EXPOSITIO TEXTUS.

Littera sic legatur : Quidem, id est, certe secundum me, id est, secundum quod sentio, hierarchia est ordo divinus, id est, quidam gradus similitudinis divinae et consortii potestatis ejus. In quo tangitur id quod est formale in ipsa, et secundum quod est in habitu. Et est scientia, id est, lumen perficiens speculativam partem, dirigens in propria actione cujuslibet ordinis, et actio quantum ad perfectionem practicae partis. Et haec duo sunt materia circa quam exercetur potestas, quae importatur in ordine, et sunt substantia hierarchiae secundum quod est in actu. Actio dico similans, id est, sigillans in altero, quantum possibile est sibi secundum proportionem suscepti et motus liberi arbitrii. Similans dico deiforme, id est, deiformitatem, hoc est, Deo similem faciens proficiendo in ipsum. Unde haec tria possunt referri ad tres personas : ordo propter potestatem quam dicit, referatur ad Patrem cui attribuitur potentia : scientia ad Filium, cui attribuitur sapientia : actio in quantum ducit ad Dei similitudinem, ad Spiritum sanctum, propter attributum bonitatis. Hierarchia dico ascendens ad illuminationes, id est, luminosa dona, inditas ei divinitus, id est, a Deo, simi-

lando sibi alterum in hoc in quo ipse Deo similatur : et per hoc ascendens, id est, ascendere faciens, in simi nem Dei, faciendo eum consortem divi- nae potestatis sicut ipse est. Et in hoc tangitur finis hierarchiae. Proportionaliter, id est, secundum possibilitatem recipientis : non enim oportet ut recipiat donum in potestate ut est in transfundente. Vel aliter, ascendens in Dei similitudinem ad, id est, juxta illuminationes inditas ei, scilicet reducto divinitus, id est, a divino fonte emanentes. Vel eodem ordine servato hoc ultimum referatur ad similitudinem qua ipse Deo similatur, quae est in susceptione doni : et primum ad consortium potestatis., quo alterum simile facit.

Et quia haec diffinitio materialis est, et hujusmodi diffinitiones, secundum Philosophum, demonstrabiles sunt: ideo nititur concludere positam diffinitionem per conditiones repertas in Deo, sine quibus ordo hierarchicus ab ipso non procederet : alia enim principia accipere non potest. Sed cum dicta diffinitio duo contineat, scilicet ascensum in Dei similitudinem, et actionem transfusivam doni in alterum, propter consortium divinae potestatis secundum conditiones divinas, non potest concludi quantum ad partem quae continet habitudinem ad inferius : et ideo oportet, quod per alia concludatur.

Et ideo haec pars divina pulchritudo, in qua diffinitionem probare nititur, dividitur in tres partes. In' prima ponit conditiones divinas, sine quibus non exiret ab eo ordo hierarchicus. In secunda concludit diffinitionem ex his. quantum ad unam partem, ibi (g 2), Interpretatio igitur, etc. In tertia ponit residuam partem et concludendam per dam, ibi (sig. 2), Et suos laudatores, etc.

Littera sic legatur : Pulchritudo divina. In Graeco habetur Deo docibilis, id

est, quae a Deo docetur communicando eam rebus : unde significat pulchritudinem quae procedit ab ipso in res manens exemplariter in ipso. Haec, inquam, pulchritudo est ut simpla, : aliter enim per eam non esset reductio hierarchiae in unum. Et optima, alias hierarchia non procederet ab ipso, quia bonum est diffusivum sui : et consummativa, alias non perficeret hierarchiam in lumine fluente ab ipso : quidem, id est, certe divina pulchritudo est universaliter, id est, ex toto pura ab omni dissimilitudine, id est, nihil permiscetur in sua substantia dissimile pulcherrimo quo inquinari possit : alioquin ab ipso nec purum lumen acciperet hierarchia, sed tenebris admixtum. Vero, id est, sed divina pulchritudo est distributiva proprii luminis, scilicet rebus secundum dignitatem, non tantum naturae, sed ornatus uniuscujusque cui lumen communicat : dividit enim dona secundum capacitatem suscipientium : aliter enim non possent suscipere ab ea : et sic non esset in hierarchia similitudo ex participatione divini doni. Et haec est quinta conditio, et divina pulchritudo est perfectiva eorum quibus influit in sacrificio divinissima, id est, sacrificando eos sibi reducendo ad se, secundum formationem, id. est, conformationem immutabilem perfectorum ad seipsam, id est, perficit conformando sibi perfectos immutabiliter, compacte, id est, secundum quod congruit eis : quia non omnes in eamdem divinae similitudinis altitudinem ascendunt : et hoc facit in sacrificio divi- nissimo, ut supra. In sacrificio enim res offeruntur Deo, ut creatura ad creatorem redeat : et haec reditio maxime et propinquissime est in tali sacrificio : et ideo divinissimum. Et haec est sexta conditio, sine qua non consummaretur hierarchia in divina similitudine.

2