Albert the Great, Summa Theologiae

1. Super illud Apostoli, ad Ephes. iii, 9: Quae sit dispensatio sacramenti, dicit Glossa: " Nec contra causas quas Deus voluntare instituit, voluntate mutabili Deus aliquid facit. " Ergo Deus nihil facit contra naturam.

2. Adhuc, Ad Roman, xi, 24, super illud: Contra naturam insertus es in bonam olivam, Glossa dicit sic: " Deus creator et conditor omnium naturarum nihil contra naturam facit: quia idem naturale cuique rei quod Deus facit, a quo est omnis modus, numerus, et ordo naturae . "

Contra:

1. In Glossa praeinducta super epist. II ad Corinth. xii, 12, dicitur, quod signa et prodigia sunt in his quae sunt contra naturam: et Deus facit illa: ergo facit contra naturam,

2. Adhuc, Ad Roman, xi, 24, in Glossa super illud: Contra naturam insertus es, dicitur sic: " Contra naturam non incongrue dicimus Deum aliquid facere, quando facit contra id quod novimus in natura. Hanc enim etiam appellamus naturam, cognitum nobis cursum solitumque naturae, contra quem Deus cum aliquid facit, magnalia vel mirabilia nominantur. Contra illam vero summam naturae legem a notitia remotam sive impiorum sive infirmorum tam Deus nullo modo facit, quam contra seipsum non facit . " Ergo videtur, quod nihil fiat contra naturam a Deo: cujus contrarium est, quod inductum est in Glossa super epist. II ad Corinth. xii, 12.

3. Adhuc, Secundum eamdem Glossam miraculum, signum, et prodigium, fiunt contra naturam... Ergo convertendo, quae fiunt contra naturam, sunt miracula, vel signa, vel prodigia: sed monstra fiunt contra naturam: ergo sunt miracula, vel signa, vel prodigia, quod falsum est.

Gratia hujus quaeritur, Si idem sit facere contra naturam, praeter naturam, et supra naturam ?

Et videtur, quod sic: contra naturam enim sunt, ut dicit Glossa inducta, quae sunt contra consuetum cursum et nobis notum et naturae: et haec sunt praeter naturam, et sunt a virtute quae est supra naturam sive divina sive Angelica: ergo haec tria eadem sunt et in uno et in eodem.

Solutio. Dicendum, quod secundum Augustinum , natura dicitur dupliciter. Dicitur enim natura lex naturae, quam Deus secundum aeternam praefinitionem et dispositionem naturae cujuslibet creaturae indidit, ut ex ea fiat quidquid Deus voluerit: hoc enim secundum naturalissimam justitiam rectum est, quod ex creatura fiat omne quod creator voluerit, et quod, creatura creatori obediat in omne quod voluerit. Et contra hanc naturam non facit Deus, ut dicit Augu-

stinus: quia faceret contra seipsum, ut patet in Glossis inductis super epist, ad Roman, xi, 24, et ad Ephes, iii, 9. Lex enim ista rectitudo suae dispositionis est et praefinitionis,, exemplata et sigillata in rebus naturalibus: et faciendo aliquid contra eam, faceret contra seipsum.

Dicitur etiam natura secundum Augustinum, consuetus cursus naturae nobis notus. Et sic dicitur dupliciter, scilicet intrinsecus, et extrinsecus. Intrinsecus est, quando ex seminalibus causis intrinsecis producuntur res similes in specie vel genere seminibus illis, ut ex faba faba, et ex homine homo. Et sic dicitur natura ab Aristotele, quando dicitur: " Natura est ex qua pullulat pullulans. " Et contra vel supra hanc naturam operatur Deus, quando ex causis rationalibus in seipso absconditis producit aliquid ex aliqua re, quod seminaliter non est in ipsa: sicut Heva facta est ex costa, cum tamen costa in se non haberet, ut ex ea fieret Heva, sed tantum ut ex ea potentia divina et lege fieri posset. Extrinsecus autem est cursus naturae consuetus, qui est in superioribus et inferioribus. In superioribus, ut ex motu solis ordinato cursu a mane in meridiem et occasum distinguantur horae, et non stet motus ille, nec retrocedat: sed si movetur per semicirculum superiorem ab ortu in occasum, et per alium semicirculum inferiorem revertatur ab occasu in ortum: et similiter in motu lunae quae ad solem movetur. Propter quod, in eclipsibus solis naturaliter in quacumque parte luna solem incipit obscurare, eadem pars continuo transitu lunae primo incipit illuminari, et si in uno semicirculo deferentis accedit ad solem, in alio semicirculo ejusdem deferentis recedit ab ipso: et quantum temporis ponit in accedendo, tantum ponit in recedendo. Et contra hanc naturam fecit deus ter, scilicet Josue, x, 12, ubi dixit

