ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum, sit Prima conclusio : quod, licet non omne quod est in genere sit compositum ex materia et forma, omne tamen quod habet genus et differentiam est ad aliquem gradum entium terminatum. Istam conclusionem ponit sanctus Thomas, 2. Contra Gentiles, cap. 95, dicens : " Scire oportet quod diversae rerum species gradatim naturam entis possident. Statim enim in prima divisione entis invenitur hoc quidem perfectum, scilicet ens per se et ens in actu, aliud vero imperfectum, scilicet ens in alio et ens in potentia; et eodem modo discurrenti per singula, apparet unam speciem super aliam aliquem gradum perfectionis adjicere, sicut animalia super plantas, et animalia (a) progressiva super animalia immobilia; in coloribus etiam una species alia (6) perfectior invenitur, secundum quod est albedini propinquior; propter quod Aristoteles, in 8. Metaphysicae (t. c. 10), dicit quod rerum diffinitiones sunt sicut numerus, in quo unitas addita vel subtracta speciem numeri. variat; per (7) quem modum, in diffinitionibus, si una differentia subtrahatur vel addatur, diversa species invenitur. Ratio ergo determinatae speciei consistit in hoc quod natura communis in determinato gradu entis collocatur; et, quia in rebus ex materia et forma compositis, forma est quasi terminus, illud autem quod terminatur peream est materia vel materiale, oportet quod ratio generis sumatur ex materiali, differentia vero specifica ex formali; et ideo ex differentia et genere fit unum, sicut ex materia et forma; et sicut una et eadem est natura quae ex materia et forma constituitur, ita differentia non addit quamdam naturam extraneam ad genus vel super genus, sed est (3) quosdam determinatio naturae generis : ut, si genus accipiatur, animal pedes habens, differentia ejus est, animal duos pedes habens; quam quidem differentiam nihil extraneum super genus addere manifestum est. Unde patet quod accidit generi et differentius quod determinatio, quam differentia importat, ex alio principio causetur quam natura generis, ex hoc quod natura quam significat diffinitio ex materia et forma est composita, sicut ex terminato et terminante. Si igitur sit aliqua natura simplex, ipsa quidem per seipsam erit terminata, nec oportebit quod habeat duas partes, (piarum una sit terminans, et alia terminata. Ex ipsa igitur substantia rationalis naturae sumetur ratio generis, ex terminatione autem ipsius, secundum quod est in tali gradu entium, sumetur ejus differentia speei-fica. Ex quo etiam patet quod, si aliqua natura non sit terminata, sed infinita in se, non est in ea accipere neque genus, neque speciem. "

Haec ille. Eamdem ponit conclusionem, 1 p., q. 50, art. 2, ad l : " Differentia, inquit, est quae constituit speciem. Unumquodque autem constituitur in specie, secundum quod terminatur ad aliquem gradum specialem in entibus; quia species rerum sunt sicut numeri, qui differunt per additionem et subtractionem unitatis, ut dicitur 8. Metaphysicae (t. c. 10). In rebus autem materialibus aliud est quod determinat ad specialem gradum, scilicet forma, et aliud quod determinatur, scilicet materia; unde ab alio sumitur genus, et ab alio sumitur differentia. Sed in rebus immaterialibus non est aliud determinans et determinatum. Sed unaquaeque earum secundum seipsam tenet determinatum gradum in entibus ; et ideo genus et differentia in eis non accipiuntur secundum aliud et aliud, sed secundum unum et idem; quod tamen differt secundum considerationem nostram : in quantum intellectus noster considerat illam rem ut indeterminatam, vel ut indeterminate, accipitur in eis ratio generis; in quantum vero consideratur ut determinata, accipitur ratio differentia; in eis. "

Haec ille. Secunda conclusio : quod in omni re, quae proprie reponitur in genere praedicamentali, differt quidditas a suo esse. Istam conclusionem probat sanctus Thomas, 1 p., q. 3, art. 5, ubi sic dicit : " Omnia quae sunt in genere uno, communicant in quidditate vel essentia generis quod praedicatur de eis in eo quod quid; differunt autem secundum esse : non enim est idem esse hominis et equi, nec hujus hominis et illius hominis; et sic oportet quod quaecumque sunt in genere, differant in eis esse et quod est, scilicet essentia. "

Haec ille. Item, 1. Contra Gentiles, cap. 26, sic dicit : " Quidquid est in genere, secundum esse differt ab aliis quae sunt in eodem genere; alias genus de pluribus non praedicaretur. Oportet autem omnia, quae sunt in eodem genere, in quidditate generis convenire ; quia de omnibus genus in eo quod quid est praedicatur. Esse igitur cujuslibet in genere exsistentis est praeter ejus quidditatem. "

