DEFENSIONES THEOLOGIAE DIVI THOMAE AQUINATIS IN Quartum SENTENTIARUM

 Tomus VI

 EXPLICIT TABULA SEXTI VOLUMINIS DEFENSIONUM JOHANNIS CAPREOLI

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO IV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO V ET VI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VIII ET IX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II. ponuntur objectiones

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO X.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS 1.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO IV.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO XIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XV

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVII

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11. PONUNTUR OBJECTIONES

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XX

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIONES XXVI, XXVII, XXVIII, XXIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIONES XXX, XXXI, XXXII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXllI, ET NOVEM SEQUENTES

 QUESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 Tomus VII

 DISTINCTIO XLIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I. PONUNTUR CONCLUSIONES

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO IV.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIONES XLVI, XLVII, XLVIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XLIX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO IV.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO V.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO VI.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO L.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I

 ARTICULUS II

 ARTICULUS III

ARTICULUS III.

PONUNTUR SOLUTIONES g 1.

Ad argumenta contra trimam CONCLUSIONEM I. Ad argumenta Durandi.

Quantum ad tertium articulum, respondendum est obiectionibus supradictis. Et ideo ad argumenta Durandi contra primam conclusionem, dicitur quod solum concludunt quod corpus Christi non sit in Eucharistia proprie localiter, nec circumscriptive, nec diffinitive; et quod neutro illorum modorum continetur in sacramento. Et hoc conceditur. Non tamen concludunt quod nullo modo ibi contineatur. Est enim alius modus continentiae praeter illos, scilicet modus quo quantitas continet substantiam cui inhaeret, vel substantiam succedentem substantia. , cui quantitas inhaesit. Et hoc modo species sacramenti continent corpus Christi. Unde sanctus Thomas, praesenti distinctione, q. 1 , art. 3, in solutione primae quaestiunculae, sic dicit : cc Locus dicitur circumscribere locatum ex eo quod in circuitu describit figuram locati; quia loci proprii et locati oporiet esse unam figuram. Figura autem est qualitas circa quantitatem. Et quia corpus Christi non habet ordinem ad species sub quibus continetur, mediante quantitate, sed e converso, ideo neque figura corporis Christi respondet figurae specierum, sicut patet ad sensum. Et ideo patet quod non est sub speciebus circumscriptive; et, per consequens, nec est in eis sicut in loco, quia nihil, proprie et per se loquendo, est in loco, ut in loco, nisi quod loco circumscribitur. "

Haec ille.

Item, ibidem, in solutione primi, sic dicit : a Comparatio corporis Christi ad species sub quibus est, non est similis alicui comparationi naturali. Et ideo non potest reduci, proprie loquendo, ad aliquem modorum essendi in alio a Philosopho assignatorum. Habet tamen aliquam similitudinem cum illo modo quo aliquid dicitur esse in loco, secundum quod esse in loco est esse in aliquo separato extra substantiam suam, quod non est causa ejus. Et, secundum hoc, Innocentius dicit corpus Christi esse in pluribus locis, secundum quod continetur sub pluribus speciebus. ))

Haec ille.

Item, in solutione secundae quaestiunculae, determinat quod corpus Christi non diffinitive continetur sub speciebus sacramenti. Item, 3 p., q. 76, art. 5, sic dicit : " Corpus Christi non est in hoc sacramento secundum proprium modum quantitatis dimensivae, sed magis secundum modum substantiae. Omne autem corpus locatum, est in loco secundum modum quantitatis dimensivae, inquantum scilicet commensuratur loco secundum suam quantitatem. Unde relinquitur quod corpus Christi non est in hoc sacramento sicut in loco, sed per modum substantiae, eo scilicet modo quo substantia continetur a dimensionibus. Succedit enim substantia corporis Christi in hoc sacramento substantiae panis; unde, sicut substantia panis non erat sub suis dimensionibus localiter, sed per modum substantiae, ita nec substantia corporis Christi. Nec tamen substantia corporis Christi est subjectum illarum dimensionum, sicut erat substantia panis. Et ideo panis, ratione suarum dimensionum, localiter erat ibi, quia comparabatur ad locum mediantibus propriis dimensionibus; substantia autem corporis Christi comparatur ad illum locum mediantibus dimensionibus alienis, ita quod, e converso, dimensiones propriae corporis Christi comparantur ad locum illum mediante substantia, quod est contra rationem locati. Unde nullo modo corpus Christi est in hoc sacramento localiter. "

Haec ille.

Ex quibus apparet quod, licet corpus Christi non sit in hoc sacramento sicut in loco, continetur tamen in sacramento et a sacramento modo praedicto, non per modum locati, sed per modum substantiae contenta; sub accidentibus non sibi inhaerentibus, sed succedentis priori substantiae quae substabat eisdem. Dicitur ulterius, quod modus ille novus, de cujus inventione gloriatur Durandus, quo dicit substantiam corporis Christi esse in sacramento non per modum contenti, sed per modum praesentis, parum - QUAESTIO I. ni valet. Et de hoc multum bene inquirit Petrus de Palude, ubi, inter caetera, ostendit quod positio Durandi multa falsa vel dubia continet : praesertim quia ponit substantiam angeli semper et simul esse praesentem omnibus corporibus ab ipso naturaliter mobilibus, sive actu moveat, sive solum in potentia; secundo, quia ponit expresse, vel in virtute, quod substantia coeli, vel solis, si esset separata a quantitate, esset realiter simul praesens omnibus corporibus inferioribus ab ipso mobilibus; tertio, quia ponit corpus Christi non aliter esse praesens sacramento Eucharistiae quam angelus exsistens in coelo sit praesens corporibus humanis in terra exsistentibus, in quae potest naturaliter agere; quarto, quia supponit quod substantia corporis Christi sit in sacramento sine propria quantitate; de cujus falsitate postea videbitur. Omnia ista prosequitur bene Petrus in praesenti distinctione (q. 1 ). II. Ad argumenta Aureoli.

Ad primum Aureoli contra eamdem conclusionem , pro quanto potest facere contra eamdem aut omnia sequentia, dicitur, negando majorem. Substantia enim corporis Christi habet habitudinem alterius rationis ad accidentia panis, quam haberet ad illa substantia panis. Tum quia substantia corporis Christi habet habitudinem ad illa accidentia per modum contenti, non subjecti, ad continens, non inhaerens; substantia vero panis habebat habitudinem ad illa per modum contenti etsubjecti, ut dictum est (in solut. arg. Durandi). Tum quia panis habebat ad illa accidentia habitudinem ut ad rationem circumscripti-vain et diffinitivam in loco; cujus oppositum est hic, ut dictum est (ibid.). Et multae aliae dissimilitudines hinc inde assignari possent.

