ARTICULUS II.

PONUNTUR OBJECTIONES g 1.

Contra primam conclusionem Argumenta Durandi.

Quantum ad secundum articulum, arguendum est contra conclusiones. Et quidem contra probationem secundae partis primae conclusionis, arguit Durandus (dist. 30, q. 1), probando quod non ideo mixtum ex elementis sit naturaliter corruptibile, per hoc quod elementa ex quibus componitur, ratione suae contrarietatis agunt ad (a) invicem. Et hoc probat dupliciter. Primo. Quia actio elementorum in mixto non potest intelligi nisi dupliciter. Uno modo, quod unum elementum, secundum id quod est, agat in aliud; quod esse non potest : quia elementa non manent actu in mixto; omne autem quod agit, agit secundum quod est ens actu. Alio modo, sic quod una qualitas elementaris agat in aliam. Quod potest adhuc esse dupliciter. Uno modo, quod una qualitas agat in aliam sibi contrariam, puta calidum in frigidum (6), et humidum in siccum, et e converso. Alio modo, quod una qualitas agat in aliam non sibi contrariam, puta calidum in humidum. Primum non potest esse : quia idem secundum quod idem non agit in seipsum; sed calidum et frigidum sunt una et eadem qualitas in mixto, et similiter humidum et siccum ; igitur, etc. Major patet. Minor probatur. Quia, si calidum et frigidum essent duae qualitates in mixto, aut distinguerentur secundum subjectum, aut solum secundum essentiam. Non secundum subjectum : quia tunc non quaelibet pars mixti esset mixta. Nec secundum essentiam solum : quia tunc contraria essent in eodem subjecto ; quod est impossibile. Sic ergo in mixto ex calido et frigido fit una qualitas media, et similiter ex humido et sicco, per hoc quod reducuntur (j) ad medium. Cum igitur idem non agat in seipsum, nec calidum agit in frigidum, nec humidum in Siccum. Item, nec potest dici quod una qualitas agat in aliam sibi non contrariam, puta calidum in humidum. Quia, si calidum ageret in humidum, ageret in ipsum, vel tanquam in contrarium, vel tanquam in subjectum. Non tanquam in contrarium, ut de se patet. Nec tanquam in subjectum.

Tum quia, licet calidum et humidum sint in eodem subjecto, unum tamen non est subjectum alterius, nec e converso.

Tum quia illud quod est ratio agendi actione univoca, non potest esse forma subjecti in quod agit, alioquin idem esset simul in actu foria) ad. - Om. Pr. mali, et in potentia formali, quia subjectum habens talem formam, puta calorem, esset calidum formaliter, et quia transmutaretur ad similem secundum speciem, esset in potentia ad calorem formaliter, et sic simul esset in actu et formaliter calidum et in potentia formaliter calidum; quod omnes negant, cum implicet contradictionem. Sed calor est principium et ratio agendi actione univoca; quia habens calorem, per ipsum causat similem. Ergo non potest agere in subjectum quod perficit.

Item. Quia nullum agens corrumpit subjectum in quod agit, nisi per accidens corrumpatur aliquid quod requirebatur ad subjecti exsistentiam. Si ergo calidum ageret in humidum sibi subjectum, non corrumperet ipsum directe, nisi corrumpendo aliquid sine quo non potest humidum esse. Illud autem non datur. Igitur. Nullo modo igitur corrumpitur mixtum perhoc quod elementa ex quibus componitur, agunt et patiuntur ad invicem ratione contrarietatis, sicut dicebatur. Secundo. Quia in mixto non est principium activum suae corruptionis, sed solum passivum, loquendo generaliter. Principium vero activum est extrinsecum, scilicet continens contraria; qualitatis, quod immutat contentum (a) a sua naturali dispositione ad innaturalem, et per hoc tandem corrumpitur. Unde Philosophus, diffiniens putrefactionem, qua? est via ad corruptionem naturalem, 4. Meteorologi-corum (cap. 2), dicit sic : Putrefactio est corruptio quxdam in unoquoque humido proprie secundum naturam caliditatis ab (6) aliena caliditate, haec autem est quae ambientis. Ex quibus possumus assignare veram causam corruptionis in omnibus corruptibilibus, sic. Omne quod per alterius actionem est alterabile a sua naturali dispositione ad contrariam, est per naturam corruptibile. Sed corpus humanum, et omne mixtum, necnon et omne aliud quod qualitatibus elementaribus efficitur, est hujusmodi. Ergo. Ex quo sequitur quod corrumpens sit qualitas extranea continentis, vel alterius corporis (y). Si ergo esset aliquod corpus homogeneum simpliciter, et non esset aliqua qualitas alterius corporis (5) ab eo dissona ei praesens, tale nunquam corrumperetur. Forte aliud esset de corpore heterogeneo, cujus partes non sunt ejusdem complexionis, sicut est corpus hominis, cujus etiam partes habent distinctionem secundum situm : quia complexio unius partis non competit alteri; et ideo una potest aliam transmutare a sua naturali dispositione, et econtrario, et per consequens eam corrumpere.

