ARTICULUS I.

PONUNTUR CONCLUSIONES Quantum ad primuni articulum, sit Prima conclusio : Quod Filius Dei assumpsit naturam humanam, et incarnatus est, ad reme-V. - 1 2 diandum peccatis humani orneris : sic quod, si homo non peccasset, Filius Dei incarnatus non fuisset. Hanc conclusionem ponit sanctns Tliomas, 3 p., q. 1, ait. 3. Quam probat auctoritate, et ratione. Auctoritate quidem Augustini, in libro de Verbis Domini (serm. 36, cap. ult.), qui exponens illud quod habetur, Luc. 19 (v. 10), Venit Filius hominis quaerere et salvum facere quod perierat, sic dicit : Si homo non peccasset, Filius hominis non venisset (a). Et 1. ad Timoth., 1, super illud verbum (v. 15), Christus venit in hunc mundum ut peccatores salvos faceret, dicit Glossa (ex Augustino, -de Verbis Apostoli, serm. 9) : Nulla causa veniendi fuit Christo Domino, nisi peccatores sulvos facere. Tolle vulnera, tolle morbos, et nulla causa est mcdicinx. - Ratione etiam probat dictam conclusionem, sic dicens : " Quidam dicunt quod, si etiam homo non peccasset, Dei Filius fuisset incarnatus. Alii vero contrarium asserunt; quorum assertioni magis assentiendum videtur. Ea enim quae ex sola Dei voluntate proveniunt, supra omne debitum creaturae, nobis innotescere non possunt, nisi quatenus in sacra Scriptura traduntur, per quam divina voluntas innotescit. Unde, cum in sacra Scriptura ubique incarnationis ratio ex peccato primi hominis assignetur, convenientius dicitur incarnationis opus ordinalum esse a Deo in remedium peccati; ita quod, peccato non exsistente, incarnatio non fuisset. Quamvis potentia Dei ad hoc non limitetur; potuisset enim, etiam peccato non exsistente, Deus incarnari. "

Haec ille. Ex quihus potest formari talis ratio : Effectuum a sola voluntate Dei dependentium, non debet a nobis alia ratio assignari ab illa quae per Scripturas dicta-que sanctorum nobis divinitus revelatur. Sed divina incarnatio est talis effectus, et liberatio ab incommodis peccati est talis et unica ratio. Ergo, etc. Secunda conclusio est quod possibile fuit et est, eamdem humanitatem in numero, assumi et assumptam esse a tribus vel duabus personis divinis simul. Hanc ponit et probat sanctus Thomas, 3 p., q. 3, art. 6 : " Ex unione, inquit, animae et corporis in Christo, non fit neque nova persona, neque hypostasis; sed fit una natura assumpta in hypostasim vel personam divinam ; quod quidem non fit per potentiam naturae humanae, sed per potentiam personae divinae. Est autem talis divinarum personarum conditio, quod una earum non excludit aliam a communione ejusdem naturae, sed solum a communione (0 Haec verba Augustini eipressius inveniuntur in libi de Verbis Apostoli, serm. S, cap "2. ejusdem personae. Quia igitur in mysterio incarnationis tota ratio facti est potentia facientis, ut dicit Augustinus, in epistola ad Volusianum, magis est circa hoc judicandum secundum conditionem personae assumentis, quam secundum conditionem naturae humanae assumptae. Sic igitur non est impossibile divinis personis, ut duae vel tres assumant unam naturam humanam. Esset tamen impossibile ut assumerent unam hypostasim vel unam personam humanam ; sicut dicit Anselmus, in libro Cur Deus homo (lib. 2, cap. 9), quod plures personae non possunt assumere unum eum dentque hominem. "

Haec ille. Item, 3. Senteni., dist. 1, q. 2, art. 4, sic dicit: " Tres personas divinas assumere humanam naturam unam unitate unius personae, est impossibile ; quia contradictionem implicat. Cum enim unio Dei et hominis non possit fieri in natura, ut dist. 5 probabitur, oportet quod fiat in persona, ut scilicet sit eadem personalitas assumentis et assumpti; unde ponere unam personam ex parte assumpti, et tres exparte assumentis, est incompossibile. Et similiter etiam non potest esse una unitate unius hypostasis, vel unius suppositi. Sed quod natura assumpta a tribus personis, sit una unitate singularis naturae, non est impossibile, loquendo de potentia absoluta; quamvis non sit congruum secundum ordinem divinae sapientiae, cum unius personae incarnatio ad reparationem mille mundorum sufficiat. Dico autem unitatem singularis naturae, si assumeretur unum corpus, et una anima ei unita, ex quorum unione una humanitas resultaret, ut sic tres personae in una natura humana assumpta convenirent, sicut conveniunt in natura aeterna. "

