ANNOTAT10NES

(a) Non est idem centrum gravitatis terrae, - et magnitudinis ejus. Nota quod centrum gravitatis est centrum mundi, quod est multo propinquius superficiei terrae coopertae aquis, quam superficiei nostrae ; centrum vero magnitudinis terrae est medium terrae, quemadmodum punctus est centrum circuli. Unde cum centrum gravitatis sit centrum mundi, quo terra descendit, et sphaera aquae debeat aeque distare ab illo centro, fit ut si aqua ab illo centro versus mare distat, verbi gratia per centrum millia passuum, etiam versus nos usque ad centum millia passuum, a centro gravitatis sit etiam locus naturalis aquae, quare residuum terrae versus nos penetrat multum de sphaera aquae. Imo et multi montes attingunt sphaeram aeris, et ideo in illis cavernis naturaliter generantur fontes, qui sunt altiores superficie matris, qua mare tangit terram, quandoquidem flumina a suis fontibus usque ad mare semper descendunt.

(b) Terra accipitur dupliciter, etc. Nola primo, quod cum quatuor sint elementa, quatuor etiam sunt loca naturalia, unde terrae locus inferior est, et sic deinceps usque ad supremum elementum ; iste autem ordo superioris, et inferioris, quem haben elementa, et ipsi caeli , non est illis accidentalis, aut casualis, sed nascitur ex natura ipsorum corporum : nam haec dispositio non solum pertinet ad essentialem ordinem ipsius universi, sed etiam ad essentialem perfectionem cujuscumque partis ; quod videtur Aristoteles insinuare hoc libro, dicens, aerem esse veluti aquae formam, et aquam veluti aeris materiam.

Nota secundo, quod cum hic Scotus loquatur de loco naturali, ut est scilicet locati conservativus, magnum emergit dubium : addatne locus ultra superficiem Mathematicam aliquam qualitatem conservativam locati, ut quidam sentiunt, vel influentiam caeli, qua trahat corpora ad sua loca, ut alii existimant, vel ipse locus habeat virtutem tractivam, qua suum ad se trahat locatum, quapropter res moveantur, ut melius in suis locis conserventur.

Ex his dico primo, nullum elementum magis hunc, quam illum locum appetit, propter aliquam vim in loco existentem : si enim talis virtus esset, deberet esse in corpore, et in qualibet parte corporis: eadem namque ratioyesl totius, et partis. Si ergo in toto elemento est illa virtus, erit et in qualibet illius particula, quia virtus conservativa nihil aliud est, quam qualitates naturam elementi consequentes ; hae autem ejusdem rationis sunt in toto, et in parte. Unde partes aeris.melius conservantur in aeris regione, quam alibi ; in proprio enim elemento non habent corrumpens, quod extra habent.

Dico secundo, probabile est, quod res naturales magis hunc, quam illum locum appetunt, nulla ex praedictis rationibus,sed propter ordinem, quem inter se habent partes universi. Est namque hic ordo familiarissimus omnibus rebus naturalibus , ut corpora gravia, et crassa sub raris, et levibus appetant esse ; et quando contingit aliqua violentia hunc perire ordinem, leviaque sub gravibus manere, sublato impedimento res ad sua naturalia loca redeunt propter ordinem : atque ita gravia descendunt, levia vero ascendunt. Quod ex eo apparet, quia totius terrae, et unius glebae, et totius aquae, et rivuli, et sic deciis locus. At si detur casus, quod quis contineat elementorum quatuor particulas in aliquo vase, ita ut ignis sit sub aere, et aer sub aqua, et aqua sub terra, movebuntur omnia, ascendentque corpora levia per crassa, haecque descendent per levia, donec locata sint disposita ordine, quem naturaliter amant : ergo terram deorsum moveri,et ignem sur sum, non est nisi propter ordinem natura lem. Secundo apparet : quia hoc ipsum facient in quacumque parte.Fingamus tales partes elementorum esse sive in regione terrae, sive aliorum ; si enim talia corpora non propter ordinem, sed propter aliud peterent loca, non eodem modo ubicumque locata essent, moverentur,sed propriafruerentur regione, ut si, verbi gratia,illa particularum mixtio fleret in elemento ignis, particula ignis non moveretur ultra ascendendo, moventur igitur propter ordinem naturalem. Et sic veniunt intelligenda illa Aristotelis verba, locis videlicet magnam vim inesse, respectu locatorum : vult enim docere, quod ille naturalis ordo tantam vim habet, ut res naturalis movea. tur naturali impetu ad illum comparandum. Nam propter comparandum illum ordinem omnia moventur sursum, aut deorsum, in illoque ordine conservantur. Vis igitur conservativa corporum non est in loco, sed in ipsis localis corporibus, dum servant ordinem, quem appetunt.

