ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum articulum, sit Prima conclusio : Quod unio naturarum in Christo est quid creatum. Hanc punit sanctus Thomas, 3 p., ij. 2, art. 7, ubi sic dicit : a Unio de qua loquimur, est relatio quaedam, quae consideratur inter naturam divinam et humanam, secundum quod conveniunt in una persona Filii Dei. Omnis autem relatio quae consideratur inter Deum et creaturam, realiter quidem est in ereatura, per cujus mutationem talis relatio innascitur; non autem est realiter in Deo, sed tantum secundum rationem, quia non nascitur secundum mutationem Dei. Sic igitur dicendum estquod liaec unio de qua loquimur, non est in Deo realiter, sed secundum rationem tantum; in humana autem natura, quae creatura quaedani est, est realiter. Et ideo oportet dicere, quod sit quiddam (a) creatum. " Haec ille. Item, 3. Sententiarum, praesenti distinctione, q. "1, art. 1, q 1, sic dicit : " Unio relatio quaedam est. Omnis autem relatio, secundum Philosophum, in 5. Metaphysico; (t. c. 20), fundatur supra quantitatem, aut supra aliquid quod reducitur ad geniis quantitatis, aut supra actionem et passionem. Unum autem reducitur ad genus quantitatis, quasi principium quantitatis discretae; et super ipsum fundatur identitas, secundum quod est unum in substantia; et aequalitas, secundum quod est unum in quantitate; et similitudo, secuudum quod est unum in qualitate. Unitio autem est quaedam actio vel passio, quia ex multis edicitur aliquo modo unum; et hanc actionem sequitur ibia relatio quae est unio. Relationum autem, tam harum quam illarum, quaedam innascuntur ex motu utriusque termini; et tunc oportet quod illic relationes sint realiter in utroque extremorum, sicut paternitas et hujusmodi. Quaedam autem innascuntur ex motu unius, sine mutatione ulterius; quod accidit in his quorum unum dependet ad alterum, sed non econtra, sicui scientia ad scitum ; et in talibus relatio est secundum rem in eo quod dependet ad alterum , in allero vero est secundum rationem tautum. Cum igitur in Incarnatione non sit facta aliqua mutatio in natura divina, sed in humana, quae tracta est ad unitatem in persona divina, erit haec relatio secundum rem in natura humana, in divina autem secuudum rationem tantum, secundum quod dicit Philosophus, in 5. Metaphysica: (t. c. 20), quod aliqua sunt relativa, non quia ipsa referantur, sed quia alia re fela) quiddam.

quoddam IV. rantur ad ipsa. Unde unio secundum rem creatura quaedam est. "

Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio : Omnis nova relatio creaturae ad Deum, consequens mutationem creaturae, est quid creatum vel concreatum. Sed unio naturarum in Christo, potissime humanitatis ad divinitatem, est (y.) hujusmodi. Igitur, etc. Item, dist. 2, q. 2, art. 2, q 3, sic dicit : " Intelli u maiiam naturam et divinam necesse est cadere unionem mediam, non sicut causam, sed sicut effectum conjunctionem naturarum consequentem. Est enim natura relationis, ut in aliis reruni generibus causam habeat; quia minimum habet de natura entis, ut dicit Commentator, 12. Metaphysicae fcomm. 19). Unde, quamvis relatio per se non terminet motum, quia in ad aliquid non est motus, ut dicitur, 5. Physicorum (t. c. 10); tamen ex hoc quod motus per se terminatur ad aliquod ens, de necessitate (2) consequitur relatio aliqua : sicut ex huc quod motus alterationis terminatur ad albedinem , consequitur relatio similitudinis ad omnia alba ; similiter etiam , ex hoc quod motus generationis terminatur ad formam, consequitur haec relatio secundum quam materia esse sub forma dicitur. Ita etiam ex hoc quod motus assumptionis naturae humanae terminatur ad personam, consequitur haec relatio quae unio dicitur. Unde unio medium est, non sicut assumptionem causans, sed potius sicut eam consequens; sicut etiam aqua est inedium in tactu, ex hoc quod tangentia sunt humecta. " Secunda conclusio est quod unio differt realiter ab assumptione. Hanc ponit sanctus Thomas, 3. Scntent., distinctione prasenti, q. 1, art. 1, q 3, ubi sic dicit : " Prima differentia unionis et assumptionis est quod assumptio est actio vel passio, unio autem est tantum relatio; quamvis etiam unitio (y) sit actio. Secunda differentia est, quia assumptio dicitur per comparationem ad terminum (i) a quo separatur vel accipitur id quod uniendum est; sed unio dicitur per comparationem ad effectum sive terminum conjunctionis, qui est esse unum. Et inde sumitur tertia differentia, quod uniens est unitum : quia unitum significatur secundum quod jam factum est unum; assumptum autem secundum quod est in via ad hoc; et ideo assumens non est assumptum. Quarta differentia est, quia assumptio determinat id ait quod fit conjunctio, in hoc quod dicitur assumptio quasi ad se sumptio; unio autem non; et ideo quicumque facit conjunctionem, potest dici unire; non autem potest dici assumere, nisi sibi conjungat; unde Pater univit naturam humanam divinae, non autem assumpsit. Quinta differentia est, quia unio, quantum est de se, aequaliter respicit utrumque extremorum; assumptio autem non, immo requirit esse fixum et stans in uno, ad quod aliud trahatur. Et inde est quod natura divina potest dici unita in persona naturae humanae, non autem potest dici assumpta. "

Haec ille. Item, 3 p., ubi supra (q. 2), art. 8, sic dicit : (( Unio importat relationem divinae naturae et humanae, secundum quod conveniunt in una persona. Omnis autem relatio quae incipit esse ex tempore, ex aliqua mutatione causatur. Mutatio autem consistit in actione et passione. Sic igitur dicendum, quod prima et principalis differentia inter unionem et assumptionem, est quod unio importat ipsam relationem, assumptio autem actionem, secundum quam (ot) aliquis dicitur assumens, vel passionem, secundum quam aliquid dicitur assumptum. Ex hac autem differentia accipitur secundo alia differentia : nam assumptio dicitur sicut in fieri, unio autem sicut in facto esse; et ideo uniens dicitur esse unitum , assumens autem non dicitur esse assumptum. Natura enim humana significatur (2) ut in termino assumptionis ad hypostasim divinam, per hoc quod dicitur homo; unde vere dicimus quod Filius Dei, qui est uniens sibi naturam humanam, est homo. Sed natura humana in se considerata, in abstracto, significatur (y) ut assumpta; non autem dicimus quod Filius Dei sit natura humana. Ex eodem etiam sequitur tertia differentia : quod relatio, praecipue aequiparantia?, non magis se habet ad unum extremum quum ad aliud; actio autem et passio diversimodo se liabent ad agens et ad patiens, et ad diversos terminos. Et ideo assumptio determinat terminum a quo et ad quem; dicitur enim assumptio, quasi ab alio ad se sumptio. Unio autem nihil horum determinat; unde indifferenter dicitur quod humana natura est unita divinae, et e converso. Non autem dicitur divina natura assumpta ab humana, sed econtra; quia humana natura adjuncta est ad personalitatem divinam, ut scilicet persona divina in humana natura subsistat. "

Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio : Quascumque sic se habent sicut actio vel passio et relatio consequens ad actionem vel passionem, realiter distinguuntur. Sed unio et assumptio sunt hujusmodi. Ergo. Tertia conclusio est quod unio naturarum in Christo est maxima inter creatas uniones. Hanc punit sanctus Thomas, 3 ,., ubi supra fy) significatur.

signatur Pr. (q. 2), art. 9, ubi sic dicit : " Unio importat conjunctionem aliquorum in aliquo uno. Potest ergo unio incarnationis dupliciter accipi : uno modo, ex parte eorum quae conjunguntur; et alio modo, ex parte ejus in quo conjunguntur. Et ex hac parte, hujusmodi unio habet praeeminentiam inter alias uniones; nam unitas divinae personae, in qua uniuntur duae naturae, est maxima (oc). Non autem habet praeeminentiam ex parte eorum quae conjunguntur. "

