DEFENSIONES THEOLOGIAE DIVI THOMAE AQUINATIS IN TERTIO SENTENTIARUM

 Tomus V

 DISTINCTIO I.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III. PONUNTUR RESPONSIONES

 DISTINCTIO II.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO III.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO IV.

 OUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO V.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO VII ET VIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO IX.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 DISTINCTIO X.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XI.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIII.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XIV.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XV.

 QUESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVI ET XVII.

 QUAESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XVIII, XIX ET XX.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXI ET XXII.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXlll.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXIV.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXV.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXVI.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXVII. XXVIII. XXIX. ET XXX.

 QUAESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXI ET XXXII.

 QUAESTIO UNICA

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXIII.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXIV. ET XXXV.

 QUESTIO UNICA

 ARTICULUS 1.

 ARTICULUS 11.

 ARTICULUS III.

 DISTINCTIO XXXVI.

 QUAESTIO UNICA.

 ARTICULUS I.

 ARTICULUS II.

 ARTICULUS III.

ARTICULUS 11.

PONUNTUR OBIECTIONES g 1.

Contra primam conclusionem Argumentum Durandi. - Quantum ad secundum articulum , arguendum est contra conclusiones. Et quidem, contra primam arcuit Durandiis(dist. 14, i(. 5), probando quod anima non habuit aliquam potentiam supernaturalem transmutandi corpus proprium, aut alienum , miraculose. Quia omnis potentia supernaturalis data Christo, vel perficiebat corpus ejus ad actus (a) corporales, vel animam ad actus solum animae, vel ad (6) actus corporis, mediantibus actibus animae : non enim potest dici quod perfectio anima? sit immediate ad actus corporis, cum ejusdem sit potentia, cujus est actus. Nulla autem potentia videtur data fuisse Christo, quoad corpus, ad supradictos actus. Quia Christus, per defectus corporis quos assumpsit, manifestavit se esse verum hominem ; sicut per miracula manifestavit se esse verum Deum. Ibitur omnia alia mirabilia qua? fecit, tribuenda sunt virtuti divina?; sicut (y)omnes defectus quos habuit, referendi sunt ad corpus. Et sic loquitur ipsemct Christus de miraculis, Joan. 5 (v. 17), dicens : Pater meus usque modo operatur, et ego operor. Et, Joann. 10 (v. 25), Opera quae ego facio in nomine Patris mei, ipsa testi-

^y) omnis defectus quem habuit, et. - Ad. Pr. monium perhibent de me (illud, inquam, testimonium quod sequitur (v. 30) : Pater elego unum sumus). Et infra, eodem capitulo (v. 38), dicit : Si non vultis milii credere, operibus credite, ut cognoscatis quia ego in Patre, et Pater in me est. Et, Joan. 14 (v. 10), dicitur : Pater in me manens, ipse facit opera. Ex quibus clare patet quod Christus faciebat miracula, et caelera opera qua? sunt supra cursum natura, per virtulem divinam, per quam est unum cum Patre; et non est per aliquam virtutem creatam, sibi datam, supernaturaliter perficientem ipsum (a) ad hujusmodi actus. In Cbristo autem fuit aliquod donum supernaturale, immo plura perficientia animam ejus ad actus proprios, qui sunt recte intelligere et bene velle; et ad actus corporales meritorios, ex interioribus aclibus imperatos. Ad actus autem supernaturales, puta ad transmutandum creaturam piirter ordinem natum , nequaquam, propter eamdem rationem qua? prius facta est : quia illa quae Christus fecit supra homines, fecit ad ostensionem suae divinitatis. Et ideo, in ipso, inquantum homo, non fuit aliqua virtus ad faciendum aliqu id exteri us supra Ini manum modum; quamquam ad actus interiores pellicientes personam, in se habuit multa dona (6) supra homines.

Hice ille, in forma. S 2.

Contra secundam conclusionem Argumenta Scoti.

