Caput XXVIII.

Post hujus fugam. Id est, Postquam ita reliquisset Italiam Galerius Maximianus, ut ex variis, quas eruditi in hunc locum contulerunt, curis colligere est.—After that he had left Italy in this manner, versio anglica.— Après la fuite de Galérius. Maucroix .— Hujus. Nempe Galerii Maximiani. Pagius .

Maximianus alter. Is ergo, de quo supra capite 8: Quid . . . . Maximianus, qui est dictus Herculius? quique alibi toties senex Maximianus in hoc libello vocitatur, imo hoc ipso loco in Maucroixii versione.

E Gallia recepisset. In Italiam nempe, unde se contra paulo ante in Galliam receperat. Cap. ult. Et ab urbe Roma tanquam Superbus alter exactus est.

Habebat imperium commune cum filio. Nempe Maxentio. 0760C Pagius . Idque secundum tralationem anglicam, in that part of the empire; hoc est, in ea imperii parte, quam eadem versio paulo ante Italiam nuncupabat, et in quam noster hujus capitis initio tacite posuit Maximianum Herculium sese e Gallia recepisse, id est, rediisse.

Quippe cum prior et major filii potestas. Subintelligi potest τὸ esset: commodius autem, et ad perspicuitatem aptius addi. Tollius .— Quippe cum. Corrigo, quippe quod. Gale .—Mea conjectura est, emendandum esse, quippe tum, ut hoc temporis adverbio Cecilius noster significaverit, fuisse olim cum Maxentii potestas, quae post redditum suo patri Herculio imperium prior et major erat sui patris potestate, non ejusmodi esset, sed inferior et minor.

Qui etiam patri reddiderat imperium. Accipio quasi noster scripserit, quam adeo exerens, vel, qua etiam usus imperium patri reddiderat, illumque bis Augustum nominaverat. Pro etiam, editio Aboensis seu casu, seu cujusvis consilio, divisim habet, et jam. Mallem, 0760D si quid foret immutandum, legere qua pro qui, hoc pacto, qua etiam (subaudi potestate) patri reddiderat imperium. Neque aliter forte fuerat auctoris manus.

Ut sibi sua vindicaret. Hoc est, si Maucroixii versionem paulo liberius interpretemur, ut quae sua fuerant, sibi vindicaret, et reciperet: ad verbum autem ut antiquam suam haereditatem recuperaret: De se mettre en possession de son ancien héritage; quod mihi vel ob hunc Victoris locum, jam plus semel allatum, valde blanditur, quasi partito imperio, cuncta quae trans Alpes Galliae sunt, Constantino commissa. Africa Italiaque Herculio.

Quia milites erant, etc. Ex veteri Herculii exercitu, quos in suas partes facile se pertracturum existimavit. Edit. Ox. et Cant.—Rectius sine dubio, amplissimi Cuperi imitatione, legeris, quia sui milites erant, qui Severum reliquerant, hoc sensu: quoniam eam 0761A partem Maxentianorum militum, quae paulo ab imperatore Severo, sublatis signis, desciverat, et sese Maxentio, contra quem venerant, tradiderat, Herculius suam proprie esse reputabat, non filii Maxentii: adeo ut admodum verisimile esset illos qui, quoniam olim patris fuerant, ad filium, relicto Severo, defecerant, defecturos pariter a filio ad patrem, quamprimum daretur occasio.

Ad filium. Ad Maxentium. Maucroixii versio.

Illum principem calamitatum. Id est, anglicae versioni: The chief occasion of all the calamities, etc. praecipuam occasionem omnium calamitatum. Maucroixio auctor et princeps non diversa hoc loco sonabant, qui ita nempe verterit, ac si posterius vocabulum hinc prorsus abesset: l'ayant appelé l'auteur des calamités publiques, il lui arrache la pourpre. Certum est non multum differre, si modo differant. Colligo ex istis Ciceronis locutionibus: Princeps belli, princeps necis, princeps atque architectus sceleris; similiterque ex ista Caesaris: princeps sceleris, et concitator 0761B belli: in quibus haud tantum optimo sensu auctor pro princeps possit ubique substitui, sed in quibus praeterea videas sceleris principem et sceleris architectum synonyma esse, item, principem belli et concitatorem belli.

Diripuit, etc. Propter quod seditionem et convitia militum tulit. Eutr. libro X. Edit. Oxon. et Cant.

Purpuram. The imperial purple. Versio anglica, hoc est, imperatoriam purpuram; quod optime quidem convenit cum initio capitis XXVI: Subito illi alius terror adlatus est, generum ipsius Maxentium Romae factum imperatorem: sed non ideo labefactant quae superius, auctorem nostrum cum seipso conferentes, collegimus.

Exsutus. Ita quoque editio Aboensis. Caeterae, Exutus. Neque aliter supra in fine capitis 4, exutus ac nudus.—Lege, Exutus. Allix .

Senex. Deest importune ista vox in editione Aboana, quod propter illos moneo, qui ea utuntur.

0761C Tanquam Superbus alter. Scilicet Tarquinius, Romanorum rex ultimus. Pagius .— Comme un autre Tarquin. Maucroix .—Hoc est, tanquam alter Tarquinius. As Tarquin the Proud. Versio Anglica: id est, tanquam Tarquinius Superbus.

Superbus. Editio Aboensis, Superbus, cum majuscula littera ab initio: quo etiam modo rescribi volebat Galeus.

Exactus est. Delendum hic verbum substantivum, utpote inficetum, et abundans. Tollius .—Imo servandum esse, neque ullum ipsi vitium inesse, quae jam dicam, perspicue, credo, ostendent.