DISTINCTIO XLIV.

Nunc restat discutiendum *. Hic quaeritur an Deus possit aliquam rem melius facere quam fecit.

I. Super Constat ex praedietis *. Quaeritur an meliorem creaturam potuit fecisse Christo, secundum quod Christus est homo. Quod non, videtur, quoniam ei datus est spiritus non ad mensuram, ut 3 Ioan., 34.

Quod autem possit, videtur per Magistrum hic , quoniam intendit quod melior possit universitas fieri quam facta est, et ita multo fortius intelligitur de partibus universitatis. - Dicendum quod non potuit melior fieri creatura quoad esse gratiae, secundum animam ; sed potuit melior fieri absolute quoad esse naturae. Nam melior est creatura quoad esse naturae non habens poenalitatem quam habens; unde, cum haberet Christus poenalitatem assumptam, potuit secundum hoc melior esse creatura: sed non respectu miseriae sanandae, nam, si non haberet poenalitatem secundum corpus, non ita nostrae redemptioni competeret.

II. Similiter quaeritur de Beata Virgine, si possit melior creatura fieri pura quam ipsa fuit dum de ea conciperetur Christus. Et videtur quod non, quoniam gloria proportionalis est gratiae ; gloria autem ipsius tanta est, quod " exaltata est super choros angelorum " ; ergo maior gratia secundum genus erat in ea quam in angelis.

Dicendum quod gratia erat data ei ad mensuram. Unde potuit creasse meliorem secundum esse gratiae et naturae ; sed non quoad esse huius gratiae, ut de creatura pura Filius Dei sumeret carnem, et gloriae illi respondentis.

III. Praeterea quaestio est, si potuit meliorem universitatem fecisse quam quae facta est, ratione eius quod dicitur 1 Gen., 31: Universa quae fecit sunt valde bona .

Adhuc, omnis bonitas fuit in universo, id est secundum modum, speciem et ordinem. Videtur ergo quod universitas sit maximum bonum creatum, nam si aliquid deesset, facta non essent universum.

Dicendum ad hoc quod potuit melius facere, non tantum in singulis creaturis,

sed ipsum universum. - Ad obiectum dicendum quod aliud est loqui de universo in quantum universum et aliud de hoc universo. Si de hoc, tunc relinquitur secundum intellectum aliquid extra ipsum quod potest Deus facere. Si vero in quantum universum, ita nihil relinquitur secundum intellectum extra ipsum, et ita ipsum est maximum bonum creabile.

IV. Item, quaeratur si in meliori statu esset homo, si creatus esset ita quod non posset peccare, quam modo. Videtur per Augustinum, in dicta auctoritate , quod esset creatus in meliori statu.

Contra, II Tim. 2,5: Nullus coronatur nisi qui legitime certaverit; sed non est certamen ubi non est pugna, et non est pugna nisi ubi resistentia ; et tunc nihil esset resistens, et ita tunc non coronaretur. Sed melior status in genere est status coronati ; non ergo in meliori statu creatus esset homo si peccare non posset.

Item, melior est status eius qui mereri potest, quam qui non potest.

Dicendum quod aliquid dicitur 'melius' dupliciter: vel in se vel ad aliquid. Esset utique status in quo peccare non posset melior in se, sed non melior ad coronam habendam, quae debetur vincenti ; et specialis gloria :data est homini ex eo quod non peccat cum peccare possit .

Post haee considerandum *. Ad bonum pertinet bene facere, quia a meliori melius, et ita ab optimo optimum . Cum ergo Deus sit optimus, optime fecit quod fecit ; non ergo potuit melius fieri quam factum est. - Quod bene concedunt de universo et non de singulis rebus. Dicendum tamen quod melius potuit facere non tantum singulas creaturas, sed universum. Non enim limitata est omnipotentia Dei vel voluntas.

Obicitur super hoc: nullus modus fuit convenientior [270, 10-11]. Et ita ille modus quo fecit fuit optimus, quia magis divinae sapientiae et bonitati competebat. - Contra: si alio modo liberasset, ille modus esset optimus, nam suae potentiae conveniret et esset convenientior.

Dicendum quod ' optimum' et ' convenientissimum' dupliciter dicitur: vel absolute vel respective. Si absolute, tunc qualitercumque liberasset, optime liberasset vel fecisset. Si respective, non oportet quod si alio modo fecisset liberationem, quod optimo modo ad redemptionem ; redemptio enim est in pretii iusti solutione.

Similiter ' convenientissimum ' dicitur dupliciter: aut respectu divinae potentiae facientis, et sic esset convenientissimum si alio modo fecisset: vel respectu sanandae miseriae, et sic convenientissimus fuit modus quo fecit.

Super Potest igitur quaedam alio modo [270, 11-12]. Augustinus, De vera religione : " Non occurrit perfecta universitas, nisi maiora sic praesto sint, ut minora non desint ".

Praeterea solet quaeri *. Quaeritur, cum ipse possit impossibile per se, quae sunt magis impossibilia, quare non potest impossibile per accidens.

Dicendum quod est accipere essentiam utriusque impossibilis dupliciter: vel in esse vel in fieri. Si in esse, impossibilius quod per se quam quod per accidens. Si in fieri, e converso. Nam impossibile per accidens ideo est, quia posterius in tempore est secundum quod tale et respectu alicuius non potest esse prius illo: non enim convertitur aliquo modo ut praeteritum fiat futurum; in oppositis autem per se, licet non possint esse simul, est tamen in eis successio.

Ad quod dicimus *. Ad notitiam eorum quae hic dicuntur, notandum quod omnia potest Deus quae posse non est 'non posse' vel 'non decere'. Licet ergo posset incarnari quoad potentiam absolutam, non tamen quoad potentiam decentem.

Item, quaeritur, si Deus omnia possit, utrum simul possit opposita facere, ut simul in eodem scientiam et ignorantiam.

Dicendum quod impossibile dicitur Deo, quod caret ratione veri bonique, et hoc est impossibile secundum genus; tale autem est prima contradictio et omnis oppositio in quantum habet primam oppositionem. Tale autem est hoc impossibile: facere maiorem se.