Haec ille. Item, 3. Senteni., praesenti distinctione (q. I, art. 1, q 2), idem dicit et plus. Ait enim sic : (c Unio ista potest dupliciter considerari : vel quantum ad id in quo fit unio; vel quantum ad ipsa quae uniuntur. Si primo modo, cum unio fiat in persona divina, quae est maxime unum et simplicissimum, sic est maxima unio post unionem essentiae in tribus personis : quamvis enim persona sit ita simplex et unum sicut essentia, tamen quaelibet trium personarum est idem re cum ipsa essentia in qua uniuntur; non autem utraque natura in Christo est idem re cum ipsa persona in qua fit unio, quia natura humana non est idem recum persona divina, quamvis altera natura, scilicet divina, sit omnino idem re cum ipsa; et ita unio personarum in essentia, est major quam unio naturarum in una persona. Si secundo modo, sic non est maxima unio. Sed prima consideratio unionis est secundum se, quia secundum id (6) quod unum est; haec autem est consideratio unionis, non secundum quod unio est. Et ideo dicendum quod est maxima simpliciter, quamvis non sit maxima secundum quid. "

Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio : Illa unio est maxima simpliciter, quae fit in maxime uno simpliciter. Sed inter uniones creatas, unio naturarum in Christo fit in maxime uno simpliciter, et ad tale unum terminatur. Igitur, etc. Et in hoc primus articulus terminatur et finitur. PONUNTUR OBIECTIONES g i.

Contra primam conclusionem I. Argumenta Aureoli. -

Quantum ad secundum articulum, arguitur contra conclusiones. Et quidem contra primani arguit Aureolus, probando quod unio humanae naturae ad Verbum non sit relatio, sed vera unitas, et actualis continuatio et indivisim Primo. Nam Augurinus, in Epislola ad Vnlusin-nuni, circa inedium, dicit quod in illu jiersonii

est (x) mixtura Dei et hominis. Tamen recedat (6) auditor a consuetudine corporum, qua (y) solent duo liquores ila misceri, ut neuter servet integritatem suam; quamquam et in ipsis corporibus, aeri lux incorrupta (o) misceatur. Cum enim Verbum Dei permixtum est animse habenti corpus, animam simul accepit et corpus. Et subdit quod Verbi et animas credibilior debuit esse permixi io, quam animse ei corporis. Quomodo enim non fateremur duo incorporea, quam unum corporeum alterumque incorporeum facilius potu isse misceri? si tamen non indigne ad ista mixtionis vel mixtnric nomen admittitur, propter consuetudinem corporalium rerum, longe aliter se habentium (ilitcrqnc notarum.

Haec Augustinus.

Kx quibus patet quod natura humana unita est Verbo per quamdam mixturam et permixtionem, salva tamen integritate utriusque natunc, quae non salvatur in liquoribus et caeteris rebus corporalibus quae miscentur. Sed constat quod permixtio importat rontinuationem et indivisionem eorum quae miscentur, ut inter illa sit vera unitas, et non discretorum acervus. Ergo natura humana unita est per indistinctionem et continuationem cum proprietate Verbi ipsam terminante, et dante sibi subsistere secundum tertium modum per se exsistendi, et non per hoc quod Verbum terminet relationem aliquam in natura extrinsece; immo magis intrinsece ipsam naturam terminat. Seeundo. Nam, in fine libri de Perseverantia (cap. 2-4), dicit Augustinus quod fides credit assumptionem illam ineffabilem fecisse uniuspersonie in Deo et homine unitatem. Constat autem quod non est vera unitas, quae fit per solam terminationem cujusdam exterioris relationis; alioquin universum esset vere unum ratione ordinis, et Deus faceret vere unum cum universo, cujus terminat relationem et ordinem per modum finis; et universaliter omnis acervus esset vere unum, cum ibi sit unitas relativa. Igitur, etc. Terlio. Nam Dionysius dicit, 2 cap. de Divinis Nominibus, quod compositio Jesu secundum antiatem, ineffabilis (e) est omni verbo, et ignota nimii menti, qualiter quidem ipsum Dei Verbum substantiam factum esse accepimus; per hoc innuens quod ipsum Verbum per hujusmodi unionem factum est verus homo substantialiter et vera substantia. Constat autem quod nulla relatio fundata in subjecto, dat termino quod ipsum vere et substantialiter sit substantia : relatio namque dat esse relativum; sed esse substantiam, vel esse sul)-stantialiter, nullo modo dare potest. Immo unio (6) Incomiiita.