Haec ille. Item, de Potentia Dei, q. 7, art. 3 : " Nihil, inquit, ponitur in genere secundum suum esse, sed ratione suae quidditatis. Quod ex hoc patet : quia esse uniuscujusque est ei proprium, et distinctum ab esse alterius; sed ratio substantia? potest esse communis; propter hoc etiam Philosophus, 3. Metaphysices (t. c. 10), dicit quod ens non potest esse genus; et ideo illud quod est suum esse, non est in genere. Item, 1. Senteni., dist. 8, q. 4, art. 2, ponit eamdem rationem : " Omne, inquit, quod est in genere, habet quidditatem differentem ab esse, sicut homo; humanitati enim, ex hoc quod est humanitas, non debetur esse in actu; potest enim cogitari humanitas, et tamen ignorari an aliquis sit homo. Et ratio hujus est, quia omne quod praedicatur de his quae sunt in genere, praedicat quidditatem, cum genus et species praedicentur in eo quod quid; illi autem quidditati non debetur esse nisi per hoc quod suscepta est in isto vel in illo; et ideo quidditas generis vel speciei non communicatur secundum unum esse omnibus, sed solum secundum unam rationem communem ; unde constat quod esse ejus non est sua quidditas. "

Haec ille. Tertia conclusio est quod omne quod proprie est in genere, habet actum admixtum potentine. Istam conclusionem ponit sanctus Thomas, 1 p., q. 3, art. 5 : " Species, inquit, constituitur ex genere et differentia. Semper autem id a quo sumitur (a) differentia constituens speciem, se habet ad illud unde sumitur genus, sicut actus ad potentiam. Animal enim sumitur a natura sensitiva per modum concretionis ; hoc enim dicitur animal quod habet naturam sensitivam; rationale vero sumitur a natura intellectiva, quia rationale estquod habet naturam intellectivam; intellectivum autem comparatur ad sensitivum, sicut actus ad potentiam. Et similiter manifestum est in aliis. "

Haec ille. Ex quibus patet quod cum omnis species habeat genus et differentiam, in ea est aliquid quasi potentiale, et aliud quasi actuale; et consequenter, omne quod ponitur in genere proprie, ut species, aut per se individuum generis, habet actum potentiae admixtum. Unde, idem Doctor, 2. Sentent., Aist. 3, art. 5 primae quaestionis, sic dicit : te Omne illud quod habet esse aliud a sua quidditate, oportet quod sit in genere, secundum Avicennam ; et ita oportet quod omnes angeli ponantur in praedicamento substantiae. Haec enim est ratio substantiae, prout est praedicamentum, secundum Avicennam, ut sit res quidditatem habens, cui debeatur esse per se, non in alio (a) semper autem id a quo sumitur

Ora. Pr, scilicet quod sit aliud ab ipsa quidditate; et ideo, ex ipsa possibilitate quidditatis trahitur ratio generis; ex complemento autem quidditatis trahitur ratio differentia;, secundum quod appropinquat ad esse in actu. Sed hoc differenter contingit in substantiis compositis et simplicibus; quia in compositis possibilitas est ex parte materia?, sed complementum ex parte formae; et ideo ex parte materiae sumitur genus, et ex parte formae differentia, non autem ita quod materia sit genus, aut differentia forma, cum utrumque sit pars, et neutrum praedicetur (a); sed quia materia est materia totius, non solum formae, et forma perfectio totius, non solum materiae, ideo totum potest designari et ex materia, et ex forma, et ex utroque. Nomen autem designans totum ex materia, est nomen generis; et nomen designans totum ex forma, est nomen differentiae; et nomen designans totum ex utroque, est nomen speciei. Et hoc patet, si consideretur quomodo corpus est genus animati corporis, et animatum est differentia; semper enim invenitur genus sumptum ab eo quod est materiale, et differentia ab eo quod est formale; et inde (6) est quod differentia determinat genus sicut forma materiam. In simplicibus autem naturis, non sumitur genus et differentia ab aliquibus partibus, eo quod complementum in eis et possibilitas non fundantur super diversas partes quidditatis, sed super idem simplex; quod quidem habet possibilitatem secundum quod de se non habet esse, et complementum, prout est quaedam similitudo divini esse, secundum (y) hoc quod appropinquat magis et minus ad participandum divinum esse; et ideo, quot sunt gradus complementi, tot sunt differentiae specificae. " - Haec ille. Item, de Potentia Dei, q. 7, ait. 3 : " Quamvis materia non sit genus, nec forma sit differentia, tamen ratio generis sumitur ex materia, et (8) ratio differentiae sumitur a forma; sicut patet quod in homine, natura sensibilis, ex qua sumitur ratio animalis, est materialis respectu rationis, ex qua sumitur rationale ; nam animal est quod habet naturam (e) sensitivam, rationale autem quod habet rationem. Unde in omni eo quod est in genere, oportet esse compositionem materiae et formae, vel actus et potentiae. " Item, de Spiritualibus Creaturis, q. 1, art. 1, ad 24" : " In rebus, inquit, compositis ex materia et forma, genus sumitur a materia, et differentia a forma; ita tamen quod per materiam non intelligatur materia prima, sed quoddam esse ini perfectu in et materiale respectu esse specifici quod per formam recipit; sicut esse animalis est imperfectum et materiale respectu esse hominis. Tamen illud duplex esse non est secundum aliam et aliam formam, sed secundum unam formam, quae homini dat non solum hoc quod est esse animal, sed etiam hoc quod est esse hominem. Anima autem alterius animalis dat ei solum esse animal; unde animal commune non est unum re, sed tantum ratione ; quia non ab una et eadem forma homo est animal et asinus. Subtracta igitur materia a spiritualibus substantiis, remanebit ibi genus et differentia, non secundum materiam et formam, sed secundum quod consideratur in natura spirituali tam illud quod est commune sibi et imperfectioribus substantiis, quam etiam illud quod est (a) sibi proprium. J

