DEFENSIONES THEOLOGIAE DIVI THOMAE AQUINATIS IN Quartum SENTENTIARUM

 Tomus VI

 EXPLICIT TABULA SEXTI VOLUMINIS DEFENSIONUM JOHANNIS CAPREOLI

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO IV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO V ET VI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VIII ET IX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II. ponuntur objectiones

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO X.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS 1.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO IV.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO XIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XV

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVII

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11. PONUNTUR OBJECTIONES

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XX

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIONES XXVI, XXVII, XXVIII, XXIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIONES XXX, XXXI, XXXII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXllI, ET NOVEM SEQUENTES

 QUESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 Tomus VII

 DISTINCTIO XLIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I. PONUNTUR CONCLUSIONES

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO IV.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIONES XLVI, XLVII, XLVIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO IV.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO V.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO VI.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO L.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I

 ARTICULUS II

 ARTICULUS III

ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum articulum, sit Prima conclusio : Quod pueri Infidelium lilii, nondum habentes usum rationis, non sunt baptizandi, invitis parentibus. Hanc conclusionsm ponit sanctus Thomas, 3 p., q. 68, art. 10, ubi sic dicit : " Pueri infidelium filii, aut habent usum rationis, aut non habent. Si habent, jam, quantum ad ea quae sunt juris divini vel naturalis, incipiunt sua? potestatis esse; et ideo, propria voluntate, invitis parentibus, possunt baptismum suscipere, sicut et matrimonium contrahere. Et ideo tales licite possunt moneri et induci ad baptismum suscipiendum. Si vero nondum habent usum liberi arbitrii, secundum jus naturale sunt sub cura parentum, quamdiu sibi ipsis providere non possunt. Unde etiam de pueris antiquorum dicitur quod salvabantur in fide parentum. Et ideo contra justitiam VI. - 8 NTENTURUM LIBUI IV. S naturalem esset, si tales pueri invitis parentibus baptizarentur; sicut etiam si aliquis babens usum rationis baptizaretur invitus. Esset etiam periculosum taliter filios infidelium baptizare : quia de facili ad infidelitatem redirent, propter naturalem affectum ad parentes. Et ideo non habet hoc Eeclesiae consuetudo, quod filii infidelium invitis parentibus baptizentur, n - Haec ille. Eamdem conclusionem ponit, 2" 2", q. 10, art. 12, ubi sic dicit : i Maximam, inquit, auctoritatem habet Ecclesia? consuetudo, quae semper est in omnibus aemulanda; quia et ipsa doctrina catholicorum doctorum ab Ecclesia auctoritatem habet. Unde magis standum est auctoritati Ecclesia quam auctoritati Augustini, vel Hieronymi, vel cuiuscumque doctoris. Hoc autem usus Ecclesiae nunquam habuit, quod Judaeorum filii invitis parentibus baptizarentur, quamvis fuerint retroactis temporibus multi catholici et potentissimi principes, ut Constantinus, et Theodosius, et alii plures, quibus familiares fuerunt sanctissimi episcopi, ut Sylvester Constantino, et Ambrosius Theodosio, qui nullo modo praetermisissent hoc ab eis impetrare, si hoc esset consonum rationi. Et ideo periculosum videtur hanc assertionem de novo inducere, ut, praeter consuetudinem hactenus in Ecclesia observatam, Judaeorum filii invitis parentibus baptizentur. Et hujus ratio duplex est. Una quidem, propter periculum fidei. Si enim pueri nondum usum rationis habentes, baptismum susciperent, postmodum, cum ad perfectam aetatem venirent, de facili possent a parentibus induci ut relinquerentur quod ignorantes susceperunt; quod vergeret in fidei detrimentum. Alia vero ratio est, quia repugnat justitiae naturali. Filius enim naturaliter est aliquid patris. Et primo quidem a parentibus non distinguitur secundum corpus, quamdiu in matris utero continetur. Postmodum vero, postquam ab utero egreditur, antequam usum liberi arbitrii habeat, continetur sub cura parentum, sicut sub quodam spirituali utero. Quamdiu enim usum rationis non habet, puer non differt ab animali irrationali. Unde, sicut hos vel equus est alicujus, ut utatur eo cum voluerit, secundum jus civile, sicut proprio instrumento; ita de jure naturali est quod filius, antequam habeat usum rationis, sit sub cura patris. Unde contra justitiam naturalem esset, si puer, antequam habeat usum rationis, a cura parentum subtrahatur, vel de eo aliquid ordinetur invitis parentibus. Postquam autem incipit habere usum liberi arbitrii, jam incipit esse suus, et potest, quantum ad ea quae sunt juris divini vel naturalis, sibiipsi providere; et tunc est inducendus ad fidem, non coactione (a), sed persuasione; et potest, etiam invitis parentibus, consentire fidei et baptizari, non autem antequam habeat usum rationis. Unde de pueris antiquorum patrum dicitur quod salvati sunt in fide parentum; per quod datur intelligi quod ad parentes pertinet providere filiis de salute sua, praecipue antequam habeant usum rationis. "

