ARTICULUS III.

PONUNTUR SOLUTIONES 5 1.

Ad argumenta contra primam conclusionem I. Ad argumentum Durandi.

Quantum ad tertium articulum, respondendum est obiectionibus supradictis. Et quidem, ad ea quae Durandus objicit contra probationem primae conclusionis, respondet Petrus de Palude (dist. 17, q. 5), dicens : " Quod quidam dicunt, quod circumstantiae, si non mutant speciem, non sunt confitendae, etc;

dicendum quod non ideo circumstantia pertinet ad necessitatem confessionis quia mutat speciem, sed quia est distinctum peccatum per se; unde, si non mutaret speciem, et esset distinctum peccatum numero, esset confitenda. Sed ex hoc quod addit novam speciem, sequitur quod differat substantialiter in genere moris, quamvis sit idem numero in genere naturae. Quia ergo unum peccatum, ex hoc quod circumstat aliud, sic illud aggravat, licet citra speciem, quod tamen remanet ab eo distinctum, propter hoc scilicet est confitendum, quia scilicet aggravat, et nihilominus manet distinctum in genere peccati mortalis. Sed propter hoc secundum veritatem non est adhuc, satisfactum : quia, licet omne peccatum mortale distinctum, sit distincte confitendum, tamen argumentum quaerit quare non solum distincte, sed etiam simul de omnibus aliis in eadem confessione sit confitendum; cujus ratio, si dicatur gravitas, improbatum est. Et ideo dicendum est quod Thomas, in hac materia, quae non est demonstrabilis, non intendebat demonstrare, sed probabiliter persuadere. Et ideo ratio probabilis est.

Quod autem dicit de medicina expulsiva, verum est : quia, sive sit contritio, sive gratia, sive confessio, vel absolutio, vel satisfactio, ista per se expellit peccatum; (a) Haec confirmatio reperitur apud Petrum de Palude, dist. 17, q. 5. (6) Non similia leguntur in can. Mensuram, bene vero, g 1 dict. Grat. posl can. 87, dist. 1 de Poeniientia.

non autem inducit per se ad aliquod peccatum, nisi forte per accidens, sicut homo de bono opere gloriatur secundum quod hujusmodi. Nec de ista intendit Thomas, sed de praeservativa. Quamvis autem non sit de ratione verae poenitentiae non recidivare, tamen de ratione verae poenitentiae est quod homo sic poeniteat, quod sibi possit dari remedium ne recidivet, et ne habeat tantam occasionem recidivi sicut prius : sicut de ratione verae et perfectae medicinae est sic curare morbum, quod non remaneant vestigia; item curare morbum et reducentia morbum. Item, ad hoc quod medicus adhibeat perfectam medicinam, sic sibi morbus debet detegi, quod possit sibi perfectam medicinam adhibere, sive adhibeatur, sive non. Nihilominus apparet quod Thomas non intendebat universaliter demonstrare quare (a) confessio debet esse integra : quia, licet ita sit in quibusdam peccatis contrariis, non tamen omnia sunt contraria; immo aliquando peccator non habet aliquod peccatum contrarium alteri, sed simile; immo raro afficitur homo vitiis contrariis; et sic non deberet esse integra, nisi haberet vitia contraria. Item, peccatum semel factum; ex illo quod postea fit, nec alleviatur nec aggravatur; sed tunc solum unum gravat aliud, quando est circumstantia alterius, licet status peccatorum aggravetur ex multiplicatione peccatorum."

Haec Petrus.