Haec ille. Quarta conclusio est quod Deus non est proprie in aliquo genere. Et dico proprie in genere, sicut scilicet species vel individuum. Ista conclusio sequitur ex praedictis. Si enim omne quod est in genere, oportet esse finitum et terminatum ad aliquem certum gradum in entibus, juxta primam conclusionem ; et ulterius oportet quod ejus esse sit aliud a sua quidditate, juxta secundani; rursus oportet illud esse partim actu, partim in potentia. Cum Deus sit omnino illimitatus, et sit suum esse, et sit actus purus, sequitur quod Deus non sit proprie in genere. Et istas probationes ponit ad istam conclusionem sanctus Thomas, locis praeallegatis. Secundo probatur eadem conclusio, secundum eum, 1. Contra Gentiles, cap. 25 : " Omne, inquit, quod est in genere, habet aliquid in se, per quod natura generis designatur et determinatur ad speciem ; nihil enim est in genere, quod non sit in aliqua ejus specie. Hoc autem in Deo est impossibile. Impossibile est igitur Deum esse in aliquo genere. " Minorem hujus argumenti probat, cap. 24, multipliciter.

Tum primo, quia impossibile est aliquid esse in actu, nisi (6) omnibus exsistentibus quibus esse illius substantiale designatur; non enim potest esse animal in actu, quin sit animal rationale vel irrationale. Unde, secundum hoc, etiam Platonici ponentes ideas, non posuerunt ideas generum per se exsistentes, quae designantur ad esse speciei per differentias essentiales; sed posuerunt ideas per se exsistentes solarum specierum, quae ad sui designationem non indigent essentialibus differentiis. Si igitur divinum esse per aliquid superadditum designetur designatione essentiali, ipsum esse non erit in actu, nisi illo (y) superaddito exsistente. Sed ipsum esse divinum est sua substantia. Ergo substantia divina LIBRI I. SEN non potest esse in actu, nisi aliquo superveniente. Ex quo potest concludi quod non sit per se necesse esse; cujus contrarium superius dicit se probasse.

Tum secundo, quia illud quod additur alicui ad designationem illius designatione essentiali, non constituit rationem ejus, sed solum esse in actu; rationale enim additum animali acquirit animali esse in actu, non autem constituit rationem animalis, in quantum animal est, nam differentia non intrat diffinitionem generis. Sed, si in Deo addatur aliquid designatione essentiali ipsum designans, oportet quod illud constituat ei, cui additur, rationem propriae quidditatis ejus seu naturae; nam quod sic additur, acquirit esse in actu ipsi rei. Hoc autem, scilicet esse in actu, est ipsa divina essentia, ut supra dicit se ostendisse. Ergo infert quod supra divinum esse nihil potest addi, quod designet ipsum designatione essentiali.

Tum tertio, quia omne illud per quod res consequitur esse in actu, et est intrinsecum rei, vel est tota essentia, vel pars essentiae. Quod autem designat aliquid designatione essentiali, facit rem esse in actu, et est intrinsecum rei designatae; alias per illud non posset designari substantialiter. Ergo oportet quod sit vel tota essentia rei, vel pars essentiae. Sed si aliquid addatur ad esse divinum, hoc non potest esse tota essentia Dei; quia jam ostensum est quod esse Dei non est aliud ab ejus essentia. Relinquitur ergo quod sit pars essentiae; et sic Deus erit compositus ex partibus essentialibus; cujus contrarium dicit superius se monstrasse.

