DISTINCTIO XVII.

Hic de origine etc. *; Putaverunt quidam etc. *. Augustinus, IV Confessionum : " Quid superbius quam ut asseram summa dementia me esse quod tu es, Deus "? - Augustinus, in eodem : " Nec hominis flatus est de se ipso, quem facit aereo anhelitu sumpto et effuso ".

Isidorus, in libro Differentiarum : " Si animam de se Deus fecisset, nunquam misera esset" vel esse posset.

Sed utrum in corpore etc. *. a. Augustinus, De spiritu et anima : " Has potentias habet anima antequam corpori commisceatur ", et ita prius creata quam infusa. Istae potentiae dicuntur vis concupiscibilis et rationalis et irascibilis.

b. Augustinus, super 2 Gen., 7, satis de hac materia. Augustinus, Super Genesim, in VI libro : " In profundo Scripturae magis praestemus diligentiam requirendi quam affirmandi temeritatem ".

Augustinus, in eodem : " Consummasse intelligimus Deum, cum creavit omnia simul, ita perfecte ut nihil adhuc in ordine (temporum) creandum esset, quod non hic ab eo in ordine causarum creatum esset; inchoasse autem, ut quod hic inchoaverat in causis, impleret effectis ". - Augustinus, in eodem : " In illa rerum prima conditione, cum omnia simul Deus creavit, homo factus est qui esset [futurus]: ratio creandi hominis, non actio creati ".

Augustinus, in eodem : " Haec sunt aliter in Verbo Dei, ubi ista non facta, sed aeterna sunt; aliter autem in elementis mundi, ubi omnia simul facta futura sunt; aliter autem in rebus quae secundum causas simul creatas, non iam simul, sed suo quaeque tempore creantur, in quibus Adam formatus est de limo et Dei flatu animatus, sicut fenum est exortum; aliter autem in seminibus, in quibus rursus quasi primordiales causae repetuntur, de rebus ductae quae secundum causas exstiterant, velut herba ex terra et semen ex herba ".

c. Augustinus, Super Genesim, VII libro : " Aut in spiritu intellectuali, qui 'dies' dicitur, inseruit Deus rationem causalem animae; et tunc videtur sequi quod angeli sunt parentes animarum: quod durum est dicere ". " Aut corporis humani causalis ratio in sex diebus facta est, anima autem ipsa creata est sicut dies ille, donec eam suo tempore corpori formato de limo insereret. Sed tunc quid erit causae ut ipsa, innocenter vivens, inseratur carnis huius vitae, in qua peccando, eum qui eam creavit offenderet et unde sequeretur laboris aerumna"? " Nimis autem incredibile est eam propria voluntate inclinari ad corpus hujusmodi, si praescia est peccati ". Aut totum "recapitulando " dictum est . " Sed nihil adhuc confirmo de hujusmodi, nisi quod non est de substantia Dei spiritus genitus et quod est immortalis ".

Solet etiam quaeri etc. *. Nunc intendit Magister ostendere statum primi hominis ex parte corporis. Augustinus, Super Genesim , in Glossa: " Deus potentia quippe sua creaturae numeros dedit, non ipsam eis alligavit". - Beda, Super Genesim : " Omnia creata sunt perfecta, et homo in aetate perfectus, et arbores cum foliis et fructibus ". - Augustinus, Super Genesim : Hoc non est secundum naturales rationes, sed causales. - Super 1 Luc, 37 : " Omnia Deo sunt possibilia, quae ordini naturae videntur contraria ". - Super 11 Rom., 24, textus: Contra naturam insertus es : " Dicitur aliquid facere contra naturam, quando facit contra solitum cursum naturae et contra id quod notum est in natura. Contra vero summam legem a notitia remotam, sive impiorum sive infirmorum, tam Deus nullo modo facit, quam contra se ipsum non facit ".

Dicit in littera quod voluntas necessitas est [384, 30-31]: ergo volitum erit necessarium. - Dicendum quod volitum, ut ipse vult, est necessarium, non tamen simpliciter, quoniam non omnis dispositio voluntatis cadit in volitum. Augustinus, Super Genesim, libro VI : " Non possunt esse contrariae causae quas in sua voluntate servavit, eis quas sua voluntate constituit, quoniam voluntas Dei non potest sibi esse contraria. Istas autem sic condidit, ut ex illis esse illud cuius causae sunt possit, sed non sit necesse; illas autem sic abscondit, ut ex eis (esse) necesse sit hoc quod ex ipsis fecit ut esse possit ". Augustinus, Super Genesim, VI libro : " Futura senectus est in iuvene, sed futura non est, si ante moriturus est. Nam secundum quasdam inferiores causas moriturus erat Ezechias, cui Deus addidit quindecim annos ", ut habetur IV Reg. 20, 6 et 38 Is., 5. 1s. 38, 5 : " Deus considerat res secundum merita et secundum rei naturam, quae dicuntur causae inferiores, et secundum suum consilium. Unde Ezechiam Deus praeviderat moriturum secundum meritum vel secundum physicam, licet non esset futurum secundum sui consilium. Utrumque ergo scriptum est in libro vitae, sed unum permissum legendum, alterum non est permissum ".

Tres enim generales etc. *. Isidorus, De Trinitate : " Est paradisus terrenus, ubi est perpetua aeris temperies: et caelestis, in quo sunt angeli et animae bonorum ". Ioannes Damascenus, II libro : " Quidam sensibilem paradisum imaginati sunt, alii vero intelligibilem. Verumtamen, mihi videtur quod, sicut homo sensibilis et intelligibilis conditus est, sic et huius sacratissimum templum sensibile et intelligibile. Corpore enim in superpulcra regione collocatus est; anima vero in loco incomparabiliter pulcriori, Deum habens inhabitantem et eius circumamictus gratiam " .

Lignum autem scientiae boni et mali etc. *. a. Ambrosius : " Obedientia est sola virtus rationalis creaturae degentis sub potestate Dei verissime, sicut primum vitium est tumoris "; et ita obedientia est radix omnium virtutum . - Dicendum quod uno modo obedientia est prima virtus, et alio modo caritas est prima virtus. Quoniam si consideratur bonum in ratione boni, sic caritas est prima virtus: si autem consideratur ut est praeceptum, sic obedientia est prima virtus. Unde dicitur peccatum " praevaricatio legis divinae et praeceptorum inobedientia " . Alio modo dicitur peccatum " actus incidens ex defectu boni" .

b. Si quaeratur, cum humilitas opponatur superbiae , qualiter obedientia ei opponi debet, dicendum quod humilitas per se opponitur superbiae, sed propter contemptum adiunctum superbiae opponitur obedientia ei. Unde obedientia est proprie voluntatis subiectio respectu superioris .

c. Ioannes Damascenus : " Lignum cognitionis experientiam quamdam et approbationem et exercitium obedientiae hominis et inobedientiae dabat ; ideoque lignum cognitionis boni et mali vocabatur. Aut quoniam virtutem dabat cognitivam propriae naturae accipientibus: quod bonum erat perfectis, malum autem imperfectioribus, adhuc concupiscentia avidioribus. Lignum vero vitae, habens operationem vitae tributivam " aut speciem gustus divinae contemplationis. - Adhuc, omne peccatum est inobedientia) ergo omnis virtus erit obedientia.