Ex quibus videtur velle quod probatio sancti Thomas non sufficienter demonstret conclusionem. Mihi tamen videtur quod instantiae illatae contra eam, non multum movent : quia sanctus Thomas non solum fundat se in dicta probatione sine pluri; immo fulcit eam aliunde in solutionibus argumentorum, praesertim per hoc quod tanta integritas requiritur in confessione, quanta in contritione. Ibidem (4. Sentent., dist. 17, q. 3, art. 4, q 2) enim arguit sic, in secundo loco : a Confessio ad hoc est necessaria in poenitentia, ut poena secundum arbitrium sacerdotis peccato taxetur. Sed sufficiens poena potest imponi a diversis sacerdotibus de diversis peccatis. Ergo non oportet uni sacerdoti omnia peccata confiteri. " Ecce argumentum. Sequitur responsio : " Dicendum, inquit, quod poena a diversis sacerdotibus imposita, non esset sufficiens : quia quilibet consideraret tantum unum peccatum per se, et non gravitatem illius quam habet ex adjunctione alterius; et quandoque poena quae contra unum peccatum daretur, esset promotiva alterius peccati. Et praeterea, sacerdos confessionem audiens, vicem Dei gerit; et ideo debet hoc modo ei fieri confessio, sicut fit Deo in contritione; unde, sicut non esset contritio, nisi quis de omnibus contereretur, ita non esset confessio, nisi quis de omnibus quae occurrunt memoriae confiteatur, "

Haec ille.

Cum ergo dicit Durandus, quod non omnes circumstantiae aggravantes sunt de necessitate confessionis,

verum est, si non addunt novam speciem peccato, vel nisi ipsae sint aliud mortale peccatum, sicut bene dicit Petrus.

Cum autem instat Petrus, quia, licet argumentum sancti Thomae probet quod talis circumstantia, cum sit peccatum mortale, sit confitenda, non tamen concludit quod omnia simul et uni et eidem sint confitenda;

dicitur quod immo sufficienter hoc concludit : quia, sine integritate confessionis, sacerdos non potest sufficiens remedium nec sufficientem poenam imponere peccato, cum ejus gravitatem et quantitatem ignoret; et ulterius, sicut conteritur integraliter coram Deo, ita debet confiteri integraliter coram ejus ministro.

Quod autem dicit Duiandus de medicina expulsiva peccati, verum est. Sed contra medicinam praeservativam, ut dicit Petrus, et bene, non concludit : poenitens enim taliter debet peccatum detegere, quod sufficiens satisfactio sibi possit injungi, et conveniens remedium adhiberi; quod non potest fieri per dimidiatam confessionem.

Cum autem instat Petrus contra probationem sancti Thomae, quia non semper peccator habet peccata vel vitia contraria, et ita non semper deberet integre confiteri, nisi in casu quo haberet vitia contraria, etc;

dicendum quod non solum peccatum aggravatur ex adjunctione peccati vel vitii contrarii, immo ex peccato disparato, sicut avaritia ex luxuria vel superbia, ad minus quantum ad hoc quod ex ambobus constituitur majus onus, et major culpa, et major reatus et offensa extensive quam ex uno solum. Et ex omnium integra confessione magis deprehenditur status peccatorum, et gravitas cujuslibet peccati seorsum, utrum scilicet sit commissum ex passione, vel ignorantia, vel ex contemptu, vel ex consuetudine peccandi : qui enim plura mortalia commisit disparata, et diu in illis fuit, statim deprehenditur non ex passione sed ex malitia peccasse. De hoc, in suo simili, sanctus Thomas, ubi supra (4. Sentent., dist. 17, q. 3, art. 4, q 2), in solutione primi, sic dicit : a Unum peccatum per se consideratum, non ita demonstrat malam dispositionem peccantis, sicut quando cum pluribus aliis consideratur : quia in unum peccatum aliquis quandoque ex ignorantia vel infirmitate labitur; sed multitudo peccatorum demonstrat malitiam peccantis, vel magnam corruptionem ejusdem. "

Haec ille.

