CAPUT XXVI.

De anadmia posteriorum membrorum, et symmetria et physiognomia.

Nunc autem consequentia rationis exposcit, quod etiam posteriora membra exteriora et lateralia determinemus.

Dicamus igitur, quod totum illud quod est posterius, communi nomine dicitur dorsum, et secundum istam communitatem comprehendit spatulas et spondiles :

et horum quidem compositio scitur ex anadmia ossium et nervorum et musculorum et venarum quae sunt in ipsis. Latera autem sunt communia dorso et pectori : quoniam communicant inter dorsum et pectus, et sunt costae eorum, ut dicit Arisdteles, octo ex utroque latere, octo videlicet hinc, et octo inde : et veritas est, quod non sunt nisi septem, sicut nos superius diximus : sed Aristoteles connumerat costis ossa duarum furcularum, quae sunt super ea et non vocari costas, nisi costas veras : et in corpore hominis plusquam in alicujus alterius animalis corpore sunt distinctiones situum, ita quod in eo est pars simpliciter superior, et pars alia simpliciter inferior, et pars simpliciter dextra, et pars simpliciter sinistra, et pars quae simpliciter est ante, et pars quae similiter est posterior, sicut nos in. libris de Caelo et Mundo determinavimus. Sed ea quae sunt dextra et sinistra, sunt similia in figura, licet dissimilia sint in virtute : et causa hujus est, quod haec omnia pertinent ad unum motum si sunt membra motiva, quia tunc dextra est unde est motus, et sinistra per quam fit regyratio vel retractio motus ejusdem. Si autem non sunt motiva membra, tunc pertinent ad eamdem operationem, sicut duo oculi, et duae aures, et duae manus, et sic est in aliis. Dextrum tamen et sinistrum simpliciter pertinent ad motum localem.

Membra autem posteriora quae sunt in dorso, neque in figura neque virtute similia sunt membris anterioribus, eo quod non pertinent ad eadem officia. Sed potius posteriora sunt quasi fundamenta sustentantia, et anteriora sunt principia alterationis sensibilis. Similiter autem nec superiora sunt similia inferioribus in figura aut virtute propter causam quam diximus, quia videlicet non formantur ad eadem officia et operationes, quia superiores sunt ad animae operationes quae dicuntur animales, inferiora autem clibani sunt quidem naturalium virtutum. Inferiora autem totius corporis sunt ad motum processivum formata organa, quamvis quaedam videantur habere proportionalitatem similitudinis ad invicem in bonitate quae est fortitudo carnis, sicut adjutorium proportionatur coxae in hoc quod utrumque componitur ex musculis et chordis magnis et ossibus fortibus ad motum extensionis et retractionis et circumdationis pertinentibus : et hoc modo videtur in similitudine compositionis et motus proportionari pes manui, sed pes digitos habet ad fortiter figendum, et manus habet digitos ad fortiter apprehendendum et tenendum : et haec similitudo proportionis facit, quod quidam a nativitate carentes manibus et brachiis, opera manuum multa faciunt cum pedibus et cruribus, eo quod manus et brachia sicut crura et pedes laxarum sunt coniunctionum, et habentia musculos et nervos in tres motus, ejectionis videlicet et contractionis et circumdationis.

Sed non lateat nos, quod manus et pedes et coxae et brachia sunt pro certo membra dextri et sinistri, quae sunt principium latitudinis, et non nisi quoad respectum aliquem sunt inferius et superius, quae longitudinis sunt principia. Hujus autem signum est, quod virtutes dextri et sinistri quoad motum localem non experimur nisi in cruribus et pedibus et brachiis et manibus : et ideo etiam contingit, quod quando naturaliter adjutorium brachii diminuitur, sicut fit in sinistra parte, tunc etiam in eadem parte diminuitur etiam coxa, et eodem modo etiam pes diminuitur, et diminuitur manus : et causa quidem diminutionis est diminutio virtutis. Causa autem similitudinis figurae est conformitas officii et operationum.

