17

«τέλειοι γίνεσθαι, ὅτι ἐγώ τέλειός εἰμι»· πρός δέ ἀγγέλους τούς τελείους οὐ τέλειος, ἀλλ' ὑπερτέλειός ἐστι· καί τελετάρχης ὁ Υἱός, ὡς ἄρχων πάσης τελειότητος, ἐπειδή καί προτέλειος. Οὕτω καί εἶδος λέγεται ἐν τοῖς ἀνειδέοις καί ἀσωμάτοις, ὡς ἁπάσης τῆς εἰδοποιίας δημιουργός, καί ἀρχή παντός εἴδους· πρός δέ ταῦτα τά εἴδη ἀνείδεος καί ὑπέρ εἶδος, ἐπειδή δεύτερα αὐτοῦ καί τά εἴδη καί αἱ ἰδέαι.

Ἀφορίζουσα: Ἀντί τοῦ διακρίνουσα καί πρός τό ἀσύγχυτον διασῴζουσα. Καί μέτρον ἐστί: Μέτρον ἐστί τῶν ὄντων, ἐπειδή ἐν αὐτῷ τά πάντα

πεπέρασται, καί αἰών μάλιστα δικαίως ἄν λέγοιτο· εἰ γάρ αἰών λέγεται, οἱονεί ἀεί ὤν, αὐτός ἐστιν ὁ ἀεί ὤν· εἴρηται γάρ, «Σύ δέ ὁ αὐτός εἶ, καί τά ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι»· καί πάλιν· «ὁ ἀριθμῶν πλήθη ἄστρων, καί τόν οὐρανόν μετρῶν σπιθαμῇ, καί τήν γῆν δρακί». Ποιητής δέ αἰώνων, ἅτε τῶν ἀγγέλων ποιητής ὤν· ἀθάνατοι γάρ οὗτοι, καί ἡ ἀθανασία, παράτασις, ἀειζωΐα, αἰών, ἀλλ' οὐ χρόνος, ἀτελεύτητος καί ἀεί ἐσόμενος, λέγεται· οὐ κατά τοῦτο οὖν λέγεται αἰών, κατά τόν χρόνον τόν τέλος ἔχοντα, ἀλλά κατά τό ἀεί ὤν, εἰς αἰῶνας τέλος οὐκ ἔχοντας.

Πλήρης ἐν τοῖς ἐνδεέσιν; Ὅπερ εἶπεν ἄνω, ἀτελής δέ ἐν τοῖς τελείοις, ὧδέ φησιν ὑπερπλήρης ἐν τοῖς πλήρεσι· καί τό ἀτελής οὖν οὕτως ὀφείλεις νοεῖν, ὑπερτέλεια ἐν τοῖς τελείοις.

14S_084 Καί ἕως φύσεως: Ὁρᾷς πῶς φησιν, ἐπειδή καί ἕως φύσεως ἐλήλυθε· φύσεως μέν τῆς ἡμετέρας νόησον· καί ὅτι τό φύσεως οὐ καλῶς λέγομεν ἐπί Θεοῦ· ἰδού γάρ πῶς φησιν, 'ἕως φύσεως κατῆλθε', τουτέστιν, ἕως ἐκείνου ἔφθασε τοῦ ἀτιμοτέρου, καί οὗπερ αὐτός οὐκ ἐκέκτητο. Σημείωσαι τάς ἐμφάσεις τῶν λέξεων.

Ἀναλλοιώτως. Σημείωσαι, ὅτι ἀναλλοιώτως καί ἀσυγχύτως ἐκοινώνησεν ἡμῖν καί ἀπαθῶς, καί ὅτι ἐν τοῖς φυσικοῖς ἡμῶν ἔμεινεν ὑπερφυής, καί ἐν τοῖς κατ' οὐσίαν ὑπερούσιος, καί εἶχε τά ἡμῶν ὑπέρ ἡμᾶς, οἷον τό ἐκ παρθένου, τό ἀναμάρτητον, τό ἐν ἐξουσίᾳ Θεοῦ λαλεῖν καί πάντα πράττειν, τό περιπατεῖν ἐπάνω τοῦ ὕδατος, καί ὅσα τοιαῦτα. Σημείωσαι οὖν, ὅτι οὐδείς οὕτω θεολογεῖ περί τῆς οἰκονομίας κατά Νεστοριανῶν καί Ἀκεφάλων καί Φαντασιαστῶν.

§ 11. Τά κοινά καί: Κοινά καί ἡνωμένα τά τῆς ἁγίας Τριάδος ὀνόματα, ὅσα ἐκ τῶν αὐτῆς δωρεῶν τῶν εἰς τά μετ' αὐτήν ὀνομάζεται, ἅς τινας δωρεάς διακρίσεις φησί, καί οἱονεί πληθυσμούς.

Πληθύεται δέ ἑνικῶς: Τοῦτο κατά Φαντασιαστῶν, πολλαπλασιάζεσθαι λέγεται τό ἕν· ἐπειδή γάρ ἐξ αὐτοῦ ἄπαντα, καί δι' αὐτοῦ, καί εἰς αὐτόν ἔκτισται, καί αὐτός ἐστι κεφαλή πάντων τῶν ὄντων, καί αὐτός τάς ὅλας οὐσίας παρήγαγεν, εἰκότως πολλαπλασιάζεσθαι λέγεται διά τῶν παρ' αὐτοῦ γενομένων, ὅταν καί πάντων ὑποταττομένων τῷ Πατρί, αὐτός λέγεται διά τῶν παρ' αὐτοῦ γενομένων, τῷ Πατρί ὑποτάττεσθαι, ὥς φησιν ὁ Ἀπόστολος, «τότε καί αὐτός ὁ Υἱός ὑποταγήσεται»· καί ὁ τοιοῦτος ἐν τῷ πληθυσμῷ τῆς πάντων παραγωγῆς ἔμεινεν εἷς καί ὁ αὐτός ἐν τῇ ἀνελαττώτῳ χύσει τῶν αὐτοῦ μεταδόσεων, ἐν 14S_086 τῷ παντί μέρος ὤν, καί μηδέν ὤν τοῦ παντός· ἔστι γάρ ὑπερούσιος· καί ἡμῖν ἀνέφικτος· ἑρμηνεύει δέ αὐτό ὑποκατιών.

Καί τῇ ἑνιαίᾳ: Ἑνιαίαν ἔφη τῶν ὅλων παραγωγήν, δηλῶν ἅμα τῷ βούλεσθαι, καί οὐ κατά μικρόν τι καί μερικῶς κτισθῆναι, ἤτοι πρός τό εἶναι ἐλθεῖν τά γεγονότα. Ἀνελάττωτον δέ μετάδοσιν, ἤτοι ὅτι κτίζων τά ὄντα ὁ Θεός, οὐδέν τῶν οἰκείων μειοῖ ἀγαθῶν.

Ἐννοήσας ὁ κοινός ἡμῶν: Κοινός καθηγεμών καί χειραγωγός ὁ ἀπόστολος Παῦλος δηλονότι· δι' αὐτοῦ γάρ ἐπίστευσεν, ὡς ἔγνωμεν ἐν ταῖς Πράξεσι. Καί σημειωτέον, ὅτι καί ὁ ἅγιος Ἱερόθεος τῷ ἁγίῳ Παύλῳ ἐμαθητεύθη.