ARTICULUS I.

PONITUR CONCLUSIO Quantum ad primum articulum, sit Unica conclusio, scilicet : Quod beata Mariti fuit concepta in peccato orifjiiiali. Hanc conclusionem tenet beatus Thomas, 3. Senteni, in praesenti distinctione, q. 1, art. 1, q l, ubi arguit sic : " Unigenito Filio Dei singularis conceptio et partus debebatur. Sed Christi conceptio ex Virgine matre, fuit sine commixtione viri. Ergo non decuit ut mater ejus conciperetur nisi per sexuum conjunctionem. Sed post statum naturae corruptae, non potest esse commixtio sexuum sine libidine. Cum ergo libido illa, quae, est lilia (a) peccati, ex peccato primorum parentum proveniens, sit causa originalis peccati in prole, ut Augustinus (de Nupt. et concup., lib. 1, cap. 24) dicit, videtur quod non potuit Virgo beata sanctificari, nisi post conceptionem in originali factam. " Item, in principali solutione primae qi aestiunculae, sic dicit : " Beata Virgo nullo modo in parentibus sanctificari potuit, neque etiam in ipso actu conceptionis ejus. Conditio enim specialis personalis (6) a parentibus in prolem non transit, nisi sit ad naturam pertinens; unde grammatica patris in filium non transit, quia perfectio personalis est. Unde et sanctificatio parentum in beatam Virginem transfundi non potuit, nisi curatum esset in eis non solum id quod personae est, sed etiam illud quod est naturae inquantum hujusmodi; quod quidem Deus facere potuit, sed non decuit : perfecta enim curatio naturae ad perlectionem gloriic pertinet; et ideo sic in statu via parentes ejus curati non fuerunt, ut prolem sine peccato originali conciperent. Et ideo beata Virgo in originali peccato concepta fuit. Propter quod beatus Bernardus ad Lug-dunenses scripsit, conceptionem illius non esse celebrandam; quamvis in quibusdam ecclesiis ex devotione celebretur, non considerando conceptionem, sed potius sanctificationem, quae quando determinate fuerit, incertum est. " Item, in solutione secundae quaestiunculae, sic dicit : " Sanctificatio beatae Virginis non poluit esse decenter ante infusionem anirnic; quia gratiae nondum capax erat. Sed nec etiam in ipso instanti infusionis, ut scilicet per gratiam tunc ei infusam conservaretur (6) ne culpam originalem incurreret. Christus enim hoc singulariter in humano genere habet, ut redemptione non egeat, quia caput nostrum est; sed omnibns convenit redimi per ipsum. Hoc autem esse non posset, si aliqua anima inveniretur, quae nunquam originali peccato vel macula infecta fuisset. Et ideo nec beatae Virgini, nec alicui praeter Christum est hoc concessum. "

Haec ille. Et similia dicit, 3 p., q. 27, art. 2, ubi sic dicit : " Sanctificatio beatae Virginis non potest intelligi ante ejus animationem, duplici ratione. Primo quidem, quia sanctificatio de qua loquimur, non est nisi emundatio a peccato originali; sanctitas enim est perfecta munditia, ut dicit Dionysius, 12 cap., de Div. Noni. Culpa autem non potest emundari nisi per gratiam, cujus subjectum est sola creatura rationalis. Et ideo ante infusionem animae rationalis beata Virgo non fuit sanctificata. Secundo, quia, cum sola creatura rationalis sit susceptiva culpae, ante infusionem animae rationalis proles concepta non est culpae obnoxia : et sic, quocumque modo ante animationem beata Virgo sanctificata fuisset, nunquam maculam originalis culpae incurrisset; et ita non indiguisset redemptione, et salute quae est per Christum, de quo dicitur, Matth. 1 (v. 21) : Ipse salvum faciet populum suum a peccatis eorum : hoc autem (a) est inconveniens, quod Christus non sit salvator omnium hominum, ut dicitur, 1. Timoth. 4 (v. 10). Unde relinquitur quod sanctificatio beata. Virginis fuit post ejus animationem. "

