DISTINCTIO XXXIII.

Praedietis adiciendum videtur etc. *. Quoniam prohibitio facta fuit Adae prout erat singularis persona, et etiam prout erat principium omnium hominum, ideo a sua culpa transfusum est peccatum in posteros: sed unicuique alii homini facta erat prohibitio ut erat singularis persona, et non principium aliorum: ideo ab aliis non est transfusum peccatum in posteros. Anselmus, De concepta virginali : " Unusquisque filius Adae est homo per creationem, et est Adam per propagationem, et persona per individuitatem qua ab aliis discernitur. Et non peccavit unusquisque quia homo, neque quia persona, sed quoniam Adam; (sed non simpliciter, sed quoniam Adam] peccator est ". Anselmus, in eodem : " Si Adam nequivisset eis quos erat geniturus iustitiam suam servare, nequaquam posset in illis iniustitiam suam transfundere. Quare, cum nullus post Adam potuit suam iustitiam aliis reservare ", nec aliquis illorum suam iniustitiam in alios potest transfundere: omnes enim nati sunt in peccatis, " non video qualiter peccata proximorum parentum animabus filiorum debeant imputari ".

Utrum per iniustitiam actualem parentum parvuli fiant iniustiores. Anselmus : " Quod iniustitia parentum possit augere iustitiae nuditatem, qua non valet in infantes ab Adae peccato maior descendere, non videtur possibile. Nam ubi nulla est iustitia, nulla potest auferri iustitia, et ita ibi nulla potest addi iniustitia. Nullam ergo iniustitiam possunt parentes addere infantibus super praedictae iustitiae nuditatem ".

Quod vero in actuali peccato Adae etc. *. Utrum actuale Adae esset idem cum suo originali. Quod non, videtur, quoniam causa et effectus nunquam sunt idem, et illa duo se habent per modum causae et effectus.

Anselmus : Datum fuit praeceptum Adae non tantum ut erat Adam, sed ut erat hominum origo; et propter hoc suum peccatum non erat actuale solum, sed originale, id est aliorum etiam origo. Sed originale in nobis est tamquam 'traductum ab origine'. - Hugo de S. Victore : " Originale peccatum intelligitur vel ipsa primi parentis inobedientia ", prout omnium sequentium peccatorum est initium, secum deferens pronitatem: vel "illud vitium cum quo ab illo traducto universi oriuntur, qui ab eo per carnis propagationem traducuntur ".

Quaeratur quare originale magis imputetur Adae quam Evae. Unde Apostolus : Regnavit mors ab Adam; et tamen Eva prius peccavit.

Anselmus respondet : "Illa duorum copula in nomine principalis partis intelligitur "; vel quoniam in eo fuit principalis vis propagandi, cum qua propagatione fuit transfusum vitium.

Utrum si sola Eva peccasset, transfusum esset originale.

Anselmus respondet : " Si non Adam sed sola Eva peccasset, non necesse erat totum genus humanum perire. Poterat namque de Adam, in quo omnium semen creaverat, Deus aliam facere mulierem, per quam de Adam propositum Dei compleretur".

Sed quaeratur adhuc: si de Eva peccante generasset, utrum originale transfunderetur in parvulis. Quod videtur, cum semen ex una parte corruptum esset et modicum fermenti totam massam corrumpit .

Dicendum quod aliqua infectio transfunderetur, sed non originale . Unde Anselmus : " Quoniam humana natura, quae sic tota erat in Adam ut nihil de illa extra illum esset, peccando sine omni necessitate Deum dehonoravit, unde per se satisfacere non potuit, gratiam, quam acceptam de se propagandis potuit servare, perdidit) et peccatum, secum concomitante poena peccati, quantumcumque per datam propagandi naturam propagetur, trahit ", et per hoc omnis eius posteritas est damnata.

7. Utrum omnis poena quam suffert quis, infligatur ei pro peccato originali, et similiter utrum mors infligatur pro originali. Et si hoc, tunc martyres non merentur nisi amotionem peccati sustinendo mortem, et non vitam aeternam. Super illud: Omnia cooperantur in bonum, 8 Rom., 28 : " Non solum mors ipsa, sed omnia huius saeculi mala, scilicet dolores et labores, quamquam de peccatorum et maxime originalis peccati meritis veniant, tamen, remissis peccatis, remanere debuerunt, ut homo haberet cum quibus pro veritate certaret. Prosunt ergo vel ad emendanda peccata, vel ad exercendam iustitiam, vel ad demonstrandam huius vitae miseriam ".