Et ad confirmationem illius majoris, dicitur quod, licet corpus Christi sit in hoc sacramento virtute conversionis panis in ipsum, ex hoc non sequitur quod corpus Christi acquisiverit omnem habitudinem ad species, quam prius habuit panis, sed solum similitudines in genere, licet non in specie; nec quod naturam novam et prioribus dissimilem acquisierit, aut omnino disparatam, ut dictum est. Dicitur secundo, quod minor argumenti est falsa; quia panis, ante conversionem, habuit aliquem vel aliquos respectus ad species derelictas in sacramento. Nec valet probatio, cum assumat falsum, scilicet quod inter accidens et subjectum non est respectus medius. Et cum hoc vult probare per hoc quodaccidensetsubjectum uniunturimmediate, etc.;

dicitur quod inter unita triplex potest considerari medium : scilicet ipse respectus unionis, aut ipsa unio, quae est indivisio unitorum in aliquo uno esse; et secundo potest considerari medium causans unionem; tertio, medium sequens unionem. Modo conceditur quod nullus respectus cadit medius inter accidens et subjectum, tanquam causans eorum unionem; sed bene cadit inter ea medium sequens unionem, puta inhaerentia hujus ad illud, et subjectio illius ad hoc; et sic de similibus. De hoc, in suo simili, sanctus Thomas, 3. Sentent., dist. 2, q. 2, art. 2, in solutione tertiae quaestiunculae, sic dicit: " Inter humanam naturam et divinam necesse est cadere unionem mediam, non sicut causam, sed sicut effectum conjunctionem maturarum consequentem. Est enim natura relationis ut in aliis rerum generibus causam habeat, quia minimum habet de natura entis, ut dicit Commentator in 12. Metaphysici? (com. 19). Unde, quamvis relatio per se non terminet motum, quia in ad aliquid non est motus, ut in 5. Physicorum (t. c. 10) probatur, tamen, ex hoc quod motus per se terminatur ad aliquod (a) ens, de necessitate consequitur relatio aliqua; sicut ex hoc quod motus alterationis terminatur ad albedinem, consequitur relatio similitudinis ad omnia alba. Similiter, ex hoc quod motus generationis terminatur ad formam, consequitur haec relatio, secundum quam materia esse sub forma dicitur. Ita etiam, ex hoc quod motus assumptionis naturai humanae terminatur ad personam, consequitur haec relatio quae dicitur unio. Unde unio est medium, non sicut assumptionem causans, sed potius sicut eam consequens. "

Haec ille.

Et similia dicit per totum illum articulum et praecedentem. Et in multis aliis locis ponit similia, scilicet quod inter formam et materiam, inter accidens et subjectum, est aliqua relatio, vel respectus, non quidem unionem predictorum causans, sed potius consequens. Et de praedictis multa dicta sunt tam in secundo quam in tertio Sententiarum (6). Ad secundum, negatur minor, tanquam falsa, et forte erronea. Quia, sicut ista propositio est simpliciter falsa, Accidentia panis, vel species panis derelictae in Eucharistia post conversionem, sunt corpus Christi; ita consimiliter ista est falsa, Hoc est corpus Christi, demonstrando species vel accidentia praedicta. Sed verum est quod, sicut ista est vera, Contentum sub istis speciebus est corpus Christi; ita consimiliter et ista, Hoc est corpus Christi, demonstrando non quidem species, sed contentum sub illis. Et ad hunc sensum intelligenda; sunt auctoritates et dicta Christi. Illud enim quod videtur corporaliter in manibus sacerdotis, et sentitur aliquo sensu exteriori, non est corpus Christi, sed sacramentum et velamentum corporis Christi, ut patet ex- dictis Magistri in prasenti distinctione. Ad tertium dicitur quod major est falsa, loquendo de praesentia supernaturaliter facta; cujusmodi est in proposito. Praesentia enim corporis Christi ad (6) Cfr. presertim 1. Sentem., dist. 30, q. 1, art. 1., C, g 1, IV, ad8"m (id est, vol. 2, pag. 306); item, 2. Sentent., dist. 15, q. 1, art. 3, 8 3, III, ad 9"" (vol. 4. pag. 103); item, 3. Senteni., dist. 5, q. 1. (vol. 5, pag. 53, etc.) species, sola virtute divina fit principaliter; licet instrumentaliter dispositive fiat virtute sacramenti. Et ideo talis praesentia non oportet quod subsit voluntati humanae Cbristi principaliter, sed divinae voluntati. Sicut, in suo simili, prasentia spiritus damnati ad ignem inferni, cui est divinitus alligatus, non subest voluntati ejus, sed voluntati divinoe; sicut ostendit sanctus Thomas, 4. Contra Gentiles, cap. 90, ubi sic dicit : " Patiuntur ergo ab igne corporeo substantioe incorporeae, per modum alligationis cujusdam. Possunt enim spiritus alligari corporibus : vel per modum formae, sicut anima corpori humano, ut det ei vitam; vel etiam absque hoc quod sit forma, sicut necromantici (a), virtute daemonum, spiritus alligant imaginibus aut hujusmodi rebus. Multo ergo magis, virtute divina, spiritus damnandi igni corporeo alligari possunt. Et hoc ipsum est eis in afflictionem, quod sciunt se rebus inferioribus alligatos in paenam. "

Haec ille.

Similia ponit, dist. 44 hujus quarti, q. 3, art. 3, in solutione tertiae quaestiunculae, ubi in fine sic dicit : " Ignis, secundum naturam suam, habet quod spiritus incorporeus sibi possit uniri ut loco locatum; sed, inquantum est instrumentum divinoe justitiae, habet ut ipsum quodammodo detineat alligatum. " Verumtamen ista similitudo non currit per omnia, quia aliter continetur corpus Christi a speciebus sacramenti, et aliter detinetur spiritus damnatus ab igne, vel ab alio corpore cui alligatur. Ad quartum, negatur minor. Quia utique circa corpus Christi, ut est in sacramento, derelinquitur aliquis respectus realis, vel rationis, ad species sacramentales. Nam, sicut dictum est in solutione argumentorum Durandi, comparatio corporis Christi ad species sub quibus est, licet non sit similis alicui, comparationi naturali, tamen habet aliquam similitudinem cum illo modo quo aliquid dicitur esse in loco, et similiter cum illo modo quo dicitur substantia contineri a suis dimensionibus. Et ideo talis, respectus potest reduci ad praedicamentum ubi; vel habitus; nam istae species dicuntur a sanctis operimentum corporis Christi, ut patet ex dictis Magistri in praesenti distinctione. Ad quintum, negatur antecedens. Dicitur enim quod quantitas corporis Christi est realiter et praesentialiter in hoc sacramento, sicut et corpus, licet aliter et aliter; et, per consequens, habet respectum praesentiae ad species sacramenti. Unde sanctus Thomas, prasenti distinctione, q. 1, art. 2, q 3, in solutione secundi, sic dicit : " Quia dimensiones corporis Christi non sunt ex vi sacramenti, sed solum exeo quod concomitantur inseparabiliter substantiam, constat quod contrario ordine sunt ibi dimensiones propriae corporis Christi et dimensiones locati corporis in loco. Corporis enim locati substantia non habet ordinem ad locum nisi mediantibus dimensionibus; et ideo, quia dimensiones corporis locati non possunt esse simul cum aliis dimensionibus, sequitur, ex consequenti, quod substantia corporis locati non possit esse simul cum aliis dimensionibus separatis, neque in alio corpore exsistentibus. Sed hic, econtrario, substantia corporis Christi per se immediate ordinatur ad hoc quod sit sub sacramento, et dimensiones ejus proprioe ex consequenti et per accidens. Substantia autem ex hoc quod est substantia, non prohibetur esse cum dimensionibus quibuscumque, sive conjunctis, sive separatis, sive etiam exsistentibus in alio subjecto; sicut substantia angeli potest esse simul ubi est aliud corpus. Et ideo corpus Christi sub propria quantitate potest esse sub dimensionibus panis, j

Haec ille.

Ex quibus apparet quod quantitas corporis Christi habet simultatem et praesentiam ad species sacramenti, sicut et substantia corporis Christi; non tamen eodem modo.

Tunc, ad probationem antecedentis jam negati, dicitur quod prasentia, vel simultas quantitatis ad quantitatem, in hoc sacramento, nullo modo habet rationem contactus. Nec valet probatio in oppositum. Quia plus requiritur ad rationem contactus quam ad rationem praesentiae vel simultatis unius quantitatis ad aliam. Oportet enim quod utraque quantitas habeat modum essendi quantitatis. Sic autem non est hic; quia quantitas corporis Christi est in hoc sacramento per modum substantioe, et non per modum quantitatis, in ordine ad sacramentum. Unde, sicut species sacramenti non tangunt substantiam corporisChristi, ita nec quantitatem ejus. Et de hoc habebitur in sequenti quaestione. Sj 2.

