COMMENTARIUM IN SENTENTIARUM, ''SIVE,

 I.

 DISTINCTIO I.

 DISTINCTIO II.

 DISTINCTIO III.

 DISTINCTIO IV.

 DISTINCTIO V.

 DISTINCTIO VI.

 DISTINCTIO VII.

 DISTINCTIO VIII.

 DISTINCTIO IX.

 DISTINCTIO X.

 DISTINCTIO XI.

 DISTINCTIO XII.

 DISTINCTIO XIII.

 DISTINCTIO XIV.

 DISTINCTIO XV.

 DISTINCTIO XVI.

 DISTINCTIO XVII.

 DISTINCTIO XVIII.

 DISTINCTIO XIX.

 DISTINCTIO XX.

 DISTINCTIO XXI.

 DISTINCTIO XXII.

 DISTINCTIO XXIII.

 DISTINCTIO XXIV.

 DISTINCTIO XXV.

 DISTINCTIO XXVI.

 DISTINCTIO XXVII.

 DISTINCTIO XXVIII.

 DISTINCTIO XXIX.

 DISTINCTIO XXX.

 DISTINCTIO XXXI.

 DISTINCTIO XXXII.

 DISTINCTIO XXXIII.

 DISTINCTIO XXXIV.

 DISTINCTIO XXXV.

 DISTINCTIO XXXVI.

 DISTINCTIO XXXVII.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 DISTINCTIO XXXIX.

 DISTINCTIO XL.

 DISTINCTIO XLI.

 DISTINCTIO XLII.

 DISTINCTIO XLIII.

 DISTINCTIO XLIV.

 DISTINCTIO XLV.

 DISTINCTIO XLVI.

 DISTINCTIO XLVII.

 DISTINCTIO XLVIII.

 II.

 DISTINCTIO I.

 DISTINCTIO II.

 DISTINCTIO III.

 DISTINCTIO IV.

 DISTINCTIO V.

 DISTINCTIO VI.

 DISTINCTIO VII

 DISTINCTIO VIII.

 DISTINCTIO IX.

 DISTINCTIO X.

 DISTINCTIO XI.

 DISTINCTIO XII.

 DISTINCTIO XIII.

 DISTINCTIO XIV.

 DISTINCTIO XV.

 DISTINCTIO XVI.

 DISTINCTIO XVII.

 DISTINCTIO XVIII.

 DISTINCTIO XIX.

 DISTINCTIO XX.

 DISTINCTIO XXI.

 DISTINCTIO XXII.

 DISTINCTIO XXIII.

 DISTINCTIO XXIV.

 DISTINCTIO XXV.

 DISTINCTIO XXVI.

 DISTINCTIO XXVIII.

 DISTINCTIO XXIX.

 DISTINCTIO XXX.

 DISTINCTIO XXXI.

 DISTINCTIO XXXII.

 DISTINCTIO XXXIII.

 DISTINCTIO XXXIV.

 DISTINCTIO XXXV.

 DISTINCTIO XXXVI.

 DISTINCTIO XXXVII.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 DISTINCTIO XXXIX.

 DISTINCTIO XL.

 DISTINCTIO XLI.

 DISTINCTIO XLII.

 DISTINCTIO XLIII.

 DISTINCTIO XLIV.

 III.

 DISTINCTIO I (ae).

 DISTINCTIO I (L).

 DISTINCTIO II (ae).

 DISTINCTIO II (L).

 DISTINCTIO III (ae).

 DISTINCTIO III (L).

 DISTINCTIO IV (ae).

 DISTINCTIO IV (L).

 DISTINCTIO V (ae).

 DISTINCTIO V (L).

 DISTINCTIO VI (ae).

 DISTINCTIO VI (L).

 DISTINCTIO VII (ae).

 DISTINCTIO VII (L).

 DISTINCTIO VIII (ae).

 DISTINCTIO VIII (L).

 DISTINCTIO IX (ae).

 DISTINCTIO IX (L).

 DISTINCTIO X (ae).

 DISTINCTIO X (L).

 DISTINCTIO XI (ae).

 DISTINCTIO XI (L).

 DISTINCTIO XII (ae).

 DISTINCTIO XII (L).

 DISTINCTIO XIII (ae).

 DISTINCTIO XIII (L).

 DISTINCTIO XIV (ae).

 DISTINCTIO XIV (L).

 DISTINCTIO XV (ae).

 DISTINCTIO XV (L)

 DISTINCTIO XVI (ae).