Adhuc autem os quidem adjutorii est unum solum, quod a junctura humeri usque ad cubitum porrigitur. Ossa autem brachii inter cubitum et rascetam, sunt duo quae asseyd vel arundines superius vocari diximus. In eodem autem numero sunt os quidem coxae unum, cruris autem duo. Sed limen genu non habet aliquid re-

spondens in cubito, quia non fuit necessarium, quia os quod limen genu vocatur, ideo positum est super juncturam, ut si ruat ex gravitate corporis, quod sustentet in eam partem ad quam curvatur. Brachium autem non sustinet aliquid, sed operatur opera ad quae exigitur diligentia et studium : et haec melius fiunt soluta junctura, quam limitata et ligata. Post brachium autem est manus cum his quae appendent sibi, et est minor brachio quoad ossium quantitatem : et est in manus principio rasceta, et postea pecten manus qui dividitur in quinque digitos, quorum quilibet dividitur in eo quod a manu separatus est in tres articulos et tria ossa et conjuncturas quae sunt ossa sisamina juncturis propter repletionem interpositam, praeter pollicem qui in hoc separatus est a continuitate manus, non dividitur nisi in duos articulos, et duo ossa, et duas juncturas supplentes vacuitates laxae juncturas quae est in ipso.

In quinque autem digitis servatur symmetria mirabilis, quod in quolibet quatuor digitorum, primi duo articuli sive duo ossa quae sunt anterius in digito, aequalia sunt uni quod est posterius in eodem, in quo digitus conjungitur pectini manus : et omnia tria ossa quae sunt in digito, sive tres articuli ex quibus totus componatur digitus, aequalia sunt ossi respondenti sibi in pectine manus cum osse rascetae usque ad asseyd cui colligatur : et tamen sigillatim considerata, primum est brevius secundo, et secundum tertio, et tertium quarto. In pollice autem duo quae faciunt pollicem, aequalia sunt tertio quod protenditur ad asseyd. Sed unumquodque in seipso est aequale alteri.

Spatium autem longitudinis totius manus aequatur spatio quod est a cono nasi usque ad primam suturam per os frontis et per os sincipitis : et ex hoc relinquitur, quod digitus sit aequalis fronti et sincipiti. Ille, inquam, digitus qui longior et medius vocatur. Et etiam quod os frontis et os sincipitis sint aequalia secundum naturam, licet hoc non videatur propter curvaturam ossis sincipitis majorem, quam sit in osse frontis : spatium enim quod est a cono nasi usque ad lineam quae est sub naso in latum, est aequale fronti : et hoc item aequale est spatio quod est a linea quae est sub naso usque ad finem menti.

Adhuc autem pede immobili circumposito in umbilico et circum ductp ad spatium extensi brachii, et manus usque ad medii digiti longitudinem, tanget eadem peripheria extremitatem pollicum in pedibus, si recte corpus extendatur, et latitudo ab humero in humerum su.btripla erit longitudine totius corporis a vertice summo capitis usque ad plantam pedis : et insuper habet palmum secundum quod palmus geometrice dicitur latitudo volae sive pectinis manus : et si aliter est, error est et miraculum, Spatium autem a foramine colli usque ad umbilicum, aequatur spatio quod est ab umbilico usque ad finem ficteris.

Amplius autem conjunctio quae contractio et clausio digitorum vocatur, fit ad domesticum manus, et ad illam partem flectuntur digiti, ut fortiter apprehendant : et cum extenduntur et expanduntur, flectuntur ad silvestre : et ideo secundum naturam extensi digiti parvam arcuositatem debent habere ad silvestre : et si incurvantur digiti in tantum, quod in medio accipiunt curvitatem, hoc significat nervorum extensionem et mollitiem, propter quod in pueris et foeminis fieri aliquando videmus. Similiter autem per nervos et musculos contrahitur et extenditur locus, ubi est radix adjutorii in osse spatulae et osse humeri. Et haec omnia patent per ea quae diximus in anatomia ossium ei nervorum.