iiicnrpnratn IV. (e) inualidis. - effabilis IV. humanitatis cum Verbo non est relatio in humanitate extrinsece exsistens, sed potius ejusdem humanitatis intrinseca determinatio. Quarto. Nam Damascenus (de Fid. orth.), libro tertio (cap. 22), dicit quod non secundum habitudinalem unionem et nudam inhabitationem unita est caro Dei Verbo, sed vere, ex summa et mera exsistentia; magis, in ipso exstitit (i); et hypostaticam ad ipsum habuit identitatem. Haec autem tria, scilicet, quod caro ex summa et mera exsistentia unita est, et quod caro exsistit in ipso, et quod hypostaticam ad ipsum habet identitatem, manifeste ostendunt quod mens ejus fuit hanc unionem esse secundum veram et indivisam exsistentiam, et secundum continuationem naturae interminata? ad proprietatem hypostaticam terminantem, et non secundum aliquam relationem aut habitudinem. Quinto. Nam Doetius dicit, in de Duabus naturis et una persona Christi (cap. 4), quod Dei et hominis facta est conjunctio, non ita quasi cum duo corpora apponuntur, et nihil in (6) alterum ex alterius qualitate proveniat. Si enim ita (y) humanitati deitas conjuncta est, nihil ex utrisque confectum est, ac per hoc nihil est Christus. Nihil igitnr unum, secundum Nestorium, Christus est, ac per hoc omnino nihil. Quod enim non est unum, nihil omnino esse potest : ens enim atque anani convertuntur; et quodcumque est, unum est.

Hxc Doetius.

Unde, si notetur quod ait humanitatem uniri Verbo non sicut cum duo corpora sibi apponuntur, et nihil in atteram ex (c) alterius qualitate proveniat (t), manifeste apparet quod illa unio non est per relationem, sed potius per intimam conjunctionem, et realem continuationem, et indivisionem naturae humanae cum Verbo ; nam relativa unio est inter corpora. Quod vero subditur, secundum Nestorium, nihil unum confectum est ex divinitate et humanitate, et illud reprobatur tanquam erroneum, quia, si sic (Q, Christus non esset aliquid unum, evidenter ostendit quod humanitas et Verbum habent intimam unitatem, ac per huc indivisionem et continuationem entitativam; alias non esset unum nisi per modum acervi. Sexto. Dicit idem patere ex illis quae fide tenemus. Constat, inquit, quod per istam unionem persona Verbi facta est aliquid quod ante non erat, quia homo; et non aliter se habens solum, sed vere aliquid. Immo, diffinit Ecclesia, reprobando illam tertiam opinionem quae recitatur sexta distinctione tertii Sententiarum . qiuc ponebat personam Verbi non fuisse vere factam aliquid, sed aliqualiter se (6) et nihil in. - vel IV (c) proveniat.