Tum quarto, quia omne illud quod indiget aliquo superaddito ad hoc quod possit esse, est in potentia respectu ejus. Sed divina substantia non est aliquo modo in potentia, ut supra dicit se monstrasse; sed sua substantia est suum esse. Igitur esse suum non potest designari designatione substantiali per aliquid sibi superadditum.

Ecce quatuor probationes, quod divina essentia non potest habere differentiam sui constitutivam , ac per hoc nec est in genere, sicut species. Tertio probatur eadem conclusio per eum, ibidem, cap. 25 : i Unumquodque collocatur in genere ratione suae quidditatis; genus enim praedicatur in quid est. Sed quidditas Dei est ipsum esse ejus, secundum quod non collocatur aliquid in genere; quia sic ens erit genus, quod signat ipsum esse. Relinquitur ergo quod Deus non sit in genere. Quod autem ens non possit esse genus, probatur per Philosophum, 3. Metaphysica; (t. c. 10), in hunc modum : Si ens esset genus, oporteret aliquam differentiam inveniri, perquam trahereturad speciem ; nulla autem differentia participat genus, ita scilicet quod genus sit in ratione differentiae; quia s(c genus poneretur bis in diffinitione speciei. Sed oportet differentiam esse praeter illud quod intelligitur in ratione generis. Nihil autem potest esse praeter illud quod intelligitur per ens, si ens sit de intellectu eorum de quibus praedicatur, et sic per nullam differentiam contrahi potest. Relinquitur ergo quod ens non sit genus. Unde ex hoc de necessitate concluditur quod Deus non sit in genere. Ex quo etiam patet quod Deus diffiniri non potest, quia omnis diffinitio est ex genere et differentiis. Patet etiam quod non potest demonstratio de ipso fieri, nisi per effectum ; quia principium demonstrationis est diffinitio ejus de quo fit demonstratio. " - Haec ille. Eamdem, scilicet ultimam rationem, ponit 1 p., q. 3, art. 5, ubi sic ait : " Cum esse Dei sit ejus essentia, si Deus esset in aliquo genere, oporteret quod ens esset genus illius; nam genus significat substantiam rei, cum praedicetur in eo quod quid. Ostenditautem Philosophus, 3. Metciphysicae(t.c- 10), quod ens non potest esse genus alicujus : omne enim genus hahet differentias, quae non participant essentiam generis; nulla autem differentia potest inveniri, quae sit (a) extra ens ; quia non ens non potest esse differentia. Unde relinquitur quod Deus non sit in genere. "

Haec ille. Quinta conclusio est quod Deus non est in genere reductive. Hanc conclusionem probat sanctus Thomas, 1 p., ubi supra : " Aliquid, inquit, est in genere dupliciter. Uno modo, simpliciter et proprie; sicut species et quae sub eis continentur. Alio modo, per reductionem, sicut principia et privationes : sicut punctum et unitas reducuntur ad genus quantitatis; caecitas autem, et privatio quaelibet, reducitur ad genus sui habitus. Neutro autem modo Deus est in genere. Quod enim Deus non possit esse species alicujus generis, tripliciter ostendi potest. "

Haec ille.

Et ostensa triplici ratione, quarum sententia superius recitata est, subdit : " Quod autem Deus non sit in genere per reductionem ut principium, manifestum est ex eo quod principium, quod reducitur in aliquod genus, non se extendit ultra illud genus : sicut punctum non est principium nisi quantitatis continuae, et unitas quantitatis discretae. Deus autem est principium totius esse. Unde non continetur in aliquo genere sicut principium. "

Haec ille. Sciendum tamen quod oppositum hujus conclusionis, dum fuit juvenis, tenuit in Scripto, 1. Sen-tcnt., dist. 8, ubi q. 4, art. 2, ad 3 , sic ait: " Non oportet quod Deus sit in genere substantiae sicut contentum, sed solum sicut principium, habens in se omnem perfectionem generis, sicut unitas in numeris. "

Haec ille.

Item, de Potentia Dei, q. 7, art. 3, ad 7 "" : " Licet, inquil, Deus non pertineat ad genus substantiae, quasi in genere contentum , sicut species vel individuum sub genere continetur ; potest tamen dici quod sit in genere substandi sit. - exit Pr. . - QUAESTIO II. tiae per reductionem, sicut principium, et sicut punctus est principium quantitatis continuae, et unitas in genere numeri. "

Haec ille.

Sed tenendum est quod ultimo dixit in Siunma.

Et in hoc primus articulus terminatur.