ARTICULUS II.

ADDUCUNTUR OBJECTiONES I. Argumenta Scoti.

Quantum ad secundum articulum, objicitur contra praedicta. Et quidem contra secundam conclusionem, arguit Scotus. Primo sic. Quiasi ante generationem compositi aliquid formae praecedit in materia : aut idem praeexsistens erit idem respectu diversarum formarum spe-cifiearum; aut diversis(a) formis specificis correspondent diversae partes praeexsistentes in materia. Si detur primum, igitur idem numero erit pars formae ignis et aquae; et illud non potest esse forma aqua? et ignis quae distinguuntur specie, cum sit idem numero; ergo oportet formam aquae esse compositam ex partibus diversarum rationum; ergo non est simplex. Si detur secundum, videlicet quod singulis formis singukc partes vel inchoationes respondent; quaero: aut singulae informant materiam; aut una et non alia. Si una et non alia, ergo pars ignis, quae est forma materialis, est in materia et non informat materiam; hoc autem est inconveniens. Si singulae informant, ergo una materia erit simul informata formissubstantialibusdiversis et distinctis secundum speciem.

Si dicatur quod non intensae, sed remissa? informant (6);

hoc non valet: quia quaelibet forma, quantumcumque remissa, cum materia constituit suppositum in generatione substantiae; sed tale non est natum esse pars alterius; igitur, etc. Secundo. Quia aut in generatione acquiritur aliquid formae de novo, aut nihil. Si sic, igitur, cum forma vel pars ejus sit entitas positiva, sequetur quod per generationem acquiritur aliquid quod non praefuit. Si autem nihil novum acquiritur quod non praefuit, ergo omnia simul fuerunt a principio, et sic per generationem nihil de novo acquiritur. Sic ergo sequitur alterum istorum : vel quod omne novum immediate fiat a causa prima; vel quod nihil sit novum; vel quod aliquid novum fiat a causa secunda, cujus nihil praefuit. Primum non est verum; quia tollit omnem potestatem causandi a causis secundis. Nec secundum; quia tollit omnem mutationem. Ideo oportet ponere tertium, scilicet quod aliquid sit de novo productum in esse a causa secunda, cujus nihil praefuit. Manifestum est autem quod illa causa secunda nihil potest creare; ergo potest aliquid producere de novo in esse, cujus nihil praefuit, et istud non est creare; igitur frustra ponitur inchoatio formae in materia ad vitandum creationem. Tertio sic. In cujus virtute activa est ens perfectius, in ejus virtute activa est ens imperfectius ejusdem rationis. Sed ista inchoatio formae, quae ponitur praecedere, est imperfectior gradu formae acquirendo: per generationem ; aliter ante generationem esset in materia forma perfecta ejusdem rationis cum forma inducta per generationem, et ejusdem rationis cum illa : quia, cum illud maneat in generato, esset forma composita ex diversis partibus essentialibus. Si ergo generans potest ponere in esse formam secundum ultimum ejus, et secundum ejus esse perfectum, sequitur quod potest illam formam ponere in esse secundum omnem ejus inchoationem; ergo potest ponere in esse rationem seminalem. Quarto. Quaeritur de illa parte formae, quae ulterius inducitur : de cujus potentia educitur? Si immediate producatur de esse materiae, tunc frustra ponitur illa inchoatio in materia ad vitandum creationem formae. Si autem producitur de gradu imperfecto illius formae, hoc est inconveniens, quod aliquid producatur de potentia alicujus quod est ejusdem rationis cum eo, vel etiam de aliquo mediante alio quod est ejusdem rationis cum eo quod producitur. II. Argumenta Aureoli.

