ARTICULUS UNICUS

A. - CONCLUSIO In hac quaestione erit unicus articulus, pro quo sit Prima conclusio : quod potentia generandi pertinet ad omnipotentiam Patris, non autem ad omnipotentiam simpliciter. Istam ponit sanctus Doctor, de Potentia Dei, q. 2, art. 5, ubi sic ait : " Cum enim potentia in essentia radicari intelligatur, et sit principium actionis, oportet idem esse judicium de potentia et de actione quod de essentia. In divina autem essentia hoc considerandum est, quod propter ejus summam simplicitatem, quidquid in Deo est, est divina essentia; unde et ipsae relationes quibus personae ad invicem distinguuntur, sunt ipsa divina essentia secundum rem. Et quamvis una et eadem essentia sit communis tribus personis, non tamen relatio unius personae est communis tribus, propter oppositionem relationum ad invicem. Ipsa enim paternitas est (oc) divina essentia; nec tamen paternitas in Filio inest, propter oppositionem paternitatis et filiationis. Unde potest dici quod paternitas est divina essentia, prout est in Patre, non prout est in Filio ; non enim eodem modo est in Patre et Filio, sed in Filio ut ab altero accepta, in Patre autem non. Non tamen sequitur quod quamvis paternitatem Filius non habeat quam Pater habet, quod aliquid habeat Pater quod non habet Filius; nam ipsa relatio secundum rationem sui generis, id est, in quantum est relatio, non habet quod sit aliquid, sed solum quod sit ad aliquid. Quod vero secundum rem sit aliquid, habet ex illa parte qua inest, vel ut idem (S) secundum rem, ut in divinis, vel ut habens causam in subjecto, sicut in creaturis. Unde cum illud quod est absolutum, communiter sit in Patre et Filio, non distinguuntur (y) secundum aliquid, sed secundum ad aliquid tantum ; unde non potest dici quod aliquid habet Pater quod non habet Filius, sed quod (5) aliquid secundum unum respectum convenit Patri, et secundum alium Filio. Similiter ergo dicendum est de (y) distinguuntur. - distinguitur Pr. actione et potentia. Nam generatio significat actionem cum aliquo respectu, et potentia generandi significat potentiam cum respectu ; unde ipsa generatio est Dei actio, sed prout est Patris tantum ; et similiter ipsa potentia generandi est Dei omnipotentia, sed prout est Patris tantum (a). Nec tamen sequitur quod aliquid possit Pater, quod non possit Filius; sed omnia quaecumque potest Pater, potest Filius, quamvis generare non possit, nam generare ad aliquid dicitur. "

Haec ille. - Et, ad 5""", dicit: a Sicut una et eadem est essentia trium personarum, non tamen sub eadem relatione, vel secundum eumdem modum exsistendi est in tribus personis; ita est ibi de omnipotentia. " Eamdem ponit conclusionem, 1. Sentent., dist.20, q. 1, art. 1, ubi sic dicit : " Quamvis Pater habeat paternitatem quam Filius non habet, et paternitas sit aliquid, non tamen Pater habet aliquid quod non habeat Filius; sicut paternitas est essentia, non tamen sequitur quod Pater aliquam essentiam habeat quam non habet Filius. Si autem Pater haberet sapientiam et non Filius, Pater aliquid haberet quod non haberet Filius; quia sapientia dicit aliquid in sapiente, etiam secundum rationem suam. Similiter cum generare in divinis sit relatio quaedam, et sit (6) aliquid, quamvis Pater possit generare et non Filius, non sequitur quod possit aliquid Pater quod non possit Filius; sed bene sequeretur, si Pater posset intelligere et non Filius, quod Pater posset aliquid quod non posset Filius; sicut Pater est Pater, et esse Patrem est aliquid (y) ense, et tamen cum Filius non sit Pater, nullum est esse Patris, quod non sit Filii; quia omne esse in divinis est essentiae (o), et similiter omne aliquid est ibi vel secundum rationem essentiae, vel secundum rationem attributorum. "

Haec ille. Item, 1 p., q. 42, art. 6, ad 3" : " Dicendum, inquit, quod sicut eadem essentia quae est in Patre paternitas, est in Filio filiatio; ita eadem est potentia qua Pater generat, et qua Filius generatur. Unde verum est quod quidquid potest Pater, potest Filius. Nec sequitur ex hoc quod Filius possit generare; quia mutatur quid in ad aliquid ; nam generatio in divinis significat relationem. Habet ergo eamdem omnipotentiam quam Pater, sed cum alia relatione; quia Pater habet eam ut dans; et hoc significatur cum dicitur quod potest generare; Filius autem ut suscipiens; et hoc signilicatiir, cum dicitur quod potest generari. " Haec ille.