Contra secundam conclusionem arguit Scotus disl. 15, q. 1), probando quod ad rationem doloris non requirantur duo, scilicet immutatio corruptiva vel offensiva dispositionis convenientis natura , et secundo apprehensio hujus immutationis. Primo. Videtur, inquit, quod prima radix nulla sit. Quia, sicut, secundum te, in dolore est immutatio corruptiva dispositionis convenientis natura;, ita in delectatione est (y) immutatio inductiva vel sal vati va dispositionis con venientis. Illa autem immutatio, nulla videtur esse. Quia quiero : ad quem terminum est? Non ad primani (o) sensationem; quia praecedit eam, sicut prima radix secundam. Et multo minus est ad sensationem sequentem passionem; quia illa sequitur utramque radicem. Igitur ipsa est ad utramque dispositionem, ut ad proximum terminum, qui praecessit naturaliter omnem actum tam sensus quam potentia? (e) delectantis vel tristantis. Sed nihil tale videtur esse necessarium ad dele dationem. Quia nihil processit ista ambo, nisi forte species objecti (Z.); sed si species praefuisset in viriet) ipsum. - Om. Pr. Hile iiliantaslica conservanto ^in-cifs, nihilominus (v.) posset esse conservatio necessaria (6), et omnis radix necessaria ad delectationem deberet tune conservari. Si etiam pensatio fieret, non minus posset esse operatio delectabilis; quia non minus esset operatio perfecta, quam, secundum Philosophum, 10. Ethic. (cap. 4), sequitur necessario delectatio. Secundo arguit. Quia secunda radix videtur quod sufficiat sine prima. Quia, licet organum sit corpus naturale, et ideo passibile passione naturali, tamen, inquantum organum, est mixtum, sic quod est in media proportione sensibilium. Hoc modo natum est immutari mutatione intentionali ab objecto, inquantum sensibile; ei hoc modo aliquod objectum est sibi conveniens, et aliud disconveniens; et per consequens, aliquod delectans, et aliquod affligens. Ergo, licet circumscribatur omnis actio prior ista actione intentionali ab objecto, si (7) ista sit alicujus objecti disconvenientis organo, ut organum est, in sensu sequitur dolor. Et hoc videtur manifeste in quibusdam sensibilibus. Quia, licet a sensationibus (0) eorum inducatur dispositio salvans naturam individui, tamen ipsa affligunt, si sint disconvenientia sensui (e), vel organo sensus; sicut de amara potione, de qua dolet gustus, licet sit salubris infirmo. Solus enim i^) tactus datus est animali a natura, ut per ipsum percipiat corruptiva naturai, et ea fugiat. Et ibi concomitatur disconveniens sensui ut sensus, et disconveniens naturae; et sic concomitantur istae duae immutationes alterius rationis. Et posset illa quae est sensibilis in sensum, esse sine alia, et econtra; et ila posset esse convenientia in uno, et disconvenientia in alio; et ita esset dolor sine prima radice. Tertio. Quia, cum dicitur ([uod ad delectationem vel dolorem non solum sufficit apprehendere objectum, sed, cum hoc, percipere convenientiam vel disconvenientiam,

hoc non videtur valere. Tum quia (t)) videtur quod unius potentia; non (6) sit nisi unus actus perfectus simul; igitur sensus circa objectum suum non sunt ponendi simul (i) duo actus; licet idem, ut perfectus, possit dici perceptio, et ut imperfectus, apprehensio. Tum quia nullus sensus potest istas relationes percipere, sed tantum aliqua absoluta. Similiter, si ponantur ista esse objecta alterius potentia ab apprehensiva, videtur quod oportet ponere duos sensus visus, et duos auditus, et sic ile singulis, quorum alter percipiat colorem vel sonum, et alter percipiat illas intentiones circiim- (t) sensui.

sibi Pr. t?) enim. - Oin. Pr. stantes; quia secundum prima objecta distinguuntur potentiae. Quarto. Quia, sicut absolutum caloris est ratio agendi in lignum, et non relatio approximationis fundata super illud absolutum; licet approximatio sit causa sine qua non ; ita videtur quod convenientia vel disconvenientia non est ratio causandi delectationem aut tristitiam, sed solum absolutum in quo illa relatio fundatur.

Haec Scotus. Et in hoc primus articulus terminatur.