Josue: Sol contra Gabaon ne movearis, et luna contra vallem Aialon. Et factum est ita, obediente Deo voci hominis. Propter quod, ut dicit Dionysius in epistola ad Appollophanem, sacerdotes solis apud Heliopolim, celebrant diem duplicati solis. Secundo fecit contra hoc tempore Ezechiae, IV Reg. xx, 11, ubi reversus est sol in horologio Achaz per decem lineas. Propter quod, ut dicit Dionysius in eadem epistola, sacerdotes Heliopoleos diem triplicati solis celebrabant. Tertio fecit contra hunc cursum in passione sua, quando tempore quo non erat conjunctio solis et lunae secundum cursum naturalem, cum luna jam decresceret et diminui inciperet, fecit quod luna se soli supposuit. Et, sicut dicit Dionysius, " aethyopicis velis solem velavit, et tenebras usque ad Iliacas regiones projecit: et cum sol inciperet obscurari in orientali parte, in opposita parte fecit repurgari et illuminari: et cum luna in una parte semicirculi sui accedere deberet, et in alia recedere, tunc in eodem semicirculo accessit et recessit: et cum tempus accessus lunae ad solem sit viginti octo dies ad minus, tunc in tribus horis accessit et recessit, perfectis accessu et recessu. " Dicit enim Dionysius in praedicta epistola, quod " in nona supposuit se soli, quando exspiravit Dominus, et tunc perfectus fuit accessus per integrum motum semicirculi.: et in sero in occasu solis inventa est luna in loco suo in occasu, et hoc non potest esse, nisi in perfecto recessu. Et sic in tribus horis et perfecte accessit et perfecte recessit. "

In inferiori autem natura cursus naturae est, ut non fiat regressus a privatione in habitum: et contra hunc cursum fecit Deus illuminando caecos, dirigendo claudos, suscitando mortuos.

Ad id quod contra objicitur, dicendum quod Deus contra naturam facere dicitur: non quod faciat contra legem naturae aequissimam et naturalissimam quam ipse naturae indidit, sed quia facit aliquid contra consuetum et nobis notum cursum naturae, ut dictum est.

Ad sequens patet solutio per ea quae dicta sunt: hoc enim recte dicit sensum istius solutionis. Unde etiam ibidem dicit Glossa, quod more humano loquitur ibi Apostolus. Cursus enim naturae more humano observatus est, quod bonae arboris surculus inseratur in malam, non e converso malae arboris surculus inseratur in bonam. Unde contra naturam dicit esse factum per metaphoram loquens, quando per fidem et gratiam gentilis idololatriae surculus, plantatus est in promissionibus et fide patriarcharum, et socius et particeps factus est pinguedinis gratiae et promissionum., tamquam insertus in bonam olivam. Jerem, xi, 16: Olivam uberem, pulchram, fructiferam, speciosam, vocavit Dominus nomen tuum: cum more cultus humani et cursu naturae e converso deberet fieri, quod scilicet scurculus bonae arboris plantaretur in malam: surculus enim arboris hortensis et cultae, plantari consuevit in trunco sylvestri: et sic fructus bonus nascitur secundum naturam surculi, et non trunci.

Ad aliud dicendum, quod illa propositio non convertitur: licet enim miraculum sit aliquo modo contra naturam, tamen non quidquid est contra naturam, est miraculum: monstra enim (quae peccata naturae particularis vocantur in philosophia) quamvis sint contra cursum naturae particularis, quae est in inferioribus: tamen non sunt contra cursum naturae universalis, quae est in superioribus sive caelestibus: sicut et generatio foeminae ex semine masculi per occasionem fit quam patitur semen masculi, cum tamen fiat ex ordine naturae universalis.

Ad id quod, ulterius quaeritur, dicendum quod secundum usum communem horum trium, haec tria in eodem sunt, ut probat objectio. Si tamen proprie aliquis ista tria distinguere velit penes formam

et modum: tunc contra naturam dicuntur esse, quae producuntur in forma et modo contra seminales causas inditas naturae, sicut ex costa Heva. Praeter naturam autem dicuntur, quae quidem, secundum, seminales causas producuntur, sed non modo naturae ab intrinsecus generante, sed extrinsecus adhibitis motibus et fomentis: sicut generatio draconum ex virgis facta est per magos, ut in ante habitis dictum est. Supra naturam vero est, quod in potestate naturae nullo modo potest esse, et tamen ad naturam se habet ut perfectio naturae, sicut est opus incarnationis et glorificationis in resurrectione, quae Dionysius dicit esse supra naturam, et non contra, nec praeter naturam.