ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum, sit Prima conclusio : quod nullum nomen proprie (licitur de Deo, quantum ad modum significandi. Istam conclusionem probat sanctus Doctor, 1 p., q. 13, art. 1 et 3. Nomen enim, aut dicitur in abstracto, aut in concreto. Si in abstracto, tunc significat aliquid, non ut subsistens, sed ut quo aliquid est; sicut albedo significat ut quo aliquid est album. Et sic, non proprie dicuntur de Deo, quantum ad modum significandi; quia non significant aliquod completum subsistens perfectum. Si sunt concreta, etiam non competunt Deo, quantum ad modum significandi; quia Deus est simplex; illa autem significant in concreto. Item, Contra Gentiles, lib. 1, c. 30, sic ait: " Quantum ad modum significandi, omne nomen cum defectu est. Nam nomine res exprimimus eo modo quo intellectu concipimus. Intellectus autem noster, ex sensibus cognoscendi sumens initium, modum non transcendit qui in rebus sensibilibus invenitur, in quibus aliud est forma et habens formam, propter formae et materia: compositionem. Forma vero in his rebus invenitur quidem simplex, sed imperfecta; utpote non subsistens. Habens vero formam invenitur quidem subsistens , sed non simplex ; immo concretionem habens. Unde intellectus noster, quidquid significat ut subsistens, significat in concreto; quod vero ut simplex significat, non ut quod est, sed ut quo aliquid est. Et sic, in omni nomine a nobis dicto, quantum ad modum significandi, imperfectio invenitur, quae Deo non competit, quamvis res significata aliquo modo eminenti Deo conveniat; ut patet in nomine bunilatis et boni, nam bonitas significat ut non subsistens, bonum autem, ut concretum. Et quantum ad hoc, nullum nomen Deo convenienter aptatur; sed solum quantum ad illud ad quod significandum nomen imponitur. Possunt igitur, ut Dionysius [deDivinis nominibus, c. 1, 5) docet, hujusmodi nomina affirmari de Deo et negari : affirmari quidem, per nominis rationem; negari vero, per modum significandi. Modus autem supereminentiae, quo in Deo dictae perfectiones inveniuntur, per nomina a nobis imposita significari non potest, nisi vel per negationem, sicut cum dicimus Deum aeternum vel infinitum; vel etiam per relationem ipsius ad alia, ut cum dicitur prima causa, vel summum bonum. Non enim de Deo capere possumus quid est, sed quid non est, et qualiter alia se habeant ad ipsum. "

- Haec ille. Eamdem sententiam ponit, 1. Sentent., dist. 22, q. 1 , art. 2. Secunda conclusio est quod aliqua nomina proprie dicuntur de Deo, quantum ad rem significatam, et quicdain non, sed solum metaphorice. Istam conclusionem probat sanctus Doctor, 1. Senteni., ibidem. "Si consideremus, inquit, rem significatam in nomine, quae est illud ad quod significandum nomen imponitur, invenimus quaedam nomina esse imposita ad significandum principaliter ipsam perfectionem exemplatam a Deo, non concernendo aliquem modum in sua significatione, et quaedam ad significandum perfectionem receptam secundum talem modum participandi. Verbi gratia : Omnis cognitio est exemplata a divina cognitione, et omnis scientia a scientia divina. Hoc igitur nomen, sensus, est impositum ad significandum cognitionem, per illum modum quo recipitur materialiter secundum virtutem conjunctam organo. Sed hoc nomen, cognitio, non significat aliquem modum participandi, in sua principali significatione. Unde dicendum quod omnia illa nomina quae imponuntur ad significandum perfectionem aliquam absolute, proprie dicuntur de Deo, et per prius sunt in ipso, quantum ad rem significatam, licet non quantum ad modum significandi ; ut sapientia , bonitas , essentia , et omnia hujusmodi. Et haec sunt de quibus dicit Anselmus (in Monologio, cap. 14) quod simpliciter in omni re melius est esse quam non esse. Illa autem quae imponuntur ad significandum perfectionem aliquam exemplatam a Deo, ita quod includant in sua significatione imperfectum modum participandi, nullo modo dicuntur de Deo proprie; sed tamen, ratione illius perfectionis, possunt dici de Deo metaphorice; sicut sentire, videre, et hujusmodi ; et similiter est de omnibus aliis formis corporalibus, ut lapis, leo, et hujusmodi. Omnia enim imponuntur ad significandum formas corporales secundum determinatum modum participandi esse, vivere, vel aliquam divinarum perfectionum. "