Ex quibus patet quod illud quod addit Petrus, scilicet quod peccatum semel factum non gravatur ex illo quod fit postea, etc, parum valet. Tum quia, dato quod peccata sequentia non aggravarent praecedens peccatum, tamen e converso praecedentia aggravant sequentia, prout relinquunt dispositionem ad majorem contemptum. Tum quia etiam sequentia aggravent quodammodo praecedentia, inquantum indisponunt ad poenitentiam praecedentium, et confirmant contemptum procedentem. Tum quia, posito quod non semper sed aliquando unum peccatum aggravetur ex consortio alterius, quocumque modo intelligatur illa aggravatio, tamen, ut in pluribus, confitens est imperitus circa distinctionem talium, et confessor tenetur esse peritus; et quia legislator aspicit illud quod contingit ut in pluribus, ideo praecipitur a Deo confessio integre uni fieri, qui de talibus habeat judicare, non solum a confitentibus imperitis, immo a peritis; cujus si flat oppositum, confessio non valet, nec est verum sacramentum. De illo autem quod dictum est, scilicet quod praecedentia peccata possunt aggravare sequentia, nemini dubium esse debet, cum peccata venialia quandoque disponant ad mortalia. De hoc sanctus Thomas, de Malo, q. 7, art. 3, sic dicit : " Ex multitudine actuum generatur habitus, et crescit aviditas et delectatio in peccato; et in tantum potest crescere, quod facilius inclinatur ad peccandum mortaliter, etc. " Item, l 2 , q. 88, art. 3, sic dicit : " Actus peccati ad aliquid dupliciter disponit. Uno quidem modo, directe; et sic disponit ad actum similem secundum speciem. Et hoc modo, primo et per se peccatum veniale ex genere non disponit ad mortale in genere, cum differant specie. Sed, per hunc modum, peccatum veniale potest disponere per quamdam consequentiam (a) ad peccatum quod est mortale ex parte agentis. Augmentata enim dispositione vel habitu per actus peccatorum venialium, in tantum potest libido peccandi crescere, quod ille qui peccat, finem suum constituat in peccato veniali : nam unicuique habenti habitum, inquantum hujusmodi, finis est operatio secundum habitum. Et sic multoties peccando venialiter, disponitur ad peccatum mortale. Alio modo actus humanus disponit ad aliquid, removendo prohibens. Et hoc modo peccatum veniale ex genere potest disponere ad peccatum mortale ex genere. Qui enim peccat venialiter ex genere, praetermittit aliquem ordinem; et ex hoc quod consuescit voluntatem suam in minoribus debito ordini non subjicere, disponitur ad hoc quod etiam voluntatem suam non subjiciat ordini ultimi finis, eligendo illud quod est peccatum mortale ex genere. " - Haec ille. - Item, q. 73, art. 8, sic dicit : " Si nocumentum per se sequitur ex actu peccati, licet non sit intentum, nec praevisum, directe peccatum aggravat; quia quacumque per se consequuntur ad peccatum, pertinent quodammodo ad ipsam peccati speciem : puta, si quis publice fornicetur, sequitur scandalum plurimorum; quod quamvis ipse non intendat, nec forte praevideat, directe per hoc aggravatur peccatum. " - Haec ille. - Ex quihus patet quod ultimum dictum Petri non est universaliter verum. Ail illud autem quod subdit Durandus, de secundo modo probandi conclusionem, respondet Petrus de Palude (ibid.), dicens quod " illa ratio habet instantias. Quia non oportet sic signum respondere signato, quod, si signatum sit integrum, quod signum sit integrum : quia facies integra potest repraesentari per speculum fractum dimidiatum. Ita etiam in sacramentis. Quia, in sacramento Altaris, res contenta et signata, est una et indivisa, et una non separata ab alia, scilicet corpus et sanguis Christi, et in se, et in sacramento; cum tamen sacramentum sit divisum et separatum, id est (a), species ipsae, quae sunt materia, et verba utriusque formae; et forma consecrationis corporis significat divisim corpus et materiam, quae tamen utrumque continet; et e converso forma et materia sanguinis. Item, satisfactio est signum contritionis, confessionis et absolutionis. Sed satisfactio potest dimidiari : non sic autem quod poenitens satisfaciat de uno, et (6) pro alio nec nunc nec alias intendat satisfacere; sed sic quod hodie facit poenitentiam injunctam pro uno, et cras injunctam pro alio; sicut quandoque injungitur ab eodem absolvente poenitentia distincta pro distinctis peccatis; et quia unus pro alio potest satisfacere, parlem poenitenliae facit per se, aliam per alium; et unam per indulgentias, et aliam per eleemosynas et hujusmodi; et partem hic, et partem in purgatorio. Ergo similiter, si illa ratio valet, potest dimidiari confessio et absolutio : scilicet quod isti confiteatur hodie unum, cum proposito confitendi cras aliud alii; et absolvatur (v) nunc ab isto, et cras ab alio.

