MEMBRUM II.

Quid sit liber vitae ?

Secundo quaeritur, Quid, sit liber vitae?

1. Et dicit Augustinus in libro XX de Civitate Dei , quod " liber vitae praescientia Dei est. " Et si hoc est verum: tunc videtur, quod ita dicatur liber mortis sicut liber vitae: praescientiae enim divinae ita subjacent peccata malorum quae sunt causa mortis, sicut merita bonorum quae sunt causa vitae.

2. Adhuc, Videtur ibidem ex verbis Augustini praepositis. Dicit enim, quod " liber vitae est vis quaedam divina, singulis mira celeritate ad memoriam revocans, quaecumque fecerint, sive bona, sive mala. " Et sic videtur, quod aequaliter respiciat ea quae sunt causa mortis, sicut quae sunt causa vitae.

3. Adhuc, Aristoteles in II Topicorum: " Una scientia est plurium velut amborum finium: unius tamquam finis, alterius tamquam ejus quod est ad finem, sicut dicit Galenus in Tegni, quod medicina est scientia sanorum, aegrorum, et neutrorum: licet enim finis medicinae sit sanum, tamen quia ad finem illum non pervenit nisi considerando aegra et neutra, tunc etiam est aegrorum et neutrorum. " Tunc videtur etiam, quod scientia vitae eadem sit cum scientia mortis: quia oppositorum eadem est disciplina sive scientia: et ita praescientia Dei dicitur liber mortis, sicut liber vitae.

4. Adhuc, Liber vitae non potest dici, nisi quia vel liber vivit, vel quia instituit vel instruit ad vitam, vel quia vivunt qui scripti sunt in libro.

Si primo modo: tunc cum vita illa sit vita divina, videtur quod aequaliter sit liber vitae respectu vitae et respectu mortis aeternae. Vita enim Dei quae eadem est cum praescientia, aequaliter se habet ad mortem et ad vitam: vivere enim tunc dicitur secundum vitam intellectualem: et haec vita ita demonstratur in ordine paenarum ad culpam, sicut in ordine praemiorum ad merita. Cum enim vivere multipliciter dicatur, ut dicit Aristoteles in II de Anima, principaliter tamen dicit vivere intelligere, quod aeque manifestatur in ordine paenarum ad culpam, sicut in ordine praemiorum ad merita.

Si. secundo modo dicitur liber vitae: cum hoc modo liber vitae vocatur Christus vel Scriptura, ut patet ex praehabitis, tunc sequitur, quod liber vitae non sit ab aeterno, quod est inconveniens, cum liber ille sit praedestinatio sive conscientia Dei. Adhuc secundum hoc eodem modo est liber mortis sicut liber vitae: quia eadem scientia et idem exemplum per conversionem est instituens ad mortem.

Si tertio modo dicitur liber vitae, scilicet quo vivunt qui scripti sunt in libro vitae: tunc sequitur, quod liber vitae est respectu omnium, scilicet respectu Dei et respectu creaturarum: sic enim liber scientia Dei est vel sapientia: scit enim Deus maxime seipsum et scit etiam omnia antequam fiant, ut dicitur Eccli. xxiii, 29 : et scit per hoc omnia quia rationes omnium sunt in ipso, quae (ut dicit Augustinus) omnes vivunt. Unde dicitur, Joan. i, 3 et 4: Quod factum est, in ipso vita erat.

Quod si concedatur, in contrarium, est, ut praehabitum est ab Augustino., quod liber vitae praedestinatio est: ergo liber vitae non est nisi respectu eorum quorum est praedestinatio: sed respectu Dei non est praedestinatio: quia Deus non praedestinat se, nec sibi aliqua. Et etiam praedestinatio est praeparatio gratiae in praesenti et gloriae in futuro, quod non convenit rebus irrationabilibus, quae tamen vita sunt in ipso.

5. Adhuc, Creatura rationalis triplici vita vivit, scilicet naturae, gratiae, et gloriae.

De vita naturae dicitur, Act. xvii, 27 et 28: Non longe est ab unoquoque nostrum. In ipso enim vivimus, et movemur, et sumus. In ipso euim vivimus sicut in principio primae vitae, omnibus viventibus vitam influente. Psal, xxxv, 10: Apud te est fons vitae.

De vita gratiae intelligitur quod dicitur, ad Galat, ii, 20: Quod autem nunc vivo in carne, in fide vivo Filii Dei, qui dilexit me et tradidit semetipsum pro me. Ad Roman, i, 17: Justus autem ex fide vivit.

De vita gloriae dicitur, Joan. x, 10: Ego veni ut vitam habeant, et abundantius habeant. Joan. xiv, 19: Ego vivo, et vos vivetis. Joan. xvii, 3: Haec est vita aeterna: ut cognoscant te, solum Deum verum, et quem misisti, Jesum Christum.

