DEFENSIONES THEOLOGIAE DIVI THOMAE AQUINATIS IN SECUNDO SENTENTIARUM

 Tomus III

 DISTINCTIO I.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO II.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO III.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 g 6.

 DISTINCTIO IV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO V.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS i.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO IX et X.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 Tomus IV

 DISTINCTIO XII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS 111.

 DISTINCTIO XVI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS 1.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXVI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXVII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXVIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO XXXII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS 1.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXVI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXVII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXIX

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XL.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

ARTICULUS II.

PONUNTUR OGJECTIONES Sj 1.

Contra secundam conclusionem Argumenta Durandi.

Quantum ad secundum articulum arguitur contra conclusiones. Et quidem contra secundam arguit Durandus (dist. 20, q. 2). Primo, quod probatio adducta de 2. Sententiarum male accipit integritatem meniis quos ad virginitatem requiritur. Illa enim est firmissimum propositum abstinendi a delectatione quae consistit in venereis, et haec integritas se habet formaliter in virginitate. Ipsa autem immunitas vel inexperientia delectationum se habet in virginitate materialiter. Neutrum autem horum potuit salvari cum actu matrimonii. Unde male accipitur integritas mentis pro persistentia rationis in actu suo. Absorbetur enim judicium rationis in somno, et in multis aegritudinibus, ratione quorum nihil deperit cuicumque virtuti. Persistentia enim rationis, quae requiritur ad virtutem, est quod ratio imperet actum debitum, et non divertat ad aliquid contrarium virtuti, qua exsistente non solvitur virtus, nec quoad actum, nec quoad habitum. Secundo arguit contra hoc quod dicit positio, quod in statu innocentiae soluta fuisset integritas carnis. Si enim per integritatem carnis intelligatur integritas membri corporalis, cum talis non solvatur sine divisione aliquarum partium illius membri, quae in sentientibus non est sine dolore, sequeretur quod passio animalis fuisset in statu innocentia;; quod est falsum. Terlio arguit. Quia, ut dicit, sanctus Thomas alibi dicit oppositum; scilicet in 1 p., ubi tenet quod mulieres concepissent et peperissent sine amissione virginitatis, potissime quantum ad integritatem corruptionis. Et sic videtur quod probatio adducta de Scripto contradicat probationi adducta; de Sumnia.

Quarto arguit. Quia virginitas non pertinet ad dignitatem natura humanae absolute : quia nulla privatio boni convenientis naturae est bona secundum se, alioquin naturalis inclinatio esset ad malum, cum illud sit malum cujus privatio est bona; contingit autem eam esse bonam propter aliud, inquantum promovet ad majus bonum quam sit illud quod privat. Virginitas autem est privatio actus generationis, qui est conveniens naturae, et intentus ab ea ad conservationem speciei. Igitur non est licita secundum se, nec bona, sed solum inquantum promovet ad majus bonum; et hoc modo in statu naturae corruptae est licita virginitas, qua quis abstinet a delectationibus venereis, ut liberius vacet divinae contemplationi, a qua impeditur homo junctus matrimonio. Sed in statu innocentiae nullam retardationem habuisset homo a contemplatione divinorum ex matrimonio; et ideo tunc non fuisset licita virginitas. Quinto. Quia, dato quod fuisset licita, non tamen fuisset possibile virginem concipere aut parere secundum cursum naturae: quia virginitas est inexperientia delectationum venerearum; sed conceptus secundum viam naturae non est sine experientia earum; ergo contradictionem implicat virginem concipere modo naturae (a). Sexto. Quia male accipitur illud quod est materiale in virginitate. Non enim hoc est integritas corporalis (6) membri; immo omnino per accidens se habet ad virginitatem. Materia enim virtutum moralium est aliqua passio animae, et non illud quod pertinet ad naturam corporis (7); propter quod si absque delectatione venerea violetur signaculum corporalis membri aliquo casu, non magis praejudicat virginitati quam si laedatur manus aut pes. Unde Augustinus, 1. de Civitate Dei (cap. 18), dicit quod membra illa possunt diversis casibus vulnerata vim perpeti, et medici saluti opitulantes quandoque haec faciunt ibi quae horret aspectus. Obstetrix enim virginis cujusdam manu velut virginitatem explorans, dum inspiceret, perdidit. Et subdit. Non opinor quemquam (0) tam stolide sapere, ut huic (e) perisse aestimet aliquid, et de ipsius corporis sanctitate, quamvis membri illius integritate jam perdita. Igitur materia virginitatis non consistit in integritate membri corporalis, nisi per accidens, precipue cum contingat virum sicut mulierem virginitatem amittere, in quo tamen non est necesse aliquam violentiam membri corporalis fieri. Propterea ergo materia virginitatis est in experientia delectationis, quae consistit in seminis resolutione, quae, si fiat ex mentis proposito, et maxime per concubitum, solvit virginitatem. Patet ergo quod in actu matrimoniali in quolibet statu solvitur simpliciter virginitas.