Ad argumenta contra secundam CONCLUSIONEM I. Ad argumenta Scoti.

Ad primum Scoti contra secundam conclusionem, dicitur primo, quod conversio panis in corpus Christi est aliquo modo causa corpori Christi quod incipiat esse in hoc loco, dato quod non sit formalis ratio quod corpus Christi sit in hoc loco; sicut generatio ignis ex lignis est causa vel concausa quod ignis sit ubi prius erant ligna, licet non sit formalis ratio igni essendi in tali loco, nec permanendi in eo. Et de hoc dicetur in sequenti distinctione latius. Dicitur secundo, quod species sacramentales sunt corpori Christi ratio essendi in hoc loco, puta in altari vel parapside. Nec valet probatio in oppositum : quia, licet istae species non informent corpus Christi, tamen corpussuccedit substantiae informata? per illas inseparabiliter quamdiu illae manent; et ideo sicut illae species determinabant substantiam panis ad talem locum, ita determinant corpus Christi ad locum, licet non eodem modo. De hoc sanctus Thomas, 3 p., q. 76, art. 5, sic dicit : a Substantia panis, ratione suarum dimensionum, localiter erat ibi; quia comparabatur ad locum mediantibus propriis dimensionibus. Substantia autem corporis Christi comparatur ad locum illum mediantibus dimensionibus alienis, etc, " ut dictum est in solutione argumentorum Durandi contra primam conclusionem. Item, prima quaestione hujus distinctionis, art. 1, in solutione quinti, sic dicit : " Quia conversa est in corpus Christi substantia panis, quae prius erat in hoc loco determinato mediantibus dimensionibus propriis suis, quae manent transsub-stantiatione facta; ideo manet locus, non quidem immediate habens ordinem ad corpus Christi secundum proprias dimensiones, sed secundum dimensiones panis remanentes, sub quibus succedit corpus Christi substantiae panis. Et ideo non est hic ut in loco, per se loquendo, sed ut in sacramento. "

Haec ille. Dicitur tertio, ad formam argumenti ibidem factam, quod minor argumenti falsa est: quia species sunt formalis ratio corpori Christi essendi in hoc loco, modo quo dictum est, scilicet non ut in loco, sed ut in sacramento. Utrum autem per potentiam Dei absolutam posset corpus Christi esse in hoc loco ut in loco, sine conversione panis in illud, et sine speciebus remanentibus, postea videbitur, scilicet undecima distinctione. Ad secundum, negatur major. Quia, si corpus Christi esset simul cum substantia quanta panis in hoc loco sacramenti, hoc non posset esse nisi per aliquam mutationem vel motum factum in corpore Cbristi; quod tamen non oportet, ad hoc quod corpus Christi sit simul cum dimensionibus panis, ut ostendit sanctus Thomas, prima quaestione undecimae distinctionis, art. 1, in solutione primae quaestiuncula?, ubi sic dicit : a Impossibile est aliquid esse nunc ubi prius non fuit, nisi ipsum mutetur, vel aliquid in ipsum. Nec posset etiam per miraculum fieri; sicut nec quod esset animal rationale et mortale, et non esset homo. Aliter enim se habere nunc et prius, est idem quod moveri vel transmutari. Si ergo verum corpus Christi esset sub sacramento nunc, et non prius, oporteret aliquem motum vel mutationem intervenisse. Sed nulla mutatio est facta ex parte panis, secundum hanc positionem. Ergo oportet quod corpus Christi sit mutatum localiter, ut dicatur quod corpus Christi est hic; quia per motum localem huc venit. Quod est omnino impossibile : quia, cum simul et semel in diversis locis corpus Christi consecretur, oporteret quod simul et semel ad diversa loca idem corpus moveretur; quod est impossibile, quia contingeret simul contrarios motus inesse eidem subjecto. "

Haec ille.

Et multa similia dicit ibidem, et in 3 p. (q. 75), ut postea videbitur, in undecima distinctione.

Et ad probationem majoris jam negatae, dicitur quod, licet simultas substantiae cum substantia sit possibilis simpliciter, sicut substantiae corporis Christi cum aliena dimensione; tamen inceptio talis simultatis requireret novam mutationem in corpore Cbristi; non autem inceptio simultatis corporis Christi cum aliena dimensione. Cum autem ulterius dicitur, quod facilius est facere corpus esse alicubi cum suo modo naturali, etc.;

dicitur quod facere corpus Christi esse in duobus locis circumscriptive, non est facere illud esse in secundo illorum locorum modo naturali, sed potius modo contra naturam, et contra omnem polentiam passivam naturalem et obedientialem creaturas, cum contradictionem implicet, ut postea dicetur. Dicitur ulterius, quod corpus Christi esse in inultis locis, de per accidens, et inodo sacramentali, non implicat contradictionem, dato quod sint ibi inulta miracula. Sed corpus Cbristi esse in duobus locis, de per se, et circumscriptive, implicat contradictionem; et ibi nec unum nec, plura miracula sufficerent. Sed de huc statim plus dicetur. II. Ad alia argumenta Scoti.

Ad primuni eorum qiue secundo loco Scotus inducit contra eamdem conclusionem, probando scilicet quod possibile sit idem corpus localiter esse simul in diversis locis, dicitur, negando minorem. Hoc enim implicat contradictionem; sicut ostendit sanctus Thomas, tertio Quodlibeto, art. 2, ubi sic dicit : " Aliquod corpus esse localiter in aliquo loco, nihil est aliud quam corpus circumscribi et comprehendi loco secundum commensurationem propriarum dimensionum. Quod autem comprehenditur a loco, ila est in illo, quod nihil ejus est extra locum illum. Unde ponere illud esse simul in alio loco, est ponere contradictoria esse simul. Unde, secundum promissa, hoc a Deo fieri non potest.

Item (arg. Sed contra) : Omnia duo loca distinguuntur ab invicem secundum aliquam loci contrarietatem, quae sunt sursum et deorsum, ante, retro, dextrum, sinistrum. Sed Deus non potest facere quod duo contraria sint simul; hoc enim implicat contradictionem. Ergo Deus non potest facere quod idem corpus sit localiter simul in diversis locis. "

Haec ille.

Similiaponit,quadragesimaquartadistinctione hujus, q. "2, art. 13, in solutione tertii argumenti tertnc quaestiunculas, ubi sic dicit : " Quamvis resistentia qua mobile resistit moventi per contrarietatem quam habet ad talem motum ratione inclinationis ad contrarium motum, possit a movente infinitio virtutis totaliter superari; non tamen resistentia qua mobile resistit ex hoc quod habet contrarium locum, nisi auferatur ab eo esse in tali loco vel situ. Sicut enim album resistit nigro ratione albedinis, et tanto magis, quanto albedo magis distat a nigredine ; ita corpus resistit alicui loco per hoc quod habet locum oppositum, et tanto est major resistentia, quanto est distantia. Non autem potesta corpore removeri quod sit in aliquo situ vel loco, nisi auferatur ei sua corporeitas, per quam debetur ei locus vel silus, etc. "