Haec ille. Item, ibidem, in solutione secundi, sic dicit : (( Si nunquam anima beatae Virginis fuisset contagio originalis peccati inquinata, derogaret dignitati Christi, secundum quam est univei salis omnium salvator. Et ideo sub Christo qui salvari non indiguit tanquam universalis salvator, maxima fuit puritas beatae Virginis. Nam Christus nullo modo contraxit peccatum originale, sed in ipsa sui conceptione fuit sanctus, secundum illud Lucae 1 (v. 35): Quod ex te nascetur sanctum vocabitur Filius Dei. Sed beata Virgo peccatum quidem originale contraxit, sed ab eo fuit mundata antequam ex utero nasceretur. Et hoc significatur, Job. 3 (v. 9), ubi de nocte peccati originalis dicitur : Expectet lucem, id est, Christum, et non videat, quia nihil inquinatum intravit in illam, ut dicitur, Sapientiai 7 (v. 25); nec ortum surgentis aiirorae, id est, beatae Virginis, quae in ortu suo a peccato originali fuit immunis. "

Haec ille. Item, 1" 2 , q. 81, art. 3, sic dicit : " Secundum fidem catholicam firmiter est tenendum quod omnes homines, praeter Christum, ex Adam derivati, peccatum originale ex eo contrahunt; alioquin non omnes indigerent redemptione, quae est per Christum : quod est erroneum, etc. d Item, Quoil-lihclo 6, ari. 7, sic dicit : " Unusquisque peccatum originale contrahit ex hoc quod fuit in Adam secundum seminalem rationem, ut Augustinus dicit, 10. Super Genesim ad litteram (cap. 18). Omnes autem illi in Adam fuerunt secundum seminalem rationem, qui non solum ab eo carnem acceperunt, sed etiam secundum naturalem modum originis ab eo sunt propagati. Sic autem processit ab Adam beata Virgo, quia nata fuit per commixtionem sexuum sicut caeteri. Et ideo concepta fuit in peccato originali, et includitur in universalitate illorum, de qua Apostolus dicit, Rom. 5 (v. 12) : In quo omnes peccaverunt : a qua universalitate solus Christus excipitur, qui in Adam non fuit secundum seminalem rationem; alioquin, si hoc alteri quam Christo conveniret, non indigeret Christi redemptione. Et ideo non tantum debemus dare Matri quod aliquid subtrahatur honori Filii, qui est salvator omnium hominum, utdicit Apostolus, 1. Timoth. 4 (v. 10). " - Haec ille. Praedictam conclusionem et finalem ejus probationem ponit Augustinus, 10. de Genesi ad litteram (cap. 18), ubi, assignans differentiam inter conceptionem Christi et conceptionem beatae Maria;, sic dicit : Quid, inquit, incoinquinatius illo utero Virginis, cujus caro, etiamsi de peccati propagatione venit, non tamen de peccati propagine concepit, ut ne ipsum corpus Christi ea lex severit in utero Mariae, quae in membris posita coloris mortis, repugnat legi mentis? quam sancii patres conjugali refrenantes, non quidem nisi quousque licebat in concubitum (") relaxarunt; nec tamen (6) tantummodo quousque licebat, ejus impetum pertulerunt. Proinde corpus Christi, quamvis ex carne feminae assumptum est , quie de illa carnis peccati propagine concepta fuerat, tamen quia non sic in ea conceptum est, quomodo fuerat illa concepta, nec ipsa erat caro peccati, scii similittulo carnis peccati. Nec enim inde accepit reatum moriendi, qui (y) apparet in motu carnis non voluntario, quamvis voluntate superando, adversus quem spiritus concupiscit; sed accepit inde, non quot) contagioni praevuricutionis, sed quod exsolvendae indebitos morti, et ostemlendae promissu resurrectioni sufficeret.

Haec Augustinus. In quibus verbis clare patet, eum expresse sensisse beatam Mariam in peccato originali fuisse conceptam, et traxisse reatum mortis, quia per commixtionem sexuum ab Adam descenderat. Hem, conclusionem hanc expresse ponit, super psalmum 3i, exponens illini (v. i3). Ego autem , cum mihi molesti essent, induebam me cilicio, ubi sic dicit : Dominus carnem assumpsit de massa ipsa quae mortem meruerat ex peccato. Etenim, ut celerius dicam. Maria ex Adam mortua propter peccatum , Adam mortuus propter peccatnm , et caro Domini ex Maria mortua propter delenda peccata.

Haec Augustinus in forma. Ex quibus IH

palet primo, quod (7.) caro Marius luit massa, ((inv mortem promeruit ex peccato; seeundo, quod Maria mortua est propter peceatum : non actuale; ergo originale.

