5

14S_030 Ὡς Τριάδα: Σημείωσαι Τριάδα τρισυπόστατον καί γονιμότητά φησι τήν πατρικήν ὑπέρ ἔννοιαν πρόοδον εἰς ἔκφασιν τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ ἁγίου Πνεύματος· καλῶς δέ τό ὡς Τριάδα, ἐπειδή οὐκ ἀριθμός, ἀλλά δόξα εἴρηται· «Κύριος ὁ Θεός, Κύριος εἷς ἐστιν».

Ἐξ ἧς πᾶσα πατριά. Πατριάς νοητέον τάς τάξεις τάς ἐκ τῆς ὁμοταγίας, οἱονεί συνημμένας ἀλλήλοις, χερουβίμ, σεραφίμ, ἀρχάς, ἐξουσίας· ἐφ' ἡμῶν δέ καί τάς πνευματικάς, ὡς συγγενεῖς, καί ἀλληλουχίας, ὡς δηλοῖ καί Μωϋσῆς τάς συγγενείας.

Ὅτι τά ὄντα πάντα: Πάντα τά τοῦ Θεοῦ δημιουργήματα καλά, καί καλά λίαν γεγόνασι, καί εἰσίν, ἐφ' ὅσον ἐν τῇ κατά φύσιν, ὡς γεγόνασι, μένουσι τάξει, ἡ δέ τοῦ κατά φύσιν παρατροπή, εἴτε ἐν ἀγγέλοις, εἴτε ἐν ψυχαῖς, εἴτε ἐν ὁποιοισοῦν σώμασι γινομένη, τό κάλλος ἀπόλλυσι καί τῇ τούτου διαμαρτίᾳ τό αἶσχος δημιουργεῖ.

Πρός ἀλήθειαν ὁλικῶς: Τήν οἰκονομιαν ἐνταῦθα φράζει καλῶς, ὅτι εἷς τῆς Τριάδος ἔπαθε. Σημείωσαι δέ, ὅτι μία τῶν ὑποστάσεων ἡμῖν ἐκοινώνησεν ὁλικῶς καί ὅτι αὐτόν τόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν ἁπλοῦν εἶπεν, εἶτα σύνθετον ἀνακαλούμενον πρός ἑαυτόν τήν ἀνθρωπίνην ἐσχατιάν· καλῶς οὖν λέγομεν, ὅτι εἷς τῆς ἁγιας Τριάδος ἦν ἐν τῷ σταυρῷ. Τοῦτο κατά Νεστοριανῶν καί Ἀκεφάλων· ἰδού γάρ, φησί, μία τῶν ὑποστάσεων ὁλικῶς ἡμῖν ἐκοινώνησεν, ὥς φησιν ὁ Ἀπόστολος, «ἐν ᾧ κατοικεῖ πᾶν τό πλήρωμα τῆς θεότητος σωματικῶς». Τοῦτο δέ τό ὁλικῶς καί κατά Ἀπολλιναρίου ἐστί· δηλοῖ γάρ τέλειον ἄνθρωπον ἀνειληφέναι αὐτόν.

14S_032 Καί παράτασιν εἴληφε: Τό 'παράτασιν' εἰρηκέναι τόν πατέρα, ὑπολαμβάνω τό χρονικόν μέτρον εἶναι τῆς ἐν σαρκί τοῦ Κυρίου διαγωγῆς.

Καί ἀσυγχύτου: Ἔμεινε γάρ αὐτός Θεός Λόγος γενόμενος, ὅπερ οὐκ ἦν ἀσυγχύτως· καί σημείωσαι, ὅτι τό ἀσύγχυτον ἐκ τῶν ἀποστολικῶν κεκήρυκται καιρῶν.

Καί ὅσα ἄλλα θεουργικά: Θεουργικά φῶτά φησι τάς διδασκαλίας τῶν ἁγίων, ὡς φῶς γνώσεως ἐμποιούσας καί θεούς τούς πειθομένους.

Καθηγεμόνων κρυφία: Σημείωσαι, ὅτι τά περί τῶν ἀνηγμένων καί ὑπέρ τήν τῶν πολλῶν ἀκοήν ὄντα, εἴτε περί θεολογίας εἴτε καί περί τῆς τοῦ ζωοποιοῦ Θεοῦ οἰκονομίας κρυφίως παρεδίδοσαν οἱ θεῖοι Ἀπόστολοι, μυστηριωδῶς ἀποκαλύπτοντες τοῖς τελείοις· καί ὅτι ἐκ τῶν Ἀποστόλων ἐστί τό ἀσυγχύτως καί ἀμεταβλήτως, ὅ εἶπε, καί τό τοῦ ὅλου ἀνθρώπου· διό καί ὁ Ἀπόστολος, γράφων Θεσσαλονικεῦσι, φησί, «χρῆναι φυλάττειν αὐτούς, ὅσα ἤκουσαν, εἴτε διά λόγου, εἴτε δι' ἐπιστολῆς»· καί Τιμοθέῳ πάλιν «παραθήκην» λέγων «δεδωκέναι ἐν μυστηρίῳ», ὅπερ ἐνταῦθα ἐκφαντορικῶς εἴρηται.

∆ιά τῶν ἱερῶν παραπετασμάτων: Σημείωσαι, ὅτι ἐν μιᾷ τάξει θετέον τήν τε ἁγίαν Γραφήν καί τάς τῶν ἐπισκόπων παραδόσεις (οὕς ἱεράρχας εἴωθε καλεῖν, ὡς ἄρχοντας τῶν ἱερέων, τουτέστι πρεσβυτέρων καί διακόνων καί πυλωρῶν, ὥς φησιν ἐν τῇ καθ' ἡμᾶς ἱεραρχίᾳ· ὅθεν καί ταῖς αὐτῶν ρήσεσι περί τά δόγματα πειθόμεθα), ἐξ ὦν, φησι, λογίων τά παχύτερα τοῖς ὑπερουσίοις περιτίθεται διά νόησιν καί μυσταγωγίαν ἡμετέραν ὡς ἐπί μέν Θεοῦ, ὅταν φαίνηται ὡς πῦρ, καί ὡς γέρων ἐν ∆ανιήλ, 14S_034 καί ὡς ἀνήρ παλαίων τῷ Ιακώβ, καί ὅσα τοιαῦτα· ἐπί δέ ἀγγέλων, ὡς τά χερουβίμ, ἅτε καί θηριόμορφα, καί ἄλλοι ἐν τάξει ἀνδρῶν καί νεανίσκων.

Τῶν μεριστῶν συμβόλων: Ὅτι ἀνθρωπολογεῖ τό Θεῖον ἡ Γραφή ἐκ τῶν ἀνθρωπίνων αὐτό ὀνομάζουσα, πόδας καί χεῖρας καί πρόσωπα αὐτῷ περιτιθεῖσα.

Ὅταν ἄφθαρτοι: Ὅτι ἐν τῇ ἀναστάσει οἱ ἅγιοι μετά ἀφθαρσίας καί ἀθανασίας τῆς χριστοειδοῦς τεύξονται καταστάσεως, λάμποντες ὑπέρ τόν ἥλιον, ὡς καί ὁ