ARTICULUS II.

PONUNTUR OBIECTIONES Sj 1.

Contra primam conclusionem Argumenta Scoti.

Quantum ad secundum articulum, arguitur contra conclusiones. Et quidem contra primam arguit Scotus (dist. 24, q. 1), probando quod sacramentum ordinis non sit potestas spiritualis ad aliquem actum in ecclesiastica hierarchia. Primo. Quia ex ista descriptione sequitur quod episcopatus sit ordo; cum sit potestas ad aliquem actum spiritualem in Ecclesia (utpote ad actum confirmandi, et conferendi ordines sacros), et non tantum potestas congrue exercendi, sed simpliciter exercendi; quia non episcopus, si attentet istos actus, ut videtur, nihil facit. Secundo. Quia sequitur quod sub ordine sacer dotali non sit aliquis ordo; quod est contra omnes. Probatur : quia istam potestatem non habet diaconus, nec subdiaconus; quia, etsi ipse possit aliquid facere congrue, quod non faceret laicus, tamen, si laicus attentet illud facere, simpliciter faceret. Tertio. Quia sequitur quod sacerdotium sit duo ordines : quia sacerdoti competit duplex potestas spiritualis, scilicet conficiendi Eucharistiam, et absolvendi poenitentem; quae non sunt una potestas; quia una videtur prior altera, quia in caena Deus contulit primam Apostolis, secundam autem nonnisi post resurrectionem, Johan. 20 (v. 23).

Haec Scotus, in forma. I 2.

Contra secundam conclusionem I. Argumenta Durandi.