Item, minor potest interimi. Quia, si homo conteritur de omnibus in generali, postea vult de singulis in speciali conteri, non oportet quod totum sit in una hora, nec etiam uno die, ex quo habetur propositum de singulis conteri de uno post aliud. Et videtur quod antequam ad ultimam contritionem de ultimo venerit, ex solo bono proposito Deus eum de omnibus absolvit. Et sic sacerdos, antequam (5) ille totum dixerit, ex (pio tamen alias dicere proponit, ut videtur, potest slatim absolvere, se Deo conformando. Nam non est dubium quod confessio dimidiari potest eidem, sic tamen quod absolutio non recipiatur quousque totum sit confessus; sicut in illis qui multis diebus generalem confessionem continuant. Sed, quantum ad propositum, verum est quod confessor non potest se conformare Deo : quia, si absolvit a dictis et non scienter retentis, Deus hoc non facit, sed absolvit ab omnibus mortalibus, vel a nullo; si autem absolvit a retentis non oblitis nec dictis, hoc non potest, quia non sunt materia nisi confessa specialiter, et oblita confessa generaliter. Ideo, etc.

Item, probatio sua circularis est : quia, in quaestione (i) de contritione, probavit de omnibus mortalibus simul debere conteri et sigillatim, quia sic de ipsis est confitendum; et modo, e converso, probat confessionem debere esse integram per integritatem contritionis; et sic utrobique est petitio principii.

Et ideo potest esse tertia ratio ad eamdem conclusionem, talis : Confessor debet se conformare Deo, quantum potest commode. Deus autem non absolvit nisi ab omnibus. Ergo nec iste debet nisi ab omnibus. Sed non potest nisi a confessis, vel oblitis, quae habentur pro confessis per generalem confessionem. Ergo omnia debent confiteri. Dico autem si potest : quia quando (6) non potest ab omnibus absolvere, tunc non potest se conformare Deo, et excusatur; ut inferior, qui tantum absolvit a casibus suis. Superior vero non potest commode ab omnibus : quia non potest nisi audiat; et non potest audire omnia peccata omnium ad se venientium vel confluentium de tota dioecesi, forte uno die, vel septimana poenosa. Gravarentur etiam homines bis omnia dicendo, etc. ".

Haec Petrus, et bene quoad ea quae dicit contra Durandum. Sed ratio quam inducit pro conclusione, virtualiter continetur in dictis sancti Thomae, et cum minori calumnia, ut prius recitatum fuit. II. Ad aliud argumentum.

Ad secundum principale contra eamdem conclusionem, respondet Durandus (dist. 17, q. 15), dicens quod " non est simile de purificatione materiae, et de purificatione ministrorum, quibus fit confessio, et a quibus fit absolutio. Quia, sicut per contritionem cordis fit Deo necessario integra confessio, sic confessio oris debet integre fieri alicui ministro. Sed signum per quod confitens manifestat peccata sua confessori, non est tantum unum : quia non est possibile; quidam enim sunt muti, et ideo non possunt per verba confiteri peccata; propter quod, cum Deus nihil impossibile requirat, restat quod tales possunt confiteri per scriptum, signa vel nutus. Materia enim confessionis non est una secundum speciem (ut aqua in baptismo); sed est una unitate analogia? quae est inter signa, sic tamen quod semper principalius assumatur de possibilibus. Cujus ratio est : quia in quibusdam sacramentis, puta in baptismo, confirmatione et ordine, nihil requiritur ex parte recipientis, nisi quod non sit impedimentum; et ideo quidquid extrinsecus apponitur, totum est determinatum in specie una ex ordinatione divina; sed in poenitentia requiritur per se actus poenitentis, scilicet quod manifestet peccata sua sacerdoti; et quia Deus non requirit a nobis nisi quod possumus, ideo sufficit quod peccator manifestet peccata sua sacerdoti per praecipuum signum quod est sibi possibile, quamvis non sit semper unius rationis ".

