similiter Iacob non emit ius primogeniturae, ut in Gen. 25, 31-33, quia iure divino illud habuit: quod figurabatur cum tenuit plantam pedis fratris sui.

e. Si vero quaeratur de iniuste suspenso, utrum possit pecunia redimere exsecutionem sui officii: - quod videtur per hoc quod dictum est de Iacob, qui emit primogenita: et praeter hoc, Ecclesia non peccat redimendo decimas - respondemus: " Sententia pastoris, sive iusta sive iniusta, timenda est"; et quia reconciliatio est res spiritualis, non potest redimere. Iacob autem proprie ius suum non redemit, sed quietam sui iuris possessionem.

f. Praeterca, quaeritur utrum tenetur simoniacus restituere omnes fructus perceptos in ecclesia quam simoniace acquisivit. Quod videtur, quia nunquam fuit bonae fidei possessor. -Respondemus: quoad Deum tenetur, et quoad Ecclesiam post notitiam simoniae. Potest tamen Ecclesia cum irso misericorditer dispensare, cum sint bona Ecclesiae.

g. Praeterca, quaeritur utrum liceat patronis vemnie patrocinium, vel iurisperitis consilium. - Respondemus uiod non, sed laborem potest vendere. Unde Is. 1.17: Subuenite oppresso, iudicate pupillum, defendite viduam: sed iustum laborem oportet pendere.

h. Quaeritur etiam de praclans qui pecuniam accipiunt ab excommunicatis nec aliter volunt absolvere. - Resp o n d cnuis: tribus modis potest licite accipere Ecclesia: pro maleficiorum correctione, pro ministrorum sustentatione, pro offcrentium devotione. Si ergo pro correctione delicti, ut timeant, , non committitur simonia, sed nec peccatur quoad hoc. Non convenit autem praelato illam pecuniam retinere, ne sit signum cupiditatis, sed in usus pauperum erogare.

i. Similiter quaeritur de eo qui dat terram vel aliquid pro anniversario faciendo. - Respondemus: si fiat ad provocationem devotionis clericorum, qui orent pro anima, bene fit: vel ratione depauperationis illius ecclesiae. Si vero pactum interveniat, vel ad hoc sit intentio dantis, de missa celebranda. rei sunt simoniae.

k. Circa vero ultimum membrum distinguitur quod 'spirituale' dicitur quatuor modis. Primo modo, virtus vel effectus virtutis; haec nec de facto nec de iure vendi possunt, ut I, quaestione 1, Iudices , ubi dicitur quod Spiritus Sanctus nec vendi nec emi potest; et in hoc intelliguntur dona eius gratuita. Et in Act. 8,20: Existimasti donum Dei pecunia possideri. - Item, 'spirituale' dicitur sacramentum Ecclesiae; quod de iure vendi non potest, licet de facto saepe vendatur, ut I, quaestione 1. Gregorius : " Qui sacros Ordines emere vel vendere pracsumunt, sacerdotes esse non possunt".

Tertio modo dicitur 'spirituale' ius percipiendi spiritualia, ut decimas. Et hoc iterum de iure vendi non potest, ut I, quaestione 3, Si quis , ubi dicitur: " Si quis, dator vel acceptor, ecclesias vel ecclesiastica beneficia sub interventu pecuniae, sive dando emerit, sive accipiendo vendiderit, a Simonis perditione non excluditur ". - Quarto modo : dicitur 'spirituale' ut vasa ecclesiae, cruces, calices et huiusmooi. Et haec vendi possunt pro piis causis, ut alimonia pauperum, redemptione captivorum et reparatione ecclesiae, ut XII, quaestione 2, Aurum habet Ecclesia . Sed nota quod vasa consecrata sub forma integra possunt vendi aliis ecclesiis, quia omnes ecclesiae sunt una ecclesia. Si autem laicis vendantur in forma sua, non in communes usus redigi possunt, ut De collatione, distinctione 1, Sixtus papa : "Vasa sacra non ab alit quam a sacratis Dominoque dicatis hominibus contrectentur ". Et in eadem distinctione : "Ligna dedicatae ecclesiae non debent ad aliud opus iungi, nisi ad aliam ecclesiam " reparandam transferantur.