 DISTINCTIO XVI (L).

 DISTINCTIO XVII (ae).

 DISTINCTIO XVII (L).

 DISTINCTIO XVIII (ae).

 DISTINCTIO XVIII (L).

 DISTINCTIO XIX (ae).

 DISTINCTIO XIX (L).

 DISTINCTIO XX (ae).

 DISTINCTIO XX (L).

 DISTINCTIO XXI (ae).

 DISTINCTIO XXI (L).

 DISTINCTIO XXII (ae).

 DISTINCTIO XXII (L).

 DISTINCTIO XXIII (ae).

 DISTINCTIO XXIII (L).

 DISTINCTIO XXIV (ae).

 DISTINCTIO XXIV (I).

 DISTINCTIO XXV (ae).

 DISTINCTIO XXV (L).

 DISTINCTIO XXVI (ae).

 DISTINCTIO XXVI (L).

 DISTINCTIO XXVII (ae).

 DISTINCTIO XXVII (L).

 DISTINCTIO XXVIII (ae).

 DISTINCTIO XXIX (ae).

 DISTINCTIO XXIX (L).

 DISTINCTIO XXX (ae).

 DISTINCTIO XXX (L).

 DISTINCTIO XXXI (ae).

 DISTINCTIO XXXI (L).

 DISTINCTIO XXXII (ae).

 DISTINCTIO XXXII (L).

 DISTINCTIO XXXIII(ae).

 DISTINCTIO XXXIII (L).

 DISTINCTIO XXXIV (ae).

 DISTINCTIO XXXIV (L).

 DISTINCTIO XXXV (ae).

 DISTINCTIO XXXV (L).

 DISTINCTIO XXXVI (ae).

 DISTINCTIO XXXVI (L).

 DISTINCTIO XXXVII (ae)

 DISTINCTIO XXXVII (L).

 DISTINCTIO XXXVIII (ae).

 DISTINCTIO XXXVIII (L).

 DISTINCTIO XXXIX (ae).

 DISTINCTIO XXXIX (L).

 DISTINCTIO XL (ae).

 DISTINCTIO XL (L).

 IV.

 DISTINCTIO I.

 DISTINCTIO I.

 DISTINCTIO II.

 DISTINCTIO III.

 DISTINCTIO IV.

 DISTINCTIO V.

 DISTINCTIO VI.

 DISTINCTIO VIII.

 DISTINCTIO IX.

 DISTINCTIO X.

 DISTINCTIO XI.

 DISTINCTIO XII.

 DISTINCTIO XIII.

 DISTINCTIO XIV.

 DISTINCTIO XV.

 DISTINCTIO XVI.

 DISTINCTIO XVII.

 DISTINCTIO XVIII.

 DISTINCTIO XIX.

 DISTINCTIO XX.

 DISTINCTIO XXI.

 DISTINCTIO XXII.

 DISTINCTIO XXIII.

 DISTINCTIO XXIV.

 DISTINCTIO XXV.

 DISTINCTIO XXVI.

 DISTINCTIO XXVII.

 DISTINCTIO XXVIII.

 DISTINCTIO XXIX.

 DISTINCTIO XXX.

 DISTINCTIO XXXI.

 DISTINCTIO XXXII.

 DISTINCTIO XXXIII.

 DISTINCTIO XXXIV.

 DISTINCTIO XXXV.

 DISTINCTIO XXXVI.

 DISTINCTIO XXXVII.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 DISTINCTIO XXXIX.

DISTINCTIO II (ae).

Et quia in homine etc. *. Prius ostendit quod duo assumpsit ; deinde ostendit utrum unum per alterum ; tertia ostendit utrum unum prius alio secundum tempus (= n. 15).

Errant igitur etc. *. Hoc dicit quaedam opinio, dicens quod Christus in quantum homo non est aliquid, sed aliquo modo se habens. Causa autem huius fuit illud Apostoli, Philip. 2,7: In similitudinem hominum factus et habitu inventus ut homo, et illud Psalmi : In Idumaeam extendam calceamentum meum. Sed haec opinio tamquam haeretica reprobatur .

[Hominem sive humanitatem vel humanam naturam, 554,18-19]. Differt humana natura et homo et humanitas: quoniam 'humana natura' dicit composita unita, et 'homo' nominat quod est ex iis, 'humanitas' nominat illud quo est ut essentia (= n. 16).