Dico tertio, probabile etiam esse, quod loci naturalitas sumatur ex ipsa essentia corporis locati, et ex influentia caelesti. Prima pars probatur exemplo animalis : quod enim pedes se habeant optime in infimo loco,et caput in supremo, et cor in medio corporis, hoc nascitur ex natural ordine ipsarum partium. Similiter ergo quod terra sit in infimo loco, et ignis in supremo, nascitur ex naturali essentia eorum, ex qua provenit, ut terra conservetur in solo loco, cupiatque illic esse. Ex hoc sequitur haud necesse esse aliquam ponere virtutem in superficie ut locus sit naturalis, sed ex natura ipsorum nascitur quod optime se habeant in suis locis.

Secunda pars conclusionis probatur. Agens perfectiori modo in propinquum quam in remotum agit : ergo caeli quando influunt in haec inferiora, partes propinquae magis gaudent eorum influentiis, remotiores vero minus : ergo terra, quae est remotior et imperfectissimum elementum, recipit influentiam minus perfectam.

Ex bac conclusione sequitur primo, quod duo infima elementa perfectius conservantur, quanto magis inferius in suo loco collocantur. Unde terra perfectius conservatur, quo magis accedit ad centrum,et aqua quo magis appropinquat ad superficiem terrae ; elementa vero superiora e converso eo perfectius se habent, et conservantur, quo propius accedunt ad superiorem partem sui loci : et ratio est, quia illa influentia, quam exigunt ista corpora, est perfectior in istis partibus : influentia enim quam exigit terra, perfectior est in centro, quam sursum.

Secundo, sequitur quod quando dicimus corpora moveri naturaliter ad sua naturalia loca, non est sic intelligendum, (ut aliqui existimant,quos Aristoteles refutat), quod ipsamet loca in genere causae efficientis attrahant ad se ipsa corpora ; sed sic, quod omne corpus appetat naturaliter esse in illo loco, vel illa distantia, ubi recipiat talem, aut talem influentiam sibi convenientem, et se conservantem, et ideo naturaliter ibi quiescit.

Tertio, sequitur quod si Deus per miraculum destrueret sphaeram ignis, aut terram, neque aer ascenderet naturaliter ad supplendum vacuum ignis,neque aqua descenderet ad supplendum vacuum terrae. Ratio est, quia dum sunt in suis locis naturalibus ab illis nequeunt naturaliter dimoveri: descendunt autem elementa superiora, et ascendunt inferiora appetitu communi naturae, et impulsu communi, ne detur vacuum. Sequitur etiam, quod elementa sunt in suis locis naturalibus, a quibus continentur, ut ait Aristoteles text. 46. quia quodammodo natura unius tangit alterius naturam, eo quod sunt symbola, sive congenea, hoc est, conveniunt in una qualitate, in aliaque disconveniunt : terra enim est sicca, et frigida, aqua frigida, et humida, et in frigiditate convenit cum terra. Aer est humidus, et calidus, in humiditate convenit cum aqua, et in calore cum igne : superius ergo elementum inferioris est locus.

(c) Superficies aggregata ex superficie aquae, etc. Nota quod si terra consideretur ut purum elementum, ejus locus est superficies ultima aquae, et isto modo loquitur hic Aristoteles de terra, considerata tamen ut discooperta, aptaque generationibus animalium, respiratione aeris viventium,ejus locus naturalis partim est aeris, partim aquae superficies ; quae quidem duae superficies licet sint duae res in genere Quantitatis, censentur tamen unus locus, quia conservant unicam massam terrae, et mixtorum. Aliqui etiam dicunt, quod illae superficies terram ambientes non duo, sed unus locus censeri debent, eo quod doctrina est Aristotelis, quae in uno genere sunt plures, in alio tamen unam esse rem, veluti domus in genere Qualitatis est una, in genere autem Substantiae sunt plures , quia plures lapides, et ligna. Nullum tamen reputo inconveniens, si dicamus plura esse loca partialia : esset tamen inconveniens si essenf diversa loca totalia.