Haec ille. Tunc, ad probationem minoris jam negatae, dicitur primo, quod, cum dicimus idem corpus esse simul localiter in diversis locis, non solum dicimus vel addimus supra corpus quemdam respectum extrinsecus advenientem fundatum in uno quanto ad aliud quantum circumscribens ipsum, immo, ultra illum respectum, ponimus comprehensionem quanti vel corporis circumscripti a quanto vel corpore circumscribente, et, consequenter, necationem alterius circumscriptionis a quocumque quanto vel corpore extrinseco; et ita ponimus corpus locatum simul his comprehendi (quia in duobus locis), et nullatenus comprehendi, cum totum sit extra quemlibet ipsorum locorum; quod implicat manifeste non solum unam, immo duas contradictiones. Sit enim unus illorum locorum A, et alius B : tunc prima contradictio est quod C corpus comprehenditur ab A, et idem C non comprehenditur ab A; secunda est quod C corpus comprehenditur a loco B, et idem non comprehenditur a loco B. Vel aliter : prima contradictio est quod nihil ipsius C est extra A, et, simul cum hoc, quaelibet pars C est extra A ; secunda vero contradictio est quod nihil ipsius C est extra B, et, simul cum hoc, quodlibet ipsius C est extra B. Dicitur secundo, quod respectum tibi plurificari super idem fundamentum ad diversos terminos, est tcque impossibile sicut duo contraria inesse simul eidem subjecto in actu : quia quilibet duo respectus de genere ubi ad diversa loca sunt contrarii, sicut et quislibet duo loca; et sicut albedo expellit nigredinem formaliter, ita unum ubi expellit aliud, vel resistit alteri. Et quidem de contrarietate locorum expresse ponit Aristoteles, 10. Et] deo non , cap. 4, quod incipit, Quid autem, vel quale quid, manifestius, etc, ubi sic dicit: In tempore enim omnis motus, ei finis alicujus, puta ledificalica perfecta, cum faciat quod appetit (-y.), vel in omni tempore utique, vel hoc. In partibus autem temporis omnes imperfectio, et alterie specie a tota, et ab invicem. Laterum enim compositio altera a columine virgatione; et lix a tempUficalione. Et tetnpli quidem perfecta, nullo enim indicens ad propositum; fundamenti autem et trisculpti^) imperfecta, partis enim utraque. Specie ergo differunt. Et non est in quocumque tempore accipere motum perfectum specie (y); sed si quidem,

(a) appetii.

apparet Vv.

(l) non est in quocumque tencpore accipere motum perfectum specie. - non in quacumque specie accipere moduli perfectum esseVv.

in omni. Similiter autem in ambulatione et in reliquis. Si enim est latio motus unde et quo, et haec differre secundum species, volatio, ambulatio, saltatio, et talia. Non solum autem sic, sed et in ipsa ambulatione. Hic (a) enim unde et quo non idem in stadio et in parte (6), et in altera et altera parte. Neque pertransire lineam hanc, et illam (y) : non solum enim(o) lineam pertransit, sed in loco exsistentem; in altero (e) autem hxc ab illa.. Per certitudinem quidem ergo de motu in aliis dictum est. Videtur autem non in omni tempore perfectus esse; sed multi imperfecti, et differentes specie; si quidem quod unde et quo specificum.

flaec ille.

Quod exponens sanctus Thomas, in Scripto super eodem loco (lect. 5), sic dicit : " Generationes totius et partium differunt specie. Et sicut est in generatione, simile videtur esse in ambulatione, et in omnibus aliis motibus localibus. Manifestum est enim quod latio, id est, motus localis, est motus unde et quo, id est, a termino et ad terminum. Et sic oportet quod specie diversificetur (Q secundum diversitatem terminorum. Sunt autem diversae species motus localis in animalibus : volatus, qui competit avibus; ambulatio, quae competit gressibilibus; saltatio, quae competit locustis; et alia hujusmodi; quae differunt secundum diversas species principiorum motuum : non enim sunt ejusdem speciei animae diversorum animalium. Nec solum modo praedicto diversificantur species localium motuum; sed etiam in una dictarum specierum, puta ambulatione, diversae species inveniuntur. Si enim accipiatur motus quo quis perambulat stadium, et motus quo quis perambulat aliquam partem ejus, non est utrobique idem unde et quo, id est, terminus a quo et terminus ad quem. Et simile est de motibus quibus aliquis ambulat hanc et illam partem stadii; quia non sunt iidem termini. Non enim est idem secundum speciem pertransire hanc lineam, et illam. Quamvis enim omnes lineae, inquantum hujusmodi, sint ejusdem speciei, tamen, secundum quod in certo situ seu loco constituuntur, accipiuntur ut specie differentes, secundum diversitatem locorum, quae attenditur secundum ordinem ad primum continens. Ille autem qui pertransit lineam, non solum pertransit lineam, sed lineam in loco exsistentem; quia in alio loco est una linea ab alia. Et ita manifestum est quod, secundum diversitatem terminorum , differt specie totus motus localis a singulis partibus; ita tamen quod totus motus habet perfectam speciem, partes autem habent speciem imperfa) Hic. - tfaec Pr. (6) et in parte. - Om. IV. fectam, etc. " - Haec ille.

Ex quibus palet quod diversa loca diversitatem specificam et contrarietatem hahent, et, consequenter, diversa ubi ex circumscriptione talium locorum derelicta, sicut ubi sursum, et ubi deorsum, et sic de aliis. Et, per consequens, apparet quod majorem incompossibili-tatem habent diversi effectus de genere ubi ad coexsistendum eidem fundamento ad diversos terminos, quam diversae similitudines in eodem albo ad diversa coalba : quia duo ubi differunt specie, et contrariantur ad invicem ; non sic duae similitudines in eodem fundamento fundatae in ordine ad diversos terminos. Dicitur tertio, quod nec duae reales similitudines insunt eidem subjecto per idem fundamentum simul in ordine ad diversos terminos. Et de hoc salis dictum est, 3. Sentent. (dist. 7 et 8), cum tractaretur de filiatione Christi ad Matrem et Patrem (a). Immo idem subjectum albedinis per eamdem relationem realem similitudinis refertur ad omnia alia alba. De hoc sanctus Thomas, 3. Sentent., dist. 8, q. 1, art. 5, sic dicit : " Relatio non habet ex hoc quod ad alterum dicitur, quod sit aliquid in rerum natura: sed hoc habet ex eo quod relationem causat in re quae ad alterum dicitur. Et quia ex eo res habet unitatem et multitudinem, ex quo habet esse, ideo, secundum id in quo relatio fundatur, judicandum est de ea, utrum sit secundum rem una, vel multae. Sunt ergo quaedam relationes quae fundantur super quantitatem, sicut aequalitas, quae fundatur super unum in quantitate; et cum unitas quantitatis non sit nisi una in una re, inde est quod per unam aequalitatem est res aequalis omnibus quibus aequalis dicitur. "

Haec ille.

Similia dicit, 3 p., q. 35, art. 5, et mullis aliis locis (6). Dicitur quarto, quod non solum sequendo imaginationem, immo sequendo rationem, habemus ponere quod, plurificato loco, plurificatur corpus. Quod patet inspicienti quid est corpus esse in loco localiter. Hoc enim importat corpus comprehendi loco, ita ut nihil ejus sit extra illud; et, consequenter, adaequationem loci et locati; et, consequenter, ad multiplicationem unius sequitur multiplicatio alterius.

