DEFENSIONES THEOLOGIAE DIVI THOMAE AQUINATIS IN TERTIO SENTENTIARUM

 Tomus V

 DISTINCTIO I.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III. PONUNTUR RESPONSIONES

 DISTINCTIO II.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO III.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO IV.

 OUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO V.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VII ET VIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO IX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO X.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XV.

 QUESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVI ET XVII.

 QUAESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVIII, XIX ET XX.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXI ET XXII.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXlll.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIV.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXV.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXVI.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXVII. XXVIII. XXIX. ET XXX.

 QUAESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXI ET XXXII.

 QUAESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXIII.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXIV. ET XXXV.

 QUESTIO UNICA

 ARTICULUS 1.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXVI.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primum articulum, sit Prima conclusio : Quod ista propositio, Chri-stus. secantium quotl esl Innuo, csl heus, est vera in uno sensu, ei falsa in alio; inanis lanicii est neganda quam concedenda. Hanc ponit sanctus Thomas, 3 p., ii. 16, ait. 11, ubi sic dicit : " Iste terminus homo, in reduplicatione positus, potest dupliciter accipi. Uno modo, quantum ad naturam; et sic non est verum quod Christus, secundum quod homo, sit Deus; quia humana natura est distincta a divina, secundum differentiam natura. Alio modo potest accipi ratione suppositi; et sic, cum suppositum natura , humanae in Christo sit persona Filii Dei, cui per se convenit esse Deum, verum est quod Christus, secundum quod homo, sit Dius. Quia tamen terminus in reduplicatione positus, magis proprie tenetur pro natura quam pro supposito, ideo magis est ista neganda, Christus, secundum quod homo, est Deus, quam sit affirmanda. "

Haec ille. Ex quihus potest formari talis ratio : Illa propositio est in uno sensu vera, et in alio falsa, quae potest quandoque designare quod natura humana sit natura divina, et quandoque quod suppositum humanum sit suppositum divinum. Sed sic est de ista, Christus, secundum quod homo, est Deas. Igitur, etc. - Item : Illa propositio magis est neganda quam affirmanda, qine magis declinat ad sensum falsum quam ad verum. Sed ista esl hujusmodi. Igitur, etc. Eamdem ponit, 3. Scntent., dist. 10, q. 1, art. 1, q 1, ubi sic dicit : "Id quod in aliqua propositione reduplicatur cum (a) hoc quod dico, secundum quod, est illud per" quod praedieamentum convenit subjecto. Unde oportet quod aliquo inodo sit idem cum subjecto, et aliquo modo idem cum praedicato ; (a) cum. - tamen IV. sicut medius (erminus, in syllogismo affirmativo, ad praedicatum quidem (a) habet comparationem sicut ad id (6) quod perso consequitur ad ipsum (nil enim convenit alicui secundum quod est animal, nisi illud animali (y) conveniat per se, secundum quemcumque modum dicendi per se); ad subjectum autem comparatur sicut ad (3) id quod in subjecto aliquo modo includitur. Includitur autem in subjecto ipsa substantia subjecti, et antecedentia, sicut eaiisae (e), et consequentia, sicut accidentia. Substantia autem subjecti est ipsum subjectum, ei natura ejus. Et ratione omnium istorum potest aliquid attribui Christo, et cuilibet homini. Si enim aliquid attribuitur homini ratione principiorum praecedentium, sic dicimus, quantum ad causam materialem, quod homo, secundum quod est compositum ex contrariis, est corruptibilis; quantum ad causam formalem, dicimus quod homo, secundum quod habet animam rationalem, est ad imaginem Dei; quantum vero ad causam efficientem, dicimus quod Petrus, secundum quod natus est de tali patre, est ejus lueres; quantum autem ad finalem, dicimus quod homo, secundum quod est ad beatitudinem ordinatus, oportet quod sit immortalis quoad animam. Si autem attribuatur aliquid homini ratione accidentium, sic dicimus quod homo, secundum quod est coloratus, est visibilis. Si autem attribuitur aliquid bomini ratione ipsius suppositi, sic dicimus quod Socrates, secundum quod Socrates, est individuum. Si autem ratione naturae, sic dicimus quod homo, secundum quod homo, est animal. Secundum hoc ergo dicendum (Q, quod, cum dicitur, Christus, secundum quod homo, est Deus, ly homo potest replicari ratione humanae naturae; et sic est falsa, quia naturae humanae non per se competit, inquantum talis natura, ut divina; naturae uniatur. Si autem replicatur ratione suppositi, cum suppositum humanae naturae in Christo sit suppositum aeternum cui per se convenit esse Deum, erit vera. Quia tamen hoc nomen homo non importat aliquod determinatum suppositum humanae naturae, nisi per demonstrationem adjunctam, et solum cuidam supposito humanae naturae determinato convenit (tj) per se esse Deum; ideo, nisi aliquid addatur vel intelligatur (0), non est simpliciter concedenda, Chrislus, secundum quod homo, est Deus. "

