DISTINCTIO IX.

Et sicut duae res *. IX distinctio. Quo boni et mali edunt *. Quaeritur quid de natura manducationis respectu carnis et sanguinis Christi remaneat in sacramentaliter tantum manducante. - Respondemus quod, sicut in manducatione spirituali est incorporatio manducantis ad Christum, et quoad hoc retinet naturam manducationis, ita in sacramentali est masticatio spiritualis, scilicet memoria passionis Christi. Os enim spirituale est mens quoad intellectum, quoad affectum venter est. Et ideo Apostolus dixit, recitans verba Domini : Hoc facite in meam commemorationem.

Alter spiritualis, quo soli boni [793, 6]. a. Quaeritur: si caro mystica est unitas Ecclesiae, utrum a bonis manducetur unitas Ecclesiae ?

Praeterea, cum manducans incorporet sibi manducatum, numquid incorporat hic manducans manducatum, scilicet vel carnem Christi veram vel mysticam f

b. Respondemus ad primum: non sequitur: si eadem res est mystica caro et unitas Ecclesiae, si hoc manducatur, quod illud; nam alterum est secundum rationem. Caro enim corpus secundum quod est communicandum in humana natura corporali. Unde non similiter dicitur Christus secundum quod Deus caput corporis, et Christus secundum quod homo, scilicet corporis mystici. Quae differentia est assignata in XIX distinctione, cap. Qui solus mediator, tertii libri *.

c. Ad aliud dicimus per auctoritatem Augustini in libro Confessionum : " Cibus sum grandium: cresce et manducabis me: non ut me mutes in te, sed tu mutaberis in mo. Unde patet quod manducans incorporatur manducato, non e converso : semper enim illud incorporat, cuius virtus est potentior .

Ut quid paras dentem et ventrem? Crede et manducasti [793, 15-16]. Quaestio est quare potius dixit 'crede et manducasti', quam 'dilige' vel ' spera', cum caritas sit primum : uniens nos Deo. - Respondemus: loquitur de fide operante per dilectionem. Fides autem haec dupliciter nos unit capiti : tum secundum intellectum, tum secundum affectum. Unio per intellectum est in fide per se ; unio per affectum est ab amore in fide. Propter hoc ergo, quod in credere importatur utrumque, ideo dicitur ' crede et manducasti', quasi: tunc est perfecta unio, ut sic anima secundum se totam incorporetur.

Haec verba etc. * ; a bonis tantum sumi et non a malis [794, 18-19]. Multi indigne *. a. Quaeritur an sumens indigne sumendo peccet mortaliter. Quod videtur, per Apostolum dicentem : Qui manducat indigne; et alibi: Reus erit corporis etc, I ad Cor. 11, 27. - Si hoc, cum dicitur in Eccl. 9, 1: Nemo scit an odio vel amore sit dignus, nescit homo si est in caritate an non ; ergo nescit si peccet mortaliter sumendo vel non. Sed si aliquis nescit an aliquid sit mortale peccatum vel non, faciendo illud peccat mortaliter: non enim debet se mittere in praecipitium; ergo unusquisque non confirmatus, si sumit, peccat mortaliter. - Si suppleretur sic: Qui manducat sciens se esse in mortali etc, secund iun hoc nullus indigne acciperet nisi exsistens in mortali prius. Praeterea, scientia est circumstantia aggravans peccatum, non faciens ; non ergo ex hoc quod scit, het in eo peccatum.

b. Praeterea, quaeritur quot modis sit accipere indigne, et utrum idem sit indigne ; accipere et indignum accipere.

