ARTICULUS I.

DE SIGNIFICATO HUJUS NOMINIS, DEUS A. - CONCLUSIONES Quantum ad primum sit Prima conclusio: quod omne nomen, cuiuscumque sit praedicamenti, significat substantiam cum qualitate. Hanc ponit sanctus Thomas, iprimo Sententiarum, dist. 22, q. 1, art. 1, ad 3 . " Cum, inquit, dicitur quod nomen significat substantiam cum qualitate, non intelligitur qualitas et substantia proprie, secundum quod accipit logicus praedicamenta distinguens. Sed grammaticus accipit substantiam quantum ad modum significandi, et similiter qualitatem. Et ideo, quia illud quod significatur per nomen, significatur ut aliquid subsistens, secundum quod de eo potest aliquid praedicari, quamvis secundum rem non sit subsistens, sicut albedo, dicitur quod significat substantiam, ad differentiam verbi quod non significat aliquid ut subsistens. Et quia in quolibet nomine est considerare illud a quo nomen imponitur, quod est quasi principium cognoscendi; ideo, quantum ad hoc, habet modum qualitatis, secundum quod qualitas vel forma est principium cognoscendi rem. Unde, secundum Philosophum, 5. Metaphysicx (t. c. 19), forma substantialis dicitur qualitas. Nec refert quantum ad significationem nominis, utrum principium innotescendi sit idem re cum eo quod nomine significatur, ut in abstractis, vel diversum, ut in hoc nomine, homo. "

Haec ille. Secunda conclusio est quod nullum nomen de praedicamento accidentis significat substantiam, prout eam accipit logicus vel primus philosophus, nisi forte ex consequenti. Hanc ponit sanctus Thomas super5. Metaphysices, cap. 7, de Ente (lect. 9), ubi sic dicit : " Non est, inquit, verum quod dicit Avicenna quod praedicata quae sunt in generibus accidentis, principaliter significent substantiam, et posterius accidens, sicut hoc quod dico, album, vel musicum; nam album, ut in praedicamentis dicitur, solam qualitatem significat. Consignificat autem hoc nomen, album, subjectum ex consequenti, in quantum significat albedinem per modum accidentis. Unde oportet quod ex consequenti includat in sui ratione subjectum ; nam accidentis esse est inesse. Albedo enim, etsi significet accidens, non tamen per modum accidentis, sed per modum substantiae; unde nullo modo consignificat subjectum. Si autem principaliter significaret subjectum, tunc praedicata accidentalia non ponerentur a Philosopho sub ente secundum se, sed sub ente secundum accidens; nam hoc totum (a) quod est, horno albus (6), est ens secundum accidens. "

Haec ille. Idem ponit, 3. Sententiarum, dist. 7, q. 1, art. I, ad 5" . (i Illud, inquit, quod est per se suppositum hominis non est pars significationis hujus nominis, album; album enim solam qualitatem significat, cum omne nomen significet unum. Ex albedine autem et subjecto non fit unum simpliciter. Unde hoc nomen, album, copulat suum subjectum quasi extrinsecum, s

Haec ille. Idem ponit, de Potentia Dei, q. 9, art. 4, ubi sic ait : (( Cum propria ratio nominis sit quam significat nomen, illud cui attribuitur nomen, si sit recte sumptum sub re significata per nomen, sicut determinatum sub indeterminato, dicitur supponi per nomen; si autem non sit recte sumptum sub re nominis, dicitur copulari per nomen. Sicut hoc nomen, animal, significat substantiam animatam sensibilem ; et album significat colorem disgregativum visus. Homo vero recte sumitur sub ratione animalis, sicut determinatum sub indeterminato; est enim homo substantia animata sensibilis tali anima, scilicet rationali; subalbo vero, quod est extra essentiam ejus, non directe sumitur. Unde homo supponitur nomine animalis, copulatur vero nomine albi, j

Haec ille. Tertia conclusio : quod omne nomen supponit pro substantia, et proprie significat qualitatem, loquendo ut grammaticus loquitur de substantia et qualitate. Hanc ponit sancius Thomas, 3. Sententiarum, dist. 6, q. 1, art. 3. " In quolibet enim nomine est duo considerare: scilicet illud a quo imponitur nomen, quod dicitur qualitas nominis; et illud cui imponitur, quod est substantia nominis. Nomen autem proprie loquendo dicitur significare formam, sive qua- (a) hoc totum. - hoc solum Pr. (6) homo albus. - homo album Yr.

litatem a qua imponitur, dicitur autem supponere pro eo cui imponitur. "