Nec valet ratio in oppositum, de priori et de posteriori adducta. Quia, licet ad multiplicationem posterioris non necessario sequatur multiplicatio prioris, quando posteriora taliter multiplicata respiciunt diversa susceptiva, et non idem (sicut diversi radii unius luminaris, vel effectus solis); vel, si respiciunt idem subjectum, nullam tamen habent contrarietatem ad invicem, nec ^compossibilitatem simul inexsistendi eidem subjecto (sicut duae potentia? animae, puta intellectus et voluntas; aut duo habitus ejusdem potentiae); verum- (a) Cfr. vol. 5, pag. 121 et seq. (6) Cfr. praesertim Quodlib. 1, art. 2; et Qumllib.9, art. 4. tamen quando posterius recipitur in priori subjectivo, et quaecumque duo accepta sub tali posteriori habent ad invicem contrarietatem, vel ^compossibilitatem simul inexsistendi eidem, tuncoportet quod, multiplicato posteriori realiter, multiplicetur prius secundum rem : sicut, multiplicatis formis substantialibus, multiplicatur materia; et, multiplicatis contrariis accidentibus, multiplicatur subjectum ; et idem est de accidentibus solo numero differentibus ejusdem spec ei. Sic autem est in proposito : quia diversi jespectus de genere tibi, licet sint posteriores corpore locato, tamen, quia recipiuntur in eo, et quilibet tales duo derelicti ex diversis locis habent contrarietatem et ^compossibilitatem respectu ejusdem locati, ideo, multiplicatis talibus respectibus, multiplicantur eorum subjecta, nec possunt simul inesse eidem subjecto. Dicitur quinto, quod responsio quam arguens recitat, potest probabiliter sustineri, dicendo quod quodlibet ubi adaequat suum fundamentum et subjectum , sic quod repugnat cuilibet alteri accidenti ejusdem generis circa idem subjectum, modo predicto; sicut quaelibet forma substantialis cuilibet alteri circa eamdem materiam, et unum contrariorum alteri circa idem subjectum, et quodlibet accidens alteri ejusdem speciei.

Et ad primam improbationem, dicitur quod fundatur in duobus falsis. Primum est, quod duo respectus ejusdem speciei, puta duae aequalitates, vel similitudines, vel filiationes, possint simul eidem subjecto vel fundamento inesse. Secundum est, quod esse in loco localiter non importet nisi solum respectum de genere ubi, et non aliquam negationem alterius ubi, nec comprehensionem locati a loco; cujus oppositum visum est supra.

Ad confirmationem , dicitur quod similitudo ibidem posita de praesentia quantitatis ad locum, et de prasentia substantiae ad locum, penitus nihil valet. Quia de ratione priniae est comprehensio taliter praesentis a loco, cui dicitur esse localiter praesens; non autem de ratione secundae; potissime quia secunda prasentia est quasi per accidens, cum non sit de ratione alicujus formaliter inexsistentis substantiae taliter praesenti, sed solum ratione extrinsecarum dimensionum, scilicet panis conversi in corpus Christi, sub quibus secunda substantia succedit priori. Et sic patet quod prima ratio principalis non militat contra conclusionem. Ad secundam rationem principalem, negatur major. Cujus rationem assignat sanctus Thomas, 4. Scntent., dist. 44, q. 2, art. 2, q 3, in solutione quarti, ubi sic dicit : " Unum corpus esse localiter in diversis locis, non potest fieri per miraculum (corpus enim Christi non est in altari localiter, ut supra, dist. 10, q. 1, art. 3 (cc), dictum est); quamvis miraculose possit fieri quod duo corpora sint in eodem loco. Quia esse in pluribus locis simul, repugnat individuo ratione ejus quod est esse indivisum in se; sequeretur (a) enim quod esset distinctum in situ; sed esse cum alio corpore in eodem loco, repugnat ei quantum ad hoc quod est esse divisum ab alio. Ratio autem unius perficitur in indivisione, ut patet, 4. Metaphysicx (t. c. 4); sed divisio ab aliis est de consequentibus ad rationem unius. Unde quod idem corpus localiter sit in diversis locis simul, includit contradictionem, sicut quod homo careat ratione; sed duo corpora esse in eodem loco, non includit contradictionem , ut ex dictis patet. Jdeo non est simile. " - Haec ille.

Item, primo Quodlibeto, art. 22, arguit sic (primo loco): " Sicut se habet unum corpus ad unum locum, ita duo corpora ad duo loca. Ergo, commutatim, sicut unum corpus ad duo loca, ita duo corpora ad unum. Sed unum corpus nullo modo potest esse in duobus locis. Ergo nec duo corpora in uno loco. "

Ecce argumentum. Sequitur responsio: " Dicendum quod proportione commutata sic est utendum : Sicut se habet primum ad secundum, ut duo ad tria; ita se habet tertium ad quartum, ut quatuor ad sex (6). Ergo, commutatim, sicut se habet primuni ad tertium, ut duo ad qualuor; ita se habet secundum ad quartum, uttria ad sex. Et seeun-dumhoc ratio deberet procedere: Sicutsehabet unum corpus ad unum locum, ita duo corpora ad duo loca. Ergo, sicut se habet unum corpus ad duo corpora, ita unus locus ad duo loca. Et sic non sequitur quod si unum corpus non potest esse in duobus locis, quod duo corpora non possint esse in uno loco. Unum enim corpus esse localiter in duobus locis, implicat contradictionem : quia de ratione loci est quod sit terminus locati; terminus autem est extra quem nihil est rei; unde nihil locati potest esse in loco exteriori; quod si ponatur esse in duobus locis, sequitur quod sit extra locum ; et ita sequitur quod sit locatum et non locatum. Nec est instantia de corpore Christi : quia non est in Sacramento Altaris localiter, sed per conversionem. "

Haec ille.

Ex quibus patet quod minus inconveniens est duo corpora esse simul in eodem loco, quam idem corpus esse simul localiter in diversis locis; cum secundum implicet contradictionem simpliciter et absolute, primum vero non implicat contradictionem simpliciter et absolute, sed secundum quid. Et de hoc sanctus Thomas, in Scripto super Boatium, de Trinitate, in illa quaestione ubi quaerit: Utrum duo corpora possint intelligi esse in eodem loco. Arguit sic(arg. 1) : " Omnis propositio videtur esse intelligibilis, in cujus subjecto non includitur oppositum praedicati; quia talis propositio non habet repugnantiam intellectuum. Sedliaec propositio, Duo corpora sunt in eodem loco, non est hujusmodi, alias nunquam posset fieri miraculose; quod patet esse falsum in corpore Dominico, quod exivit clauso utero Virginis, et intravit ad discipulos januis clausis; non enim potest Deus facere quod affirmatio et negatio sint simul vera, ut dicit Augustinus Contra Faustum (lib. 26, cap. 4 et 5). Ergo potest aliquis intelligere, vel saltem intellectu fingere , duo corpora esse in eodem loco. " Ecce argumentum. Sequitur responsio : ((Dicendum, inquit, quod dupliciter potest esse aliqua propositio non intelligibilis. Uno modo, ex parte intelligentis, qui deficit intellectu; sicut haec propositio, In tribus divinis personis est una essentia; et hujusmodi propositio non oportet quod implicet contradictionem. Alio modo, ex parte ipsius propositionis. Et hoc dupliciter. Uno modo, quia implicat contradictionem simpliciter et absolute; sicut ista, Rationale est irrationale; et hujusmodi propositiones nullo miraculo verificari possunt. Alio modo, quia implicant contradictionem aliquo modo; sicut ista, Mortuus redit ad vitam virtute propria, cum ponatur, per hoc quod dicitur mortuum, omni principio vitae destitutum; et talia possunt verificari miraculo, superiori virtute operante. Et similiter est in proposito. Sicut enim duobus corporibus in eodem loco positis non potest aliqua causa naturalis diversitatis inveniri; sic divina virtus potest ea, quamvis sint unita in situ, in sua distinctione conservare; et sic miraculose fieri potest duo corpora esse in eodem loco. "