Haec Durandus. (a) contentum. - contemptum Pr. (6) ab. - Om. Pr. (f) corporis.

corruptionis Pr. (6) corporis. - corruptionis Pr. S 2.

Contra secundam conclusionem I. Argumentum Durandi. - Contra secundam conclusionem arguit (dist. 30, q. 2), probando quod nullus defectus in puerum, per solam originem veniens, possit habere proprie rationem culpae. Unde sic dicit. Nunc loquimur de peccato quod habet rationem culpae; et tale oportet esse voluntarium, dicente beato Augustino, in de Vera Religione (cap. 14), quod peccatum adeo est voluntarium, quod, si non fuerit voluntarium , non erit peccatum. Ad (i) sciendum igitur utrum peccatum originale (6) sit proprie culpa seu peccatum, oporiet videre an sit proprie voluntarium. Potest autem aliquid dici voluntarium alicui (y) dupliciter : uno modo, a voluntate sua propria et personali; alio modo, a voluntate alterius. Nec est dubium quod secundum non est ita proprie voluntarium, sicut primum ; quia voluntas alterius et actus ejus non potest proprie dici voluntas mea, vel velle meum, sicut voluntas mea personalis, et velle meum personale. Omnes autem sancti et doctores catholici tenent et docent, tam verbo quam scripto, quod peccatum originale in puero non est voluntarium voluntate vel actu personali istius parvuli, sed solum voluntate primi hominis. Unde Augustinus, respondens hereticis, super hoc articulo, dicit (Operis imperfecti contra Julianum lib. 4, cap. 90), quod peccatum illud a voluntate primi bominis seminatum est. Et in hoc concordant omnes sancti et doctores quotquot audivi vel legi. Constat autem quod peccatum actuale est voluntarium voluntate propria et personali ipsius peccantis actualiter. Ergo peccatum actuale in adulto est magis proprie voluntarium, et per consequens magis proprie culpa, seu peccatum, quam in parvulo peccatum originale (i); nec puto quod aliquis sanae mentis sentiat oppositum. Voluntate autem aliena potest aliquid esse voluntarium dupliciter. Uno modo, quando aliquis proprio consensu transfert in alterum voluntatem suam et auctoritatem, ut quidquid alius egerit, nomine illius gestum sit. Tunc enim quidquid alius agit, reputatur esse voluntarium isti ex praecedente mandato, vel consensu generali, etiamsi res gesta ei displiceat quando innotescit. Et hoc modo peccalum parvulorum non potest esse voluntarium , quasi parvuli proprio actu voluntatis suae praeconsenserint (e) in id quod Adam erat facturus. Hoc enim dicere de parvulis qui nondum erant, esset absurdissimum. Alio modo potest aliquid dici voluntarium esse voluntate aliena, quando voluntas unius dicitur seu interpretatur esse voluntas alterius, quia unus aliti) Ad. - Aliud Pr. (6) originale. - instans Pr. (y) alicui. - Om. Pr. (S) originale. - instam Pr. (e) praeconsenserint. - praecesserunt Pr. in quo erat sicut in originali principio; et adhuc defectus ille qui dicitur originale peccatum in parvulo non fuit per se et directe voluntarius voluntate Adae, sed solum concomitative, et per quamdam consequentiam. Qui ergo reputat quod tale voluntarium voluntate aliena non directe, sed concomitative, sit proprie voluntarium, talis potest dicere quod peccatum originale in parvulo sit ei proprie culpa. Qui autem non reputat hoc proprie voluntarium, sed solum interpretative, talis necesse habet dicere quod peccatum originale (a) non sit proprie culpa, sicut est actuale, sed solum interpretative.