Haec Durandus, et bene, et concorditer dictis sancti Thomae, dist. 17, q. 3, art. 4, q 3, in solutione secundi argumenti. S 2.

Ad argumenta contra secundam CONCLUSIONEM I. Ad argumenta Durandi.

Ad argumenta contra secundam conclusionem, respondet Petrus de Palude (dist. 17, q. 5). Et primo, ponit quatuor opiniones; secundo, subjungit suam, quinto loco, dicens : a Quintus modus dicendi est. Quia aut omnia sunt venialia; aut omnia sunt mortalia; aut quaedam mortalia, et quaedam venialia. In primo casu, potest absolutio dimidiari indifferenter a superiori et inferiori : quia horum remissio non habet connexionem, nec quoad contritionem , nec quoad confessionem, nec per consequens quoad absolutionem. Quando autem retenta sunt mortalia, et non retenta venialia, constat per idem, quod superior potest absolvere de mortalibus, sine hoc quod absolvat de venialibus; quia mortale potest remitti, non remisso veniali. E converso autem, remitti non potest veniale sine mortali, sicut nec unum mortale sine alio mortali. Unde tunc est idem quod in fecundo casu, quando omnia sunt mortalia. Et quidem Ecclesia Romana sic utitur, quod absolvit a majoribus mortalibus, remittens pro minoribus absolvendum. Et ideo supponendum est quod ita potest fieri. Quo supposito, pari ratione, potest fieri e converso : quia de mortalibus non minus potest remittere minus sine majori, quam e converso. Propter quod, qua ratione potest absolvere superior de retentis, non absolvendo de concessis, eadem ratione, inferior de concessis tantum : quia ex quo iste est absolutus quoad Deum, ut supponitur ex contritione quam ostendit, id quod est ex parte Ecclesia?, potest dimidiari in foro poenitentiali; sicut in foro judiciali potest quis absolvi ab uno judice ab una sententia , et ab alio ab alia. Immo etiam , si non esset contritus, sed attritus, idem est : quia dispositio ad gratiam potest dimidiari. Et sicut in dispositione actuali, qua? est per actum liberi arbitrii, quo oportet in speciali de omnibus conteri, multi actus concurrunt, ex quibus contritio generalis sequens fit dispositio perfecta ad gratiam ; sic, ex confessionibus facti diversis, causatur dispositio ornatus perfecta ad gratiam (x). Et sicut quando aliquis inungitur, diversa? sunt unctiones, quarum quaelibet habet separatam formam et separatam materiam, et omnes sunt necessaria?, et, omnibus perfectis, tunc ex vi sacramenti sequitur effectus, et non ante (et idem esset si casus mortis primi ministri cogeret ministros multiplicari); sic et hic : quia absolutio respectu Ecclesiae potest dimidiari, et dispositio respectu Dei; inde est quod vi clavium, quando completa est ultima absolutio, tunc sequitur effectus, et non ante. Et non est dubium quod superior potest de omnibus absolvere, vel de omnibus absolvendum remittere. Et licet, de potentia absoluta, nosset committere majora sine minoribus, non tamen de potentia ordinata : quia, si poenitentiarius Episcopi posset solum absolvere de episcopalibus, quicumque iret ad eum, notaret se eo ipso de illis, cum de aliis non posset absolvere; propter quod Simon Legatus revocavit illam clausulam concilii Compendiensis, qua prohibetur praelatis committere fratribus nisi majora crimina. Potest ergo superior absolvere de omnibus, si tamen omnia velit audire; aliter non. Inferior autem non : quia, sicut si absolveret de excommunicatione a superiore retenta, nihil ageret, sic etiam de peccato; quia a non judice suo lata sententia non tenet in eo in quo est non suus judex, licet teneat in aliis (ut si ab ordinario est appellatum in una causa, remanet judex in aliis, non in illa; propterquod sententia sua in illa non tenet); ita est hic. Sed utile per inutile non vitiatur in illis quae recipiunt divisionem. Unde, si absolvit ab omnibus, valet absolutio in casibus suis, nec plus oportet ad eum redire; sed non in aliis. Sed si casus reservatus est majoris excommunicationis, vel minoris, nullo modo potest ante absolvi quam fuerit remissus absolutus : quia non est capax sacramentorum. Sed, dato quod iste homo, de quo positus est casus, non posset absolvi ab inferiore ab omnibus, nec superior vellet de omnibus, teneretur tamen uni dicere omnia: quia, licet inferior tunc non posset absolvere ab omnibus, post remissionem tamen potest ab omnibus absolvere, sive ille superior absolverit, sive non, sive sit ordinarius, sive ejus vicarius; non quod iste possit committere, sed (a) quia talis est intentio retinentium sibi casus, quod, postquam mandatum superioris receperunt, ex tunc nihil retinent; quia ex tunc nolunt istum ad se redire, quem remittunt. Et iterum Decretalis dicit omnia sacerdoti non sacerdotibus. "