Haec ille. Ex quo patet quod nomen, licet significet substantiam cum qualitate, proprie tamen significat qualitatem, hoc est formam a qua nomen imponitur; supponit vero pro substantia, hoc est pro re cui imponitur tale nomen. Illa autem duo, quandoque sunt idem, ut patet in abstractis; et tunc nomen pro eo supponit quod significat. Quandoque autem sunt diversa, ut patet in concretis significantibus res materiales, utpote lapis; et tunc res pro alio supponit quam significet. Lapis enim significat naturam lapidis; supponit vero pro eo quod in tali natura subsistit. Quarta conclusio est quod sisjnificatuiu nominis est duplex, scilicet formale et materinle. Hanc distinctionem ponit sanctus Thomas, de Potentia Dei, ubi supra (q. 9, art. 4). " Sciendum, inquit, quod aliquid significatur dupliciter : uno modo formaliter; alio modo materialiter. Formaliter quidem significatur per nomen, illud ad quod significandum nomen est principaliter impositum, quod est ratio nominis; sicut hoc nomen, homo, significat aliquid compositum ex corpore et anima rationali. Materialiter vero significatur per nomen, illud in quo talis ratio salvatur; sicut hoc nomen, homo, significat aliquid habens cerebrum et cor. "

Haec ille in forma. Ex quibus patet quod, loquendo de significato materiali, nomen quandoque aliquid significat, quod non significat de significato formali. Quinta conclusio est quod hoc nomen, Deus, et quodlibet aliud concretum substantiale significat distincte quidditatem vel essentiam, Indistincte autem supposita Illius naturas. Hanc ponit sanctus Thomas, primo Sententiarum, dist. 4, q. 1, art. 2, ubi sic dicit : " Quidam dixerunt quod hoc nomen, Deus, significat essentiam, et supponit essentiam quantum est de se; sed propter indifferentiam essentiae et personae in divinis, ex adjuncto notionali trahitur ad supponendum pro persona. Alii dicunt quod hoc nomen, Deus, significat essentiam, et supponit quantum est de se personam, tamen indistincte; unde potest supponere unam tantum vel plures : unam, ut cum dicitur : Deus generat; plures, ut cum dicitur : Deus est Trinitas. Et haec opinio verior est. Quamvis enim, ut dicitur in libro de Causis, omne nomen deficiat a significatione divini esse, propter hoc quod nullum nomen simul significat aliquid perfectum et simplex, quia abstracta non significant ens per se subsistens, et concreta significant ens compositum; nihilominus tamen abjicientes illud quod imperfectionis est, utimur utrisque nominibus in divinis, abstractis (a) propter simplicitatem, concretis propter perfectionem. Unde hoc nomen, Deus, significat per modum perfecti et subsistentis per se, sicut hoc nomen, homo. Unde, sicut homo in se importat non.tantum essentiam, sed etiam suppositum indistincte, alias non praedicaretur de individuis (6); ita et hoc nomen, Deus. Et ideo, de se habet quod potest supponere pro pereona; et non habet quod supponat pro essentia ex modo significandi nominis, sed tantum ratione divinae simplicitatis, in qua idem est re essentia et suppositum, d

Haec ille. Ex quibus patet quomodo hoc nomen, Deus, significat tam essentiam quam personas. Nec est contra illa quae dicta sunt in tertia conclusione. Ibi enim loquimur de significato formali; et illo modo diceretur quod hoc nomen, Deus, solum significat essentiam, licet supponat pro personis. In hac autem conclusione, loquitur sanctus Thomas generaliter de significato nominis, sive sit formale, sive materiale; et ideo dicit talia nomina significare similiter naturam et suppositum, qualitatem et substantiam, juxta intellectum primae conclusionis. B. - OBJECTIONES Sed contra ista arguit Aureolus (dist. 4, q. 1, aii;. 1), probando quod concreta non solum significent distincte et in actu naturam vel formam quae dicitur qualitas, et Primo sic. Quandocumque aliquod nomen significat rem aliquam, illa plurificata, nomen dicitur plurificari et in plurali; et illa non plurificata, nomen solum dicitur singulariter. Sed, plurificata forma, dum tamen maneat idem habens nomen (j), non dicitur nomen plurificari, ut patet : quia in uno sciente possunt esse duae vel tres scientiae ; et tamen non dicerentur duo scientes, sed unus sciens. Et in aere, secundum aliquos, sunt plura lumina ; et tamen non sunt plura illuminata, sed unus aer illuminatus. Similiter, si essent duo homines habentes eamdem numero scientiam, non est dubium quod essent duo scientes; et tamen una scientia. Ergo sciens non significat scientiam; nec aliquod concretum, formam (3). Secundo arguit sic. Si scientia significaret scientem vel econtra, haec propositio esset vera : scientia est sciens, et sciens est sua scientia; quod nullus dicit. Ergo, patet quod concretum non significat solam formam principaliter. Tertio sic. Philosophus dicit 6. Metaphysice (t. c. 2), quod simum significat hoc in hoc. Et 7. Metaphysica (t. c. 18), dicit quod nugatio est dicere nasus simus, eo quod in simo reperitur nasus. Ergo concretum significat subjectum. C. - SOLUTIONES Ad primum istorum dicitur quod major est vera de nominibus substantivis. Sanctus Thomas enim, prima parte, q. 39, art. 3, dicit quod singularitas et pluralitas nominis substantivi attenditur secundum formam significatam per nomen. Cujus rationem assignat : " Quia talia significant per modum substantiae; substantia autem , sicut per se habet esse, ita per se habet pluralitatem et unitatem sive multitudinem. Accidentia autem, sicut habent esse in subjecto, ila ex subjecto recipiunt unitatem vel multitudinem. Et ideo, quia nomina adjectiva significant per modum accidentis, inde est quod in eis attenditur singularitas vel pluralitas secundum supposita. "