Haec Durandus. S 2. - Contra tertiam conclusionem Argumenta Scoti.

Contra tertiam conclusionem arguit Scotus (dist. 20, q. 2), probando quod soli nunc electi fuissent nati in statu innocentiae. Primo. Quia omnis ordinate volens, post volitionem finis, immediate vult illud quod est immediatius et proximius fini. Deus autem est ordinate volens, qui vult seipsum et bonitatem suam tanquam finem. Quod autem est proximius isti fini est bonum creaturae rationalis ultimatum, sive communicatio beatifica suae bonilatis. Ergo primo vult illud bonum creaturae rationali, et postea vult gratiam, quae ordinatur ad beatitudinem hujus beati, vel ad fruitionem ejus, et posterius vult istum beatum vel beatificabilem esse nasciturum a tali parente. Si igitur prius sunt beatificandi determinati quam nascantur a talibus parentibus, et per quoscumque parentes nascantur, ex quo habent rationem posterioris, hujusmodi parentes non poterunt variare determinandos vel determinatos beatificandos a divina voluntate, quin in certo vel eodem munero nascantur. Seeundo. Quia Gregorius in 4. Moralium, in fine, sic dicit : Si parentem primum nulla rubigo peccati corrumperet, nequaquam ex se filios Gchcnnx generaret, sed illi qui nunc per Redemptorem salvandi sunt, soli ab illo electi nascerentur.

Tertio. Quia, si hoc negaretur, hoc (a) videretur pro tanto : quia aliqui electi ex reprobis sunt nati; sed tunc non fuissent reprobati; ergo nec filii eorum. Vel oporteret dicere quod unus et idem homo filius electus possit esse a diversis parentibus, ita quod ille electus qui nunc natus est de patre malo, oportuisset eum natum fuisse ab alio patre; quod est inconveniens. Si, inquam, conclusio illa poneretur, maxime videretur propter istam nunc factam rationem. Sed ista non cogit; quia conceditur, tanquam possibile, quod idem effectus numero potest generari a diversis causis. Quod patet. Nam ignis A, talis quantitatis et virtutis, si ex tali materia talem ignem generaret, ignis B, ejusdem virtutis et quantitatis, pro eodem instanti si in istam materiam ageret, eumdem ignem in numero produceret, non obstante quod generans sit aliud et aliud numero : quia generatum non consequitur praecise unitatem vel pluralitatem ex generante; unde corpus organicum, ad hoc quod sit idem numero, non requirit agens idem numero, licet requiratur ibi materia eadem numero, et exsistente materia eadem numero, induceretur a diversis agentibus eadem forma in numero. Si ponamus ergo filios procreari de semine quod est superfluum alimenti, idem alimentum in numero quod etiam potuit esse in utroque statu, vel eadem materia nutrimenti quae potuit esse hic sub una forma et ibi sub alia forma seminis inducta ab uno agente per actum virtutis vegetativa;, posset transmutari ad eamdem formam ab alio agente; et sic esset idem numero; et tunc ille qui nunc est filius reprobi, potuit fuisse filius electi.

Haec Scotus. Et in hoc secundus articulus terminatur. (a) hoc. - hic Pr.