Haec Petrus, in forma. Et haec est opinio sua propria. Tunc ad argumenta Durandi in oppositum, dicitur quod ex illo modo dicendi non sequitur aliquid quod sit inconveniens secundum veritatem. Et ideo ad primum inconveniens contra hoc illatum, dicitur quod confessio facta inferiori de omnibus, qui tamen non absolvit de omnibus, habet aliquam absolutionem sibi correspondentem : quia, post remissionem confitentis a superiori ad inferiorem, inferior absolvi sed. - et Pr. vit eum de omnibus; vel, si inferior primo absolvit eum de sibi concessis tantum, et postea superior de retentis, vel econtra, non est inconveniens, illud quod est Ecclesiae, dimidiari in foro poenitentiali, sicut dimidiatur in foro judiciali. Nec oportet tali confessioni correspondere aliquam absolutionem adaequatam, sed duas.

Ad secundum inconveniens, dicitur quod confessio facta superiori de solo casu retento, licet non sit integra formaliter, est tamen integra in virtute, pro quanto confitens illum solum casum est paratus omnia confiteri, si superior vellet audire omnia, tamen non vult. Rursus, quia illa dimidiata et particularis confessio valet in virtute integrae confessionis prius factae inferiori.

Ad tertium inconveniens, dicitur, secundum Petrum (ibid.) : " Quod nemo cogitur bis idem peccatum confiteri, verum est per se et simpliciter; sed per accidens potest contingere. Nam, si primo confiteretur (a) superiori, non oporteret postea confiteri alii, cum ille de omnibus possit absolvere. Nec videtur quod debeat eum post confessionem remittere non absolutum, sed absolvendum : quia sic cogit eum bis confiteri idem, cum non possit illius peccatum scribere, secundum quosdam, quamvis poenitentiarii contrarium faciant; et qui potest statim dare beneficium, non debet differre, nec ad alium mittere. Sed, si est aliquis qui non potest eum absolvere, tunc per accidens est quod teneatur iterum confiteri potenti absolvere, ut absolvatur. "

Haec ille.

Ad quartum inconveniens, dicitur sicut ad primum : quia non est ita inconveniens dimidiari absolutionem, sicut esset inconveniens dimidiari confessionem. Tamen confitens potest aliter absolvi quam per dimidiationem absolutionis, ut dictum est : puta quod superior remittat eum absolvendum ab omnibus per inferiorem. De responsione vero quae recitatur, dicitur quod non valet; licet Petrus eam nitatur colorare cum Bernardo de Gannato. Ideo illam non approbo, sed potius cum Durando ejus impugnationem. II. Ad argumenta aliquorum. - Ad secundum principale dicitur primo, quod non est simile de peccatis de quibus confitens non recolit, et de peccatis de quibus confessor inferior absolvere non potest, sed solum superior. Tum quia, in primo casu, sicut excusatur quoad contritionem coram Deo, ita quoad confessionem coram Dei vicario; secus est in secundo casu. Tum quia, in secundo casu, confitens scienter celat gravitatem peccati sui et sui status; secus in primo casu; ideo in secundo casu esset fictio, non autem in primo. Tum tertio, quia dimidiatio confessionis in secundo casu est voluntaria, in primo vero est penitus involuntaria, cum sit per ignorantiam. Et multae aliae dissimilitudines possunt assignari.