Haec ille. Idem ponit, primo Sentent., dist. 9, q. 1, art. 2; et tertio Sentent., dist. 1, q. 2, art. 4 et 5. Unde, art. 4, in responsione ad sextum, sic ait : " Cum termini substantivi significentur vel consignificentur pluraliter ex unitate vel pluritate formae significatae, si tres personae unam naturam assumpsissent, dicerentur unus homo ; sicut propter divinam naturam dicuntur unus Deus. Et sicut dicitur : tota (a) Trinitas est unus solus verus Deus, secundum Augustinum; ita potest dici : Iste solus homo est Pater et Filius et Spiritus sanctus. Et tunc iste terminus, homo, supponeret rem naturae humanae, sine distinctione (6) trium personarum ; sicut iste terminus, Deus, supponit in dicta locutione rem naturae divinae indistincte. Et haec est suppositio sua naturalis, et quasi termini communis respectu trium personarum. Suppositio autem qua supponit pro Patre vel Filio est accidentalis, et quasi termini discreti, j

Haec ille, in forma. Articulo vero 5 , ad secundum, dicit quod si Filius assumeret duas naturas, secundum unam quarum diceretur Petrus, et secundum aliam Joannes, a tunc Petrus et Joannes non essent duo supposita, sed unum ; et haec esset vera : Joannes est Petrus (j). Et tamen Petrus et Joannes non essent unus homo sed duo homines; singularitas enim et pluralitas termini substantivi attenditur secundum unitatem et pluralitatem naturae significatae per terminum, et non secundum unitatem vel pluralitatem suppositorum. Quamvis enim Pater et Filius et Spiritus sanctus sint tria supposita, tamen propter unitatem divinoe naturae quam significat hoc nomen, Deus, dicuntur unus Deus. Ita econtra, quamvis Joannes et Petrus essent unum suppositum, tamen propter plurali lata) tota. - sola Pr. tem naturarum assumptarum dicerentur duo homines (a); sed diversitas naturarum, manente unitate suppositi, non impediret quin de se invicem praedicarentur, quia identitas suppositi sufficit ad veritatem praedicationis. "

Haec ille, in forma. Quamvis autem tertia parte, q. 3. art. 7, ad secundum, dicat quod nullum nomen ab aliqua forma impositum dicitur pluraliter, nisi propterpluralitatem suppositorum : " Homo enim, inquit, qui est duobus vestimentis indutus non dicitur duo vestiti, sed unus vestitus duobus vestimentis; et qui habet duas qualitates dicitur singulariter aliqualis propter duas qualitates; j quamvis, inquam, ita teneat, tamen ibi, et ubicumque tenet quod nullum substantivum recipit (3) unitatem a forma quam significat, videtur potius loqui de adjectivis quam de substantivis. Tunc ad formam argumenti dicitur quod major est falsa de nominibus adjectivis, ad quorum plurificationem requiritur et sufficit pluralitas suppositorum, et non formae significatae. Secus est de terminis substantivis. Ad secundum negatur consequentia. Licet enim sciens significet scientiam, non tamen supponit pro ea; et ideo non potest de illa praedicari. Sicut nec homo praedicatur de humanitate, licet eam significet. Nam ad veritatem praedicationis non sufficit veritas significationis ex parte formae significatae, nisi cum hoc modus significandi esset omnino idem ; quod non est hic. Quia, licet album et albedo idem significent, tamen album copulat subjectum ; significat enim albedinem in concretione ad illud, et subjectum dicit in recto; et ideo supponit pro illo, et non pro albedine. Albedo autem significat eamdem formam sine tali concretione, sed per modum substantia;, ut dictum fuit supra. Et ideo album nun praedicatur de albedine, nec econtra. Ad tertium dico quod, secundum sanctum Tho-mam, de Veritate, q. 10, art. 4, formae sunt duplices : quaedam sunt quae nullam materiam sibi determinant, ut linea, superficies ; quaedam autem determinant sibi materiam specialem, ut simum. Tunc dico quod nullum concretum vel abstractum accidentale de significato principali significat subjectum, sed formam, ut dictum fuit. Verumtamen quaedam illorum dant intelligere suum subjectum ex consequenti; et hoc, vel sub ratione confusa, ut omnia concreta accidentalia, quia significant formam in concreto et ut adjacentem alteri; vel sub ratione determinata, ut illa quae significant formam determinantem sibi materiam, sicut simitas vel simum. Et sic patet ad argumenta. ^) homines. - Joannes Pr. NTENTIARIJM