Et intendit talem rationem, ut milii videtur : quia, cum potentia generandi dicat potentiam cum respectu paternitatis, si Patri deficeret potentia generandi, hoc non posset LIBRI I. SEN esse ex defectu relationis importatae, cum Pater habeat illam relationem, quae non auget operationem nec minuit; oporteret ergo quod hoc esset ex defectu potentiae; et sic non esset omnipotens. In Filio autem non sic; quia quod Filius non possit in generationem nec habeat potentiam generandi, hoc non est ex defectu potentiae, sed quia non habet illam relationem quam potentia generandi importat. Et ita non potest argui quod non sit omnipotens, ex hoc quod non habet potentiam generandi. Et quod ista sit mens -ejus, patet. Quia, 1. Sen-tent. (dist. 20, q. 1, art. 1), ubi supra, ad 4 , dicit : " Omnipotentia Dei potest comparari ad aliquid, vel sicut ad operatum, vel sicut ad operationem. Sicut ad operatum, non comparatur ad (a) aliquid quod in ipso sit; quia in Deo nihil est factum; et sic omnipotentia est respectu creaturarum solum. Sed comparatur, sicut ad operationem , -ad hoc quod in ipso est, praeeipue cum nulla operatio sit ipsius Dei, quae sit extra essentiam ejus. Unde omnipotentia Patris extenditur et ad generationem, et ad intelligere, et creare, et breviter ad omnia quae perfectionis sunt; et propter hoc apparet quod ratio Augustini est efficax. Nec sequitur quod Filius non sit omnipotens, si non potest generare Filium aequalem sibi, ratione praedieta. Sequeretur tamen in Patre; quia Patri non deest relatio, quae significatur in generatione activa. Unde, si negaretur ab eo perfectio generationis, oporteret quod esset defectus in ipsa operatione, in quantum operatio; et hoc redundaret in defectum potentiae. Sed a Filio removetur activa generatio non nisi ratione relationis importata;. Relatio autem, in quantum hujusmodi, nullum ordinem ad potentiam habet. "

Haec ille. B. - OBIECTIONES I. Argumenta Aureoli. - Sed contra ista arguit Aureolus (dist. 20, q. 1, art. 1); et primo, contra hoc quod dictum est, quod eadem est potentia qua Pater generat, et qua Filius generatur. Et primo sic. Impossibile est quod potentia passiva et activa sint eaedem formaliter. Sed generare et generari se habent in divinis quasi active et passive. Ergo potentia ad generare est omnino differens a potentia ad generari; et consequenter non sunt eaedem formaliter. Secundo sic. Ad actus genere differentes, necesse est assignare potentias genere differentes. Sed generare et generari sunt actus genere differentes. Ergo potentia ad generare est omnino differens a potentia ad generari. Tortio sic. Esse generantem et esse genitum non est idem esse. Igitur posse generare et posse generari non est idem posse ; et per consequens nec potentiae erunt eaedem. Quarto sic. Posse generare est habere divinam essentiam per modum dantis; posse vero generari est habere eam per modum accipientis, ut ipsimet dicunt. Sed dare et accipere non est idem. Ergo posse generare et posse generari non sunt idem.

Et si dicatur quod non sunt idem relative, sed bene quoad absolutum;

non valet. Quia posse generare formaliter non solum (a) dicit aliquid absolutum, sed absolutum (6) in ordine ad generare; non videtur autem esse eadem habitudo ad generare et ad generari, cum respectus ex terminis distinguantur. II. Alia argumenta Aureoli. - Secundo loco arguit contra aliud dictum, scilicet quod relatio nihil ponit secundum quidditativam rationem. Primo sic. Illud quod secundum suam quidditativam rationem nihil ponit, non est formaliter aliquid positivum, sed privatio aut negatio. Sed relatio dicit, secundum suam quidditativam rationem, aliquid positivum, alias non esset de decem generibus rerum. Ergo non est verum quod relatio nihil ponat in divinis secundum suam quidditatem. Secundo sic. Quod nihil ponit quidditative, nihil est; quia unumquodque formaliter est per suam quidditatem, ut dicit Philosophus, 7. Metaphysicae (t. c. 11). Ergo non est verum quod relatio secundum suam quidditatem nihil ponat.