proveniant IV. C) JII-. - hic IV. habens. Contra huc diffinit Ecclesia, Extra, de Ihvfelicis, cap. (a) Cum Christus, ubi dicit : Mandamus, quatenus sub anathemate interdicas (6), ne quis audeat dicere, Christum non esse aliquid secundum quod homo; quia, sicut Christus est verus Deus, ila est verus homo, ex anima rationali et (r) humana carne subsistens. Sed constat quod, si proprietas Verbi non aliter se habet ad humanitatem nisi quia terminat relationem humanitatis ad ipsum Verbum, per istam unionem magis dicetur ad aliquid quam aliquid; et erit homo relative, non autem sicut est Deus. In nullo enim genere relativorum, terminus unius dicitur alter, sed potius ad alterum relativum; unde Verbum erit relativum secundum dici, et appellabitur relative et non vere et substantialiter. Ergo unio quidditative naturae humanae ad Verbum, aliud importat quam relatio-tionem ad ipsum Verbum; et Verbum supponere naturam, aliud importat quam relationem terminare. Septimo. Quia, secundum Magistrum Sententiarum, lib. 1, dist. 22, Deus dicitur incarnatus et humanatus ex tempore, nec omnia ista dicuntur relative de Deo; quod verum non esset, si incarnari esset terminare relationem exsistentem in natura humana; immo diceretur relative incarnatus, sicut creator. Octavo. Quia natura humana, sicut tenet fides, est unita substantialiter, et non accidentaliter, et sicut quidditas, supposito, dans sibi esse quid; sic ad interrogationem factam per quid, respondetur quod persona Verbi est homo. Unitas autem quidditativo, non est per accidens medium; cujusmodi esset talis relatio extrinsecus adveniens, si poneretur. Nono probat in speciali, quod dicta unio non est relatio consequens conjunctionem naturae humanae ad Verbum, sicut dicit probatio conclusionis. Quia idem nun sequitur seipsum. Sed unio quidditative ad Verbum, est ipsamet conjunctio; et uniri est conjungi. Non igitur potest esse conjunctionem consequens. Et iterum, non est verum quod materiam esse sub forma, sit relatio media (alioquin, cum materia sit sub ista relatione, sequitur quod esset alia relatio, et proceditur in infinitum). Sed, sicut unam parlem continui esse cum alia, non est relatio (alioquin, sicut partes sunt infinitas in potentia, essent infinita; relationes), sed unam partem esse cum alia, est ipsas esse mutuo continuatas et unitas et indivisas; sic materiam esse sub forma, vel formam in materia, non est esse aliquam relationem mediam, sed ipsas esse unum per veram indivisionem et continuationem entitativam. Et ideo illa tertia entitas (l) cap. - (Jin. IV. (6j quod. - Ad. IV. (y) anima rntirmnli et - (Im IV continua, est realitas distincta.

Hice Aureolus, in forma. II. Argumenta Durandi. - Contra eamdem conclusionem arguit Durandus (dist. 5, q. 2), probando quod persona non sit terminus assumptionis, sed polius respectus unionis; cujus oppositum dicit probatio conclusionis. Et arguit Primo sic. Terminus non praecedit actionem quam terminat; alioquin frustra esset actio, cum ordinetur (a) ad acquisitionem termini, si terminus sine actione haberetur. Et hoc expressit Aristoteles, 1. de Generatione (t. c. 55), ubi dicit quod, habitibus praesentibus in materia, cessat motus; ex quo patet quod omnis actio et motus est quid praevium habitui. Sed tam natura divina quam persona praeexstiterunt assumptioni. Ergo non sunt termini assumptionis.

Et si dicatur quod locus est terminus motus localis, et tamen praeexsistit motui;

dicendum est quod locus non est terminus motus localis, sed esse mobilis in loco ad quem movetur, seu ubi; et istud esse non praecedit motum, sed acquiritur per ipsum. Et ex eadem radice patet quod unio naturae assumptu: cum natura et (6) persona assumente est proprie terminus assumptionis : quia illud solum est proprie terminus assumptionis, quod acquiritur per actionem assumptionis; sed per actionem assumptionis, quantum est de natura talis actionis, nihil acquiritur nisi unio naturae assumpta cum natura et persona assumente, ut jam natura humana in se non subsistat, sed exsistat in persona assumente ; quare, etc. Secundo arguit. Quia, cum dicitur quod ad relationem non est actio vel motus, ut dicitur, 5. Physicorum (t. c. 10), talis autem unio non est nisi quaedam relatio,