Contra eamdem conclusionem arguit Aureolus (dist. 18, q. 1, art. 1). Primo sic. Nam quaeritur: utrum illa potentia de qua educitur forma in actum, quam tu dicis inchoationem ejus, sit respectus quidam; et hoc non: quia substantia non fit ex respectu; aut sit ipsa essentia materiae; et tunc: aut educi formam de potentia materiae, est materiam transferri in formam; aut est materiam trahi ad formam, sicut primum actuabile trahitur ad actum. Primus modus est impossibilis. Si detur secundus,sequitur quod materia non sit res in actu, et natura terminata distincta a forma, sed forma tantum sit actuatio materiae. Secundo. Quia inchoatio non est aliud quam materia, secundum intentionem Philosophi et Commentatoris, 7 et 12. Metaphysices (comm. 16); unde Commentator, 8 Metaphysicae, dicitquod anima est illud quod est animatum in potentia esse animatum actu : quasi velit dicere quod animatum actu, est anima, et ita una res sit compositum, quae, cum sit in actu, est forma, cum est in potentia, est materia; licet sit distinguendum : illa enim pro tanto est compositum, quia est perfectio trahens res ad complementum, ut sic omnis res generabilis et corruptibilis sit natura quaedam habens in se, non quidem duas naturas, sed inchoativum et complementum ejusdem naturae, quorum primum est materia, secundum forma. Et per hunc modum, cum eadem sit materia omnium generabilium et corruptibilium, materia etiam non sit nisi inchoativum naturae rei generabilis et corruptibilis, potest concedi quod materia erit aliquo modo omnis natura generabilis et corruptibilis, dempto solo complemento, et adveniente complemento, puta forma, fit (a) hoc generabile et corruptibile, unde adveniente forma ignis fit ignis, et adveniente forma carnis fit caro, et sic de singulis; et hoc modo omnis res generabilis et corruptibilis, ante generationem sui praecedit indeterminate in materia, quia ipsa est indeterminate omnis res generabilis et corruptibilis; et hoc est quod Commentator dicit, 7. Metaphysicae(comm. 28), (a) fit. - sit Pr. quod agens non est producens, sed est extrahens. Hoc igitur modo in materia non sunt inchoationes formarum, sed naturarum generabilium et corruptibilium. Materia enim est indeterminate omnes res generabiles et corruptibiles, et per generationem tota res quaeerat indeterminate in materia, transfertur ad actum, ex hoc quod materia trahitur ad actuationem et terminationem quae est forma; et ideo generans non largitur multiplicationem, sed perfectionem, secundum Commenlatorem, 8. Metaphysices (comm. 15). Si autem intelligas per inchoativum formae aliquid aliud a materia, quod transeat in formam per solam acquisitionem perfectionis, tunc forma erit composita ex illa perfectione et illo inchoativo; et tunc forma erit composita. Terlio (dist. 12, q. 1, art. ult.) probatur (a) quod non oporteat ponere aliquod inchoativum formae in materia, distinctum ab ipsa materia, quod dicatur potentiale vel potentia ad formam; sed potius ipsa materia sit illud purum potentiale : quia materia non est aliqua ratio in actu (6) in entibus distincta; igitur ipsa est purum potentiale, et natura polens actuari. Patet consequentia. Da enim oppositum,jam materia diceret rationem aliquam, licet diminutam, in actu, si ipsa diceret distinctam rationem in actu. Antecedens probatur per Commentatorem, qui, 12. Metaphysica (comm. 14), dicit quod illud quod non habet formam, non habet conceptionem vel intentionem intellectam de ea. Ex quibus verbis apparet quod forma et ratio idem sunt omnino, ut illud quod non dicit formam, nullam (y) dicat omnino rationem, et sit quaedam potentialitas, fundamentaliter loquendo, ad omnem rationem ; et hinc est quod diffinitio, quae sumitur a forma, ratio appellatur. Item, 12. Metaphysicae, dicit Philosophus quod in fundamento materiae nihil est distinctum ; ubi Commentator dicit quod manifestum est quod de illa non dicitur vere substantia, nec aliquid aliud praedicamentorum ; et ideo dicit quod materia non est alicujus dispositionis, sed est in ea negatio omnium dispositionum; et comm. 33, dicit quod hoc principium ex quo est generatio, non oportet esse in aliqua dispositione; et quod in materia non debet esse aliquid actu omnino. Quarto. Illud in cujus ratione quidditativa includitur ratio incompleti, id in sua ratione includit interminationem et potentialitatem, et est quaedam inchoatio. Sed materia in sui ratione est intrinsece entitas incompleta. Igitur. Major patet. Haec enim est ratio, quare ratio infiniti consistit in potentia, et similiter motus : quia eorum ratio consistit in quadam incompletione intrinseca, expectans semper perfici per ipsum actum. Minor probatur per Phi- (6) ideo. - Ad. Pi-. losophum, 8. Metaphysica: (t. c. 3), ubi dicit Philosophus : Dico autem materiam , quod non est actu, sed potentia; quod exponens Commentator, comment. 3, dicit : " Dico autem materiam, illud quod (a) non est in actu aliquid determinatum, sed est in potentia illud; " et com. 6, dicit quod substantia materiae non est in se, sed ut perficiatur per formam. Et 8. Metaphysicx (t. c. 15), dicit Philosophus quod causa unitatis compositi, scilicet quod ex materia et forma fiat unum, est, quia illud quod est hi potentia fit in actu ab agente, in omnibus in quibus esl generatio, et non est aliquid creatum, sed est illud quod erat in potentia sphaera, actu sphaera; quod exponens Commentator dicit, comm. 15: c( Quod causa istius unitatis est (6), ut transmutetur illud quod est in potentia, donec fiat in actu ab agente. Est ergo aliquod unum, quod prius est in potentia, et post transfertur in actum. Translatio autem ejus non largitur ei multitudinem, sed perfectionem in esse et in toto, hoc est unum in actu; et hoc intendebat Aristoteles cum dicit quod non est aliud causatum : non enim est hoc aliud causatum ab agente ab eo in quod agit, sed est illud idem (y). "

Haec Commentator.

