CAPUT VIII.

De compositione nasi et genarum, et physiognomia ipsorum.

Pars autem quae interjacet inter oculum et aurem, vocatur gibbosum sive connexitas genarum. Nasus vero qui interiacet inter oculos, et descendit ab ipsis, est instrumentum sensus odoratus : quod instrumentum sic est compositum Extremitas quaedam cerebri versus os quod dicitur coronate vel puppis capitis descendit in duas papulas, quae sunt similes papulis mamillarum : et jacet una juxta alteram versus triangulos narium, et in omnibus odorantibus per inspirationem cooperiuntur velamine panniculari, ne laedantur obviante aere, calore, vel frigore. Et ideo talia animalia non odorant, nisi cum. vento inspirationis exsufflatur velamen illud : eo quod virtus olfactiva est in illis papulis, sicut visus in oculo. In animalibus autem non inspirantibus sunt nudae papulae illae : quia illa habent corebra sicciora, quae non ita facile laeduntur ab obviantibus. Haec igitur est causa inspirationis et non inspirandi.

Nasus autem est canalis odoratus : et quia odor est calidus et siccus, cerebrum autem frigidum et humidum, ideo non bene recipitur : et ut melius recipiatur, oportuit esse viam patulam usque ad. instrumentum odoratus : et luae est una causa naris aperta . Secunda autem causa est : quia licet aer attractus per nares ex maxima parte veniat ad pulmonem, tamen magna ejus venit ad cerebrum, ut eveniet ipsum et refrigeret ipsum a calore qui fit in eo ex fumis venientibus a loco digestionis, et ab eo calore qui generatur a motibus spirituum animalium qui continue moventur super ipsum, et propter hoc iterum oportuit apertas esse vias. Adhuc autem tertia est, ut superfluitas mucilaginis generata in cerebro, expellatur par vias illas, quae cum spissa sit et viscosa, non exiret nisi per viam amplam et apertam : propter quod strictas superius nares habentes et siluas,obstrUctionem patientes narium ex phlegmate, non odorant et stertere dormientes incipiunt. Duas autem nares esse oportuit, ut obstructa una non periret odoratus per aliam : quia cum mucilago, ut diximus, grossa et spissa sit, saepe obstruit unam. Est autem apertura nasi et propter bene esse : sicut enim foramen est in fistula, ita sunt foramina in naso, in quibus spiritus tenetur et moderatur in loquela et cantu. Sed haec non est causa quare pertingunt usque ad cerebrum, sed potius quia recipiunt a canna pulmonis.

De ossibus autem nasi et carthagine jam in praecedentibus est habitum. Sed tamen est sciendum, quod via est de ore in nasum per quam modulatur vox, et descendit phlegma super linguam, et exspuitur, et a duabus extremitatibus ejusdem foraminis est vena quaedam pertingens ad lacrymalia utriusque oculi : et ideo amaritudo collyrii posita in oculo, sentitur aliquando in lingua. Sternutatio autem est motus proprius cerebri ad expellendum humorem aut materiam aliam cum. adjutorio aeris qui attractus est per nares. Expellitur autem illico per viam

naris et oris. Accidit autem sternutatio cerebro sicut tussis pulmoni, et eis quae conjuncta sunt pulmoni.

Opinati autem sunt quidam cerebrum non sternutare, nisi quando convertitur humor nocivus qui est in cerebro, in vaporem et fumum aereum : et tunc extrahit eum et excutit cum aere naribus extracto. Hoc autem non semper est necessarium. Non enim in sternutando indiget aere, nisi ad hoc ut corpus a quo fit excussio, sit plenum aere, cujus continua attractio sit ad partem humoris excutiendi : et cum exprimitur totus ille aer motu lacertorum pecdris et velaminis laborioso, et expellitur ab anterioribus ad exteriora, cogit partes suas longiores ex pectore cum festinatione ad. exitum, et est ad intra ad expulsionem et ad vicdriam : quoniam ipsum comitatur commotio aeris qui sequitur eum, et adjuvat virtutem expulsivam ad incidendum materiam et expellendum eam. Et ideo quando fit appetitus sternutationis, statim sequitur sternutatio, quando vicissim comprimuntur cito et relaxantur nares digitis. Cum autem comprimitur fortiter angulus trianguli nasi superius inter supercilia, impeditur sternutatio : quia tunc vapor et materia expellenda redeunt ad interiora. Signum autem ejus, quod ex pecdris concussione juvetur sternutatio, est sternutatio aegrorum, capita quorum replentur malis materiis et humoribus. In aliis autem sternutatio est signum fortitudinis cerebri : propter quod qui cito morituri sunt, et virtus eorum deficit, sternutare nullo modo possunt. Si autem sternutationem provocantibus appositis alicui aegrorum, non fiat sternutatio, signum est quod numquam convalescent. Sternutatio enim fit, quando colligentes se lacerti pectpris et parietis et cerebri, adjutorio aeris attracti expellunt nocumenta per excussionem sui.

