67. De Lupo.

Lupus est animal notum, ferox et dolosum, de quo dicunt quod si hominem videns praevenerit intuitu oculorum vocem aufert: et si praevenitur ab homine, audaciam amittit: et si homo solverit amictum, vocem recuperat. Si lupus aliquem sequitur, et ille subsistens signum inter se ponit et lupum, lupus subsistit timens illaqueationem. Vadens lupus per frondes lambit, et lubricos facit pedes ne incessus audiatur. Aliquando visum est, quod lupus in ore frondes et ramusculos salicis accepit, et sic se abscondit tantum os porrigens, ut capras frondes salicis pascentes deciperet. Oves odit naturaliter, et non satis sibi sed omnes quantumlibet multas interficit si potest : raptam tamen ovem cum audit persequentes, illaesam portat, ne morsa et laesa sibi cursus faciat impedimentum.

Lupi in toto anno non nisi duodecim coeunt diebus, et est virga eorum ossea, et tunc sunt ferociores. Ululando unus praecinit, et alii conclamant. Famelici aliquando terra satiantur, quae glis vocatur. Hac etiam superimplentur cum equum vel bovem vel aliud forte animal prosternere quaerunt, et cum prostraverint, terram evomunt et ad praedam revertuntur : sed quando praedam habent et alia se obtulerit, iterum secundam invadunt quasi praesentis obliti. Quod autem superest, abscondunt suffodientes : tamen ex aequo dividunt his qui in venatione fuerint: et si superest, alios ulalatu advocant. Et quod dicitur, quod latratu carent, falsum est. In vesica lupi syroches lapis nasci dicitur.

Lupus vorat carnes potius quam comedat, et non impinguatur, nec multo utitur potu, quia potus non juvat cibum indigestum : non masticatus autem cibus non bene digeritur. Stercus lupi siccum est, et cum ventositate. ejicitur, et frequenter super albam spinam, et urina ejus est odora. Lupi etiam aliquando homines comedunt, sed raro : sed postquam gustaverunt, tunc homines impetunt propter carnis dulcedinem. Lupi ferunt catulos quando fugiunt sicut et canes, viscera habent debilia, et quando infirmantur in eis, herbas comedunt, et praecipue draconteam ad acuendos dentes. Caetera autem animalia sana herbas non comedunt praeter hominem et ursum si carnibus vivunt. Lupi senescentes difficile venantur, et tunc villis approximant, et in periculum se praecipitant quasi vitam fastidientes : sunt enim longae vitae, et in senectute dentes perdunt, in exterioribus corporis sustinent multos ictus, et vulnerati se gregi luporum non immiscent, quia occiderentur ab eis timentibus deprehendi sanguine ipsorum, propter quod soli euntes vulnerati sanguinem suum lambunt ne deprehendantur, et hoc ego sum expertus. Morsus autem lupi rabidi periculosus est sicut morsus rabidi canis. Est autem animal audax, dolosum, domesticabile, et tunc ludit sicut catulus, sed non deponit odium ad venatorem et agnos et alia animalia minuta quae lupi comedunt.

Dicit quidam quod aethiopia lupos habet varios crine jubatos. Breves autem lupi inter caeteros sunt magis audaces : canes solivagos interficiunt comprehensos et suffodiunt.

Cerebrum lupi et canis praecipue crescit et decrescit crescente luna, licet hoc fiat in omnibus animalibus : cor lupi desiccatum et servatum multum aromaticum dicitur fieri. Caro lupi dicitur esse frigidior carne canis, et foetida. Odium autem quod est inter lupum et oves in omnibus membris est radicatum, ita quod chordae de visceribus ovium cum chordis de visceribus lupi factis permixtae non sonant. Tympana de coriis luporum pulsata insurdant audientes. Si virga lupi in alicujus nomine viri vel mulieris ligetur non poterit coire donec nodus ille so-

lutus. fuerit. Vestimentum de lana animalis quam lupus comederit factum, semper est pediculosum. Cauda lupi suspensa ad praesepe boum, prohibet boves comedere. Hepar lupi desiccatum et tritum, si ex eo bibitur cochlear, valet contra hepatis dolorem cujuscumque fuerit complexionis.

Dicit etiam Gyrgyr philosophus, quod hepata omnium animalium valent contra dolorem hepatis. Unde vultur patiens dolorem hepatis, venatur aves magnas, et hepata comedit. Galenus dicit, quod pulmo lupi coctus et siccatus et tritus cum pipere, et lacte jumentino commixtus, in potu sumptus, valet patientibus defectum anhelitus. Si caput lupi columbario suspendantur, non accedet murilegus, vel furo, nec animal columbis nocivum. Si aliquis in lancea calcaneum lupae foeminae deferat, et alii lanceati contra ipsum veniant, non ei nocebunt quamdiu in lancea calcaneus remaneat. Fel lupi cum grano musci mixtum, et ad nares in principio et in medio mensis positum, juvat eum qui est caducus. Mixtum autem cum oleo rosacio, si inungatur quis in superciliis, diligetur a mulieribus cum deambulaverit cum eis. Si quis testiculum dextrum lupi cum oleo misceat, et mulieri cum lana ad imponendum vulvae dederit, removebitur ab ea coeundi desiderium, etiamsi fornicaria fuerit. Sanguis lupi permixtus cum oleo et auribus instillatus, confert surditati. Dentes, corium, vel oculos lupi si quis secura deferat, in causa obtinebit si advocatum habeat, et erit dives apud omnes gentes. Virga lupi in furno assa et incisa si masticetur ex ea pars, statim excitat coitus desiderium. Dens suspensus super aliquem non timebit. Tympanum magnum factum ex corio lupi et percussum, facit crepare alia tympana.

Caro lupi trita cum modico piperis confecta et cum melle despumato confert patientibus colicam : si cum corio lupi venter patientium constringatur, et si assuescat patiens sedere super ipsum co- rium, valet ei. Sterous lupi oum vino albo et subtili ooctum sumptum nimis confert colicis : et dicitur quod si oorium super coxam ejusdem suspendantur, et eum filo lanae quam lupus momordit, ligetur, oonfert ad idem. Oculus dexter lupi super puerum suspensus, amovet timorem, et similiter dentes ejus et oorium. Si cauda in villa sepeliatur, prohibet ab introitu ejus lupos et muscas,