Dicitur secundo, quod non est inconveniens confiteri omnia ei qui non potest pro tunc de omnibus absolvere, tamen tempore debito poterit de omnibus absolvere, scilicet post remissionem sibi factam per superiorem. Sed, si ille confessor, nec tunc, nec alio tempore, posset de omnibus absolvere, tunc argumentum haberet colorem. Non autem sic est in proposito. Ideo non valet. Ad confirmationem patet responsio per praedicta. De hoc tamen latius loquitur Petrus de Palude (dist. 17, q. 5), dicens : " Verum est simpliciter et per se quod Ecclesia non potest arctare vel cogere aliquem ad confitendum his idipsum : quia non potest mutare sacramenta quoad necessitatem, quod scilicet faciat sacramentum necessitatis in tota Ecclesia, id quod est voluntatis, sicut nec e converso potest facere baptismum et poenitentiam, quae sunt necessitatis, esse voluntatis solum; quamvis sit dissimile, quia Papa non potest contra praeceptum Dei, sed potest, praeter praecepta Dei, facere nova praecepta. Dico autem ge?ieraliter : quia, si necessitas Ecclesiae requirat, potest aliquem cogere ad matrimonium, puta filiam regis, aut filium, vel (a) ad ordinem suscipiendum, aut confirmationem; sed in generali statuere quod omnes contraherent et nullus contineret, vel quod omnes susciperent sacros ordines et nullus contraheret, non videtur. Nec obstat quod (6) statuit quod omnes simul in anno communicent in Paschate : quia illud semel necessarium erat in vita, sicut poenitentia; sicut enim dicitur (Luc. 13, v. 5), Nisi poenitentiam egeritis, omnes similiter (y) peribitis, sic dicitur (Joan. 6, v. 54), Nisi manducaveritis carnem Filii hominis, etc. Vel dicendum est quod hoc non est mutare aliquid in sacramento : quia essentia illius non consistit in usu, sicut in aliis. Potest etiam facere quod conferre sacramentum sit in praecepto et necessitatis, quod suscipere est voluntatis : quia curatus et Episcopus tenentur ex statuto Ecclesiae, et Christi, dicentis (Joann. 21, v. 17), Pasce oves meas, ministrare subditis ecclesiastica sacramenta. Sed si susceptio sacramenti sit ejus essentia, tunc susceptionem necessariam facere voluntariam, vel econtra, esset mutare sacramenti institutionem; quia propter susceptionem est sacramentum, non propter dantem. Licet ergo simpliciter et per se Ecclesia non possit statuere, ut (8) secunda confessio, quae de se est voluntaria, sit necessaria; tamen, per accidens, et secundum quid, potest, ut videtur, statuere quod nullus possit absolvere a tali peccato simpliciter, nisi talis superior; inferior tamen possit absolvere (s) a culpa, nisi sub tali pacto, quod remittat ad superiorem pro absolutione a culpa et a poena; et tunc, si ille qui inferiori confitetur, requirit absolutionem ab illo sibi exponente quod non potest eum absolvere nisi sic quod vadat ad superiorem iterum confessurus, eo ipso sponte se obligat ad iterum confitendum, ex quo sub tali pacto recipit absolutionem, j

Haec ille. Et addit ulterius (ibid.), magis directe ad argumentum, dicensquod " confessionem non est necesse iterari, nisi in quatuor casibus. Primus, quando, propter manifestum defectum absolventis, fuit absolutio nulla; sive quia non poterat absolvere aliquo modo, vel quia non sacerdos, vel quia non proprius; vel quia non potuit in parte, et in parte potuit; et tunc, pro parte qua non est absolutus, tenetur iterum confiteri, quia tenetur totam absolutionem recipere. Unde, quamvis sit liberatus a confessione directe, non tamen indirecte, quia non potest absolvi nisi confiteatur.