Haec ille. Tunc ad probationem majoris negatae, dicitur primo, quod, licet philosophi ponerent repugnantiam inter duo quanta respectu ejusdem ubi, modo praedicto; non tamen talem qualis est inter duo contraria respectu ejusdem subjecti, quia ubi non est subjectum duorum corporum, nec recipit ea sicut subjectum recipit in se contraria, sed potius respectus de genere ubi recipitur subjeclive in corpore vel quanto locato. Tamen philosophi dicerent quod duo corpora, vel quanta, non possunt habere idem ubi simul, ea ratione, quia impossibile est idem accidens esse in diversis subjectis. Dicitur secundo, quod, posito, per miraculum, quod duo quanta essent simul in eodem loco, ex hoc nullatenus sequitur quod illa duo quanta haberent idem ubi numero, sed duo distincta; sicut duo alba habent duos respectus similitudinis in ordine ad eumdem terminum, et duo temporalia habent duos respectus de genere quando ad idem tempus vel instans. Dicitur tertio, quod duorum quantorum repugnantia respectu ejusdem loci simul, non est repugnantia proprie formalis (qualis est inter duo contraria, vel contradictoria, vel privative opposita), sed potius repugnantia effectiva : quia scilicet unum expellit reliquum quantum sibi aequale de eodem loco effective, non autem formaliter; quia, in expulsione formali, illud quod expellitur, desinit esse et inesse, sicut terminus a quo, adveniente termino ad quem. Talem autem repugnantiam effectivam potest Deus suspendere, manentibus duobus quantis in eodem loco; non autem repugnantiam formalem, qualis est inter duo ubi respectu ejusdem corporis. Unde probatio illa arguit a minori affirmative. Ideo non valet. Dicitur quarto, quod dos subtilitatis non tollit a duobus quantis illud quod est causa incompossibili-tatis duorum quantorum in eodem loco, aut duorum ubi vel locorum respectu ejusdem locali. Ideo responsio ibidem recitata, non est tenenda. Et de hoc sanctus Thomas, quadragesimaquarta distinctione hujus Quarti, q. 2, art. 2, in solutione secundas quaestiuncula:, sic dicit : " Non potest dici quod corpus gloriosum ratione subtilitatis sua; habeat quod possit esse cum alio corpore in eodem loco, nisi per subtilitatem auferatur ab eo illud quo prohibetur nunc esse simul cum alio corpore in eodem loco. Dicunt autem quidam, quod prohibetur ab hoc, in isto statu [z), ratione corpulentia;, per quam habet quod repleat locum; quae quidem corpulentia ab eo per dotem subtilitatis tolletur. Sed hoc stare non potest, propter duo. Primo, quin corpulentia, quam dos subtilitatis aufert, est ad defectum pertinens, puta aliqua inordinatio materia; non perfecte substantis suae formio. Totum enim quod ad integritatem corporis pertinet, in corporo resurget, tam ex parte formiu, (iliam ex parte materia:. Quod autem (6) aliquod corpus sit repletivum loci, hoc habet per id quod est de integritate ejus, et non ex aliquo defectu naturae. Cum enim plenum opponatur vacuo, illud solum non replet locum, quo posito in loco, locus nihilominus (y) remanet vacuus. Vacuum autem diffinitur, 4. Physicorum (t. c. 6), quod est locus non repletus sensibili corpore. Dicitur autem aliquod corpus sensibile esse ex materia et forma et naturalibus accidentibus; quae omnia ad integritatem materiae pertinent. Constat etiam quod corpus gloriosum erit sensibile secundum tactum, ut patet in corpore Domini, Lucae ult. (v. 39); nec ei deerit materia, aut forma, aut alia naturalia accidentia, scilicet calidum et frigidum et hujusmodi. Unde patet quod corpus gloriosum ,. non obstante subtilitatis dote, replebit locum. Insania autem videtur esse, dicere quod locus ubi esset corpus gloriosum, esset vacuus. Secundo, ratio eorum praedicta non valet. Quia impedire exsistentiam corporis in eodem loco, est in plus quam replere locum. Si enim ponamus dimensiones esse separatas a materia, illae dimensiones non replent locum; unde (i) quidam ponentes vacuum, dixerunt (6) vacuum esse locum in quo sunt hujusmodi dimensiones sine aliquo corpore sensibili; et tamen istae dimensiones prohibent ne sint simul cum alio corpore in eodem loco, ut patet per Philosophum, i. Physicorum (t. c. 76), et 3. Metaphysicis (t. c. 9), ubi habet pro inconvenienti quod corpus mathematicum, quod nihil aliud est quam dimensiones separatae, sit (y) simul cum corpore naturali sensibili. Unde, dato quod subtilitas corporis gloriosi auferret ab eo hoc quod est replere locum, non tamen sequeretur quod propter hoc posset esse cum alio corpore in eodem loco; quia, remoto eo quod est in minus, non propter hoc removetur quod est in plus.

Dicendum est ergo, quod illud quod impedit corpus nostrum nunc ne sit simul cum alio corpore in eodem loco, nullo modo poterit ab eo removeri per dotem subtilitatis. Nihil enim potest prohibere corpus aliquod ne sit simul situatum cum alio corpore in eodem loco, nisi quod facit in eo quod requirat divorsum situm; nihil enim est impedimentum identitatis, nisi quod est causa diversitatis. Hanc autem distinctionem situs non requirit aliqua corporis qualitas : quia corpori non debetur aliquis situs ratione suae qualitatis; unde, remoto a corpore sensibili quod sit calidum aut frigidum, aut grave aut leve, nihilominus in eo remanet necessitas praedictae distinctionis, ut patet per Philosophum, 4. Physicorum (t. c. 76); et per se planum est. Similiter etiam materia non potest inducere necessitatem praedictae distinctionis; quia materiae non advenit situs, nisi mediante quantitate dimensiva. Similiter etiam neque forma situm habet, nisi ex materia situm habente. Restat ergo quod necessitas distinctionis duorum corporum in situ causatur a natura (3) quantitatis dimensivae, cui per se convenit situs : cadit enim in diffinitione ejus; quia quantitas dimensiva, est quantitas positionem habens, vel situm; et inde est quod, remotis omnibus aliis quae sunt in re, talis distinctionis necessitas invenitur in sola quantitate dimensiva. Si enim accipiatur linea separata, oportet quod, si sint dua: lineae, vel duae partes unius linea;, quod sint distinctae in situ; alias linea addita lineae non ediceret majus; quod est contra communem animi conceptionem. Et similiter est de superficiebus et corporibus mathematicis. Et quia materiae debetur situs inquantum substat dimensioni, exinde praedicti necessitas ad materiam situatam derivatur : ut, sicut non est possibile esse duas lineas, vel duas partes lineae, nisi sint distinctae secundum silum; ita impossibile est esse duas materias, vel duas partes materiae, nisi sit distinctio situs. Et quia distinctio materiae est principium distinctionis individuorum, inde est quod Boetius dicit, in libro ile Trinitate, quod duobus corporibus unum locati) lingere nullo modo possumus , ut hanc saltem varietatem accidentium distinctio individuorum requirat. Subtilitas autem a corpore glorioso dimensionem non auferet. Unde nullo modo auferet sibi praedictam necessitatem distinctionis situs ab alio corpore. Et ita corpus gloriosum non habet ratione suae subtilitatis quod possit esse simul cum alio corpore; sed poterit esse simul cum alio corpore, ex operatione virtutis divina : sicut etiam corpus Petri non habuit ex aliqua proprietate indita quod ad inumbralionem ejus sanarentur infirmi, sed hoc habebat virtute divina, ad aedificationem fidei; ita faciet virtus divina, ut corpus gloriosum possit esse cum alio corpore, ad perfectionem gloriae. "

Haec ille.