Pars autem interior manus propter plicaturas ossium rascetae, et digitorum, et pectinis, participat quasdam lineationes manifestas propter quatuor modos juiicturarum qui sunt in parte illa. Ibi enim est stricta et soluta : et ea quae est per longitudinem ossium, et ea quae est per ossium extrema, sive secundum latitudinem ipsorum : et cum illae duae lineae sint vel tres, totam palmam tradentes, dicunt Physiognomi quod signatur vitae longitudo. Et harum linearum una vadit per longitudinem volae, et creatur a curvatum pollicis ad volae interiora. Secunda autem vadit per latitudinem volae creata a curvatum indicis ad domesticum manus. Tertia incipit ab inferiori ejusdem latitud inis, creata a c urvatura auricularis versus manus domesticum. Cum enim istae symmetriae a virtute formativa optime perficiuntur in extremis longe a corde distantibus, signum est quod in propinquis existens potentia multum possit super corpus influendo vitam. Haec autem naturalis potentia creat vitam et vitae continuationem in tempus longum. Ubi autem fuerint duae breves, significatur materia ex humore inordinato et interminata vincere supra virtutem formativam : et sic breviabit vitae periodum : putrescit enim ante tempus interminatus humor, et breviabit vitam. Nos tamen inferius physiognomiam subtilem horum omnium iterabimus quae descrips i rnu s m e mb r orum.

Amplius autem silvestre palmae sicut et silvestre pedis est venosum valde et nervosum, et multa continens ossa plusquam aliqua pars corporis sibi aequalis, et est paucae carnis, quia caro non potest sustinere opera multa et dura quae fiunt membris illis, sed esset continuus dolor operantibus.

Inferius autem in latitudine sunt coxae alligatae auellis : et postea sunt genua super quae est os quod. Arabice vo-

X X JL eatur addaicon, quod significat limen genu. Omnium utilitatem jam pluries diximus. Et post genua sunt crura. Anterius autem cruris ubi est tibia propter acumen et curvitatem quam habet, nasus cruris vocatur : et posterius ejus ubi in concavo ossium pendet sura, vocatur venter cruris propter similitudinem tumoris et mollitiei. Et illius quidem surae

cum sit musculus magnus, creatio est ex carne replente et nervo et vena reticularis, sicut exigit magni musculi compositio : et membrum quod est inter inferius cruris et anterius ipsius a latere, est id quod Arabice vocatur cahab. Est inferius talo ubi ossi rascetae pedis in quodam osse quod superius nominavimus os cruris infigitur. Posterius autem minoris partis pedis est quod vocatur Arabice achib, hoc est, os calcanei. Major enim pars pedis est anterior, et minor posterior. Haec autem omnia manifesta sunt per ea quae dicta sunt in anatomia membrorum similium, quae sunt ossa, et nervi, et musculi, et venae, et arteriae quae sunt venae pulsantes.

Adhuc autem id quod est anterius in pede sub extremitate quae respicit interius ad alium pedem, et est etiam in minori pede, hoc est, in minori parte quae est pars, vocatur pectus pedis, propter similitudinem concavitatis : dicimus enim hunc minorem pedem. Totum membrum processivi motus, quod rigil Arabice vocatur, vocamus pedem: et hujus minor pars in tres partes ipsius quae sunt coxa, crus, et pes, est membrum quod pes vocatur : et hujus ulterius minor pars est calcaneus. Et secundum hunc sensum etiam vocatur ab Aristoteles minor manus, eo quod minor est trium partium quae sunt adjutorium, et brachium, et manus. Quod autem sequitur conjunctum superiori parti pedis, ex multis componitur ossibus et nervis et venis : et in extremitate propter munitionem digitorum, sunt ungues : et similiter sunt in digitis manuum quae sunt ossa mollia, ut superius diximus. Omnes autem digiti tam pedis quam manus, contrahuntur et extrahuntur per modum quem superius determinavimus,

Adhuc autem si ad pliysiognomiam. paululum respiciamus, dicemus quod cum inferius quod jam ante vocavimus pectus pedis, fuerit carnosum, et non concavum, ita quod ambulans super ipsum aequali superficie ambulet super d- tum pedem aequaliter, superficie plantae in terra jacente, significatur astutia et

malitia dispositionis. Hoc enim est signum frigidi phlegmatis abundantis supra formativam : et hoc quidem facile recipit formas, et de facili moveretur etiam a motore debili : et ex hoc causatur astutia foeminea in rebus parvis et inutilibus et nocivis, et significat malam secundum Pythagoram foeminarum dispositionem. Quando autem pectus pedis fuerit concavum, e converso significatur per contrarium hujus bonitas intellectus, et compositio bona morum, nisi fuerit nimia macie cavatus pes : haec enim melancholicae esset consumptionis. Os autem quod Arabice, ut diximus, vocatur addaicon, quod est limen genu, est communis junctura inter coxam et crus, ubi inflexio fit, non quidem ad ambulandum, sed ad alios cruris motus, sicut superius diximus.