hoc non valet. Quia duplex est respectus. Unus, qui est sola denominatio sumpta a pluribus; et hoc sufficit ad praedicamentum relationis, ut similitudo, aequalitas et hujusmodi. Et talis respectus non est aliqua res prater suum fundamentum ; nec ad ipsum potest esse motus vel actio. Et de tali respectu vel relatione loquitur Aristoteles, 5. Physicorum (t. c. 10). Alius autem respectus est, qui non est sola denominatio sumpta ex pluribus, sed est realis modus essendi : vel per se consequens ad fundamentum, ut inhaerere consequitur per se (y) ad naturam accidentis ; vel per accidens et extrinsecum adveniens, sicut tibi, vel esse in tali loco, et tangere, et tangi. Et tales respectus non semper sunt de genere relationis; et ad eos potest esse et est verus motus : sicut motus localis est ad ubi, tanquam ad terminum intrinsecum qui locato acquiritur et, est in eo; est enim circumscriptio coria) ordinetur.

terminetur IV. (6) et. - assumente vel IV. (y) inhaerere consequitur per se.

in huc res sequatur

rv. poris a loco, locus autem non est (a) terminus motus localis nisi extrinsecus. Similiter, corpora distantia, per motum localem alterius.vel amborum fiunt propinqua et se tangentia; et ad hoc terminatur motus, quamvis tangere et tangi non sint nisi reales modi essendi, et quidam respectus extrinsecus advenientes, nec pertinent ad praedicamentum relationis. Eodem modo, cum esse (6) unitum sit quidam modus realis essendi, ad ipsum potest terminari actio vel motus. Sed ad unionem de qua nunc loquimur, quae est naturae humanae (j) cum natura et persona divina, non potest terminari actio naturalis, sed solum divina, quae potest naturae humanae dare novum modum essendi, sicut dat accidenti in Sacramento Altaris. Sic igitur natura assumpta et natura et persona assumens suntquaedam extrema unionis; sed non sunt proprie assumptionis terminus; sed solum ipsa unio.

Haec Durandus. Contra secundam conclusionem etiam militant argumenta Aureoli, ideo contra illam non adduco argumenta nova. g 2.

Contra tertiam conclusionem I. Argumentum Aureoli.

Contra tertiam conclusionem arguit idem Aureolus, dicens quod via nostra non potest salvare quod illa unio sit maxima inter uniones post illam qua tres personae in una essentia uniuntur; quod tamen Bernardus ad Euge-ilium asserit. Nullus enim dicere potest quin unita per indivisionem et continuationem, majori unitate jungantur quam quae copulantur per relationem, ubi non est aliud copulare ex parte unius extremi nisi relationem terminare. Sed qui ponit quod illa unio est per indivisionem humanitatis cum proprietate Verbi, quasi cujusdam terminabilis cum suo termino intrinseco, consequenter potest ponere istam unionem esse majorem. II. Argumentum Durandi.

Arguit etiam contra eamdem (2) Durandus (dist. 5, q. 3), quod ista unio non debeat dici simpliciter maxima inter uniones creatas. Quod probat sic : Per unionem aliqua dicuntur unum ; ratio autem unius, est ratio indivisi; igitur illa unio est maxima, cujus extrema magis et intimius faciunt unum. Sed extrema multarum aliarum unionum, puta materiae et formae, magis et intimius efficiunt unum quam extrema incarnationis : constituunt enim unum per essentiam; unum etiam non potest separari ab alio, saltem materia a forma, salva consistentia et natura sua, quod est signum magnae intimitatis : inter extrema autem incarnationis non est talis unitas, (f) humanae.

ussuniptae IV. nec talis intimitas; quia nec constituunt unam naturam, nec unum est inseparabile ab altero. Ergo unio formae cum materia est major, quantum ad Talionem unionis.

Haec ille. Et in hoc secundus articulus terminatur.