Haec ille. Similia verba ponit, 2. Quodlibeto, ait. 7. Ex quibus potest formari talis ratio pro conclusione : Nihil vergens in periculum fidei et derogationem juris naturalis, induci debet in Ecclesia. Sed baptizare parvulos infidelium, invitis parentibus, est hujusmodi. Ergo, etc. Secunda conclusio est quod omnes parvuli baptizati aequalem effectum per se suscipiunt in baptismo, ex ipso baptismo. Hanc ponit sanctus Thomas, 3 p., q. 69, art. 8, ubi sic dicit: " Duplex est effectus baptismi : unus per se; et alius per accidens. Per se quidem effectus baptismi est id ad quod baptismus est institutus, scilicet ad generandum homines in spiritualem vitam. Unde, quia omnes pueri aequaliter se hahent ad baptismum, quia non in fide propria, sed in fide Ecclesiae baptizantur, omnes aequalem ellectum percipiunt in baptismo. Adulti vero, qui per propriam fidem ad baptismum accedunt, non aequaliter se habent ad baptismum : nam quidam cum majori, quidam cum minori devotione ad baptismum accedunt. Et ideo quidam plus, quidam minus, de gratia novitatis accipiunt : sicut etiam ab eodem igne accipit plus caloris, qui plus ei appropinquat; licet ignis, quantum est de se, aequaliter ad omnes suum calorem effundat. Effectus autem baptismi per accidens, est ad quem baptismus non est ordinatus, sed divina virtus hoc in baptismo miraculose operatur; sicut super illud Romanor. 6 (v. 6), Ut ultra non serviamus peccato, dicit Glossa : Non hoc praestatur in baptismo, nisi forte miraculo ineffabili Creatoris, at lex peccati quae est in membris, prorsus exstinguatur. Et talis effectus non aequaliter suscipitur ab omnibus baptizatis, etiam si cum aequali devotione accedunt; sed dispensatur hujusmodi effectus secundum divinae providentiae ordinem. "

Haec ille. Item, quarta distinctione Quarti, q. 2, art. 3, in solutione tertiae quaestiunculae, sic dicit : " In pueris baptizatis nihil ex parte eorum requiritur; sed habent, quasi pro dispositione ad salutem, fidem Ecclesiae, et, pro effectivo salutis, virtutem passionis Christi, quae operatur in baptismo. Et haec duo aequaliter ad omnes pueros se habent. Et ideo non differunt quantum ad effectum baptismi suscipiendum , sed omnes aequalem gratiam suscipiunt. "

Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio pro conclusione : Passa aequaliter disposita, vel indisposita, ad idem activum aequaliter se habentia, aequalem DISTINCTIO V. ET VI. - QUAESTIO I. IIS percipiunt effectum ab eodem activo. Sed parvuli suscipientes baptismum, aequaliter sunt dispositi, vel indispositi, ad recipiendum effectum per se baptismi; et aequaliter se habent ad passionem Christi operantem in sacramentis. Igitur, etc. Tertia conclusio est quod recipiens scienter baptismum a malis ministris, ab Ecclesia Dei praecisis perhaeresim vel schisma vel excommunicationem, extra casum necessitatis, peccat. Hanc ponit sanctus Thomas, quinta distinctione Quarti, q. 2, art. 2, q 5, ubi sic dicit : a Malus minister, aut est ab Ecclesia praecisus, aut non. Si sit praecisus ab Ecclesia, tunc peccat ab eo accipiens sacramentum, nisi necessitate, in qua posset a pagano vel judaeo etiam suscipere. Si autem non sit praecisus ab Ecclesia Dei, non peccat ab eo accipiens sacramentum, nisi per accidens, scilicet si ejus peccato consentiret. "

Haec ille. Item, 3 p., q. 64, art. 9, in solutione secundi, sic dicit : " Haereticorum quidam in collatione sacramentorum formam Ecclesiae non servant; et tales neque sacramentum conferunt, neque rem sacramenti. Quidam vero servant formam Ecclesia?; et tales conferunt quidem sacramentum, sed non conferunt rem sacramenti. Et hoc dico, si sunt manifeste praecisi ab Ecclesia : quia ex hoc ipso quod aliquis accipit ab eis sacramenta, peccat; et per hoc impeditur ne effectum sacramenti consequatur. Unde Augustinus dicit, in libro de Fide ad Petrum (cap. 36): Firmissime tene, et nullatenus dubites, extra Ecclesiam baptizatis, si ad Ecclesiam non redierint, baptismo cumulari perniciem. Et per hunc modum dicit Leo Papa, in sede Alexandrina sacramentorumlumen(z) esse exstinctum, scilicet quantum ad rem sacramenti, non autem quantum ad ipsum sacramentum. Cyprianus autem nec sacramentum conferre haereticos credebat; sed in hoc ejus sententia non tenetur. Unde Augustinus(lib. deunico Baptismo, cap. 13) dicit: Martyram Cyprianum, qui apud haercticos vel schismaticos datum (6) baptismum nolebat cognoscere, tanta merita usque ad triumphum martyrii secuta sunt, ut charitatis qua excellebat luce obumbratio illa fugaretur, etsi quid purgandum erat, passionis falce tolleretur. "