Secundus casus est, quando non potuit absolvi propter defectum suum, ut quia excommunicatus majori excommunicatione, vel minori; nisi quod (a) in hoc casu, et in aliis, si confiteretur eidem, non oporteret iterare peccata explicite, sed solum implicite, dicendo : Peccavi in illis quae vobis dixi alias; sicut, si nulla fuisset absolutio de facto, et dilata (6), post multos dies impertiri potest, etiam si iste oblitus fuerit, dum tamen prius poenitentiam innotuerit, quia, si non taxasset poenitentiam, tunc oporteret sibi ad memoriam reducere, ut moderaretur juste. Propter quod, remittens ad Episcopum, si non absolvat, debet poenitentiam innotescere; quam post reditum injunget, dicens : Facias quod tibi dixi; quia ligare non debet antequam solvere. Ita et in proposito.

Tertius casus est, quando aliquod mortale scienter per hypocrisim (y) celavit. Tunc enim oportet iterum confiteri; nisi forte eidem confiteretur, quia tunc sufficit illud celatum dicere explicite, et alia repetere implicite (o), sicut in primis casibus; nisi quod primus videtur dubitabilior aliis : quia confessio coram non suo judice facta, non tenet; unde, cum ille esset non suus judex in primo casu, saltem in hoc, ideo confessio nulla; nec per consequens ex illa potest procedi ab illo postea facto judice. Et dicendum quod, si aliquis confiteatur coram suo judice esse verum illud quod coram non suo judice confessus fuit, de quo constat, ex ista nova confessione condemnari potest, ac si de novo explicite confessus esset. Et sic est hic.

Quartus casus est, quando dedit poenitentiam oblivioni. Tunc enim tenetur poenitentiam sibi impositam complere; et Ii) per hypocrisim.

pro hypocrisi Pr. I. - QUAESTIO I. non potest nisi sciat eam; et ideo tenetur confiteri, ut sciat sibi imponendam, et sic impleat loco illius : quia, sicut votum quod impleri non potest, debet mutari in votum possibile, sic et poenitentia impossibilis debet mutari in possibilem; quod non potest fieri juste et aequaliter, nisi peccata dicantur. Multis tamen videtur quod non tenetur confiteri peccata; quia forte dedit omnia vel partem oblivioni, sicut et poenitentiam. Nec tenetur ad aliquam poenitentiam, nisi ad sibi impositam; a qua propter impossibilitatem ex ignorantia excusatur, vel liberatur. Unde, cum homo non teneatur ad confitendum nisi peccata non confessa, oblivionem et negligentiam habet confiteri de necessitate salutis, et nihil aliud. Sed verum est quod, si vult in hac vita sacramentalem poenitentiam facere pro primis peccatis, debet ea confiteri, ut eam accipiat; si vero ex se, hic vel alibi, facere vult, non tenetur. "

Haec ille, et bene. Ex omnibus praedictis apparet mihi quod securior modus est quod, in casu ubi inferior non potest de omnibus absolvere, nec superior vult omnia audire vel ab omnibus absolvere, tunc inferior primo audiat omnia peccata; secundo, sine absolutione remittat eum ad superiorem, ut dicat et confiteatur ei casum retentum; et tertio, superior, audito illo casu, remittat eum ad inferiorem, absolvendum unica absolutione ab omnibus peccatis, sicut omnia eidem confessus fuit. Et sic omnia inconvenientia praedicta cessarent. Ad argumentum contra quaestionem (a) patet responsio per praedicta (6). Et haec de quaestione dicta sufficiant. De qua benedictus Deus. Amen.