ANNOTATiONES

( ) Omnis mutatio, aut est de subjecto in subjectum. Nota quadrupliciter aliquid posse moveri: Primo, de subjecto in subjectum, id est, a termino positivo ad terminum positivum : nam per subjectum intelligitur terminus finitus, hoc est, affirmative monstratus, et non id quod utrique termino subjicitur : et per non subjectum intelligitur terminus negatus, quem 1. Perihermenias, appellavit terminum infinitum : per subjectum ergo debet intelligi dispositio positiva, et per non subjectum privatio illius dispositionis. Prima ergo mutationis species est a termino positivo ad terminum positivum, ut quando aliquid movetur ab albedine ad nigredinem. Secunda, de non subjecto in non subjectum : et haec non est. proprie mutatio, quia omnis mutatio debet esse inter terminos aliquo modo oppositos, vel contrarie, vel contradictorie, vel privative : omnis namque mutatio, aut est ex contrariis, ut cum ex albo fit nigrum: aut ex contradictoriis, ut cum ex non albo fit album,aut e converso: aut inter privationem et habitum ; termini autem hujusmodi non opponuntur contrarie, quia inter duo extrema infinita non est contrarietas : quia possunt ambo eidem simul convenire : lapis enim est simul non sanus, et non aeger, quia, cum non habeat aptitudinem ad tales qualitates, nec est sanus, nec aeger: et eadem ratione non opponuntur contradictorie, nec privative, quia ex duobus contradictoriis semper unum est verum, et alterum falsum, et de quo dicitur habitus, et ab eodem negatur opposita privatio, et e contra. Tertia, de non subjecto in subjectum, et haec est generatio, quae non est motus, sed substantialis mutatio. Et nota, quod non appellat non subjectum, propterea quod nihil subjiciatur formae, quae per generationem acquiritur (alias esset creatio,) sed appellat non subjectum illud, quod significatur sub negatione formae. Quarta, de subjecto in non subjectum, quae est corruptio, quae sicut generatio est inter terminos contradictorios.

(b) Et ulraqui est duplex. Nota, quod duplex est generatio ; quaedam est generatio simpliciter, quae est ad substantiam, et procedit ex non esse simpliciter, id est, substantiali ad esse substantiale. Et dicitur generatio simpliciter; vet quia fit ex non ente simpliciter, nimirum ex non substantia in actu formali, ut cum ex aere generatur aqua, aut ex semine animal; id quod ibi manet sub utroque termino est sola materia prima, quae non est ens in actu formali, sed praecise in potentia subjectiva : aut quia secundum eam aliquid dicitur fieri simpliciter, hoc est, sine addito. Alia est generatio secundum quid,

quae est ad accidens, et procedit de non esse secundum quid,nd esse secundum quid,sci- licet ex non esse tale ad esse tale ; ut cum ex non albo fit album.In hac mutatione non producitur ens simpliciter, id est, substantia, quae est ens in actu formali : imo substantia perfecta, quae erat sub termino a quo, manet sub termino a f quem, atque adeo vocalur generatio secundum quil, quia per eam non dicitur aliquid fieri nisi cum addito, ut puta, quale, vel quantum, vel aliquid hujusmodi. Similiter duplex est corruptio ; quaedam est substantialis, quae dicitur corruptio simpliciter, quia id quod manet sub utroque termino est sola materia prima, ut quando aqua corrumpitur in aerem, quia generatio unius est corruptio alterius : et quaedam accidentalis, quae dicitur corruptio secundum quid, ut cum ex albo fit non album, manente eadem substantia. Et nota, quod aliud est dicere in generatione substantiae, quo 1 aqua fiat ex non enLe simpliciter, ut negatio feratur in lotum: et aliud, quod fiat ex simpliciter non ente : nam primus sensus est verus , quia aqua fit ex materia, quae non est ens simpliciter secundum speciem, sed ens in potentia; puta aqua in potentia : sed timen falsum est, quod materia sit simpliciter non ens, quia est ens existens extra causam, et intellectum.

(c) Generatio non est motus. Nota, quod motus bifariam sumi potest : uno modo generaliter; ut se extendit ad mutationem quamcumque, et hoc modo definitur tertio hujus. Alio modo sumitur specialiter pro mutatione successiva, quae est de subjecto in subjectum, id est, de forma positiva in formam positivam, et sic accipit motum Aristoteles in hoc quinto . et hoc modo generatio, et corruptio non sunt motus, eo quod non sunl de subjecto in subjectum, ita ut subjectum sit unum individuum demonstratum in utrisque extremis ejusdem motus, in quo sibi invicem succedunt contraria , quomodo fit in motu alterationis. Unde si Deus crearet aliquid successive, quamvis illd creatio esset mutatio successiva, tamen non esset motu proprie dictus ex eo, quod non esset ex aliquo subjecto praesupposito. Ex quo sequitur, quod de ratione motus est, quod habe t pro subjecto ens completum, et quod sit inter terminos positivos oppositos contrarie, ut album et nigrum : et tandem, quod fiat successive, et in tempore : modo generationi deficit primum, quia subjectum generationis est materia prima : deficit etiam secundum, quia terminus a quo generationis est privatio: deficit et tertium, quia generatio fit in instanti; est ergo generatio mutatio habens per se terminum ai quem,a quo specificatur.