Similia dicit, ultima quaestione primi Quod-libcti (art. 22).

Ex quibus patet veritas quarti dicti. Dicitur quinto, quod, licet responsio allegata non valeat, tamen impugnatio ejus parum valet. Quod enim impossibile sit idem corpus esse localiter in diversis locis, hoc non est praecise ex aliqua causarum quas arguens ponit, scilicet ex commensuratione loci et locati, neque ex prioritate vel posterioritate aut simultate unius illorum respectu alterius. Sed illa impossibilitas est ex causis per Sanctum Tho-mam assignatis, scilicet quia locus comprehendit locatum, et est terminus locati, et non econtra; ideoque nihil locati potest esse extra locum, proprie loquendo de ly eMra, scilicet ut sit ibi localiter; quia esse in alio sacramentaliter, non localiter, sed de per accidens, non est proprie extra. Dicitur sexto, quod forma rationis ultimae adducta, parum movet. Quia major est neganda, in illo casu ubi multitudo posterioris cum unitate prioris infert opposita inesse eidem; non autem multitudo prioris cum unitate posterioris. Sic autem est in proposito, ut patere potest ex dictis. Ad tertiam rationem principalem respondet virtualiter sanctus Thomas, tertio Quodlibeto , art. 2, ubi arguit sic ( primo loco) : " Difficilius estquod haec substantia mutetur in illam substantiam, quam quod hoc accidens mutetur in illud accidens. Sed, in Sacramento Altaris, ex hoc quod divina virtute substantia panis, remanentibus ejus dimensionibus, secundum quas loco commensuratur, convertitur in substantiam corporis Christi, sequitur quod idem corpus Christi sit non localiter secundum commensurationem propriarum dimensionum, sed sacramentaliter, in pluribus locis simul. Ergo potest facere quod convertatur dimensio hujus corporis in dimensionem, alterius : et sic erit idem corpus localiter in diversis locis simul. " Ecce argumentum. Sequitur responsio : " Dicendum, inquit, quod difficilius est hoc accidens mutari in illud accidens, quam hanc substantiam mutari in illam substantiam. Tum quia duae substantiae conveniunt in subjecto materiali, quod est pars utriusque substantiae essentialis. Tum quia substantia habet individua-tionem per seipsam, accidens vero non est individuabile per seipsum, sed per subjectum; unde non potest sibi convenire quod hoc accidens convertatur in hoc accidens. Dato tamen quod haec dimensio converteretur in illam dimensionem, non sequeretur quod idem corpus esset in duobus simul, sed in uno tantum : quia, sicut postquam substantia panis conversa est in substantiam corporis Christi, jam non sunt ibi duae substantiae, sed una tantum; ita etiam, si haec dimensio hujus corporis convertatur in illam dimensionem alterius corporis, jam non duae erunt dimensiones, sed una tantum; et sic non commensurabitur diversis locis, sed uni tantum. "

Haec ille.

Ex quo patet solutio ad argumentum Scoti. Dicitur enim quod, in casu argumenti sui, substantia prius subjecta quantitati conversae in quantitatem corporis Cbristi, vel alterius, ex vi talis conversionis non haberet quod esset in aliquo loco localiter. Non quidem in loco primo, qui sibi debebatur ratione suae dimensionis : quia illa dimensio, facta conversione tali, cum non sit, non est in loco; nec dat substantiae quod sit in loco quocumque, sicut dabat prius; et sic talis substantia, nec ex se, nec ex quacumque dimensione, habet quod sit in primo loco. Similiter nec habet quod sit in loco quantitatis, vel dimensionis, in quam sua dimensio conversa est : quia dimensio sua non est in illo loco, cum tunc non sit; nec substantia illa conversa in aliam substantiam, ut supponitur; et, dato quod in aliam substantiam conversa esset, non tamen virtute conversionis, nec virtute propriae dimensionis, nec alienae, esset in alio loco localiter; et sic patet quod, in dicto casu, dimensio conversa, non est ex vi conversionis in duobus locis localiter. Similiter nec substantia prius illi subjecta, esset, nec in uno loco localiter et in alio sacramentaliter, nec in duobus locis sacramentaliter; sed una substantia, qua prius erat in loco localiter, ratione propriarum dimensionum, si remaneret non conversa in aliud, esset abstracta ab omni loco, situ et ubi: nisi forte diceretur esse alicubi per contactum virtutis, eo modo quo substantiae separatae, qui modus non est ad propositum. Similiter, nec quantitas in quam conversa est, nec substantia ei subjecta, virtute conversionis praedicta? esset in duobus locis localiter. Quod apparet. Cum enim dicit arguens, quod, secundum nos, terminus conversionis ad quem est ubi prius fuit terminus a quo conversionis, et in eodem loco, etc,

patet quod hoc non valet ad propositum. Quia illa propositio solum habet locum ubi remanet ratio locationis ipsius conversi : sicut in Eucharistia, facta conversione, remanent dimensiones substantiae conversae, quae erant sibi ratio essendi in loco; ideo substantia corporis Christi incipit esse in loco ubi sunt dimensiones substantiae conversae, quae erant ratio locandi. Sed, in casu argumenti, cum nulla ratio locativa quantitatis conversa? remaneat, non oportet quod terminus ad quem sit ubi prius fuit terminus a quo conversionis; vel, dato quod terminus ad quem fingeretur esse ibi aliquo modo, non tamen localiter. Et sic nullo modo sequitur quod terminus ad quem sit in duobus locis localiter, sed tantum in uno. Unde palet quod responsio quam recitat arguens, sufficienter evacuat argumentum. Nec replica contra responsionem adductam valet, ut finaliter arguens confitetur.

Cum autem finaliter dicit, quod, in casu quo quantitas aeris converteretur in quantitatem corporis Christi, manente substantia aeris, etc,

respondetur quod, in illo casu, corpus Christi cum sua quantitate non esset localiter alibi quam prius; quia nec ratione suarum dimensionum, nec alienarum. Unde argumentum istud nihil concludit, sicut nec praecedentia. Et si dicatur quod immo, quia dimensio (i) corporis Christi nullo casu succederet quantitati aeris de per se et directe in eodem loco in quo prius erat quantitas aeris, et esset in quantitate, et per modum quantitatis, et ita localiter, uec propter talem conversionem desineret esse in ccelo localiter, et ita simul esset in duobus locis;

dicitur quod, cum locus esset quid extrinsecum quantitati conversa?; nec ullatenus foret eidem ratio essendi in loco, non oporteret quod quantitas corporis Cbristi esset post conversionem in loco in quo praefuit quantitas conversa. Vel, si detur quod corpus Christi, secundum suam quantitatem, inciperet esse localiter in eodem loco, tunc desineret esse in ccelo localiter, et esset tantum in alterum in quo placeret Deo, et non in utroque et localiter simul. Et hoc sufficit ad argumentum illud. Atl quartum principale dicitur quod forma arguendi non valet, aut nihil concludit contra conclusionem. Si autem reducatur ad debitam formam, dicendo sic : In quotcumque locis Deus potest facere substantiam naturalem simul esse modo sacramentali, potest eam in tot locis facere simul esse, vel ponere, modo locali et suae naturae convenienti, etc, .