Haec ille. Secunda conclusio est quod Ista propositio, - QUAESTIO I. (43 Christus, secundum quod homo, at persona, vel hypostasis, vel suppositum , vel res naturae, in uno sensu est falsa, et in alio vera. Hanc ponit sancius Thomas, 3 p., q. Ki, art. 12, ulli sic dicit : " Iste terminus homo, in reduplicatione positus, potest accipi vel ratione suppositi, vel ratione natura:. Cum ergo dicitur, Cliristus, secundum quod homo, est persona, si accipiatur ratione suppositi, manifestum est quod Christus, secundum quod homo, est persona; quia suppositum hunianae naturae non est aliud quam persona Filii Dei. Si autem accipiatur ratione natura?, sic potest intelligi dupliciter. Uno modo, quod intelligatur quod naturae humanae competat esse in aliqua persona; et hoc etiam modo verum est : omne enim quod subsistit in natura humana, est persona. Alio modo potest intelligi, ut humanae natura: in Christo propria personalitas debeatur, causata ex principiis humanae naturae; et sic Christus, secundum quod homo, non est persona : quia humana natura non est per se seorsum exsistens a divina natura; quod requirit ratio personae, d

Haec ille. Item, ibidem, in solutione tertii, sic dicit: " Sicut persona significat (v.) quoddam completum et per se subsistens in natura rationali, ita hypostasis, et suppositum, et res naturae, in genere substantiae significant quoddam per se subsistens. Unde, sicut Ii u mana natura non e3t persona seorsum a persona Filii, ita etiam non est per se hypostasis, vel suppositum, vel res natura. Et ideo in sensu in quo negatur ista, Christus, secundum quod homo, est persona, oportet etiam negari omnes alias, i)

Haec ille. Ex quibus potest formari duplex ratio pro utraque (6) parte conclusionis.

Prima talis est : Omne suppositum humanum, est persona ; et omnis natura humana, est in aliqua persona. Sed haec propositio, Cliristus, secundum quod homo, est persona, habet quandoque illos duos sensus. Ergo, in talibus sensibus, est vera.

Secunda talis est : Humana natura, in Christo, non habet propriam personalitatem distinctam a personalitate Filii Dei. Sed haec propositio, Christus, secundum quod homo, est persona, habet quandoque sensum illi oppositum. Ergo, in tali sensu, est fallacia.

Sicut arguitur de ista, ita de aliis. Eamdem conclusionem tenet, 3. Sentent., distinctione prasenti, q. i , art. 2, q 1 , 2 et 3. Tertia conclusio est quod quaelibet istarum est simpliciter concedenda : Chrislus, secundum

(a) significat. - signat Vr. (6) utraque. - secunda Vr.

quod iste homo, est Deus;

Christus, secundum quod iste homo, est persona.

Primam ponit sanctus Thomas, 3 Senteni.,disi. "10, q. 1, art. i, q 2, ubi sic dicit : a Ad hoc quod aliqua predicatio sit per se, non oportet quod praedicatum per se conveniat subjecto secundum omne quod in nomino subjecti implicatur, sed sufficit si aliquid eorum per se sibi conveniat : sicut ratiocinari, per se convenit homini, non secundum quod habet corpus, sed inquantum habet animam ; unde haec est per se, Homo ratiocinatur. Cum autem dicitur. Iste homo, demonstrato Christo, includitur, ex vi demonstrationis, determinatum suppositum hunianae natura, quod est suppositum aeternum, secundum secundam opinionem ; cui supposito per se convenit esse Deum ; unde haec est per se, secundum secundam opinionem, Iste homo est Deus. Et quia ad veritatem hujus locutionis non exigitur nisi quod praedicatum conveniat ei quod reduplicatur, ideo haec est vera : Chrislus, secundum quod iste homo, est Deus. "

Tlaec ille. Item, aliam propositionem, scilicet : Chrislus, secundum quod iste homo, est persona, ponit, 3. Sentent.. dist. 10, q. 1, art. 2, q 1, ubi sic dicit : " In Christo non est nisi una persona, quae est aelerna. Nullum autem aeternum convenit Christo, secundum quod homo, proprie loquendo. Unde haec non est vera, Christus, secundum quod homo, cit persona, nisi reduplicetur suppositum hominis, ut dicatur : Cliristus, secundum quod iste homo, est persona ; hoc enim verum est. "

Haec ille. Similia ponit, 3 p., q. 16, art. 11, in solutione tertii, ubi sic dicit : " Cum dicitur, iste homo, pronomen demonstrativum trahit hoc nomen homo ad suppositum. Et ideo haec est magis vera, Chri-stus, secundum quod iste homo, est Deus, quam ista. Christus, secundum quod homo, est Deus. "

Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio : Ad veritatem propositionis reduplicativae, sufficit quod praedicatum per se conveniat ei quod reduplicatur, subjecto autem principali conveniat simpliciter. Sed haec propositio, Christus, secundum quod iste homo, est Deus, est reduplicativa; et ejus praedicatum per se convenit huic quod dico, iste homo, quod reduplicatur (a). Igitur ipsa est vera. Et in hoc primus articulus terminatur.