Et si dicatur quod nihil realiter ponit, quamvis ponat aliquid secundum rationem;

non valet. Quia paternitas vere et realiter constituit Patrem, et vere Pater reali generatione producit Filium ; unde oportet quod ibi sit realis generatio, et per consequens realis relatio ponens aliquid secundum rationem suae quidditatis. Tertio arguit (ibid., art. 2), quod ista opinio non salvet identitatem omnipotentiae in Patre et Filio. Non enim omnipotentia dicit praecise essentiam, sed addit ordinem ad omnia possibilia fieri vel produci. Sed manifestum est quod divinitas, prout est in Filio, non respicit generare, quod est productio cujusdam possibilis produci, scilicet Filii; immo, ut est in Filio, illud sibi repugnat. Ergo divinitas, ut est in Filio, non habet rationem omnipotentiae, nec est ibi sub ratione omnipotentia:. III. Argumenta S. Bonaventurae.

Tertio loco arguit Bonaventura (apud Aureolum, ibid., art. 1), quod potentia generandi nullo modo pertineat ad omnipotentiam. Primo sic. Omnipotentia dicit perfectionem simpliciter. Sed potentia ad producendum aliquem masculine et non aliquid neutraliter, non includit aliquam perfectionem, pro eo quod (v) terminus profi) solam. - Om. Pr. (6) sed absolutum.

Om. Pr. (f) quod. - quia. Pr. . - QUAESTIO 1. ductus, in quantum hujusmodi, perfectionem non includit; talis enim terminus constituitur formaliter per relationem, sed relatio non est perfectio simpliciter. Ergo potentia generandi non reducitur ad omnipotentiam, proeo quod non respicit aliquid sed aliquem. Secundo arguit. Quia sicut potentia transmutativa respicit subjectum quod transmutatur, sic potentia productiva respicit terminum qui producitur. Sed Philosophus dicit, 9. Metaphysicae (t. c. 2), quod potentia transmutativa est in aliud, in quantum aliud, et secundum quod est aliud, sumendo neutra-liter. Ergo videtur quod potentia productiva sit non ad quid, seu ad aliquid, sed ad (ot) aliquem producendum. IV. Argumenta Durandi.

Arguit etiam Durandus (apud Aureolum, ibid.). Primo, quod potentia productiva proprie sumpta, est ad aliquod agere realiter distinctum a supposito, non autem ad agere quod constituat esse suppositi agentis. Sed potentia generativa in divinis, est ad agere constituens esse suppositi. Ergo non spectat ad omnipotentiam. Secundo arguit idem, quod omnipotentia non videtur includere potentiam ad intra, sed ad extra; unde nec potentia intellectiva, nec volitiva, pertinent ad omnipotentiam. Sed potentia productiva, quae respicit agere constituens esse suppositi, non est ad agere extrinsecum, sed magis intrinsecum. Ergo non pertinet ad omnipotentiam. V. Argumenta Scoti.

Arguit etiam Scotus (apud Aureolum, ibid.). Primo. Omnipotentia non distribuit pro omnibus potentiis, sed pro omnibus possibilibus. Constat enim quod in Deo est omnipotentia^ sed non omnes potentia? sunt in eo, quia non potentia currendi, aut ridendi; sed est tantummodo in eo una potentia, per quam attingit omnia possibilia; ergo omnipotentia non includit in se omnes potentias, sed tantum omnia possibilia. Manifestum est autem quod Filius Dei non est de numero possibilium, sed necessariorum, cum non sit possibilis esse et non esse. Igitur potentia generandi non includitur sub nomine omnipotentiae. Secundo, ad idem arguit sic. Potentia productiva differt a potentia creativa et ab aliis potentiis activis, in quantum nullum necessarium potest esse terminus potentia: creativa; aut activae, immo omne tale est possibile et contingens, terminus autem potentia; productiva; potest esse necessarium ; unde aliquod necesse esse est productibile, sicut patet de Filio et Spiritu Sancto. Sed manifestum est quod omnipotentia comprehendit in se tantun; ea quae spectant ad polentiam activam et creativam, et non omnia productibilia quae spectant ad potentiam productivam. Ergo potentia generandi non comprehenditur sub omnipotentia. Tertio. Potest argui quod una persona non dicitur omnipotens respectu alterius ; sed potentia generandi pertinet ad unam personam in ordine ad aliam ; ergo non spectat ad omnipotentiam etiam Patris. C. - SOLUTIONES I. Ad argumenta Aureoli.