Contra secundam conclusionem arguit Durandus (dist. 24, q. 2), probando quod ordo in generali acceptus non divida-datur in speciales ordines sicut in sacramenta, sed sicut in sacramentum et sacramentalia : ita quod solum sacerdotium est ordo et sacramentum ; celera vero sunt ordines, non tamen sacramenta, sed quaedam sacramentalia. Et hoc probat Primo sic. Quando plures actiones ordinantur ad unum spiritualem effectum, ita quod una attingit illum, aliae vero solum disponunt, illa sola quae principaliter attingit, est sacramentum, ceterae vero sunt sacramentalia tantum : sicut patet de catechismo et exorcismo respectu ablutionis sub determinata forma verborum; quia enim omnes istae actiones ordinantur ad ablutionem peccati originalis, et ad hanc attingit sola ablutio exterior, ceterae vero sunt tantum dispositiones, ideo sola ablutio est sacramentum, exorcizatio autem et catechizatio sunt sacramentalia tantum. Nunc est ita, quod omnes ordinationes ministrorum Ecclesiae sunt principaliter propter sacramentum Eucharistiae conficiendum et ministrandum; ad hoc autem attingit potestas sacerdotalis, ceterae vero solum disponunt, quaedam (a) a remotis, et aliae de propinquo. Ergo sola ordinatio sacerdotalis est sacramentum, ceterae vero sunt sacramentales tantum. Secundo sic. Sicut potestas quae datur in haptismo, est ad suscipiendum sacramenta, sic potestas ordinis, ut est sacramentum , est ad conficiendum vel conferendum ea; correspondent enim sibi invicem, sicut potentia activa et passiva. Sed, in ordinibus sub sacerdotio, non confertur aliqua potestas ad conficiendum vel conferendum sacramenta; unde diaconus, qui superior est inter illos, ex ordine non habet aliquod sacramentum conficere vel conferre, quamvis sacramentum Eucharistia? confectum a sacerdote habeat mediante vase dispensare, vel portare solummodo, vel offerre. Ergo nullus ordo sub sacerdotio est proprie sacramentum. Tertio. Quia in ordinatione sacerdotis confertur potestas, vel deputatio, per quam ordinatus potest aliquid facere, quod prius non poterat, etiam quoad genus facti : sicut ordinatus in sacerdotem potest conficere corpus Domini, absolvere in foro poenitentiae; quod non poterat sine tali ordine. Sed, in ordinibus inferioribus sacerdotio, nulla potestas, vel deputatio, confertur ordinato, per quam possit aliquid quod non poterat prius, sed solum per quam licet facere quod non licebat prius : quidquid enim potest diaconus ordinatus, puta legere Evangelium, ministrare sacerdoti, etc, totum poterat facere prius, sed non licebat ei; et similiter est in inferioribus ordinibus. Ergo, cum potestas sit ad posse, et non ad licere, potestas quae confertur in aliis ordinibus a sacerdotio, non est potestas simpliciter, sed secundum quid; nec illi ordines sunt ordines simpliciter, cum ordo sit signaculum Ecclesiae mediante quo spiritualis potestas traditur ordinato; quare nec sunt sacramenta simpliciter, sed secundum quid,sive quaedam sacramentalia. Et quod plusest, in quibusdam minoribus non datur potestas per quam ordinatus possit aliquid facere, vel ei liceat, quod prius non posset, vel ei non liceret; sicut est de ostiario, lectore et acolytho. Omnia enim officia praedictorum ordinum licite faciunt non ordinati, sicut ordinati, secundum usum universalis Ecclesiae. Unde deputatio ad praedicta officia facienda videtur esse ab institutione Ecclesia?, ad solemnitatem divini cultus. Ecclesia autem non potest instituere sacramenta, sed solum sacramentalia. Quarto. Confirmatur hoc per commune dictum doctorum. Dicunt enim communiter quod " distinctio ordinum non est totius integralis in suas partes, nec totius universalis in partes subiectivas; sed totius potestative Cujus haec est natura, quod totum secundum completam rationem est in uno, in aliis autem est aliqua participatio illius. Et ita est hic. Tota enim plenitudo hujus sacramenti est in uno ordine, scilicet in sacerdotio; in aliis autem est aliqua participatio ordinis. " Ex quo ergo tota plenitudo sacramenti est in sacerdotio, in aliis autem solum quaedam participatio, patet quod non sunt proprie sacramenta, sed quaedam sacramentalia. Nec video quare hoc non possit teneri probabiliter. Immo non videtur quod aliter possit salvari dictum fratris Thomae, cujussunt verba praecedentia (4. Senteni, dist. 24, q. 2, art. 1, qi" 1, ad 2 ). Quia, si quilibet ordo est per se et simpliciter sacramentum, tunc plures ordines sunt plura sacramenta, et non unum tantum, ut ipse dicit. Et iterum, ordo erit totum universale ad speciales ordines, et sacramentum similiter, et (a) speciales ordines erunt ejus partes subjectivo:: quia illae sunt partes subjectivum, quae per se et simpliciter recipiunt praedicationem totius; et sic esset in proposito, si quilibet ordo esset per se et simpliciter sacramentum; quod iterum ipse negat. Si vero omnes ordines sunt linum sacramentum, ut partes ejus, quemadmodum consecratio panis et consecratio vini faciunt unum sacramentum completum Eucharistia, sequeretur quod speciales ordines essent (6) parles integrales unius sacramenti ordinis, quemadmodum in sacramento Eucharistiae consecratio panis et vini sunt partes integrales ejus; hoc autem iterum ipse negat. Non restat ergo quod possit ejus intentio salvari, nisi modo supradicto, scilicet quod sacerdotium sit per se et simpliciter ordo et sacramentum, cetera vero sint sacramentalia tantum. Quinto principaliter. Quia, si aliquid moveret ad oppositum, hoc potissime videretur esse (y) ratio quam quidam inducunt, qua talis est : Omne illud in quo confertur gratia ex opere operato, est sacramentum; sed in ordinatione diaconi et subdiaconi gratia confertur ex opere operato; ergo sunt sacramenta. Minor probatur sic : Quicumque deputatur divinitus ad aliquod officium cujus executio non potent fieri congrue sine gratia, illi datur gratia in collatione officii, quia Deus non deficit in necessariis; sed diaconus et subdiaconus in sua ordinatione deputantur ad officia quae congrue sine gratia exequi non possunt; deputantur enim ad sacramenta tractanda, quae immundis tangere nefas est, secundum Dionysium, primo capite Ecclesiasticae Hierarchia; ergo in eorum ordinatione confertur eis gratia; ergo sunt sacramenta.

