ARTICULUS 1.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum articulum, sit Prima conclusio : Quod dona Spiritus Sancti sunt habitus distincti a virtutibus infusis, theologicis et cardinalibus. Hanc probat sanctus Thomas, l 2 , q. 68, art. 1, ubi sic : " Si loquamur de dono et virtute secundum nominis rationem, sic nullam oppositionem habent ad invicem. Nam ratio virtutis sumitur secundum quod perficit hominem ad bene agendum, ratio autem doni sumitur secundum comparationem ad causam a qua est. Nihil autem prohibet, id quod est ab alio, ut donum, esse perfectissimum alicujus ad bene operandum; praesertim cum quaedam virtutes sint nobis infusas a Deo. Unde, secundum hoc, donum a virtute distingui non potest. Et ideo quidam posuerunt quod dona non essent a virtutibus distinguenda. Sed eis remanet non minor difficultas, ut scilicet rationem assignent quare quaedam virtutes dicuntur dona, et non omnes; et quare aliqua computantur inter dona, quae non computantur inter virtutes, ut patet de timore. Unde alii dixerunt dona a virtutibus esse distinguenda; sed non assignaverunt sufficientem distinctionis causam, quae scilicet ita communis esset virtutibus, quod nullo modo donis conveniret, aut e converso. Considerantes autem aliqui quod inter septem dona quatuor pertinent ad rationem, scilicet sapientia, scientia, intellectus, consilium, et tres ad vim appetitivam, scilicet fortitudo, pietas, et timor, posuerunt quod dona perficiebant liberum arbitrium secundum quod est facultas rationis; virtutes vero, secundum quod est facultas voluntatis : quia invenerunt solas duas virtutes in intellectu vel ratione, scilicet fidem et prudentiam ; alias vero in vi appetitiva, vel affectiva. Oporteret autem, si haec distinctio esset conveniens, quod omnes virtutes essent in vi appetitiva, et omnia dona in ratione. Quidam vero considerantes quod Gregorius dicit in 2. Moralium (cap. 49, al. 27, in vet. 36), quod donum Spiritus Sancti qui in mente sibi subjecta format prudentiam, justitiam, fortitudinem, temperantiam, eamdem munit mentem contra singula tentamenta per septem dona, dixerunt quod virtutes ordinantur ad bene operandum, dona vero ad resistendum tentationibus. Sed nec ista distinctio sufficit. Quia etiam virtutes tentationibus resistunt inducentibus ad peccata, quae contrariantur virtutibus; unumquodque enim naturaliter resistit suo contrario; quod praecipue patet de charitate, de qua dicitur, Cantie. 8 (v. 7) : Aquae multae non potuerunt extinguere charitatem. Alii vero considerantes quod ista dona traduntur in Scriptura, secundum quod fuerunt in Christo, ut patet, Isaiae 11 (v. 2 et 3), dixerunt quod virtutes ordinantur simpliciter ad bene operandum, sed dona ordinantur ad hoc ut per ea conformemur (a) Christo, precipue quantum ad ea quae passus est, quia in passione ejus praecipue haec dona resplenduerunt. Sed hoc etiam non videtur esse sufficiens : quia ipse Dominus praecipue nos inducit ad sui conformitatem secundum humilitatem et mansuetudinem, Matthaei 11 (v. 29), Discite a me, quia mitis sum et humilis corde, et secundum charitalem, ut, Joannis 15 (v. 12), Ut diligatis invicem , sicut dilexi vos; et hae etiam virtutes praecipue in passione Christi refulserunt.

Et ideo, ad distinguendum dona a virtutibus, debemus sequi modum loquendi Scripturae, in qua nobis traduntur, non quidem sub nomine donorum, sed magis sub nomine spirituum. Sic enim dicitur, Isaiae 11 (v. 2 et 3) : Requiescet super eum spiritus Domini, spiritus sapientia; et intellectus, etc. Ex quibus verbis manifeste datur intelligi quod ista septem connumerantur ibi, secundum quod sunt in nobis ab inspiratione divina. Inspiratio autem significatquam-dani motionem ab exteriori. Est enim considerandum quodin homine est duplex principium movens: unum interius, quod est ratio, aliud autem exterius, quod est Deus. Et hoc Philosophus dicit, in capitulo de Bona fortuna (2. Magnorum Moralium, cap. 9). Manifestum est autem quod omne quod movetur, necesse est proportionatum esse motori; et haec est perfectio mobilis, inquantum est mobile, dispositio qua disponitur ad hoc quod bene moveatur a suo motore. Quanto igitur movens est altilis, tanto necesse est quod mobile perfectiori dispositione ei proportionetur; sicut videmus quod perfectius oportet discipulum esse dispositum, ad hoc quod altiorem doctrinam capiat a docente. Manifestum est autem quod virtutes humana? perficiunt hominem, secundum quod homo natus est moveri per rationem , in his quae interius vel exterius agit. Oportet igitur inesse homini altiores perfectiones, secundum quas sit dispositus ad hoc quod divinitus moveatur. Et istae perfectiones vocantur dona, non solum quia infunduntur a Deo, sed quia secundum ea homo disponitur ut efficiatur prompte mobilis ab inspiratione divina; sicut dicitur, Isaia 50 (v. 5) : Dominus aperuit mihi, auram, ego autem non contradico, retrorsum non abii. Et Philosophus DISTINCTIO XXXIV. ET XXXY. - QUAESTIO I. etiam dicit, cap. (a) de Bona fortuna, quod Ilis qui moventur per instinctum divinum, non expedit consiliari secundum rationem humanam, sed quod sequantur (6) interiorem instinctum; quia moventur a principio meliori quam sit ratio humana. Et hoc est quam quidam dicunt, quod dona perficiunt hominem ad altiores actus quam sint actus virtutum. "