c. Respondemus sicut dicitur in Glossa super illud: Qui biberit calicem etc, I ad Cor. 11,27: "Indignus est qui aliter celebrat mysterium quam a Christo institutum est, et qui non devota mente accedit ad Eucharistiam, vel in voluntate peccandi est manens". Et est notata triplex indignitas: una in mente, altera in voluntate, tertia in ore. Prima respicit peccatum praesens, altera futurum, tertia praeteritum. Praeterea, sicut est indevotio in celebrante, ita in suscipiente, cum non discernit a ceteris cibis et irreverenter accedit. - Est autem differentia, sumendo proprie, inter 'indigne' sumere et 'indignum'. Quia indignus sumit, qui cum indignitate accedit; indigne sumit, qui sumendo peccat, ut ille qui non habet mortale et credit se habere, et cum tali conscientia accedit.

d. Ad primum dicendum quod, licet homo non sciat se habere caritatem, tamen cum non habeat conscientiam mortalis, sumpta Poenitentia, cum devotione et reverentia potest accedere. Si vero dubitaret utrum esset in mortali vel non, non esset accedendum sine contritione in generali et proposito satisfaciendi. Si vero credit se esse in mortali et non sit, ipsa credulitas aggenerat contemptum, ex quo est peccatum si sumit vel vult plene sumere.

Secundum hos duos *; Proficiant in nobis, quaesumus Domine [796, 6-7]. Quaeritur utrum sit unum sacramentum aut plura. Et videtur quod plura: "Sacramentum enim signum est sacrae rei" *; sed plura sunt ibi signa sacrae rei; ergo plura sacramenta.

Si vero dicitur unitas vel multitudo sacramenti ab unitate vel multitudine rei signatae, adhuc videtur quod plura sint: nam hic duo sum. signata, scilicet caro Christi et corpus mysticum. - Respondemus quod dicitur sacramentum unum vel plura cum ratione significationis, tum ratione causalitatis. Dicimus ergo quod sunt unum causalitatis ratione: causalitas enim est ab ipsa vera carne Christi sub specie panis et viiii, quae scilicet exsistens sacramentum, efficit quod figurat in corpore mystico. Unde dicit A ug u s t i n u s " Sicut persona Christi constat et conficitur ex Deo et homine, sic conficitur sacrificium Ecclesiae duobus, scilicet sacramento et re sacramenti, id est corpore Christi". - Secundum rationem vero significationis, distinguendum est: quia pluralitas potest significari vel consignificari. Concedimus ergo quod species panis et vini sunt sacramenta, non tamen plura sacramenta: unum enim dicit pluralitatem per consignificationem, reliquum vero per significationem. Nam licet ibi duo sigmficent, tamen duo unita significant, et ita unum significant. Species enim panis significat corpus Christi, species vero vini significat sanguinem, in quo anima intelligitur. Nam, ut dicit Ambrosius in libro De sacramentis , valet "ad tuitionem corporis et ammae quod percipimus, quia caro Christi pro salute corporis, et sanguis pro salute animae accipitur " vel pro anima offertur. Ostenditur enim distincte plena liberatio corporis et ammae .

ADDITIO CODICIS Pa.

Post potentior (p. 14S, lin. 12):

Unde Augustinus, super illud Psalmi: Non dicant: dcvora-Inimis cum etc, Glossa: "Devorantur incorporati"; manet in nobis, et ideo manducamus nos in eo. Unde meus cibus est etc.

Augustinus: " Caro Christi facta est csibilis per passionem ". Contra: csibilis fuit in coena. - Respondeo: dicitur csibilis per passionem, quia per passionem coquitur, et sic in modum aliarum carnium csibilis dicitur. Praeterea, per passionem pervenit ad gloriam in corpore, secundum quem modum est sub sacramento: est enim sub modum impassibilitatis.

Qui manducat etc. *: Ioan. 6, 57. Augusti n u s, Super Ioannan : " Digne sumit, si tam de criminalibus poeniteat quam displicent venialia, etiam si conditione humanae fragilitatis sciat se ad ea reversurum ". Glossa super hoc Lucae: Vae homini illi per quem tradetur: "Exemplo Iudae Filium hominis tradit, qui illud inviolabile dominici corporis sacramentum violare praesumit. Vendit qui, timore et amore neglecto, caduca amare convincitur et crimina ".