Haec ille. quo modo continetur in alio. Sicut ponitur exemplum satis conveniens a doctoribus de milite, cui, si detur castrum a rege pro se et filiis, si fidelitatem regi servaverit, voluntas patris, in servando vel non servando fidelitatem, est interpretative voluntas filiorum, quoad consecutionem vel amissionem (a) castri; quia, sicut est sibi datum non solum pro se, sed pro posteris, sic servat vel amittit non solum pro se, sed pro posteris. Et hoc modo voluntas Adae dicitur fuisse voluntas omnium posterorum, qui descensuri erant ab eo per viam naturalis generationis mediate vel immediate; quia sibi pro se et pro tota posteritate collatum fuit a Deo munus justitia; originalis, quae consistebat in rectitudine voluntatis ad Deum, et in obedientia virium inferiorum ad voluntatem vel rationem, et in hoc quod in corpore nihil poterat accidere repugnans animae. Et quia tunc non eramus, nisi quia in eo eramus sicut in originali principio; ideo voluntas ejus, qua peccando amisit predictum munus sibi pro se et pro nobis collatum (6), fuit interpretative voluntas non solum sua, sed nostra. Et quia defectus hujus originalis justitiae in nobis, vel aliquid circa hoc dicitur esse peccatum originale (y); ideo tale peccatum dicitur esse voluntarium, non voluntate personali hujus vel illius parvuli, sed voluntate Adae, quae praedicto modo interpretative fuit voluntas omnium qui tunc erant in ipso sicut in originali principio. Sed juxta hoc est advertendum quod etiam ipsi Adae fuit aliquid per se et directe voluntarium, puta complacere uxori in comedendo de fructu per uxorem oblato; aliquid autem fuit ei voluntarium, non directe et per se, sed solum concomitative, vel ex quadam consequentia, scilicet privari pro se et pro tota posteritate originali justitia. Hoc enim non fuit directe et per se voluntarium vel volitum ab Adam, sed consecutum est in nobis et in ipso ad peccatum actuale et voluntarium ejus. Et forte secundum se fuit involuntarium. Credibile enim est quod Adae displicuit, quando primo scivit se tali dono privatum. Patet ergo quod peccatum originale (5) non est in parvulo voluntarium voluntate personali parvuli. quemadmodum peccatum actuale est voluntarium propria et personali voluntate peccantis actualiter. Et ideo non est illo modo proprie peccatum vel culpa. Patet etiam quod non est voluntarium voluntate aliena, eo modo quo aliquid gestum per alterum dicitur esse voluntarium illi qui propria sponte transtulit suam voluntatem seu auctoritatem in illum alterum; quia talis consensus non potest fingi in parvulis nondum natis. Restat igitur quod illud peccatum fuit voluntarium parvulo voluntate Adae, (a) vel amissionem.

Om. Pr. II. Argumenta aliorum.

Ad idem arguitur sic ab aliis (apud Gregorium, dist. 30, q. 1, art. 1, concl. 1). Illud quod non est actualis et voluntaria commissio vel omissio, nec actus aut omissio vituperabilis, cui sit recompensanda paena sensus, sed est effectus quidam peccati, vel paena consequens peccatum alterius, non est proprie culpa, nec proprie peccatum. Sed originale in parvulis est hujusmodi. Igitur. Major nota est. Sed minor probatur per Augustinum, 3. de Libero Arbitrio, cap. 19, ubi quaerit quare nos nascimur cum ignorantia et difficultatibus, et cruciatibus corporis propter peccatum Adae; et respondet quod ex illius damnati paena, et mortales, et ignari, et carni subditi nascimur. Et subdit, in alio capitulo (cap. 20), quod ut meliores gigneret (6) quam ipse, nonerat aequitatis, etc. Ex quibus ostendit quod talia non sunt in nobis peccata, sed paenae peccati Adae, ut effectus naturaliter consequentes poenam illius. Confirmatur. Quia ibidem, cap. 20, dicit quod, si animae humanae sint sigillatim factae in uno-quoque hominum, non erit nascentibus animis ignorantia et difficultas supplicium peccati, sed proficiendi admonitio et perfectionis exordium.

Sj 3.

Contra tertiam conclusionem Argumenta Gregorii.