Dicendum quod ipsa mors non facit mereri vitam aeternam, sed voluntas sustinendi, cum ipsa sustinentia, meretur vitam aeternam .

Utrum omnis poena sit satisfactoria peccati et nulla meritoria, a. 9 Ioan., 3, dicitur de caeco: Neque iste meruit neque parentes eius meruerunt; et ita illa poena non fuit satisfactoria pro aliquo peccato. - Super illud: Non peccavi, 17 Iob, 2, Interlinearis : " Culpam non feci, et flagella suscepi ". Glossa in eodem : " Non in tantum peccavit ut haec flagella mereretur, quoniam non pro culpa corrigenda, sed pro gratia augenda percussus est ".

b. Contrarium, 6 Iob, 2: Utinam appenderentur peccata mea quibus iram merui, Hieronymus : " Quidquid supplicii super nos additur, peccata nostra meruerunt ".

c. Dicendum quod omnis hujusmodi poena inflicta est pro originali peccato tamquam pro causa remota, licet non proxima, quoniam nulla esset poena si non primus homo peccasset . Dicendum etiam quod aliqua poena magis respicit bonum ad quod ordinatum est, et aliqua magis respicit peccatum pro quo infligitur; et sic intelliguntur diversae auctoritates. Unde poena Iob magis respicit bonum ad quod ordinatum est. Unde 16 Iob, 18: Haec passus sum absque iniquitate. Ioannes Damascenus : "Concedit Deus sanctum male pati, ut non ex recta conscientia excidat, vel ex data gratia in superbiam incidat, ut in Paulo . Et conceditur quis pati in alterius zelum, ut gloria eius qui passus est, magnificata, impigra fiat aliis passio. Et conceditur quis in deteriorem peccati incidere passionem, ut puta elatus in virtutibus incidit in adulterium, ut ex casu in sensum propriae infirmitatis veniens, humilietur. Conceditur etiam aliquis in poenam, non propter sui peccatum vel parentum, sed in Dei gloriam, ut caecus natus ".

9. a. Augustinus : Si mali in inferno Deum possent videre, mallent in poenis esse et Deum videre, quam extra poenas [esse] et Deum non videre: et ita poena parvulorum non baptizatorum maior aliorum.

b. Utrum antiqui patres in limbo inferni senserunt aliquam poenam. Quod videtur, quia omnis timor habet poenam ; sed ipsi exsistentes in limbo timebant: ergo habuerunt poenam. Super illud 2 Act., 24: Solutis [doloribus] inferni etc. : " A dolore non penitus liberati erant . 9 Zach., 11: Tu vero in sanguine testamenti tui eduxisti vinctos de lacu in quo non erat aqua ". - Dicendum quod in antiquis patribus erat anxietas quaedam, sed non dolor. Est enim anxietas animi desiderantis et non habentis ; sed dolor est passio de aliquo tristabili, ut de malo habito vel bono amisso .

c. Sed quaeratur in quo differt status parvulorum in limbo inferni a statu antiquorum patrum.

Dicendum quod utrique sunt inconiuncti Deo et separati. Sed antiqui patres hoc discernebant et sentiebant: ideo pro dilatione patriae dolebant. Sed pueri non hoc sentiebant nec discernebant.

Ad quod diei potest etc. *. Unum peccatum dicitur maius alio causalitate: sic peccatum Luciferi maximum peccatum est; vel dicitur maius generalitate, et sic originale Adae; vel multitudine poenarum, et sic actuale Adae; vel deformitate, et sic peccatum Iudae maximum; et ingratitudine, ut Adae peccatum in statu hominum et Luciferi in statu angelorum cadentium. Dicitur etiam maius periculo, ut peccatum ignorantiae: unde super 2 Rom., 4 : " Gravissime peccat qui ignorat "; et inseparabilitate a subiecto, ut peccatum cupiditatis: et pronitate, ut peccatum carnis: et impugnatione maioris gratiae, ut peccatum in Spiritum Sanctum ; et persecutione, ut superbia: unde super Psalmum Caeli enarrant : " Superbia est prima recedentibus et ultima redeuntibus "; et remotione maioris boni, ut dissensio: unde super illud: Primum convenientibus etc, I Cor. 11, 18 : " Primum malum est dissensio, unde cetera oriuntur". Hoc enim vitio contentionis et invidiae litigia nutriuntur, quibus consumitur consortium et vita. Dicitur etiam maius peccatum ratione offensae, ut idolatria: 49 Eccli., 5: Omnes, praeter David et Ezechiam et Iosiam, idolatriam commiserunt.