Haec ille. Item, in solutione tertii, sic dicit : " Potestas ministrandi sacramenta pertinet ad spiritualem characterem, qui est indelebilis. Et ideo per hoc quod aliquis ab Ecclesia suspenditur, vel excommunicatur, vel etiam degradatur, non amittit potestatem conferendi sacramentum, sed licentiam utendi hac potestate. Et ideo sacramentum quidem confert, sed tamen peccat conferendo. Et similiter ille qui ab eo accipit sacramentum. Et sic etiam non percipit rem sacramenti, nisi forte per ignorantiam excusetur. " - Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio pro conclusione : Quicumque scienter, extra casum necessitatis, participat in divinis et in peccato cum excommunicatis vel praecisis ab Ecclesia, peccat. Sed recipiens scienter baptismum, extra casum necessitatis, a praedictis, est hujusmodi. Igitur, etc. Quarta conclusio est quod malus minister baptizans cum solemnitate, quasi minister Ecclesia;, peceat mortaliter; non autem si in casu necessitatis, sine solemnitate, et non ut minister, baptizet. Hanc ponit sanctus Thomas, quinta distinctione hujus quarti, q. 2, art. 2, q 4, ubi sic dicit : " Quicumque in peccato mortali exsistens exhibet se ministrum Ecclesiae in quocumque spirituali, peccat, secundum quorumdam opinionem satis probabilem , quae per auctoritatem Dionysii confirmatur. Et ideo sacerdos baptizans cum solemnitate, quasi ministrum Ecclesiae se exhibens, peccat mortaliter. Si autem simpliciter baptizet in articulo necessitatis, non quasi minister Ecclesiae, sed sicut vetula baptizare posset, non peccat, i

Haec ille. Hem, 3 p., q. 64, art. 6, sic dicit : a Aliquis in agendo peccat, dum hoc quod operatur, non secundum quod oportet operatur, ut patet per Philosophum in 2. Ethicorum (cap. 3). Est autem conveniens ut sacramentorum ministri sint justi; quia ministri debent conformari ei cujus sunt ministri, secundum illud Levitici 19 (v. 2), Sancti eritis, quoniam et ego sanctus sum, et Ecclesiastici 10 (v. 2), Secundum judicem populi, sic et 7ninistri ejus. Et ideo non est dubium quin mali, exhibentes se ministros Dei et Ecclesiae in dispensatione sacramentorum, peccent. Et quia hoc peccatum pertinet ad irreverentiam Dei, et contaminationem sacramentorum, quantum est ex parte hominis peccatoris, licet sancia secundum Reipsa incontaminabilia sint, consequens est quod tale peccatum ex genere suo est mortale. "

Haec ille. Item, ibidem, in solutione tertii, sic dicit: " Ille qui est in peccato mortali, non est perplexus simj pliciter, si ex officio incumbat ei sacramenta dispensare; quia potest poenitere de peccato, et licite mini- I strare. Non est autem inconveniens quod sit perplexus, supposito quodam, scilicet quod velit remanere in peccato. In articulo tamen necessitatis non peccaret baptizando, in casu in quo laicus etiam I posset dispensare : sic enim patet quod non exhibet se ministrum Ecclesiae, sed subvenit necessitatem patienti. Secus autem est in aliis sacramentis, quae non sunt tantae necessitatis. "

Haec ille. Ex quibus potest forman duplex ratio, secundum duplicem parlem conclusionis. Quod enim malus minister baptizans cum solemnitate peccet, arguitur : Quia quicumque exsistens in peccalo mortali exhibet se ministrum Dei et Ecclesiis, peccat mortaliter. Sed minister malus malitia peceati mortalis, baptizans cum solemnitate, est hujusmodi. Igitur, etc.

Pro secunda parte, scilicet quod talis in casu necessitatis baptizans sine solemnitate, nec ut minister, non peccet, arguitur: Quia opus misericordia? licitum laico, licitum est malo ministro. Sed baptizare in casu necessitatis sine solemnitate, est opus misericordiae licitum laico. Igitur, etc. Et in hoc primus articulus terminatur.