ANNOTATIONES

(a) Dubium est, utrum motus rectus, etc. Nota quod incomparabilitas motuum potest provenire, vel ex parte ipsorum motuum ; quia videlicet motus rectus, et circularis differunt specie sub genere. Motus localis, vel ex parte magnitudinum, per quas fiunt: nempe quia linea recta, et linea circularis specie differunt sub genere Quantitatis continuae, an forte ex utraque sit causa, scililicet, et differentia specifica motuum, et differentia magnitudinum ; nam si magnitudines, super quas fit motus, specie differunt, et motus specie differunt.Nam tempus in quo fiunt, causa esse non potest, quia tempus species est specialissima. Resolutio est, quod et differentia specifica motuum, et differentia specifica magnitudinum, super quas fit motus, est causa incomparabilitatis, proxima quidem et immediata est differentia specifica motuum recti, et circularis ; remota vero, hoc est, mediata differentia linearum, per quas fiunt, ex qua nascitur differentia motuum.

(b) Ad hoc quod aliqui motus sint. Nota, quod ad hoc quod alterationes dicantur aeque veloces, requiritur quod sint secundum qualitates ejusdem speciei, et secundum aequales gradus ; nam si qualitates essent diversarum specierum, sicut sunt albedo, et sanitas, motus essent diversarum specierum , atque ita non essent comparabiles ; et si qualitates differant secundum mtensius, et remissius, nec erunt aeque veloces, imo ille erit velocior, quo acquiritur qualitas intensior. Et quia in motu alterationis invenitur duplex successio,et duplex velocitas : una secundum intensionem qualitatis, et alia secundum intensionem ejus in partes alterabilis : nam quamvis in motu locali omnes partes quantitativae mobilis simul moveantur, in motu tamen alterationis, non omnes partes alterabilis alterantur simul, ideo ad comparandum velocitatem alterationis, quoad intensionem oportet inspicere ad qualitatem, et ad comparandam velocitatem extensionis, oportet inspicere ad subjectum.

(c) Quia genus non est simpliciter univocum. Nota, quod genus non est univocum sumendo univocationem propriissime, pro eo quod est univocum Physico, quia non dicit unam naturam aequaliter participatam ab omnibus suis inferioribus ; est tamen univocum univocatione communiter dicta, quae est Logica, vel Metaphysica ; dicit enim unum conceptum realem realiter praedicabilem de omnibus suis inferioribus,divisibilem per differentias formales et specificas ; et ille conceptus non dicit entitatem completam in ultimo gradu naturae, sed adhuc est perfectibilis, et per differentias determinabilis ; ideo non dicitur una natura, dato quod species sit una natura.

(d) Ideo illie generationes. Nota quod ad generationes aeque veloces, non requiritur ex parte termini ad quem, nisi quod sint ejusdem speciei, quia in termino ad quem generationis non reperitur diversitas secundum intensius et remissius, vel secundum magis et minus, sicut in aliis motibus. Dupliciter itaque possunt comparari generationes in velocitate: uno modo secundum quod hic dicit Scotus penes partes quantitativas subjecti, velut communiter dicitur quantum ad alterationem praecedentem,quae est via ad generationem. Alio modo pro acquisitione formae substantialis. Priori modo una generatio potest dici altera velocior ; nam velocius generatur masculus quam femina in hominibus ; nam embryo masculi animatur 40. die, feminae vero 60. Et praeterea potest esse velocior, aut tardior extensio formae per totum subjectum, ut si animal incipiat animari a corde, et successive animetur ; sed posteriori modo una generatio est altera velocior, aut minus velox, quia non est motus, sed instantanea mutatio.

(e) Secundum antiquos, qui ponebant, etc. Nota quod Pythagoras inter Astrologos Aegyptios nutritus philosophatur per numeros, existimans enim unum, quod est principium numeri de genere Quantitatis, idem esse cum uno, quod convertitur cum ente et de omni substantia praedicatur, omnes naturas rerum censebat esse numeros quosdam. Et eadem erat opinio Platonis, Si ergo secundum istorum sententiam, substantia est numerus, sequitur quod in forma sub? stantiali ejusdem speciei est dare majus et minus, scilicet major et minor numerus, quod ipsi concedebant. Et si aliquis dixisset, substantia non suscipit magis et minus, id negabant, sed dicebant non esse nomen impositum, et innominatas esse illas differentias in substantia, quae nominatae sunt in qualitate et quantitate ; nam in qualitate intensior passio, aut excellens dis citur magis aut minus tale, in quantitate vero majus aut minus. Vel deducatur littera, ut deducit Scotus, nimirum, si substantia esset numerus, sequeretur, quod substantia haberet latitudinem majoris et minoris numeri ; consequens est falsum , quia tunc reciperet differentias excellentiae, licet non essent nominatae, sicut in qualitate et quantitate, cum tamen perfectio substantiae consistat in indivisibili.