ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum articulum, sit Prima conclusio : Quod anima Christi habuit gratiam creatam habitualem. Hanc ponit sanctus Thomas, 3 p., q. 7, art. 1, ubi sic dicit : i Necesse est ponere in Christo gratiam habitualem, propter tria.

Primo quidem, propter unionem illius animae ad Verbum Dei. Quanto enim aliquod receptivum propinquius est causae influenti, tanto magis participat de innuentia ipsius. Influxus autem gratiae est a Deo, secundum illud Psalmi 83 (v. 12) : Gratiam et gloriam dabit Dominus. Et ideo maxime fuit conveniens ut anima illa reciperet influxum divina? gratiae.

Secundo, propter nobilitatem illius animae, cujus operationes oportebat propinquissime attingere ad Deum per cognitionem et amorem ; ad quod necesse est elevari humanam naturam per gratiam.

Tertio, propter habitudinem Christi ad genus humanum. Christus enim, inquantum homo, est mediator Dei et hominum, ut dicitur, 1. Timothei, 2 (v. 5). Et ideo oportebat quod haberet gratiam etiam redundantem in alios, secundum illud Joannis 1 (v. 16): De plenitudine ejus omnes accepimus, gratiam pro gratia. " - Haec ille. Item, 3. Senteni., dist. 13, q. 1, art. l,sic dicit: " Gratia principaliter duo facit in anima. Primo enim perficit ipsam in esse spirituali, secundum quod Deo assimilatur; unde et dicitur vita animae. Secundo, perficit eam ad opus, secundum quod a gratia emanant virtutes, sicut vires ab essentia : quia non potest esse operatio perfecta, nisi progrediatur a potentia perfecta per habitum. Et propior haec duo, oportet ponere gratiam in anima Christi. Cum enim sit perfectissima in esse spirituali, oportet quod sit aliquid perficiens illam formaliter in esse illo; divinitas autem non est formaliter, sed effective perficiens illam; unde oportet aliquam formam creatam in ipsa ponere, qua formaliter perficiatur; et haec est gratia. Similiter etiam, cum alia sit operatio ejus secundum humanitatem et divinitatem, sicut et alia natura, oportet quod operatio ejus humana habeat habitum perficientem, alias esset imperfecta; et ideo oportet ponere in Christo gratiam et virtutes. "

Haec ille. Ex quibus potest formari multiplex ratio pro conclusione. Primo sic : Omne quod perficit formaliter animam in esse spirituali, et ad eliciendum operationes excedentes naturalem facultatem animae, est gratia creata habitualis. Sed anima Christi habuit aliquid taliter perficiens ipsam. Igitur habuit gratiam creatam habitualem. Secunda conclusio est quod gratia habitualis animae Christi luit et est uno modo infinita. Hanc ponit sanctus Thomas, 3 p., q. 7, art. 11, ubi sic dicit : a In Christo potest duplex gratia considerari. Una quidem est gratia unionis; quae (Y), sicut supra (ibid., q. 6, art. 6) dictum est, est ipsum (6) personaliter uniri Filio Dei: quod est gratis concessum humanae naturae. Et hanc gratiam constat esse infinitam, secundum quod ipsa persona Verbi est infinita. Alia vero gratia, est habitualis. Qua? quidem potest dupliciter considerari. Uno modo, secundum quod est quoddam ens; et sic necesse est quod sit ens finitum : est enim in anima Christi sicut in subjecto; anima autem Christi est creatura quaedam, habens capacitatem finitam; unde esse gratiae, cum non excedat suum subjectum, non potest esse inlinitum. Alio modo potest considerari secundum propriam rationem gratia?; et sic ipsa gratia Christi (f) potest dici infinita, eo quod non limitatur, quia scilicet habet quidquid potest pertinere ad rationem gratiae, et non datur ei 16fi secundum aliquam certam mensuram id quod ad rationem gratia? pertinet, eo quod, secundum propositum Dei, cujus est gratiam mensurare, gratia confertur animae Christi sicut cuidam universali principio gratificationis in natura humana, secundum illud Ephes. 1 (v. 6), Gratificavit nos in dilecto Filio suo : sicut si dicamus lucem solis esse infinitam, non quidem secundum suum esse, sed secundum rationem lucis, quia habet quidquid potest ad rationem lucis pertinere. " - Haec ille. Eamdem ponit, 3. Senteni., dist. 13, q. 1, ait. 2, q 2, ubi sic dicit : u Gratia dicitur donum gratis collatum. Donum autem homini Christo sine meritis precedentibus collatum fuit, et increatum, et creatum. Increatum, fuit (V) ipse Spiritus Sanctus, qui in ejus anima requievit, ut dicitur, Isaias 11 (v. 2); et ipsa persona Verbi, quia datum est humanae naturae ut persona Verbi esset ejus, et, secundum hoc, est ei datum nomen super omne nomen, Philippeos. 2 (v. 9). Et sic simpliciter gratia Christi est infinita. Creatum autem donum ejus, est ipsa gratia qua formaliter anima ejus perficiebatur. Et haec quodammodo fuit finita, et quodammodo infinita : quia secundum essentiam finita fuit; sed tribus modis potest dici infinita. Uno modo, ex conjunctione ejus ad divinitatem, inquantum concurrit ad eumdem actum cum ipsa, ut actus gratia ista (6) informatus non tantum sit actus hominis, sed Dei etiam. Secundo, quantum ad rationem gratiae. In his enim quae mole magna non sunt, non est accipere finitum et infinitum secundum numeralem vel dimensivam quantitatem, sed secundum quod aliquid est limitatum vel illimitatum. Limitatur autem aliquid ex capacitate recipientis; unde illud quod non habet esse receptum in aliquo, sed subsistens, non habet esse limitatum, sed infinitum, sicut Deus. Si autem esset aliqua forma simplex subsistens, quae non esset suum esse, haberet quidem Anitatem quantum ad esse, quod esset particulatum ad illam formam; sed illa forma non esset limitata, quia non esset in aliquo recepta: sicut si intelligatur calor per se subsistens; et secundum hoc etiam, formae universales intellecte habent infinitatem. Sed si forma talis sit recepta in aliquo, de necessitate limitata est quantum ad esse debitum illi formae, non solum quantum ad esse simpliciter : quia non solum non habet plenitudinem essendi simpliciter, sed nec totum esse, quod naturae illius est possibile fore. Sed possibile est quod non sit limitata quantum ad rationem illius formae, ut scilicet habeat illam formani secundum omnem modum completionis illius, ut nihil sibi desit de pertinentibus ad perfectionem formae illius; et hoc erit, si ex parte recipientis non sit defectus, vel ex parte agentis. Et hoc modo gratia Christi dicitur infinita; quia quidquid ad perfectionem gratiae potest pertinere, totum in Christo fuit. Tertio, quantum ad effectum : quia non limitatur ad aliquos determinatos effectus, sed potest per gratiam operari redemptionem in infinitos; sicut dicitur in libro de Causis (prop. 16), quod virtus intelligentia: (a) est infinita inferius. Et hic modus respicit gratiam capitis; secundus autem gratiam singularis hominis; sed primus gratiam unionis. "

Haec ille. Eamdem ponit, de Veritate, q. 29, art. 3. Ex quibus potest formari talis ratio : Omnis forma secundum quid non limitata, potest dici secundum quid infinita. Sed gratia habitualis animae Christi, est secundum quid non limitata. Igitur potest dici et est secundum quid et aliquo modo infinita. Et in hoc primus articulus terminatur.