Contra tertiam conclusionem arguit Gregorius (dist. 30, q. 1, art. 2), probando quod, secundum mentem Augustini, peccatum originale sit quaedam qualitas positiva, vel carnalis concupiscentia, seu fomes vel vitium concupiscibilitatis, per quod homo inclinatur ad actualiter concupiscendum. Primo. Quia libro X.de Nuptiis et concupiscentia, ad Valerium (cap. 25), dicit quod dimittitur concupiscentia in baptismo, non ut non sit, sed ut in peccatum non imputetur. Et postea dicit (c. 32) quod vitium personae nascentis est peccatum originale; ubi patet expresse propositum. Secundo. Quia, Contra Julianum, libro6, capita) originale.

instans Pr. (6) gigneret. - gignent Pr. tulo 18, sic ait: Ego tanquam valetudinem malam ex origine hominis vitiata ingenitum homini dico esse vitium, quo caro concupiscit adversus spiritum. Et de eodem, paulo post, subdit : Ex isto et cum isto hominis malo nascitur homo; quod (i) malum per seipsum tam magnum est, et ad hominis damnationem atque a regno Dei separationem tantum habet obligationis, ut etiamsi de parentibus regeneratis trahatur, nonnisi quemadmodum i?i illis sola regeneratione solvatur, atque hoc remedio praepositus mortis a prole pellatur. Ex quo etiam clarissime patet propositum. Tertio. Quia, 1. Retractationum, cap. 15, sic dicit : Concupiscentias reatus in baptismate solvitur, sed infirmitas remanet. Constat autem quod solo peccato quis reus est. Igitur ante baptismum concupiscentia est peccatum; ideo dicit Glossa Rom. 4, super illo verbo (v. 7) : Beati quorum remissas sunt, etc, quod concupiscentia, vel concupiscibilitas, quae dicitur fomes peccati, ante baptismum culpa est et poena, post baptismum autem paena est, sed non culpa. Et ibidem etiam habetur quod concupiscentia est peccatum originale. Sic ergo non est dubitandum quin (6) fuerit intentio Augustini. Cui etiam consonant glossae super epistolam ad Romanos, in multis locis, vitium ex origine tractum esse illud quod vocatur originale peccatum. Quarto. Quia hanc sententiam Augustini secutus est Magister, ut patet in hac distinctione trigesima et sequentibus, in quibus de hac materia tractat; et multi etiam doctores antiqui et moderni. Quinto. Quia haec opinio videtur magis consona dictis Apostoli, qui, cum dixisset, ad Romanos, 5 (v.l2): Per unum hominem peccatum intravit in mundum, quas verba de peccato originali intelligenda sunt, ut patet per expositiones sanctorum, et deinde de eodem plura subjecisset, ait, cap. 6(v. 2 et 3) : Qui enim mortui sumus peccato, Glossa, in baptismo, quomodo vivemus in illo? An ignoratis, fratres (y), quia quicumque baptizati sumus in Christo Jesu, in morte ipsius baptizati sumus? Et sequitur (v. 11 et 12) : Ita et vos aestimate vos mortuos quidem esse peccato, viventes autem Deo in Christo Jesu Domino nostro. Non ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore, ut obediatis concupiscentiis ejus. Ex quorum verborum serie innuitur, eum, cum concludit Nonergo regnet, etc, de originali peccato loqui, sicut (S) et in praemissis verbis constat eum fuisse locutum; et cum addit ut obediatis concupiscentiis ejus, manifeste significat se illud vitium quod hominem ad concupiscendum inclinat, peccati nomine denotare. Ex quo, ut videtur, satis apparet quod Apostolus ipsam concupiscentiam intelligit esse originale peecatum, non quidem per concupiscentiam intelligendo actum concupiscendi, sed vitium quod etiam dicitur carnalitas, et languor, et fomes, lexque membrorum, quaeparvulum habilem concupiscere facit, adultum autem concupiscentem reddit, ut (a) ponitur in glossa Rom. ubi supra, et per Magistrum etiam recitatur in presenti distinctione. Nec tamen ego nego quin etiam homo careat originali justitia, cujus estdebitor ante baptismum; sed hujusmodi(S) carentiam non dico esse originale peccatum, sed potius effectum ejus, quemadmodum privatio gratiae effectus est actualis peccati mortalis, idest, quod, sicut (y) propter peccatum mortale privatur homo gratia, ita propter originale peccatum non infundit Deus originalem justitiam animae. Sexto arguit quod ista concupiscentia sit quaedam qualitas. Quod probat per Augustinum, 1. deNupt. et concupiscentia, ad Valerium, ubi, de ista concupiscentia loquens, ait (cap. 25): Non enim substantialiter manet sicut aliquod corpus, aut spiritus, sed affectio qusedam est malx qualitatis, sicut (o) languor.