Ad argumenta primo loco inducta respondetur; et Ad primum illorum, dicitur quod in divinis non est potentia passiva, nec passio, nisi grammaticaliter loquendo. Et ideo concedo majorem de potentia vere passiva, quod nunquam est eadem formaliter cum activa; quia talis potentia differt realiter ab actu. Sed loquendo de potentia passiva, grammaticaliter loquendo, quae potius dicitur potentia passive dicta quam potentia passiva, talis, inquam, non oportet quod realiter distinguatur a potentia activa, nec ab actu respectu cujus dicitur; sed eadem potentia cum relatione una dicitur passiva, et eadem potentia cum alia relatione dicitur activa. Unde sanctus Doctor, de Potentia Dei, q. 9, art. 9, ad i" , dicit : a In operatione quae transit in rem exteriorem, requiritur aliud principium in agente, per quod est agens, et aliud principium in patiente, per quod est patiens. In operatione autem quae non transit in rem exteriorem, sed manet in operante, non requiritur nisi unum principium operationis ; sicut ad volendum requiritur principium ex parte volentis, per quod possit velle. In creaturis autem est generatio secundum operationem transeuntem in rem exteriorem ; unde oportet quod sit alia potentia activa in generante, et alia potentia passiva in genito. Sed generatio divina attenditur secundum operationem, non quidem in aliquid exterius transeuntem, sed interius manentem, id est, secundum conceptionem Verbi. Unde non oportet quod alia sit potentia activa in Patre, et alia passiva in Filio. "

Heec ille. Ad secundum negatur major, ubi actus potentiarum non distinguuntur a potentiis realiter, nec distinguuntur inter se, quasi duo absoluta, sed ut duo relativa. Isto modo autem se habent generare et generari ; quia generare non est actus realiter exiens a potentia generandi active dicta, nec generari est actus realiter receptus in potentia generandi passive dicta, sed est ibi distinctio secundum rationem; generare et generari etiam non sunt duo absoluta, sed duo relativa; nec habent diversa esse, sed idem. Unde sanctus Thomas, de Potentia Dei, q. 9, art. 9, ad 3 ", dicit : " Potentia absolutum quiddam (a) est; et ideo non distinguitur in divinis, sicut nec bonitas, nec aliquod sic dictorum. Generare vero et generari in divinis, non significant aliquid absolutum, sed solam relationem. Relationes autem oppositae, in uno et eodem absoluto communicant in divinis, et ipsum non dividunt; sicut patet quod in Patre et Filio est una essentia. Unde nec potentia distinguitur per hoc quod est generare et generari. Non enim etiam in creaturis oportet quod per quamcumque objectorum differentiam vel distinctionem potentia distinguatur, sed per differentiam formalem objectorum, et quae in eodem genere accipiatur; sicut potentia visiva non distinguitur per hoc quod est videre hominem et videre asinum, quia ista differentia non est sensibilis, in quantum sensibile. Et similiter in divinis, absolutum per relationem non distinguitur. "

