ARTICULUS I.

PONiXTUit CONCLUSIONIS Quantum ad plinium articulum, sit Prima conclusio : Oiunl anima Clirisll non (I,) liniunt omnipotentiam simpliciter, nec respectu immutationis creaturarum, nec respectu proprii corporis. Hujus conclusionis primam parlem ponit sancius Thomas, :1 p., q. I:i, art. 1, ubi sic dicit : " In nivsterio Incarnationis ita unio facta est in personali, quod tamen remansit distinctio naturarum, utraque scilicet naluni retinente id quod sibi est proprium. Potentia autem activa cujuslibet rei sequitur formam ipsius, qua est principium agendi. Forma autem vel est ipsa natura rei, sicut in simplicibus; vel est constituens ipsam rei naturam, sicut in his quio sunt composita ex materia et forma. Unde manifestum est quod potentia activa cujuslibet rei consequitur naturam ipsius. Et per hunc modum, omnipotentia consequitur vel consequenter se habet ad naturam divinam : quia natura divina est ipsum esse Dei incircumscriptum, ut patet per Dionysium, cap. 5 de Dirutis Nominibus, inde est quod habet potentiam activam respectu munium qua? possunt (x) auctor. - actor Pr. ir") non.

nec Pr. (f) persona. - prima Pr LIBRI I1I- SENTENTIAKUiM habere rationem entis: quod est lialierc omnipolen-tiam ; sinit elinm (a) quaelibet alia res lialiet potentiam activam respectu eorum ad quae se extendit perfectio sime natune, sicut caliiliiin ad calefaciendum. Cum ibitur anima Christi sit pars hnmana naturne, impossihile est quod habeat omnipolenliam. "

Ha;c ille. - Ex quihus potest formari talis ratio : Illud quod convertibiliter et adaequate consequitur divinam naturam, non potest convenire alicui naliirae creatio. Sed omnipotentia simpliciter dicta, esl hujusmodi, luitur, etc. Secundam vero parlem conclusionis probat ibidem, art. 2, ubi sic dicit : " Hic opus est duplici distinctione. Quarum prima est ex parte transmutationis creaturarum, qu;c triplex est : una quidem est naturalis, quae scilicet fit a proprio agente, secundum ordinem natura; alia vero est miraculosa, quae fit ab agente supernaturali, supra consuetum ordinem et cursum natura , sicut resuscitatio mortuorum ; tertia autem est secundum quod omnis creatura vertibilis est in nihil. Secunda autem distinctio est accipienda ex parte animat Christi, (ime (6) potest dupliciter considerari : uno inodo, secundum propriam naturam et virtutem, sive naturalem, sive gratuitam; alio modo, prout est instrumentum Verbi Dei sibi personaliter uniti. Si ergo loquamur de anima Christi secundum propriam naturam et virtutem, sive naturalem, sive gratuitam, sic dicitur quod potentiam habuit ad illos effectus faciendos qui sunt animae convenientes : puta ad gubernandum corpus, et ad disponendum actus humanos, et etiam ad illuminandum per grati ie et scienliie plenitudinem omnes rationales creaturas ab ejus perfectione deicientes, per modum quo hoc est conveniens creatura: rationali. Si autem loquamur de anima Christi secundum quod est instrumentum Verbi sibi uniti, sic. habet virtutem instrumentalem ad omnes immutationes miraculosas faciendas, ordinabiles ad Incarnationis finem, qui est instaurare omnia, sive quae in coelis, sive quae in terris sunt. Immutationes vero creaturarum, secundum quod sunt vertibiles in nihil, correspondent creationi rerum, prout scilicet producuntur de nihilo. Et ideo, sicut solus Deus potest creare, ita solus potest creaturas in nihilum redigere; qui etiam solus eas in esse conservat, ne in nihilum decidant. Sic ergo dicendum est quod anima Christi non habet omnipotentiam respectu immutationis creaturarum, n