Sed hoc non valet, propter duo. Primo, quia major propositio est vera in illis operibus quae directe et immediate ordinantur ad tollendum peccatum : quia, cum pecia) et. - Om. Pr. catum non tollatur nisi per gratiam, actio per quam confertur gratia, est ibi principalissima, et ideo est sacramentum, sicut est ablutio in baptismo. In operibus autem quae non immediate ordinantur contra peccatum, sed ad conferendum potestatem seu officium propter aliquem finem , illa sola operatio est sacramentum, per quam confertur potestas quae directe et immediate ordinatur ad finem intentum; quia illa sola est princi palis; ceteric vero, etsi eis conferatur gratia, sunt adminiculativae; et ideo solum sunt sacramentales, et non sacramentum. Sic autem, est in ordinibus, ut declaratum est prius. Ideo, etc.

Secundo, quia posset dici ad minorem propositionem, quod ipsa non sumitur universaliter pro omnibus ordinibus sub sacerdotio, sed solum pro diaconatu et subdiaconatu. Nec ejus probatio se extendit ad minores ordines de quibus superius facta est mentio, videlicet ad ostiarium, lectorem, acolythum : quia officia praedictorum ordinum possunt licite (a) exerceri sine gratia (quamvis non meritorie, quia sine gratia nullum opus est meritorium); et ideo per illam rationem non probatur quod in collatione praedictorum ordinum conferatur gratia.

Dictum etiam Dionysii, quod immundis symbola tangere nefas est, intelligitur de administratione sacramentorum; quae non pertinet ad diaconum vel subdiaconum, sed solum ad sacerdotem.

Rursus, si dicatur quod sacramentum et sacramentalia debent simul conferri, cum sacerdotio autem non simul conferuntur reliqui ordines;

non valet. Quia non oportet sacramentalia simul conferri cum sacramento: nam, in primitiva Ecclesia (6), militis diebus, et quandoque pluribus annis, catechizabamur aliqui priusquam baptizarentur, sicut legimus de beato Martino; et, eodem modo, prius tempore promovetur quis ad minores ordines gradatim, antequam fiat sacerdos, ut probato in minoribus majora committantur.

Haec Durandus, in forma. II . Argumenta aliorum (7).

Ab aliis arguitur sic Primo. Si quilibet ordo per se non debeat dici sacramentum, sed omnes simul unum sacramentum sunt; ergo quilibet ordo aut essentialiter pertinet ad sacramenti ordinis rationem, sicut consecratio vini essentialiter pertinet ad sacramentum Eucharistiae, sicut consecratio panis, et e converso; quod nullus dicit; vel in uno tantum consistit ratio sacramenti, scilicet in sacerdotio, in aliis autem concomitative tantum, tanquam in sacramentalibus adjunctis; et habetur propositum. Secundo. Quia, si ordo est sacramentum, quili- (7) Haec argumenta reperiuntur apud Petrum de Palude, dist. 24, q. 1. bet ordo erit sacramentum; sed cum ordines sini septem, sequitur quod sint septem sacramenta, vel tredecim (a). Tertio. Quia, si quilibet ordo est sacramentum : aut per se, et sic sunt partes subjectivam, et ordo erit totum universale; aut sic quod omnes sunt unum sacramentum, et tunc sunt partes integrales. Sed utrumque est falsum. Ergo, etc. Quarto. Illud solum est sacramentum, quod attingit ad effectum principaliter intentum; quod vero disponit, est sacramentale. Et hoc patet per Thomam, supra, dist. 23, q. 1 (6). Cum ergo solum sacerdotium attingat ad effectum principalem, illud solum est sacramentum, cetera vero sacramentalia. Et in hoc secundus articulus terminatur.