Haec ille. Ad tertium negatur consequentia; quia, licet esse generantem et esse genitum non sit esse idem, tamen idem est esse quo Pater est, et quo Filius est, vel quo generans est, et quo genitus est; et ideo non oportet quod aliud posse sit ad generare, et aliud ad generari, sicut nec per aliud esse est generans, et aliud genitus. Concedo tamen quod sicut esse generantem non est esse genitum, ita nec posse generare est posse generari, nec posse generare et posse generari est posse idem, prout ly idem est accusativi casus. Ad quartum negatur minor. Dico enim quod dare et accipere sunt idem in divinis, prout ly idem est neutri generis; nec aliud habet dans quod non habeat accipiens, licet accipiens non habeat dare quod est aliquid, nec dans habet accipere quod est aliquid. Concedo tamen quod dare non est accipere, immo sunt distincta; relationes et res. Et similiter concedo quod posse generari non est posse generare, et quod posse generari dicit habitudinem realiter distinctam ab illa quam importat generare. Non tamen ex hoc sequitur quod non sint idem posse, vel eadem potentia ; sed unum negatur ab alio. II. Ad alia argumenta Aureoli. - Ad argumenta secundo loco facta dico, Ad primum quidem, ut (") sanctus Doctor in praesenti distinctione, q. 1, art. 1, dicit, quod " relatio alio modo dicitur esse aliquid quam alia entia. In aliis enim entibus unumquodque dicitur esse aliquid dupliciter (6), scilicet quantum ad esse suum, et quantum ad rationem suae quidditatis; sicut sapientia secundum esse suum aliquid ponit in subjecto, et similiter secundum rationem suam ponit naturam quamdam in genere qualitatis. Sed relatio est aliquid secundum esse suum quod habet in subjecto; sed secundum rationem suam non habet quod sit aliquid, sed solum quod ad aliud referatur; unde secundum rationem suam (a) non ponit aliquid in subjecto; propter quod dicit Boetius quod nihil praedicat de eo de quo dicitur. Et inde est quod invenitur aliquod relativum in quo tantum est relatio rationis (6), et non ponitur aliquid secundum rem ibi; sicut cum scibile refertur ad scientiam. Et hoc verum est tam de relationibus quae de Deo dicuntur, quam de aliis quae in creatura sunt; sed diversimode. Quia relatio quae habet esse in creatura, habet aliud esse quam sit esse sui subjecti; unde est aliquid aliud a suo subjecto. Sed in Deo nihil est quod habeat esse aliud ab ipso; esse enim sapientia; est ipsum esse divinum, et non superadditum ; et similiter esse paternitatis. Unde relatio quantum ad esse suum, secundum quod solummodo ponit aliquid, est essentia divina; sed secundum rationem suam, per quam habet distinguere unam personam ab alia, non dicit aliquid, sed potius ad aliquid ".

Haec ille.

Consimile ponit, dist. 26, q. 2, art. 1; et dist. 30, q. 1, art. 1 et 3; et dist. 33, q. 1, art. 1. Idem ponit, 1 p., q. 28, art. 2. Item, de Veritate, q. 1, art. 5 (ad 16 ). Item, Quodlibeto 9, q. 2, art. 3, vel Quodlibeto 2, secundum aliam tabulam.

Ex omnibus istis habetur quod relatio non habet quod sit ens, aut aliquid positivum, ex sua ratione quidditativa. Et cum dicit arguens : quia tunc relatio non esset de decem generibus;

negatur consequentia. Licet enim ex sua ratione non habeat quod sit aliquid , vel aliquid ponat, non tamen etiam habet ex ipsa ratione sui generis quod nihil ponat; immo aliqua relatio est realis, et talis ponitur in genere. Relationes autem quae solum habent esse in anima, non sunt in genere, sicut dicit sanctus Doctor, 1. Senteni., dist. 26, q. 2, art. 1. Quae autem relatio sit realis, et quae non, non nunc, sed forte alias dicetur (dist. 30). Hoc autem sufficit quod relatio est unum genus entium, in quo non collocatur relatio aliqua nisi quae inhaeret subjecto, quae est realis semper, et non relatio subsistens, cujusmodi est in Deo, quae est realissima, nec relatio assistens, cujusmodi sunt omnes relationes rationis, quae non inhaerent. Nulla tamen relatio ex ratione relationis habet quod ponat aliquid, sed ratione sui esse quod habet in eo inquo est. Ad secundum negatur major, ut patet per praedicta. Nec est verum quod ibi assumitur in probationem negati, scilicet quod unumquodque formaliter sit per suam quidditatem, loquendo de esse in adu, vel de esse aliquid positivum; immo aliquid non ex sua quidditate, sed ex suo esse, habet quod sit aliquid. Concedo tamen quod unumquodque est illud quod est per suam quidditatem, sive sit aliquid positivum, sive non; unde, sicut homo est I. - QUAESTIO I. homo per humanitatem, ita Pater est Pater per paternitatem, et dextrum per dextreitatem, posito quod dextreitas nihil ponat, ut in columna,