Haec ille. Eamdem conclusionem tenet, 3. Senteni., dist. 34, q. 1, ait. 1. Ex quihus potest formari talis ratio : Dispositiones mobilium, ad hoc ut prompte moveantur a motorihus diversarum rationum et alterius generis in movendo, oportet (y) esse diversarum rationum. Sed dona et virtutes sunt hujusmodi dispositiones. Ergo, etc. Secunda conclusio est quod hujusmodi (5) dona remanebunt in palria. Hanc probat sanctus Thomas, 1" 2 , q. 68, art. 6, ubi sic dicit : " De donis possumus loqui dupliciter. Uno modo, quantum ad essentiam donorum; et sic perfectissime erunt in palria, sicut patet per auctoritatem Ambrosii, in libro de Spiritu Sancto (lih. 1, cap. 16), ubi dicit : Civitas Dei illa, Hierusalem eoelestis, non meatu alicujus fluvii terrestris abluitur; sed ex vitae fonte procedens Spiritus Sanctus, cujus nos brevi satiamur haustu, in illis coelestibus spiritibus redundantia videtur affluere, pleno septeni virtulum spiritualium fervens vel fluens meatu. Cujus ratio est : quia dona Sancii Spiritus perficiunt mentem humanam ad sequendum motionem Spiritus Sancti; quod praecipue erit in palria, quando Deus erit omnia in omnibus, ut dicitur, 1. Corinthior. 15 (v. 28), quando homo erit totaliter subditus Deo. Alio modo, possunt considerari quantum ad materiam circa quam operantur; et sic in praesenti habent operationem circa aliquam materiam, circa quam non habebunt operationem in statu gloriae; et, secundum hoc, non manebunt in patria (t), sicut supra (l 2 , q. 67, art. 1) de virtutibus cardinalibus dictum est. "

Haecille. Item, 3. Sentent., dist. 34, q. 1, art. 3, sicdicit: " Modus unicuique rei ex propria mensura praefigitur. Unde modus actionis sumitur ex eo quod est regula et mensura actionis. Et ideo, cum dona sint ad operandum supra humanum modum, oportet quod donorum operationes mensurentur ex altera regula quam sit regula humanae virtutis; quae est ipsa divinitas, ab homine participata suo modo, ut jam non humanitus, sed quasi Deus factus participative, operetur. Et ila omnia dona communicant ili mensula operationis. Diderunt autem in materia circa quam operantur. Illa enim quae in vita activa perficiunt, habent materiam communem cum virtutibus moralibus; illa vero quae perficiunt in vita contemplativa, habent materiam communem cum virtutibus theologicis et intellectualibus, eo quod praecipuum objectum contemplationis est Deus, qui est objectum virtulum theologicarum. Dona igitur illa quae perficiunt in vita activa, non manent quantum ad actus quos habent circa propriam materiam, sicut nec virtutes cardinales; quia nec timor a noxiis retrahit, nec fortitudo difficilia sustinere facit; sed manebunt quantum ad actus quos hahent circa Deum, qui est mensura operationis in illis, sicut timor hominem per reverentiam Deo subjiciet. Dona autem illa quae perficiunt in vita contemplativa, remanebunt quantum ad actus quos habent circa propriam materiam, et quantum ad actus quos hahent circa propriam mensuram ;sed perficientur(n) quantum ad modum, quia, quantumcumque dona ad altiores actus elevent quam sit communis hominum modus, nunquam tamen in via ad modum patriae pertingere possunt. "

Hax: ille. Ex quibus potest formari talis ratio : In quocumque statu mens hominis perfecte sequitur motionem Spiritus Sancti ad actus super humanos, in eodem habet dispositiones vel habitus reddentes eam bene mobilem a Spiritu Sancto ad tales actus. Sed status patriae est hujusmodi. Igitur, etc. Et in hoc primus articulus terminatur.