Haec ille. - Ex quihus potest formari talis ratio : Illud quod non habet polentiam creandi aut annihilandi creaturas, nec eas miraculose immutare, nisi praecise instrumentaliter, et dumtaxat quantum pertinet ad finem Incarnationis, non habet omnipotentiam respectu immutationis creaturarum. Sed anima Christi est hujusmodi. Igitur. Tertiam vero partem conclusionis probat ibidem, art. 3, dicens : " Anima Christi potest dupliciter considerari. Uno modo, secundum propriam naturam et virtutem; et hoc modo, sicut non poterat immutare corpora exteriora supra cursum et ordinem naturae, ita etiam non poterat immutare proprium corpus a sua naturali dispositione; quia anima Christi, secundum propriam naturam, habet determinatam proportionem ad suum corpus. Alio modo potest considerari anima Christi, secundum quod est instrumentum unitum Verbo Dei in persona; et sic subdebatur totaliter ejus potestati omnis dispositio i proprii corporis. Quia tamen virtus actionis non proprie attribuitur instrumento, sed principali agenti, ideo talis omnipotentia magis attribuitur ipsi Verbo Dei quam animre Christi. "

Haec ille.

Ex quihus arguitur sic : Illud quod non (a) ex propria virtute naturali aut gratuita, sed solum ex quadam virtute aut motione instrumentali, potest proprium corpus a sua dispositione omnifariam immutare, non habet proprie omnipotentiam respectu proprii corporis. Anima Christi esl hujusmodi. Igitur, etc. Secunda conclusio est quod in Christo fuit vere et proprie dolor sensibilis. Hanc probat sanctus Thomas, 3p., q. 15, art. 5, ubi sic dicit : " Ad veritatem doloris sensibilis requiritur hesio corporis, et sensus laesionis. Corilus autem Christi hedi poterat, quia erat passibile et mortale; nec defuit ei sensus laesionis, eum anima Christi perfecte haberet omnes potentias naturales. Unde nulli dubium esse debet quin in Christo fuerit verus dolor. "

Haec ille. Item, 1" 2", q. 35, art. 1, sic dicit : c( Sicut ad delectationem duo requiruntur, scilicet conjunctio boni, et perceptio hujus conjunctionis, ita etiam ad dolorem duo requiruntur, scilicet conjunctio alicujus mali, quod ea ratione malum est, quia privat aliquod bonum, et perceptio hujusmodi conjunctionis. Quidquid autem conjungitur, si non habeat respectu ejus cui conjungitur, rationem boni vel mali, non potest causare delectationem vel dolorem. Ex quo patet quod aliquid sub ratione boni vel mali est objectum delectationis vel doloris. Bonum autem vel malum, inquantum hujusmodi, sunt objecta appetitus. Unde patet quod delectatio et dolor ad appetitum pertinent. "

Haec ille. Item, 3. Sententiarum, dist. 15, q. 2, art. 3, q 1, sic dicit : " Sicut delectatio sensibilis causatur ex conjunctione convenientis secundum sensum, ita dolor sensibilis causatur ex conjunctione ejus quort non est conveniens sensui. Seil inter alios sensus, solus tactus est discretivus eorum ex quibus consistit temperamentum corporis. Unde illud quod est conveniens secundum tactum, est conveniens ipsi temperamento corporis. Et propter hoc, completa delectatio sensibilis, est in sola perceptione tactus. Et similiter, illud quod est disconveniens tactui, etiam est contrarium temperamento corporis. Et ideo dicit Philosophus, 2. de Anima (t. c. 126), quod corrumpentia lactum, corrumpunt animal; non autem corrumpentia auditum, nisi simul contingat ex accidenti tactum corrumpi. Et ideo in solo tactu est dolor, qui accidit ex laesione temperamenti corporis. Unde, cum in corpore Christi fuerit vera laesio, quia fuit divisio continui per clavos, et fuerit ibi verus tactus, de necessitate oportet dicere quod fuit ibi verus dolor. ))

Haec ille. Ex dictis patet responsio ad conclusionem : Quia Christus, virtute divinitatis principaliter, otanimae suae instrumentaliter, potuit corpus suum et omnes potentias animae ab omni, si voluisset, dolore pr;i?-servare. Sed noluit hoc facere. Et in hoc primus articulus terminatur.