ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum articulum, sit Prima conclusio : Quod extrema unctio non est merum et purum sacramentale, sed sacramentum. Hanc ponit sanctus Thomas, praeSenti distinctione, q. 1, art. 1, in solutione primae quaestiunculae, dicens : a In his quae Ecclesia visibiliter operatur, quaedam sunt sacramenta, ut baptismus; quaedam sacramentalia, ut exorcismus. Quorum haec est differentia : quia sacramentum dicitur illa actio Ecclesiae, quae attingit ad effectum principaliter intentum in administratione sacramentorum; sed sacramentale dicitur illa actio, quae, quamvis non pertingat ad illum effectum, tamen ordinatur aliquo modo ad illam principalem actionem. Effectus autem principaliter intentus in administratione sacramentorum, est curatio morbi peccati, Isaiae 27 (v. 9) : Hic est omnis fructus, ut tollatur peccatum. Et ideo, cum ad hunc effectum pertingat extrema unctio, ut ex verbis Jacobi patet, nec ordinetur ad aliud sacramentum, quasi ei annexum, constat quod extrema unctio non est sacramentale, sed sacramentum. "

Haec ille. Ex quibus patet in forma ratio pro conclusione. Secunda conclusio est quod effectus principalis hujus sacramenti est remissio peccatorum quoad reliquias peceati, et ex consequenti etiam quantum ad culpam, si eam inveniat. Hanc ponit sanctus Thomas, ubi supra (dist. 23, q. 1), art. 2, in solutione primae quaestiunculae, dicens : " Quodlibet sacramentum est institutum principaliter ad unum effectum, quamvis etiam alios ex consequenti inducere possit. Et quia sacramentum efficit quod figurat, ideo ex ipsa significatione sacramenti debet accipi ejus principalis effectus. Adhibetur autem hoc sacramentum secundum modum cujusdam (x) medicationis, sicut baptismus per modum ablutionis. Medicina autem est ad expellendum infirmitatem. Unde principaliter hoc sacramentum est institutum ad sanandum infirmitatem peccati. Unde, sicut baptismus est quaedam spiritualis regeneratio, et poenitentia quaedam spiritualis suscitatio; ita etiam extrema unctio est quaedam spiritualis sanatio vel medicatio. Sicut autem corporalis sanatio vel medicatio praesupponit corporalem vitam in medicato, ita spiritualis spiritualem. Et ideo hoc sacramentum non datur contra defectus quibus spiritualis vita tollitur, scilicet contra originale vel mortale peccatum, sed contra illos defectus quibus homo spiritualiter infirmatur, ut non habeat perfectum vigorem ad actus vitae gratiae vel gloriae. Et hic defectus nihil aliud est quam quaedam debilitas et ineptitudo, quae in nobis relinquitur ex peccato actuali vel originali. Et contra hanc debilitatem horno roboratur per hoc sacramentum. Sed quia hoc robur gratia facit, quae secum non compatitur peccatum, ideo, ex consequenti, si inveniat aliquod peccatum mortale vel veniale quoad culpam, tollit ipsum, dummodo non ponatur obex ex parte recipientis; sicut etiam de Eucharistia et confirmatione dictum est. Et ideo etiam Jacobus de remissione peccati conditionaliter loquitur, dicens (cap. 5, v. 15) : Si tu peccatis fuerit, dimittentur ei quoad culpam. Tamen non semper delet peccatum, quia non semper invenit; sed semper remittit quoad debilitatem praedictam, quam quidam dicunt reliquias peccati. Quidam vero dicunt quod est institutum principaliter contra veniale; quod quidem non potest, dum haec vita agitur, perfecte curari (a); et ideo sacramentum exeuntium specialiter contra veniale ordinatur. Sed hoc non videtur verum : quia poenitentia sufficienter in hac vita etiam delet peccata venialia quoad culpam. Quod autem non possunt evitari post peractam poenitentiam, non aufert praecedenti poenitentiae suum effectum; et iterum hoc pertinet ad debilitatem praedictam. Unde dicendum est quod principalis effectus hujus sacramenti est remissio peccatorum quoad reliquias peccati; et ex consequenti, etiam quccd culpam, si eam invenia... B - Haec ille. Ex quibus potest formari duplex ratio, pro duplici parte conclusionis.

Pro prima namque arguitur sic : Ille est principalis effectus sacramenti, qui directe et principaliter significatur per sacramentum. Sed hoc sacramentum principaliter et directe significat medicationem infirmitatis ex peccato relictae. Ergo, etc.

Pro secunda arguitur sic : Omne sacramentum conferens gratiam non ponenti obicem, tollit culpam, si eam inveniat. Sed extrema unctio est hujusmodi. Ergo, etc. Tertia conclusio est quod materia proxima hujus sacramenti est oleum per Episcopum consecratum. Hanc ponit, ibidem, art. 3, in solutione secundae quaestiunculae, dicens : a Quidam dixerunt quod oleum simplex est materia hujus sacramenti; et in ipsa sanctificatione olei, quae fit per Episcopum, perficitur sacramentum. Sed hoc patet esse falsum ex his quae de Eucharistia dicta sunt, ubi ostensum est quod solum illud sacramentum consistit in consecratione materiae. Et ideo dicendum quod hoc sacramentum in ipsa unctione consistit, sicut baptismus in ablutione; et materia hujus sacramenti est oleum sanctificatum. Potest autem triplex ratio assignari, quare exigitur sanctificatio materiae in hoc sacramento, et in quibusdam aliis. Prima est, quia omnis efficacia sacramentorum a Christo descendit; et ideo sacramenta illa quibus ille est usus, habent efficaciam ex suo usu, sicut tactu suae carnis vim regenerativam contulit aquis. Sed hoc sacramento non est usus, nec aliqua corporali unctione. Et ideo in omnibus unctionibus (6) requiritur sanctificatio materiae. Secunda causa est propter plenitudinem gratiae, quae confertur non solum ut tollat culpam, sed etiam reliquias peccati et infirmitatem corporis. Tertia est ex hoc quod effectus ejus, scilicet sanatio corporalis, non causatur ex materiae naturali proprietate; et ideo oportet quod haec efficacia sibi per sancti ficationem detur. " - Haec ille. Ex quibus patet ratio multiplex pro conclusione. Quarta conclusio est quod lorma hujus sacramenti est oratio deprecativa et non indicativa. Hanc ponit, ibidem, art. 4, in solutione secundas quaestiunculae, dicens : " Forma hujus sacramenti est deprecativa oratio, ut patet per verba Jacobi, et ex usu Romana; Ecclesia;, quae solum verbis deprecativis utitur in collatione bujus sacramenti. Cujus ratio multiplex assignatur. Primo, quia suscipiens hoc sacramentum est propriis viribus destitutus; unde indiget aliorum orationibus sublevari. Secundo, quia datur exeuntibus, qui jam desinunt esse de foro Ecclesiae, et in solius Dei manu requiescunt; unde et ei per orationem committuntur (a). Tertio, quia hoc sacramentum non habet aliquem effectum qui semper ex operatione ministri consequatur, omnibus quae sunt de essentia sacramenti rite peractis, sicut character in baptismo et confirmatione, et transsubstantiatio in Eucharistia, remissio peccati in poenitentia, exsistente contritione, quae est de essentia sacramenti poenitentiis, non autem de essentia hujus sacramenti; et ideo in hoc sacramento non potest esse forma indicativi modi sicut in praedictis sacramentis. " - Haec ille. Ex quibus patet multiplex ratio pro conclusione in forma. Et in hoc primus articulus terminatur.