Septimo arguit quod hujusmodi qualitas est in anima. Unde, idem, Contra Julianum (lib. 6), cap. 18 : Dixerunt, inquit, quidam philosophi, libidinem partem esse animi vitiosam. Et utique pars animi substantia est, quia substantia est ipse animus. Sed ego ipsum vitium quo animus, vel ulla pars ejus, isto modo est vitiosa, libidinem dico, ut omni vitio sanato salva sit tota sitbstan-tia; quia et illi philosophi tropica locutione mihi videntur vitiosam partem animi appellasse libidinem, in qua parte est vitium quod vocatur libido, sicut appellatur domus pro eis qui (t) sunt in domo.

Octavo. Quia, libro 5. Contra Julianum, cap. 4, ait quod primum peccatum homo totus implevit; et statim subdit : Ut ergo anima et caro utrumque pariter puniatur, nisi quod nascitur renascendo emundetur, profecto aut utrumque vitiatum ex homine trahitur, aut alterum in altero tanquam in vitiato vase corrumpitur, ubi occulto judicio divinae legis includitur. Hic asserit animam vitiatam; et certum est quod loquitur de vitio originali (0" a quo per baptismum emundatur, quamvis sub dubio relinquat, an vitietur a corpore, an ipsa traducatur vitiata ex vitiata anima patris. Nono arguit quod tale vitium causatur in anima ex vitio carnis, seu quadam morbida qualitate, quam ex libidinosa concupiscentia parentum coeuntium ^TENTURUM caro prolis contrahit cum concipitur. Hoc enim expresse ponit Magister, dist. 31. Et probatur auctoritate Ambrosii (a) quam allegat; et ponitur etiam in glossa Roin. 7 : Ecce, inquit, primi hominis corpus corruptum est per peccatum, ipsaque corruptio per.condi tiones offensionis manet in corpore, robur tenens divinae sententiae datx in Adam, cujus consortio anima maculatur peccato.

Decimo. Quia Augustinus, de Verbis Apostoli, dicit : vitium concupiscentiae est, quod anima ex carne contraxit. Undecimo arguitur quod talis qualitas non fuit in primo homine ante peccatum; sed causata est, secundum Augustinum, Hypomnesticon, responsione quarta (lib. 4, cap. 1 et 2), ex flatu illius venenosi serpentis, in quo diabolus illos tentavit. Caro illorum, Deo se propter ipsorum inobedientiam seu peccatum ab ipsorum custodia aversante, seu eos non praeservante, sicut, si non peccassent, praeservasset, tali mala qualitate infecta est. Nec mirum, cum (S) etiam ex sibilo quorumdam serpentum, ut ibidem (cap. 1) ait Augustinus, aliquando homines afflati (y) subito intereant, aliquando ad interitum graviter urgeantur. Et ideo, hac sententia per eum sufficienter declarata, inferius subdit Augustinus (cap. 7) : Post peccatum vero, ut jam superius disputatum est, sibilo venenosi serpentis, cujus callidis decepti sunt blandimentis, Itane inquietam et mortiferam pestem eorum corpora conceperunt; et per legitimum usum,posteaquam de paradiso projecti sunt, hi posteros transmiserunt.

Haec ille, in forma. Sj 4.

Contra quartam conclusionem I. Argumenta Durandi.

Contra quartam conclusionem arguit Durandus (dist. 30, q. 3), quod insufficienter dictum est quod peccatum originale (S) sit carentia originalis (e) justitiae. Primo sic. Quia talis carentia fuisset in homine constituto in solis naturalibus; in quo tamen non fuisset aliquod peccatum, vel aliqua culpa : quia talis perfectio non fuisset debita haberi ab eo; omne autem malum est privatio alicujus boni debiti inesse. Secundo. Quia nec potest consistere peccatum originale (i;) in tali carentia cum debito habendi, nisi sit aliquo modo voluntaria : quia nullum peccatum est nisi voluntarium; unde, si aliquid debitum haberi perderetur per violentiam simpliciter, (a) sive, Ambrosiastri nomine , commentatoris in epistolas Pauli. (6) cum. - Om. Pr. Ii) afflati. - inflati Pr. (6) originale. - instans Pr. (e) originalis.