tunc sic, negatur illa major: quia substantiam naturalem corporis Cbristi esse in multis locis localiter, implicat contradictionem; non autem illam esse simul in multis locis non localiter, sed sacramentaliter, ut s;rpe dictum fuit. Nec valet probatio majoris : quia ad faciendum substantiam esse simul in pluribus locis localiter, vel modo convenienti suae naturae, non sufficit unum miraculum; immorequiretur positio (") impossibilium vel incompossibi-lium, scilicet quod duo contradictoria essent simul vera. De responsione vero quam recitat arguens, dicendum est sicut prius dictum fuit, in simili, respondendo ad primum argumentum eorum quae primo loco contra istam conclusionem inducta sunt : scilicet quod conversio non est formalis ratio corpori Christi essendi in hoc loco, sed potius species panis, quibus mediantibus comparatur ad locum, non tamen localiter, sed sacramentaliter. Nec obstat quod tales species non insunt formaliter corpori Christi. Sufficit enim quod infuerint substantioe panis, cui substantia corporis Christi successit, et habet aliquam praesentiam vel unitionem aut alligationem ad illas species; sicut quantitas informans corpus humanum est formalis ratio animae intellectivae essendi in loco, licet non insit animae formaliter, nec econtra, propter aliqualem unionem eorum in tertio, scilicet corpore humano; potissime quia corpus Christi non est in hoc loco ut in loco, nec ut subjectum ubi vel situs, et sic nec formaliter in loco proprie. Cum autem ulterius dicit quod possibile est novitatem esse circa posterius, nulla facta novitate circa prius, etc;

dicitur quod impossibile est ponere novum respectum sine novitate vel innovatione facta circa aliquod absolutum, utalias dictum est (6). Talis autem novitas non apparet in proposito alia, quae sufficiat ad novitatem praesentiae corporis Christi in loco vel sacramento, nisi nova inceptio alicujus, vel conversio alicujus prius hic locati in corpus Christi, vel motus unius ad aliud. Primum et tertium non possunt dari. Ergo oportet dare secundum. Sed de hoc in sequenti quaestione latior erit sermo. Et licet non omne prius innovetur ad innovationem posterioris, tamen aliquod sic innovatur; sicut subjectum, ad innovationem propriae passionis, quae natura posterior est. Et multae aliae instantiae dari possunt. Ad quintum, negatur antecedens, sicut implicans contradictionem. Quod enim diffinitive est in aliquo loco, sic est ibi, quod non alibi. Unde sanctus Thomas, 3 p., q. 76, art. 5, in solutione primi, sic dicit: " Corpus Christi non est in hoc sacramento diffinitive : quia sic non esset alibi quam in hoc altari, ubi conficitur hoc sacramentum; cum tamen sit in coelo in propria specie, et in multis aliis altaribus sub specie sacramenti. "

Haec ille.

Similia dicit, praesenti distinctione, q. 1, art. 3, in solutione secundae quaestiunculas. Et, 1 p., q. 52, art. 2, sic dicit : " Diversimode esse in loco convenit corpori, et angelo, et Deo. Nam corpus dicitur esse in loco circumscriptive, quia commensuratur ie) Cfr. Dist. 4 hujus Quarti, q. 1, art. 3, 5 1, I, ad 3""i. loco; angelus autem non circumscriptive, quia non commensuratur loco, sed diffinitive, quia ita est in uno loco quod non in alio; Deus autem neque diffinitive, neque circumscriptive, quia est ubique, d

Haec ille. Tunc ad probationem antecedentis negati, dicitur primo, quod, dato casu illo, qui multis apparet impossibilis, angelus esset sub speciebus panis conversi in angelum, modo sacramentali. Nec oporteret quod esset ibi diffinitive, sicut nec corpus Christi est diffinitive sub speciebus sacramenti. Unde, praesenti distinctione, ubi statim allegatum est (q. 1, art. 3, q 2), dicit sic sanctus Thomas : " Ad hoc quod aliquid sit in loco diffinitive, duo requiruntur. Primum est, ut competat ei ibi esse; quia quod non est in aliquo loco, non potest illo loco diffiniri. Secundum est, quod sit ibi sicut in loco commensurato aliquo modo suae quantitati, vel virtuti. Corpus enim bicubitale (a) non diffinitur loco unius cubiti, quamvis aliquo modo ibi sit; neque anima est diffinitive in manu , quia etiam est in aliis partibus, eo quod non est in manu secundum suam totam virtutem. Et ideo omne quod habet quantitatem finir tam, vel virtutem finitam, oportet quod sit diffinitive in loco in quo est. Et ideo angeli diffinitive sunt in loco; non tamen Deus. Corpus autem Christi, quamvis secundum veritatem (S) sit sub speciebus, non tamen competit ei esse ibi ratione sui : quia nec ratione sure quantitatis, ut dictum est (art. 2), nec ratione suae virtutis, sed ratione illius quod in ipsum conversum est ibi praeexsistens, cujus dimensiones corporis adhuc manent, quibus ad locum illum determinabatur. Et ideo non diffinitur illo loco; sed simili modo potest esse alibi, ubicumque fuerint dimensiones panis conversi in ipsum. "

Haec ille.

Item, ibidem (arg. Sed Contr. 2 ), arguit sic : " Omne quod potest sine sua mutatione alibi esse quam hic, non est hic diffinitive; propter hoc enim ponimus angelos moveri, quia loco diffiniuntur. Sed corpus Christi potest alicubi esse quam sub istis speciebus, sine omni mutatione sua, vel specierum; puta si alibi corpus Christi consecratur. Igitur non est hic diffinitive. "

Haec ille. Dicitur secundo, quod, posito, sed non concesso, quod angelus esset in loco specierum diffinitive, et modo naturali, qualis potest angelo competere, non tamen oportet quod simul cum hoc esset alibi naturali modo. Quia possibile est angelum nullibi esse localiter; immo nunquam est alicubi localiter, proprie loquendo, sicut subjectum vel ubi vel situs; nec est in loco sicut in loco, per se, sed per accidens, ratione corporis ab eo assumpti, vel moti, vel aliqualiter sibi uniti aut alligati. Et ideo, Casu illo, non oportet quod esset simul in duobus locis localiter; immo nec alicubi localiter, proprie loquendo. Et de hoc satis dictum est, 2. Sentent. (dist. 2, q. 1). Et ista possunt sufficere ad argumenta Scoti. III. Ad argumentum Aureoli.

Ad dida Aureoli contra eamdem conclusionem, dicitur, negando antecedens prima? formae. Quia, sicut dictum fuit (ad primum eorum cpjae secundo loco objicit Scotus), idem corpus esse in diversis locis (x) localiter, implicat contradictionem primi modi, scilicet affirmationem et negationem de eodem subjecto invicem. Sequitur enim ex hoc prima contradictio, quod idem corpus est comprehensum a loco, et idem corpus non est comprehensum ab eodem loco. Secunda est, quod idem corpus est locatum, et idem non est locatum. Et multae aliae contradictiones, superius deductae ex dictis sancti Tliomae.

Cum autem dicit arguens, quod in illo casu non sequitur quod corpus idem plurificetur, sed (6) situs, etc.;

dicitur quod ex illo casu sequitur quod corpus non plurificatur, cum maneat idem in duobus locis; et, simul cum hoc, sequitur quod idem corpus plurificetur, et non maneat idem, nec unum, nec indivisum : quia, si est in hoc loco localiter, ergo nihil ejus est extra hunc locum; ergo omne quod est in alio loco localiter, est aliud ab isto corpore, et ab omni parte ejus, et non est hoc corpus, nec aliquid corporis hujus; igitur exsistens in secundo loco non est idem cum exsistente in primo loco, sed aliud; et sic sunt duo distincta corpora. Et ista sufficiant Aureolo. Ad argumentum contra quaestionem, responsum est supra, in probatione secundae conclusionis, per dicta beati Thomae (4. Sentent., dist. 10, q. 1, art. 1, ad 5 ) in forma respondentis ad illud. Et haec de quaestione sufficiant. De qua benedictus Deus. Amen.