[Quae in nostra natura plantavit, 555,18-19]. Bernardus, in libro De libero arbitrio : Christus libertatem habuit a miseria "potentia, non actu". Unde, licet materialiter descendit ab Adam, non tamen concupiscentialiter. Ideo 'assumpsit' poenas, et non 'habuit' ; et non onmes, sed illas quas Deus plantavit in nobis ; unde nec ignorantiam habuit. nec peccatum * (= n. 17).

[Non est communem speciem accipere, 555, 10-ll]. 'Species est totum esse individuorum' ; ergo haec species 'homo' est totum esse particularium hominum. Sed homo non est totum esse Christi ; ergo aequivoce dicetur de Christo et de aliis.

Adhuc, si aliquis esset habens naturam divinam et humanam, tunc bene diceretur 'homo' tamquam commune de iis.

D i c e n d u m est quod, licet alius esset habens naturam divinam et humanam, non tamen posset esse quod aliquid esset commune iis, quoniam nulla natura potest esse communis divinae naturae et humanae. Quod patet: ens dividitur in ens 'non ab alio' et in ens 'ab alio', sed 'ab alio' dividitur in ens 'in alio' et in ens 'non in alio' . Sed non potest esse aliqua natura communis (ad ens) in alio et non in alio; ergo multo fortius non potest una esse natura communis ad ens non ab alio et ad ens ab alio. Unde, cum divina natura non sit ab alio et humana ab alio, nihil potest esse commune ad haec (= n.18).

Assumpsit igitur Dei Filius etc. * ; [neque natum de femina, 556,6]. Augustinus, De symbolo : "Detestandi sunt qui Dominum in terris negant habere matrem, cum illa dispensatio utrumque sexum honoravit et curavita: non solum quem suscepit, sed [et] illum per quem suscepit, i virum gerendo, de femina nascendo". - Anselm u s : "Quatuor modis potest Deus hominem facere: aut de viro et femina: aut de viro et non femina, sicut Eva; aut nec de hoc nec de illo, sicut Adam: aut de femina et non viro". Ut ergo monstraretur potestas et compleretur ordo, hunc ultimum modum complevit. Et si mitium mali fuit per feminam quae tantum de viro est, convenit ut reparatio fiat per virum qui tantum de femina est. Et si mulier per quam ortum est malum facta sit de virgine, convenit ut vir per quem ortum est bonum fiat de virgine * (= n. 20).

Solvere corrigiam *. Solvere corrigiam est solvere unionem, et ipse Ioannes non dixit sufficientem rationem illius unionis.

[Assumpsisse animam, 556, 16]. Hic tangit duo media, scilicet spiritum et animam: unde per 'spiritum' designatur superior pars rationis, et per 'animara' inferior pars rationis. Item, anima dividitur in spiritum, rationem et sensualitatem, quae potest dici collectio sensuum, secundum A ugustinum . 5 Gal., 17; 4 Eph., 23; 8 Rom., 9 (= n. 21).

Si autem quaeritur etc. *. Gregorius, in Moralibus : " Carnem quippe deitas mediante anima suscepit". Sed in triduo separata erat anima a corpore, cum quo unita tamen est deitas; ergo anima non erat medium. - Dicendum quod anima erat medium secundum dignitatem vel naturam, sed non secundum tempus et actum (= n. 22).

[Mediator, 557, 7]. Ambrosius : "Christus in quantum homo mediator est, quoniam maior quolibet puro homine et minor Deo " (= n. 25).

[Tota Trinitas fecit, 557,8-9]. Ioannes Damascenus : "In assumptione simul monstratur misericordia et iustitia, sapientia et potentia. Scilicet misericordia monstratur, quoniam non deserit proprii plasmatis infirmitatem; iustitia, quoniam * homine victo, non in alio, facit vinci tyrannum, neque ex morte vi eripit hominem, sed simile simili resalvavit ; sapientia, quoniam congruentissime excogitavit humani generis redemptionem ; potentia, quoniam Deus, ens summe perfectum, fit homo perfectus: quod est omnium novorum novissimum, per quod infinita Dei virtus ostenditur " (=n. 23).

[in atroque unus et verus, 557, 7-8]. Anselmus, in libro Cur Deus homo : illanc satisfactionem non potest facere nisi Deus verus, nec debet nisi verus homo". Quod autem non possit nisi verus Deus, patet, quoniam illud quod debetur maius est omni homine, scilicet satisfactio pro originali * (= n. 24).

Natus est *. Est nativitas una in utero, ut hic, et alia ex utero .