instantis Pr. (C) originale.

instans Pr, ita quod amissio nullo modo esset voluntaria, nec antecedenter, nec aliquo quocumque modo, nullum esset peccatum. Requiritur ergo quod, si illa carentia sit peccatum, quod sit voluntaria nonnisi voluntate Adae, quae potest dici interpretative voluntas nostra. Non fuit autem aliter (a) voluntaria voluntate Adae, nisi quia voluntas Adae, vel actus volendi ipsius, meruit quod talis perfectio, scilicet justitia originalis, sibi et posteris auferretur. Unde, cum ex peccato voluntario Adae dignum seu debitum fuerit quod tam ipse quam posteri carerent justitia originali, et indignum fuerit (6) quod eam amplius haberent, et in ista dignitate (y) seu debito carendi tali dono, vel indignitate habendi tale donum consistat (3) formaliter ratio peccati originalis (e), quia in nullo aliorum sine hoc est aliquod peccatum, sequitur quod peccatum originale non solum includit carentiam originalis justitiae debitae haberi (Q, immo ulterius et principalius importat indignitatem habendi eam, vel debitum aut dignitatem carendi ea. Igitur. Tertio. Quia propter demeritum primorum parentum incurrimus tria. Primum est, carentia originalis justitiae quam debebamus habere et habuissemus ex dono facto primis parentibus pro se et posteris, si illis non peccantibus non peccassent, et quia peccaverunt, indigni fuimus eam habere, et digni ea carere tanquam rei talis paenaeseu carentiae ratione culpae praedictae. Secundo est in nobis rebellio virium sensitivarum ad rationem. Tertio est in corpore passibilitas et mortalitas. Videndum est igitur, quod horum trium sit peccatum originale. Non autem invenitur quod aliquis dixerit ipsum esse mortalitatem seu passibilitatem : quia ista magis se tenent ex parte corporis; peccatum autem magis se tenet ex parte animae. Magister autem Sentent. dicit (lib. 2, dist. 30) ipsum esse habitualem concupiscentiam seu concupiscibilitatem, vel fomitem, vel legem carnis et membrorum, et languorem naturae, et tyrannum : quae omnia accipit pro uno et eodem, scilicet pro rebellione virium sensitivarum ad rationem, quamvis ex diversis rationibus; et haec sententia Magistri tangit illud quod est materiale in peccato originali et non illud quod est formale, ut alii doctores dicunt communiter. Communior autem opinio est quod peccatum originale (-q) est carentia originalis justitiae cum debito habendi eam et dignitate carendi ea. Quarto. Quia illud non est peccatum, quod est in nobis a Deo, quia Deus non est auctor peccati, sed ultor. Sed carentia originalis justitiae in nobis est a Deo. Igitur, etc. Minor probatur; quia, sicut Deus per suam influentiam est causa gratiae, et per cessationem suae influentiae est causa carentiae gratiae; ita videtur esse quoad justitiam originalem, et illius carentiam, cum justitia originalis fuerit donum supernaturale. II. Argumenta aliorum.