Nota quod prima gratia est innocentiae, quam habuit Adam ante peccatum. Secunda est gratia sacramenti fidei, quam recipit parvulus in Baptismo. Tertia est gratia generalis iustitiae, quam recipit adultus in Baptismo. Quarta gratia est remissio peccati actualis, et haec est ultima gratiarum: et per peccatum in Spiritum Sanctum fit impugnatio huius gratiae. Unde Augustinus, in libro De blasphemia : " Peccatum in Spiritum Sanctum est contra unitatem ecclesiasticam, in qua fit remissio peccatorum ". Unde, cum tale peccatum impugnet maximam gratiam, dicetur maius peccatum quam actuale vel originale, quoniam actuale tollit gratiam iustitiae, et originale tollit gratiam innocentiae.

In committendo peccata tria concurrunt, scilicet unum quod movet et non movetur, ut diabolus; alterum quod movetur et non movet, ut ultimum, quidquid fuerit illud ; et tertium quod movet et movetur, ut fomes. Movetur enim a diabolo et movet virtutes sitas in musculis et nervis ad operandum: ex cuiusmodi operatione generatur actuale peccatum in nobis, et in Adam similiter. - Alius etiam notetur ordo in nobis et specialis: nostrum autem actuale ab originali, sive a fomite peccati qui remanet post Baptismum, procedit: nostrum autem originale ab actuali Adae processit ; actuale autem Adae a suggestione diaboli ; suggestio autem diaboli a voluntate nocendi procedit; voluntas autem nocendi a sua poena quam vult participare nobiscum) poena autem eius procedit a suo peccato: peccatum autem ipsius a se ipso: unde ipse in se ipso divisus est .

Si vero quaeratur an Illud peccatum etc. *. Anselmus " Non est credendum ex quo factus est homo ullum tempus fuisse, quo mundus iste cum creaturis quae factae sunt in usus hominum sic vacuus fuisset, ut nullus esset in illo ex humano genere ad hoc pertinens, propter quod factus est homo ". " Unde Adam et Evam ad illam redemptionem pertinuisse, non est dubitandum, quamvis auctoritas divina hoc aperte non pronuntiet "; et ita Adam et Eva pertinebant ad redemptionem.

Sed cum primis parentibus et antiquis patribus dimissum erat peccatum, ad quid apud inferos detinebantur? - Dicendum quod dimissum erat eorum 'peccatum quoad culpam, sed non quoad poenam. Sed duplex est poena, scilicet actualis et originalis; et quoad actualem dimissum erat peccatum, sed non quoad originalem ante adventum Redemptoris. Et poena actualis respondet actuali peccato, et poena originalis originali: unde peccatum actuale est personale, et peccatum originale est totius naturae.

15. Et licet peccatis parentum etc. *. Super illud 32 Ier., 18: Qui facis misericordiam in millibus et reddis iniquitatem patrum in sinum filiorum, Glossa " Grandis est misericordia Salvatoris: misericordiam in mille generationes extendere, et iustitiam in alteram generationem monstrare, quae tamen mixta est misericordiae. Non enim statim punit peccantem, sed exspectat poenitentem, ut si liberi fuerint imitati parentum vitia, diu dilata poena reddatur". Et huic simile habetur 4 Gen., 15, super illud: Cain septuplum est punitus . Super Psalmum Deus laudem meam : " Peccata parentum eis redduntur qui a malis eorum non recedunt, sed non eis qui mutati sunt in Christo. Si ergo Iudas teneret adoptionem quam acceperat, non pertineret ad eum sua praeterita vel patrum iniquitas ". Super illud: Ut impleant peccata sua, I Thess. 2, 16 : (Id est ut) in peccatis permanendo sua peccata et patrum consumment, et vindictam peccatis suis et parentum debitam in se provocent " Super In peccatis patrum suorum, 20 Ezech., 18 : " Quoniam similiter patribus peccaverunt, similem sententiam meruerunt ".