Has duas auctoritates Augustini induxi specialiter ad refellendum frivolas solutiones quorumdam modernorum, excipientes beatam Virginem a quibusdam auctoritatibus et sententiis generalibus Augustini, sicut est illa quam ponit, de Fide ad Petrum, cap. 2, ubi sic dicit : (Juta sine libidine, inquit, non est parentum concubitis , ob line ex earum carne nascentium non potest sine peccato esse conceptas. Et infra, capit. 2tS, dicit : Firmissime tene, et nullatenus dubites, omnem hominem ijtti per concubitum viri et molieris concipitur, eam originali peccato, impietati subditam, morti sidijeetiim, et ob Ime natura ir;e lilium nasci. Item, libro 1. de Nuptiis et concupiscentia (cap. 12), dicit quod ideo Christus non de concubitu nasci voluit, ii( hinc etiam doceret, omnem qui de concubitu nascitur, carnem esse peccati; quandoquidem sola quae non inde nata est, non fuit caro peccati.

Haec ille.

Et multas tales regulas fidei ponit Augustinus, quae non possunt exponi per exclusionem beatae Mariae; quia, ut ostensum est, Augustinus hoc expresse ponit de beata Maria. Hanc veritatem asseruit beatus Ambrosius, qui (ut recitat Augustinus, 2. de Gratia Christi et peccato originali, cap. 41), super Lucam (lib. 2), ait : Solas enim per omnia ex natis de femina sanctus Dominus Jesus, qui terrente contagia corruptelae immaculati parius novitate non senserit, et caelesti majestate depulerit. Si autem ipse solus, igitur nullus alius; et per consequens nec beata Virgo, mater ejus.

Item, idem Ambrosius, super Isaiam, ut etiam ibidem recitat Augustinus, loquens de Christo : De Spiritu Sancto, inquit, natas, abstinuit a peccalo. Omnis homo enim mendax; et nemo sine peccato, nisi unus Deus. Servatum est igitur, ut ex viro et muliere, id est, per illam corporum, commixtionem, nemo videatur esse expers delicti. Qui autem est expers delicti, expers etiam est hujus conceptionis.

Haec ille.

Ex prima autem parte hujus auctoritatis, cum ait, Nemo sine peecato nisi unas Deus, manifeste infertur propositum. Et similiter ex secunda, cum constet quod beata Virgo non fuit expers conceptionis quae est per commixtionem viri et mulieris.

Item, expressius ad propositum, libro primo super Lucam, exponens illud verbum (1, v. 35), Spiritus Sanctus superveniet in te, etc, sic dicit : Superveniens Spiritus Sanctus in Virginem, mentem ipsiusabomnisordevitiorumcastificavit^).

Haec ille. - Ubi sciendum quod sordes vitiorum istic, a (al quod. - quia Vr.

(6) Haec verba non sunt Ambrosii; sed leguntur in Glossa ordinaria. quibus in conceptione Salvatoris Virgo castiticata dicitur, non fuerunt aliqua peccata actualia, sed qiiaedam reliquia? originalis peccati, secundum expositionem Doctorum sanctorum. Et consimiliter intelligenda sunt dicta Joannis Damasceni, 3. Sententiarum suarum (de Fid. Orth.), cap. 2, ubi sic dicit : Post assensum igitur sanctae (a) Virginis, Spiritus Sanctas supervenit super ipsam, secundum sermonem quem dicit angelus (6), purgans ipsam.

Eamdem veritatem tenuit Leo Papa. Nam, in sermone quodam de Natali, qui incipit : Exultemus, dicit quod in nulla alia matre fuit sine sorde peccati conceptio, nisi in beata Virgine; et quod ipsa Virgo inde ab illo peccato purgationem traxit, unde concepit. Unde verba sua sunt haec : Natus est Christus ex Virgine, quam non humanus coitus, sed Spiritus Sanetus faeeundavit. Et cum in omnibus matribus non fiat sine sorde peccati conceptio, lixc inde purgationem traxit unde concepit. Quo enim patrum seminis transfusio non pervenit, peccati se illic origo non miscuit, etc. Et post pauca : Illusa est securi hostis astutia, qui nativitatem pueri in salutem humani generis procreati, non aliter sibi quam omnium nascentium putavit obnoxiam , etc. Et post : Et dum vitiatae originis praejudicium gene cale prosequitur, chirographum quo nitebatur excidit (y), ab illo iniquilatis exigens poenam, in quo nullam reperit culpam.

Haec ille.