Haec ille. Et, sicut patet tam in Scripto quam in Summa, innuit talem rationem : Si tres personae non possent eamdem naturam assumere : aut talis repugnantia proveniret ex parte assumentis; vel ex parte assumpti. Sed nec sic, nec sic. Igitur. Major nota est. Minor probatur. Quod enim talis repugnantia non proveniat ex parte assumentium, patet : quia tres personae conveniunt in una natura divina, non per solam unionem, sed per essentialem et realem identitatem ; ergo possunt convenire in una natura per solam unionem ; quia hoc est in infinitum facilius, et minus repugnans rationi naturali. Quod etiam talis repugnantia non proveniat ex parte naturae assumptae, palet : quia assumptio illa sequitur legem et conditionem assumentis potius quam assumpti, et potentium divinam potius quam humanam. Tertia conclusio est quod natura divina abstracta a personalitate relativa per intellectum, posset absumere humanam naturam. Hanc probat sanctus Thomas, 3 p., q. 3, art. 3, ubi sic dicit : " Intellectus noster dupliciter se habet ad divina. Uno modo, ut cognoscat Deum sicut est; et sic impossibile est quod circumscribatur per intellectum aliquid a Deo, et quod aliud remaneat; quia totum quod est in Deo, est unum, salva distinctione personarum ; quarum tamen una tollitur, alia sublata, quia distinguuntur solis relationibus, quas oportet esse simul. Alio modo se habet intellectus noster ad divina, non quidem quasi cognoscens Deum ut in se est, sed per modum suum, scilicet multipliciter et divisim, id quod in Deo est unum ; et per hunc modum potest intellectus noster intelligere bonitatem, et sapientiam divinam, et alia hujusmodi, quae dicuntur essentialia attributa, non intellecta paternitate vel filiatione, quae dicuntur personalitates. Et secundum hoc, abstracta personalitate per intellectum, possumus intelligere adhuc naturam assumentem. "

- Haec ille. Item, 3. Sentent., dist. 5, q. 2, ait. 3, sic dicit : " Circumscriptio personae a natura divina, potest dupliciter intelligi. Uno modo, quod circumscribatur omnis ratio personalitatis; et sic ipsa natura neque erit subsistens in se, neque erit in aliquo subsistente ; unde non habebit esse in re, sed in intellectu; et sic non convenit ei neque assumere, neque aliquid agere. Alio modo potest intelligi quod circumscribantur personae distincta?, quas ponit (ides. Eis autem circumscriptis, adhuc remanet natura divina subsistens; sicut intelligunt Deum, qui non habent fidem Trinitatis, sine hoc (a) quod intelligant ibi Patrem vel Filium vel Spiritum Sanctum ; unde adhuc remanebit ibi personalitas aliqua. Et secundum hoc conclusio procedit de circumscriptione personarum distinctarum, quas fides supponit. Et hoc modo dicendum est quod, circumscriptis personis, adhuc naturae divinae convenit assumere. "

Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio : Remanente sufficiente causa activa assumptionis, remanere potest assumptio naturae humanae. Sed, circumscriptis per intellectum personalitatibus relativis divinis, remanet sufficiens causa assumptionis activa; quia adhuc potest intelligi in Deo omnipotentia, subsistentia, personalitas. Igitur, etc. Quarta conclusio est quod natura divina, suppositis personalitatibus relativis, quas fides ponit, non primo, sed quasi secundario, assumpsit naturam humanam. Hanc ponit sanctus Thomas, 3 p., q. 3 , art. 2, ubi sic dicit : " In verbo assumptionis duo significantur : scilicet principium actionis, et terminus ejus. Esse autem assumptionis principium, convenit naturae divinae secundum seipsam ; quia ejus virtute - QUAESTIO I. 3 assumptio facta est. Sed esse terminum assumptionis, non convenit naturae divinae secundum seipsam, sed Tatione personae, in qua consideratur. Et ideo quidem primo (a) et propriissime persona dicitur assumere; secundario autem potest dici quod etiam natura assumit naturam ad sui personam. Et etiam, secundum hunc modum, dicitur natura incarnata, non quasi sit in carnem conversa, sed quia naturam carnis assumpsit. Unde dicit Damascenus (de Fid. Orth., lib. 3, cap. 6): Dicimus naturam Dei incarnatam esse, secundum beatos Athanasium et Cyrillum. "

Haec ille. Item, in solutione secundi, sic dicit : " Illud quod convenit divinae naturae secundum se, convenit tribus personis : sicut bonitas, sapientia, et hujusmodi. Sed assumere convenit ei ratione personae Verbi; et ideo illi soli personae convenit. "

Haec ille. Ex quibus potest formari talis ratio : Quidquid convenit naturae divinae primario et per se, convenit tribus personis. Sed assumere non convenit Iribus personis. Igitur non convenit essentiae primo et per se ; sed, si convenit ei, hoc erit secundario et quasi per aliud, scilicet ratione personae. Et in hoc primus articulus terminatur.