Ex quibus manifeste patet quod materia est inchoativum rei, et forma est terminus et (o) perfectio et complementum. Et hoc modo materia et forma sunt una res completa. Quinto. Cujus entitas est purum formabile, non dicens aliquid formatum, illud est pura potentia per essentiam et inchoatio rei. Da enim quod sit actus aliquis, jam in ratione illa qua est actus, non est purum formabile; habebit enim actum admixtum. Sed materia est entitas ex se intrinsece pure formabilis : quia pure informis. Igitur. Minor patet per Augustinum, 12. Confessiojium, c. 1, 2 et 3, ubi dicit expresse : Nonne tu Domine docuisti me quod (s) prius quam informem materiam formares atque (S) distingueres, non (y)) erat aliquid, non color, non figura, non spiritus.

Haec Aureolus. III. Arguitur per dicta sancti Thomae. - Contra praedictas conclusiones potest argui similiter per dicta S. Thomae. Etquidem, contra primam conclusionem, arguitur per dicta ejus, 1. Seiitent., dist. 17, q. 2, art. 2, ubi (01 sic dicit : " Qualitates naturales educuntur de potentia materia , quarum inchoationes quasdam (20 materiae Deus in creatione indidit. Et ideo quando in actum prodeunt, est exitus de imperfecto ad perfectum. " - Haec ille. - Item, de Potentia Dei, q. 3, art. 4, in solutione septimi, sic dicit: " Forma potest dupliciter considerari. Uno modo, secundum quod est in potentia; et tunc a Deo materiae concreatur, nulla disponentis naturae actione interveniente. Alio modo, secundum quod est in actu; et sic non creatur, sed de potentia materiae educitur per agens naturale. " - Haec ille.

Ex quibus videtur quod aliquid formae praeessent in materia ante generationem compositi per agens naturale. Contra secundam conclusionem, similiter arguitur ex dictis ejus; quia in 1 p., q. 76, art. 4, dicit quod in homine non est alia forma substantialis praeter animam rationalem; immo quod corpus hominis includit animam sicut calidum calorem et lucidum lumen; nec corpus est corpus per aliam formam corporeitatis distinctam ab anima rationali. Et in art. 6, in solutione secundi, vult quod dimensiones quae sunt in homine, non consequuntur aliam formam substantialem praeter animam (ot), sed ipsam animam ut dat esse corporeum. Item, in de Anima, q. 9, in solutione decimiseptimi, sic dicit : " Dimensiones non possunt intelligi in materia nisi secundum quod intelligitur materia constituta per formam substantialem in esse substantiali corporeo : quod quidem non fit per aliam formam in homine quam per animam; unde hujusmodi dimensiones (6) non praeintelliguntur in materia ante animam totaliter, sed quantum ad ultimos gradus perfectionis. "

Haec ille.

Ex quibus videtur quod quantitas in homine non consequitur aliam formam substantialem ab anima rationali, sed potius ipsam animam rationalem; et sic falsum est totum quod in secunda conclusione dicitur; potissime duo : primum est, quod quantitas nunquam consequitur originaliter aliquam formam substantialem, nisi super illam redeat, et ad illam terminetur, et eam efficiat quantam; secundum est, quod in homine sit essentia alicujus formae alia ab essentia aniniae; quia hoc repugnat praecedentibus quaestionibus, et quasi toti doctrinae sancti Thomae in Summa.

Item, arguitur contra hoc quod ibidem dictum est, scilicet quod essentia alicujus formae sit in materia, et quod non det sibi esse, per argumenta Scoti.

Item : Qualis forma erit illa secunda forma quam ponis in homine? Aut enim erit quaedam forma generalis, dans solum esse corporeum; et hoc est contra sanctum Thomam. Aut erit aliqua forma specialis; et hoc etiam non potest dari; quia, vel esset forma alicujus elementi, aut forma mixti. Primum repugnat dictis ejus, qui negat formam elementi remanere in mixto secundum essentiam. Secundum etiam dari non potest; (6) dimensione?. - divisiones Fv.

quia, si sit forma mixti : aut erit forma carnis, ossis, vel nervi; aut erit forma cadaveris, utputa illa quae informat brachia vel alia membra abscisa a toto, vel etiam totum corpus post separationem animae rationalis. Et quidquid horum detur, totum est contra dicta ejus. Et sic videtur quod illa conclusio directe contradicat verbis et menti sancti Thomae in Summa.

Item. Quia alia probatio ejusdem conclusionis, sumpta ex pluralitate partium totius, non valet: quia in nullo continuo, animato vel inanimato, simplici vel mixto, ante divisionem ponendae sunt plures formae non dantes esse, nec una dans esse, et alia non dans; quia in talibus continuis eadem essentia formae substantialis tota totalitate naturae est in qualibet parte suae materiae, prout docet sanctus Thomas, 1 p.,q.76, art.8; et in de Anima, q. 10; et de Spiritualibus creaturis, q. 4. Et sic una et eadem essentia formae quae est una in actu et multiplex in potentia, informat quamlibet partem suae materiae. Nec in eadem materia est essentia alicujus formae distincta a forma informante totam materiam , nisi forte sicut pars distinguitur a toto. Et sic non videtur quod illa probatio valeat. Et in hoc secundus articulus terminatur.