Quaeritur ergo, Secundum quam rationem vitae dicatur liber vitae ?

Solutio. Dicendum, quod liber vitae dicitur et est secundum definitionem praedestinatio Dei, lumine scientiae beneplaciti ad vitam aeternam in se ostendens, et praeparando exhibens ea quae per se sunt causa meritoria vitae aeternae: et ideo non respicit notitiam tantum, sed etiam ea quae sunt causa meritoria vitae. Et quia denominatio fit a fine, non dicitur liber sapientiae, sed liber vitae. Dicit etiam Glossa super illud epist, ad Romanos, ix, 22: Sustinuit in multa patientia vasa irae apta ad interitum: quia Deus judicabit non secundum praescientiam, sed secundum justitiam. Et Apocalyp, xx, 12, dicitur, quod judicati sunt mortui ex his quae scripta erant in libris. Non tamen dicitur liber justitiae, sed vitae: eo quod nihil continet vel ordinat nisi ad vitam beatam et ad ea quae per se sunt causa vitae beatae, sicut dicitur ipsa praedestinatio praeparatio gratiae in praesenti et gloriae in futuro: quae enim et quibus praeparat praedestinatio, talia continet, et in se legenda exhibet liber vitae. Et quod ita sit, patet ex Glossa super epist, ad Philip, iv, 3, superius inducta, quae sic dicit: Quorum, nomina scripta sunt in caelis, id est merita. Et super illud Lucae, x, 20: Gaudete, quod nomina vestra scripta sunt in caelis, Glossa: " Sive caelestia, sive terrestria opera quis gesserit, per hoc quasi litteris annotatus apud Dei memoriam aeternaliter est affixus. " Ex quo patet, quod nihil aliud est scribi in libro vitae, nisi per opera caelestia sive meritoria apud Dei memoriam ad vitam annotari.

Ad primum ergo dicendum, quod secundum quod praescientia dicitur liber, non est in ea scriptum nisi id quod vitae est: mala enim quae mortis sunt, per propriam speciem non sunt scripta, sed per aversionem et privationem ab illis cognoscuntur, et sic in memoria divina annotantur. Unde patet, quod liber non aequaliter se habet ad mortem et ad vitam.

Ad aliud dicendum, quod licet aequaliter quantum ad utrumque vis illa divina ad memoriam revocat bona et mala, non tamen aequaliter quantum ad modum revocandi: bona enim revocat ostendendo ea per propriam speciem, mala autem non nisi quia boni specie privantur.

Ad aliud dicendum, quod una scientia est plurium et contrariorum etiam oppositorum: sed non utrumque regulis suis ostendit et principiis, sed unum ostendit principiis suis, alterum autem cognoscitur ex defectu principiorum veri et boni quod docetur in scientia.

Ad aliud dicendum, quod liber vitae non dicitur quia ipse vivat, sive vita sit: sed, sicut dictum est, liber vitae dicitur, quia omnia quae continet, vel sunt vita, vel ordinantia ad vitam aeternam: haec

enim omnia per propriam speciem annotata sunt in memoria Dei, alia autem non, sed per privationem.

Et bene concedendum est, quod non dicitur liber vitae sicut instituens ad vitam sicut per signum et exemplum, sicut de Christo et Scriptura in praehabitis dictum est: sed liber vitae dicitur sicut annotatam habens et affixam vitam, et ea quae sunt vitae merita, sicut dicit Glossa praeinducta super Lucam, x, 20.

Similiter etiam tertio modo non dicitur liber vitae: non enim dicitur respectu vitae Dei viventis in cognitione sui: quia haec vita non scribitur, sed est per seipsam: quod enim scribitur, ab alio est, sive a Deo sit scriptum aeternaliter, sive ab homine temporaliter. Alia vero quae per speciem sunt in cognitione Dei, non dicuntur vivere nisi secundum quid: non enim vivunt nisi in alio, sicut arca in mente artificis, et in seipsis non habent principium vitae: liber autem vitae de his est, quae in seipsis habent principium vitae beatae: haec enim vita sola vera vita et libera vita est: eo quod haec nec morti, nec causae mortis, nec sequelis mortis est obnoxia.

Id autem quod contra hoc objicitur, procedit.

Ad aliud dicendum, quod liber vitae dicitur ut a contento et annotato in ipso: et haec est vita aeterna et vita gratiae ordinans ad vitam aeternam: et non dicitur a vita naturae, ut probatum est. Et ratio est quae dicta est, quod vita illa non morti est obnoxia, nec causae mortis, nec sequelae mortis. Et haec vita in Deo est sicut in fonte et objecto, in gratia autem et meritis sicut in causa meritoria, in beatis autem sicut in fruentibus et participantibus ea.