Sic ergo nasus est instrumentum per quod fit anhelitus et sternutatio, quando multiplicatur in cerebro ventus attracti

aeris, et exierit ex insperato. Fingunt autem augures, quod sternutatio sit signum duarum rerum : quarum una est, quod dicunt quod sit signum veritatis illius dicti cui intervenit sternutatio. Secundum autem est, quod sit signum evasionis periculi parati, quando aliquis sustinet insidias ab alio, et praecipue si bis sternutaverit. Hoc enim significat adundantiam virtutis quae non esset, si homo ille caelestibus tunc non adjuvaretur : sicut etiam critica dies dicitur, quando natura a caelestibus adjuvatur. Et hac eadem de causa dicunt veritatis dicti esse signum : quoniam virtus caelestis potentior existens, explet dictum et adaequat ipsum rei.

Convenientior autem est anhelitus per nares : ad hoc enim creata est naris aperta. Anhelitus autem qui ore fit, propter necessitatem fit, quae est ohstructio naris, et est foedus propter directam viam oris ad stomachum, cujus evaporatio immiscetur spiramini, et corrumpit ipsum : et ideo est innaturalis. Via autem a naso est ad pulmonem et ad cerebrum, quae sunt membra non emittentia tales vapores.

Amplius autem nasus est membrum subtilis tactus et boni motus : quoniam cito sentitur in eo frigus propter bonitatem sensus tactus in eo. Dilatatur autem et constringitur propter bonitatem motus quam habet ex nervis motivis venientibus ad ipsum : non enim est ut auris, quae. est immobilis in homine, et aliis quibusdam animalibus. Paries autem qui inferius post ossa narium est in medio narium, est creatus ex cartilaginc, ut melius sustentet nasi anteriorem partem, quae est grossior pars nasi, et etiam ut in ipso firmiter suspensa contineatur nasi pars anterior, quando movetur dilatando et constringendo. Via autem transitus mucilaginis et anhelitus, est vacua, sicut saepius diximus. Nasus vero elephantis, qui proboscis vocatur, est fortis et longus, et plicatur et explicatur quasi calceus, et utitur ipso elephas loco manus :

per ipsum enim accipit cibum, et porrigit ori suo, ct per ipsum haurit aquam, et reddit ori suo potum : et hoc habet proprium, quia nullum aliud animal hoc facit nisi ipse.

Sicut autem diximus in praehabitis, naribus et oculis in homine gibbositates vicinantur genarum. Genas autem, ut Palemon dixit, qui grossiores habent, ignavi sunt et violenti. Qui autem nimium tenues, maligni sunt. Quorum autem genae male dispositae sunt, tamquam sint abscissae ab oculis, plenitudine humoris et pondere suo praegravatae sunt. Rotundae autem invidiae arguuntur. Leves autem malae et prolixae importunam significant loquacitatem.

Omnis autem vultus cum plenus est et crassus, ignavum et voluptatibus deditum significat. Deductus vero et dependens vultus cogitatorem subdolum et timidum indicat.

Nares vero cum in extremo acutae sunt, facilem ad iracundiam hominem ostendunt. Crassae autem extra modum nares, immundum hominem dant intelligi. Cum ima narium solida sunt rotunda, tamquam sunt obtusa, fortem dicunt et magnanimum. Tales enim nares Plato censuit dari leoninis hominibus et caninis generosis, eo quod in leonibus et canibus tales nares videbat. Dicebat enim, quod quaecumque similitudo animalium aliquorum in hominibus est, quod et homines talium imitantur mores animalium : et quod nares longae et tenues avibus sunt propriae, et hujusmodi mores mobilitatis et levitatis dant hominibus qui tales nares habent. Narium autem pars quae juxta frontem est, si a fronte deposita sit honeste et sejuncte compositione bona nec alta nec humili, sed. aequali linea descendat, virile signum est, et constantiam demonstrat et prudentiam notam tribuit. Si autem depositior sit et profundior narium pars superior, stultitiam indicat et animi imbecillitatem, signum enim est foemineae levitatis. Si autem in altitudine frontis directe eleva- tae continue procedant nares, produnt linguae nimiam loquacitatem : et hae sunt nares quae in extremitate inferiori in cartilagine nasi elevantur, et linea recta descendendo pertingunt ad nasi conum. Nares tamen majores esse generaliter melius signum est quam minores. Minores enim servilibus ingeniis et furibus et tergiversantibus assignantur. Aquilae enim nares magnanimis attributae sunt, ut dicunt Loxus et Philemon. Simiae autem, ut iidem testantur auctores, libidinosis conveniunt. Patulae autem nares alacritatis et fortitudinis dant indicium. Cum. autem perangustae sunt et rotundae et conclusae, stultitiam profitentur. Et ut generaliter concludatur sermo, nares perversae figura, quantitate, situ, motu, qualitate,perversam indicant mentem. Quae autem in proportione sunt naturali, figura, colore, quantitate, situ, et motu, bonam mentis habitudinem naturalem : et idem indicium est de omnibus membris.