Alia vero quae ponit in argumento, procedunt ex falso intellectu. Conceditur enim quod paternitas est vera res, et realis relatio, et realiter constituit; sed hoc non hahetex ratione relationis, sed aliunde, ut quandoque dicetur (dist. 26). Ad tertium dicitur, concedendo majorem et minorem. Modus enim (a) arguendi non valet; quia mutatur "quid in ad aliquid. Arguitur enim quasi sic : divinitas, ut est in Filio, non extendit se ad generare, quod est quoddam possibile; ergo non extendit se ad omne possibile. Dico enim quod omnipotentia Filii extendit se ad omne possibile, sicut omnipotentia Patris. Et quod talis modus arguendi non valet, ostendit superius sanctus Doctor, ut allegavi, de Potentia Dei, et 1 p. Sciendum tamen qu6d, 1. Sentent., aliter solvit, dist. prasenti, q. 1, art. 1, ad 3 . Argumentum enim erat tale ibi factum : " Aliquis dicitur omnipotens, quia potest omnia possibilia. Sed cum dico omnia, includo omnia entia. Sed relativa continentur in entibus. Ergo distributio fit etiam pro relativis. " Et tunc ipse respondet quod a sub omnibus comprehenditur ad aliquid, quantum ad hoc quod habet esse, sic enim ad aliquid aliquid (6) est de omnibus; sed non quantum ad rationem ad aliquid, secundum quam ad aliud refertur, sic enim ei non debetur esse ".

Hice ille.

Ex quo patet quod cum dicitur quod omnipotentia se extendit ad omnia possibilia produci, ibi fit pro omnibus distributio possibilibus produci absolutis; item pro omnibus possibilibus produci relativis, quantum ad esse. Et quia nullum esse producitur in divinis, sicut nec essentia, ideo in illa distributione quam importat omnipotentia, non includitur productio alicujus divinas personae; quia nulla talis producitur secundum esse, licet accipiat esse. Nec ex ea parte qua dicitur quod aliquid positivum secundum quid ibi producitur, ex quo in persona (j) non est nisi relatio, et esse vel essentia, quorum nullum producitur, relatio etiam non videtur esse terminus motus, nec productionis, nec potentia aliqua videtur eam habere pro objecto ;

dico quod ibi producitur persona, quae, licet sit relatio et significet relationem, tamen significat eam per modum hypostasis subsistentis; unde nihil prohibet quin respectu ejus potentia dicatur, et quin producatur. Et solutionem hanc dat sanctus Doctor, de Potentia Dei, q. 2, art. 5, ad 8" . III. Ad argumenta S. Bonaventura. - Ad argumenta tertio loco facta respondetur. Ad primum Bonaventurae dicitur quod potentia generandi dicit perfectionem simpliciter, quantum ad absolutum quod includit, scilicet principium actus; sed quantum ad relationem cointellectam, non dicit perfectionem simpliciter; et ideo non pertinet ad omnipotentiam simpliciter, quae dicit absolutum, sed ad omnipotentiam Patris, quae consimiliter dicit absolutum cum relativo, sicut potentia generandi. Ad secundum dico quod potentia productiva in divinis est ad producendum suppositum, non autem ad producendum essentiam. Et similiter, non oportet quod potentia transmutativa sit ad transmutandum aliud, id est, essentiam, sed aliud suppositum. IV. Ad argumenta Durandi.

Ad primum Durandi negatur major, tam de potentia generandi, quam creandi; nam agere Dei non distinguitur realiter a Deo, nec a potentia productiva. Similiter minor falsum supponit, scilicet quod Pater in esse suppositi constituatur per generare. Ad secundum dico quod ad omnipotentiam pertinent potentia generandi, et spirandi, et creandi, modo supra dicto. Nec est simile de voluntate et intellectu; quia per illa non producitur aliquid distinctum ab intelligente vel volente in divinis, in quantum est intelligens et volens; secus est de potentia generandi et creandi. Unde sanctus Thomas, 1. Contra Gentiles, cap. 73, dicit quod voluntas et intellectus non sunt in Deo per modum potentiae; sed per modum actus. V. Ad argumenta Scoti.

Ad primum Scoti, dicitur quod possibile quod est objectum omnipotentiae Patris, non dicitur possibile distinctum contra necessarium, sed possibile logicum, scilicet quod non repugnat (leri vel produci; isto modo autem Filius est quid possibile. Ad secundum dico quod minor est falsa, loquendo de omnipotentia Patris. Illa enim non solum includit ea quae spectant ad potentiam activam, immo generativam, et qualitercumque productivam in divinis. Ad tertium dicitur quod licet una persona non dicatur omnipotens respectu alterius sine additione, tamen una potest dici omnipotens genitor, vel spirator alterius. Et haec de quaestione dicta sufficiant.