Haec ille. Idem ponit, 1 p., q. 13, ari. 3 et 6; in tertio enim probat quod talia nomina significantia absolute perfectiones, solum proprie dicantur de Deo; in sexto autem, quod talia dicantur prius de Deo quam de creaturis. Et de Potentia Dei, q. 7, art. 5, in principali responsione, et ad octavum. Item, 1. Contra Gentiles, cap. 30. Tertia conclusio est quod nullum nomen a nobis impositum, significat divinam essentiam secundum quod in se est, sed solum secundum quod repraesentatur in perfectionibus creaturarum. Hujus conclusionis primam partem probat sanctus Doctor, 1 p., q. 13, art. 1, sic : " Secundum Philosophum, 1. Perikermenias (cap. 1), Foces sunt signa intellectuum, et intellectus sunt similitudines rerum. Et sic patet quod voces referuntur ad res significandas, mediante conceptione intellectus. Secundum igitur quod aliquid a nobis intellectu cognosci potest, sic a nobis potest nominari. Ostensum est autem supra, quod Deus in hac vita non potest a nobis videri per essentiam ; sed cognoscitur a (a) nobis ex creaturis, secundum habitudinem principii, et per modum excellentiae, et negationis (6) vel remotionis. Sic igitur potest nominari a nobis ex creaturis (y); non tamen ita quod nomen significans ipsum, exprimat divinam essentiam secundum quod est (o), sicut hoc nomen, homo, exprimit sua significatione essentiam hominis secundum quod est; significat enim ejus diffinitionem, declarantem essentiam ejus; ratio enim quam significat nomen, est diffinitio, ut dicitur, 4. Metaphysica: (t. c. 28). "

Haec ille. Ad secundam partem conclusionis, ponit, eadem q., art. 2, ad 3""" : " Essentiam, inquit, Dei in hac vita cognoscere non possumus secundum quod in se est; sed tamen cognoscimus eam secundum quod repraesentatur in perfectionibus creaturarum ; et sic etiam nomina a nobis imposita eam significant. "

Haec ille. Item, de Potentia Dei, q. 7, art. 5, dicit: a Nulla forma alicujus effectus divini est per eamdem rationem qua est in effectu, in Deo. Nihilominus, oportet quod sit ibi per quemdam modum altiorem. Et inde est quod omnes formae, quae sunt in diversis effectibus distinctae et divisae ab invicem, in eo uniuntur sicut in una communi virtute. Sicut etiam omnes formae per virtutem solis in istis inferioribus producta;, sunt in sole secundum unicam ejus virtutem, cui omnia generata per actionem solis, secundum suas formas similantur. Et similiter, perfectiones rerum creatarum assimilantur Deo per unicam et simplicem ejus essentiam. Intellectus autem noster, cum a rebus creatis cognitionem accipiat, informatur similitudinibus perfectionum in creaturis inventarum, sicut sapientiae, virtutis, bonitatis, et hujusmodi. Unde, sicut res creatae per suas perfectiones aliqualiter, licet deficienter (a), Deo assimilantur, ita et intellectus noster, harum perfectionum speciebus informatus. Quandocumque autem intellectus noster per suam formam intelligibilem alicui rei assimilatur, tunc illud quod concipit et enuntiat secundum illam intelligibilem speciem, verificatur de re illa cui per suam speciem assimilatur; nam scientia est assimilatio intellectus ad rem scitam. Unde oportet quod illa quae intellectus, harum specierum perfectionibus informatus, de Deo cogitat vel enuntiat, in Deo vere exsistant, qui unicuique praedictarum specierum respondet sicut illud cui omnes sunt similes. Si autem hujusmodi species intelligibilis nostri intellectus divinam essentiam adaequaret in assimilando, ipsam comprehenderet, et ipsa conceptio intellectus esset perfecta Dei ratio, sicut animal gressibile bipes est perfecta ratio hominis. Non autem perfecte divinam essentiam assimilat species praedicta, ut dictum est. Et ideo, licet hujusmodi nomina, quae intellectus ex talibus conceptionibus Deo attribuit, significent id quod est divina essentia, non tamen perfecte ipsam significant secundum quod est, sed secundum quod a nobis intelligitur. ))