CoDtra eamdem arguunt alii (apud Durandum, ibid.) probare volentes quod peccatum originale (a) non sit nisi quidam (6) reatus, vel obligatio, aut debitum paenae. Primo. Nihil quod sit in parvulo per originem, est ei culpa, nisi quod fuit Adae culpa. Sed nullus defectus exsistens per originem in parvulo fuit vel potuit dici fuisse culpa Adae, nisi reatus paenae, vel pcena cum reatu. Ergo hoc est peccatum originale (y) in parvulo. Utraque praemissarum probatur. Et primo major sic. Omnis defectus, qui habet rationem peccati, vel culpae, magis est peccatum illi cui est magis voluntarium; quia de ratione peccati vel culpae est voluntarium, sine quo non est culpa vel peccatum. Sed, secundum omnes doctores sanctos et alios, omnis defectus exsistens in parvulo ab origine habet magis rationem voluntarii respectu Adae vel ipsi Adae quam parvulo. Igitur. Et sic patet major. Minor probatur sic. Quia nihil fuit vel potuit dici culpa Adae, nisi actus quo peccavit, vel paena, vel reatus. Haec enim omnia quandoque dicuntur peccatum. Actus autem secundum se non transit nec transire potuit in posteros; transivit autem quoad reatum et poenam, quia ex suo peccato non solus ipse, sed omnes incurrerunt poenam peccati et reatum paenae ; ergo paena cum reatu, vel reatus paenae exsistens in posteris poterit dici aliquod originale (c) peccatum Adae, et nihil aliud exsistens in posteris, ut videtur; et sic patet minor. Sequitur ergo conclusio, quod peccatum originale (e) non est aliud in parvulis quam reatus paenae. Secundo arguunt sic. Quia Apostolus tractans hanc materiam, Ronian. 5, comparat demeritum Adae merito Christi, dicens (v. 19) quod, sicut per unius hiobcdienliam, scilicet Adae,peccatores constituti sunt multi, ita per unius obedientiam, scilicet Christi, justi constituuntur multi. Sed ex merito obedientiae Christi, quo efficimur justi, non fit in nobis nisi donum gratiae nobis aliqualiter debitae propter ejus meritum. Igitur similiter ex peccato Adae non fit nobis nisi carentia alicujus doni prius habiti ab ipso, et debiti haberi a nobis; et sic propter ejus demeritum efficimur peccatores, quia rei vel obnoxii sumus hujus carentiae : propter quod talis reatus videtur esse peccatum originale, quem ex actuali peccato Adae contraximus. Et confirmatur consequentia : quia, ut in eodem capitulo subditur (v. 20), majus fuit donum Christi quam delictum Adae; et ideo plus potuit meritum Christi in nobis quoad justificationem, quam peccatum Adae quoad condemnationem. Tertio arguunt ad idem. Quia Apostolus, in dicto capitulo (a), circa principium (v. 12), sic dicit: Per unum hominem peccatum in hunc mundum intravit ; et subdit qualiter,dicens: In quo omnes peccaverunt. Et exponit Magister Sientent., in littera (lib.2, dist. 30), dicens quod, " sive intelligatur in quo homine, sive in quo peccato, sanum est. In Adam enim omnes peccaverunt, ut in originali principio, non solum ejus exemplo, ut dicunt Pelagiani; omnes enim ille unus homo erat. Sic similiter in illo uno peccato quod intravit in mundum, recte omnes dicuntur peccasse; quia ab uno. Sic ab eodem uno peccato immunes esse non possunt nisi ab ejus reatu per Christi baptismum absolvantur. " Haec sunt verba sua. Ex quibus apparet quod omnes peccaverunt in Adam, et in peccato suo, quia ejus reatum incurrerunt, ratione cujus carent originali justitia, et carebunt visione divina, secundum communem legem, nisi ab hoc reatu per baptismum absolvantur, ut Magister subjungit. In quo videtur innuere quod aliter non peccaverunt in Adam omnes, nec in peccato ejus, nisi quia incurrerunt propter illud peccatum reatum paenae temporalis et aeternae. -

Confirmatur. Quia contra praedictam opinionem arguit Magister, et solvit. Arguit enim sic. Si peccatum originale est reatus, ergo non est culpa nec paena, quia reatus neutrum praedictorum est. Illud autem videtur inconveniens. Quare, etc. Et respondet, dicens quod quidam eorum qui praedictam opinionem tenent, admittunt quod peccatum originale non sit proprie paena nec culpa, nisi eo modo quo reatus vocatur culpa; et certum est quod Scriptura et communis modus loquendi satis habet quod reatus culpa vocetur : nos enim consuevimus dicere aliquem manere in peccalo quamdiu reus est paenae aeternae debitae pro peccato, licet non maneat in actu peccati, nec in voluntate peccandi. Quarto sic. Esse dignum paena aeterna, est esse reum, et dignitas paenae est reatus paenae proveniens ex aliqua culpa. Sed esse dignum carere justitia originali debita, est esse dignum paena; quia carentia originalis justitiae est quaedam paena damni. Igitur esse dignum carere justitia originali (6), est esse reum paenae, quae est carentia justitiae originalis (j) debitae, et talis dignitas est reatus. Qui ergo ponit quod peccatum originale (S) consistit in hoc quod est TENTURUM esse dignum carere justitia originali (a) debita, ponit realiter quod peccatum originale (6) consistit in hoc quod est esse reum tali carentia, quia talis dignitas est reatus. Et in hoc secundus articulus terminatur.