Nota quod multiplex est poena consequens originale peccatum. Nam una est aeterna, et haec duplex: aut ex parte animae, scilicet carentia visionis summi boni: aut ex parte corporis, ut carentia dotium. Et alia est temporalis poena, et haec similiter duplex: nam alia est ex parte animae, alia ex parte corporis. Ex parte corporis, ut mors temporalis et passiones antecedentes ad mortem. Ex parte autem animae, temporales sunt poenae, ut defectus potentiae vel cognitionis vel bonitatis. Animae etiam sunt poenae quae consistunt in passione, ut infectio irae et consimiles. Defectus autem qui sunt potentiae ipsius sunt hujusmodi: infirmitas, ignorantia, malitia. Sed multiplex est ignorantias similiter multiplex est infirmitas et multiplex malitia. Nam ignorantia potest esse in credendis, et tunc opponitur fidei: vel in discernendis, et tunc opponitur prudentiae vel scientiae dono. Similiter autem infirmitas ex parte potentiae: [vel] respectu spei, quae est per praesumptionem; vel respectu doni fortitudinis, ut timor qui est in aggressione arduorum ; et tertius defectus qui opponitur fortitudini virtuti, et ille est timor in aggressione difficillimorum. Similiter autem ex parte malitiae, est defectus a summo bono, et talis est respectu caritatis) et alius respectu bonorum interiorum quae ordinantur ad summum bonum, et iste est respectu modestiae vel temperantiae: tertius defectus est respectu bonorum ad proximum. Sunt etiam poenae dictae secundum passionem ex parte animae, ut stultitia, hebetudo, praecipitatio et consimilia .

17. Verumtamen, de imitatoribus malorum etc. *. Utrum medius parens possit esse causa poenae in suis posteris sicut Adam fuit. Quod videtur: IV Reg. 5, 27, de Giezi, cui dictum est quod lepra Naaman [adhaerebit tibi et semini tuo]; et II Reg., ultimo . Si pro peccato extranei populus punitur, multo magis puniuntur filii pro peccato patris. 7 Iosue, 1-5, populus israeliticus punitus fuit pro peccato Achan. - Dicendum quod puniri possunt poena temporali, sed non aeterna. Unde Augustinus : "Non in futurum, sed in praesens, mala parentum filios invenerunt". Super illud: Sine causa, 9 Iob, 17, Gregorius : "Non pro humani sensus aestimatione, sed apud Deum iudicem iustum est ut rami sentiant amaritudinem quam ex radice contraxerunt ".

Quaestio est quare punitur (Achan), cum non sit de genere. Augustinus respondet : " Ostenditur quantum bonum sit ipsa unitas in populo, ut non in se ipsis singuli, sed sicut partes in toto existimentur ". Unde, quoniam unusquisque habet habitudinem ad alium, pro alterius peccato unusquisque puniri debet.

Contrarium, 6 Gal., 5: Unusquisque onus suum portabit. Et in eodem : Ad invicem onera portate , Glossa dicit : "Alia sunt onera participandae infirmitatis, alia vero reddendae rationis Deo . Contra eos qui putant homines alienis inquinari peccatis, dicit Apostolus: Unusquisque onus suum portabit: et contra negligentes corrigere, tamquam securi quod non alienis contaminantur, dicit: Invicem onera portate ".

Quare subditi pro praelatis et e converso puniuntur? Super illud, ultimo Thren., 7: Patres nostri peccaverunt : " Vox christiani populi, qui sacerdotum et principum peccatis flagellantur, dicentes: Patres nostri etc. Quasi dicat: Non sunt qui debuerunt, et nos iniquitatis eorum vindictam sustinemus. Non tamen populus de se praesumat, quia pro merito plebis est deiectio pastoris " .

Quod etiam mystice etc. *; sine quibus nullus hominum esse potest *. "Concupiscentia est in primo (motu), quae veniale peccatum est" ; sed impossibile est non concupiscere: ergo impossibile est non venialiter peccare. Ratio enim non potest primos motus impedire, sed progressum illorum ad opus. Aliquis autem vult non concupiscere: aut ergo vult quando concupiscit, aut quando non concupiscit. Si primum, ergo vult impossibile, scilicet ipsum 'non concupiscere' quando concupiscit. Si secundum, ergo vult ipsum nunquam concupiscere, quod est impossibile. - Et solet dici quod hic sumitur ' velle' pro 'placeret et tunc eadem est obiectio. Sed non est inconveniens velle impossibile, quoniam voluntas est impossibilium, eligentia autem non .