Item, idem, in alio sermone qui incipit, Cum semper (0) hos, haec dicit : In totius humani generis strage communi, unum solum fuit (e) remedium sub divitae, rationis occulto, quod posset (Q subvenire prostratis : si aliquis liliorum Adam originalis prieoaricationis alienus atque innocens nasceretur, qui caeteris et exemplo prodesset et merito. Sed (piia hoc naturalis generatio non sinebat, nec poterat vitiatte (tj) radicis propago esse sine semine, de quo Scriptura dicit (Job. 14, v. 4) : Quis potest facere mundum de immundo conceptum semine? nonne tu qui solus es? Dominus Deus factus est filius David, et de promissi germinis fructu proles est orta sine vitio.

Eamdem veritatem asserit beatus Gregorius, 11, lib. Moralium (cap. 28), exponens illud Job 14 (v. 4), Nonne tu qui solus, ubi sic dicit : Beatus Job incarnationem Redemptoris intuitus, solum vidit in mundo hominem deimnnuvdo semine non esse, conceptum, qui sic in mundum venit ex Vir-

(a) sanctae. - semper IV. (S) semper.

super Pr. gine, ut nihil haberet de immunda conceptione. Neque enim ex viro et femina, sed ex Spiritu Sancto et Maria. Virgine processit. Solas ergo in carne sua vere mundus extitit, qui delectatione carnis tangi non potuit, quia nec per carnalem deicet ationem huc venit.

Haec ille. Ejusdem sententiae fuerunt illi saneti Doctores quos nominat Augustinus, lib. 2 Contra Julianum, ubi (cap. 10), prope finem (a), postquam multas auctoritates diversorum induxerat, ad probandum omnes praeter Christum sub peccati obligatione concipi, sic concludit : Propter, inquit, catholica))) fidem, sancti ac beati ei in divinornm eloquiorum pertractatione clarissimi sacerdotes, Iremeiis, Cyprianus, Reticius, Olympius, Hilarius, Ambrosius, Gregorius, Innocentius, Joannes, Basilius, quibus addo presbyterum, velis nolis, Hieronymum, ut eos omittam qui nondum dormierunt, adversus vos proferunt de omnium hominnm peccato originali obnoxia successione sententiam; unde nemo eruitur, nisi quem sine lege peccai) repugnante legi mentis Virgo concepit.

Haec Augustinus. Ubi expresse patet is-los undecim patres a peccato originali nullum eximere nisi Christum, immo per eos omnem alium includi de facto, nec in hoc aliquam praerogativam tribuunt Virgini gloriosae; quod utique cum devotissimi fuerint, non omisissent, si non debuisset omitti. Hanc conclusionem tenent et tenuerunt, Origenes, Isidorus, Bernardus, Anselmus, Hugo de Sancto Victore, Magister Sententiarum, Remigius, Alcui-nus, Cassiodorus, Cassianus, P. Ravennas, Gratianus, Alanus, Alexander Neckam, Innocentius Papa, Joannes Beleth, Mauritius episcopus Parisiensis, Altisiodorensis, Raymundus de Pennaforti, Alexander de Aies, Albertus, Petrus de Tarentasia Papa, Petrus de Palude, Durandus, Hervaeus, Joannes de Neapoli, Jacobus de Voragine, Nicolaus Traveth, aegidius de Roma, Gregorius de Arimino, Bonaventura, Robertus de Tornaco, Nicolaus de Lyra, Adam Goddani, Henricus de Gandavo, Godofiidus, Joannes de Polliaco, Ricardus de Meilia Villa, et multi alii, quorum dicta recitat frater Gullielmus de Gan-nato in tractatu quem super hac materia edidit, et intitulatur de Vera innocentia Matris Dei.

Rationes autem ex dictis sancti Thoinae possunt quatuor formari.

- Prima talis est : Quicumque est redemptus per Christum, habuit peccatum. Sed beata Maria fuit redempta per Christum. Igitur habuit peccatum : non autem actuale; igitur originale.

Secunda talis est: Nullius (6) humanae personae conceptio aequatur in puritate, et immunitate, et elongatione a peccalo, conceptioni Filii Dei. Sed Maria fuit bumana persona. Ergo ejus conceptio non aequatur in puritate, aut elongatione a peccato, conceptioni Christi. aequaretur autem, si nunquam habuisset peccatum originale. Igitur habuit.

Tertia talis est : Singulare privilegium Filii Dei non convenit alteri. Sed concipi in gratia et sanctitate, singulare est (a) privilegium Filii Dei. Igitur nulli alleri competit.

Quarta talis est : Nulla persuna concepta per sexuum commixtionem, est expuis peccati originalis. Sed beata Maria fuit hujusmodi. Igitur non fuit expell originalis peccati. Et in hoc primus articulus terminatur.