Haec ille. Unde, de hoc nomine, Deus, de quo magis videretur quod significaret divinam naturam secundum quod in se est, dicit sanctus Doctor, 1 p., q. 13, art. 8, ad 2 : " Secundum quod naturam rei alicujus ex ejus proprietatibus et effectibus cognoscere possumus, sic eam possumus significare; unde, quia substantiam lapidis, ex ejus proprietate, cognoscere possumus secundum seipsam, sciendo quid est lapis, hoc nomen, lapis, ipsam lapidis naturam secundum quod in se est significat; significat enim diffinitionem lapidis, per quam scimus quid est lapis; ratio enim quam significat nomen, est diffinitio, ut dicitur, 4. Metaphysicae (t. c. 28). Sed, ex effectibus divinis, divinam naturam non possumus cognoscere secundum quod est in seipsa, ut sciamus de ea quid est, sed per modum eminentiae (6), et causalitatis, et negationis; et sic hoc nomen, Deus, significat divinam naturam. Impositum est enim hoc nomen ad significandum aliquid super omnia exsistens, quod est principium omnium, et remotum ab omnibus; hoc enim intendunt significare nominantes Deum. " - Haec ille. Quarta conclusio est quod nullum nomen a nobis impositum, signifieat Deum secundum ejus simplicem et proprium ei soli conceptum. Probatur conclusio ista ex praedictis. Nam intellectus noster, in statu viae, non intelligit Deum in (a) deficienter. - inefficaciter Pr. (6) eminentia. - essentiae Pr. TEN TIARUM aliquo conceptu, quin ille sit conceptus creaturae, sicut sunt conceptus perfectionum exemplatarum a divina perfectione; vel saltem compositus ex talibus conceptibus, sicut sunt isti conceptus : causa prima, ens infinitum, et hujusmodi. Sicut autem intelligimus, ita significamus. Ergo nullum nomen a nobis impositum, sic est Deo a nobis appropriatum, quod Deum significet et nihil aliud significet iste conceptus, nec ejus partes. Ista omnia patent ex predictis. - Et confirmatur. Quia si esset aliquod tale nomen exprimens aliquem conceptum soli Deo proprium, hoc videretur esse potissime hoc nomen, Deus. Sed non sic est de hoc termino, Deus. Ergo de nullo. Minor patet. Quia hoc nomen, Deus, licet naturam divinam significet, tamen non exprimit conceptum soli Deo convenientem ; immo conceptum complexum ex multis conceptibus, qui divisim creaturis conveniunt. Significat enim divinam naturam sub hoc conceptu, universalis provisor, vel causa prima, vel primus motor, vel hujusmodi. Constat autem istorum conceptuum complexorum partes convenire multis creaturis. Et sic patet conclusio. Cum qua stat quod multa nomina exprimunt conceptus simplices, communes tamen Deo et creaturis, sicut sapiens, bonus, et hujusmodi. Quinta conclusio est quod nullum nomen a nobis impositum, dicitur univoce de Deo ei creatura. Ista conclusio fuit alias probata, scilicet secunda dist., q. i. Ideo probationem ejus pro nunc omitto, sed ibidem quaeratur. Et sic terminatur primus articulus.