DISTINCTIO VII (ae).

Secundum primam etc. *. Positis illis opinionibus, consequenter in hac distinctione ostendit quid dicatur secundum illas opiniones. Unde secundum primam dicitur 'Deus factus homo et homo factus Deus' [582, 26-27].

[Praedestinatus, 583, 3]. Augustinus : "Recte dicitur praedestinatus Filius Dei non secundum id quod est Verbum

Dei. Utquid enim praedestinaretur quod iam esset ? Illud erat praedestinandum quod non ante erat, ut suo tempore fieret . Quisquis ergo Filium Dei praedestinatum negat, hunc Filium hominis negat " * ( = n. 16).

[Non idem dicere naturam vel personam, 583, 29-30]. XXIII distinctione primi libri, cap. ''Quod autem persona , contrarium: " Non est Deo aliud esse, aliud personam esse". Sed idem est Deo esse et naturam esse; ergo idem est Deo personam esse et naturam esse.

Dicendum quod idem est esse, sed non est idem dicere ''( = n. 18).

In quantum homo *. Praedestinatio convenit personae in quantum homo.

Quando non erat *. Id est, non est accipere tempus vel aeternitatem, in quo non erat.

In secunda vero sententia etc. * ; vel tribus substantiis *. Quaeratur quare non similiter dicitur 'in tribus naturis' sicut 'in tribus substantiis', scilicet in divina natura, in spirituali et corporali.

Dicendum quod substantia est nomen naturae, sed natura est nomen compositum ex substantiis.

Augustinus, in Ecclesiasticis dogmatibus : "Humana natura est unita divinae, ut substantiae diversitas sit in uno et naturae proprietas in unito maneat

Nota quod " aliqua res ita alii apponitur ut ex illis (non) fiat unum, nec altera ab altera denominatur, nec sumit ab illa proprietatem, ut scilicet lapis appositus lapidi. Apponitur etiam alteri ita quod ex iis non fit unum, tamen altera trahit proprietatem ab altera, ut si pomum apponatur manui. Vel apponitur unum alteri ita quod non fiat unum ex illis, tamen denominatur ex illo, ut quando pallium applicatur homini. Hanc voluit assignare Nestorius in Christo in incarnatione. Vel unum apponitur alteri [ita] quod absorbetur ab eo, ut gutta vini ab aqua. Hanc dixerunt quidam esse in incarnatione. Vel apponitur alteri ita quod utrumque confunditur et ex iis tertium nascitur, ut quando aqua miscetur melli. Et hanc voluit assignare Eutyches. Aliquando autem fit unum ex illis, utroque manente in sua natura, ut homo ex anima et corpore. Aliquando alteri applicatur, et fit unum inserta Et aliquando non fit una natura, sed [uniuntur] in persona praeexsistenti alteri unitorum et manent naturae distinctae. Et sic in incarnatione " (= n.19).

Isti dicunt Christum etc. *. Ioannes Damascenus : "Christus una persona est geminae substantiae Neque tamen Deus vel homo pars huius personae dici potest; alioquin Filius Dei, antequam formam servi accepit, non erat totus, et crevit cum homo divinitati accessit": quod inconveniens est.

Sed iis videtur etc. * *; Aliud Dei Filius *. Quaeratur quare non est aliud a Patre, cum sit a Patre; et est aliud a matre, cum tamen sit a matre.

Dicendum quod est aliud a matre, quoniam est ab ea per decisionem.

Haec autem etc. *; natura qua est homo [585, 4-5]. Est natura qua dicitur Deus et homo, ut divinitas et humanitas; et est natura qua est Deus vel qua est homo.

Differt hypostasis et persona, quoniam hypostasis est susceptibile proprietatum distinctivarum, et persona est iam habens proprietates distinctas . - Differunt ista nomina 'Christus' et 'Iesus' penes duas naturas in Christo, quoniam 'Iesus' dicit personam humanatam, et 'Christus' dicit hominem unctum ; unde dicit hominem Filium Dei *.

Quod etiam dictum est etc. *. Unum est 'ens indivisum' , et sic Christus, secundum quod homo et secundum quod Deus, est unum et unum, non tamen duo. Alio autem modo dicitur unum 'ens indivisum et ab aliis divisum' , et sic est principium numeri ; et sic bene sequitur: 'Christus est unum et unum, ergo duo , sed primum falsum est.

Est autem et aliud etc. *. a. Super 6 Levit., 20: Decimam partem ephi, dicit Hesychius : "Decima pars ephi est Christi humanitas ; sed ephi tres modios capiens significat Trinitatem ". Fiat ergo hoc argumentum: signum est pars signi, ergo signatum est pars signati; et ita, cum decima pars ephi significet humanitatem, et humanitas erit pars Trinitatis ; sed nonnisi Filii vel personae unius.

Adhuc, Ioannes Damascenus : Hypostasis est ex humana et divina natura ; ergo videtur quod humana natura sit pars hypostaseos *.

b. Dicendum quod quinque modis dicitur pars . Primo modo "illud in quo possibile est dividi secundum quantitatem ". Vel dicitur pars " quod numerat suum totum ", vel "in quod possibile est formam dividi absque quantitate ; et sic dicuntur formae partes generis ". Dicitur etiam pars quod venit in compositionem totius, ut cuprum pars sphaerae cupreae; et "quae sunt in definitione, ut genus pars formae", id est speciei. Dicendum ergo quod proprie non dicendum est humanam naturam esse partem. Tamen, si ad aliquam intentionem partis reduci debet, hoc erit ad partem definitionis, quoniam dicimus Christum esse Deum et hominem (= nn. 22-23).

Non erat totus [587,1-2]. Filius dicitur 'totus' quoniam in eo nihil est recipere extra quod debet esse intra; sed non dicitur 'totus' prout est compositio partium . - Ioannes Damascenus : "Totus fuit in sepulcro, sed non totum" ; et ita aliqua pars fuit extra (= n. 24).

Item, divina natura univit sibi humanam naturam ; sed divina essentia, cum creat, dicitur ipsa creatio: quaeratur utrum cum unit dicitur ipsa unio. - Dicendum quod non, quoniam unio est res creata, sed creatio vel praedestinatio non; ideo dicitur creatio, et non unio (= n. 26).

Secundum Istos, dicitur Christus secundum quod homo *. Per gratiam collatum est 'ut ens homo sit Filius Dei' [588, 5-6]. Sed haec gratia, aut est gratia gratis data, aut est gratia gratum faciens. Si sit gratia gratum faciens, tunc est virtus, et ita gratia unionis est virtus. Sed omnis virtus determinatur ad aliquem actum meritorium; ergo iste per gratiam illam meruit uniri vel fieri Filius Dei.

Dicendum quod haec gratia est gratum faciens, sed tamen non est virtus; quoniam virtus dicit gratiam ut ad aliquem actum determinatur, et haec gratia ita plena erat, quod ad omne bonum se habebat 15. Et licet dicatur homo Deus etc. *. Super illud: Elchana cognovit, I Reg. 1,20, Beda : "Quis est iste, nisi dominicus homo" ? Augustinus, 83 Quaestionum : "Monendum est ut aeterna bona expectentur ; quod maxime fit in dominico homine". - Dicendum quod Augustinus retractavit illud verbum 'dominicus', quoniam est nomen possessivum ; unde designat quod humana natura sit possessio Domini, quod non est verum.