Sic igitur membra quae nominavimus in exteriori corporis, communia sunt Auris et foeminis, nec est situs in eis aliquis nisi quem diximus, scilicet secundum superius et inferius, et dextrum et sinistrum, et ante et retro. Non enim dubium est quando omnia membra quae exterius sita sunt in corpore, sint cognita secundum sensum. Sensus autem ostendit dispositionem membrorum quam induximus. Quod autem hic talium facimus rememorationem, ideo fit, ut completus et perfectus sit noster sermo de scientia animalium. Nos enim intendimus comparare omnia membra aliorum animalium ad ista quae diximus membra hominis : et ideo oportet quod nihil nos lateat de situ et figura quae est in eis secundum naturam. Perfectum enim est principium cognoscendi imperfectum. Solus autem homo perfectissimus est animalium. Solius enim hominis membra secundum proportionem proportionantur perfectissimo, quod est mundus et caelum et continentia mundi totius : et ideo etiam perfectissimum corpus hominis esse invenitur. Superiora enim re- gentia et formalia in homine diriguntur secundum situm ad superius mundi, et intelligentia movet et regit in eis, sicut facit superiora mundi : et haec intelligentia non est alicujus corporis actus, sicut nec intelligentia quae movet et regit id quod est superius mundi, et hoc non est ita in aliis animalibus : quaedam enim eorum imperfecta sunt, nec omnia ista membra habent. Quaedam autem habent, sed non secundum situm mundi, sicut homo : hominis enim caput in quo sunt virtutes intellectuales et animales, positum est supra totum corpus regimine et situ secundum creationem et situm mundi totius, sicut supra diximus. Capita vero aliorum animalium supra corpus quidem sunt regimine, sed non situ : declinant enim anterius prona in terram, et non sunt erecta : sed in hoc conveniunt quod habent quemdam ordinem positionis membrorum cum homine in corporibus suis, sed non in situ mundi, quia in omnibus eis post caput est collum si habent collum, aut id quod est loco colli si collum non habent, et post collum est pectus et dorsum : pectus quidem anterius, dorsum autem posterius : et venter est post pectus, et postea sunt anchae, et coxae, crura, et pedes, sicut diximus in antehabitis. Sed situs in aliis animalibus, differentiis situs mundi non respondent directe.

Sensus vero organa ex maxima parte in animalibus, sicut oculi, et nares, et lingua, sunt posita anterius in facie, praeter solum instrumentum auditus, quod compositum est in lateribus capitis : cujus causam jam superius assign.avim.us in anatomia aurium : sed directe respiciunt oculos secundum altitudinem. Oculi autem hominis magis vicinantur proportione quantitatis sui capitis, quam oculi aliorum animalium. Inter oculos namque aliorum est latitudo frontis ipsorum, sed non est inter oculos hominis nisi acumen nasi. Et sensus quidem tactus qui solus indicat complexionis bonitatem, est in homine subtilis valde, et

post ipsum gustus secundum quod est quidam tactus. Alii autem sensus qui complexionem non indicant, sunt in homine hebetiores caeteris multis animalibus .

Iste igitur est situs membrorum manifestus, qui situs est in eis secundum ordinem positionis naturalis : et haec membra sunt cognita secundum consuetudinem quam tenet natura in membrorum positione : et si aliter sit, contingit casu et per errorem. Horum autem membrorum physiognomia accipitur a Palemone et a Loxo Philosophis, qui subtilius quam alii sunt eam rimati.

incipiamus igitur a superioribus, dicentes secundum Palemonem, quod quidem crassi sed. solidi virtutem indicant, laxi autem infirmitatem animi et timiditatem ostendunt. Humeri autem tenues, et qui in acumine erecti sunt, insidiosum indicant hominem. Qui autem discretos habent articulos et nodos, ad stultitiam referuntur. Tota autem junctura adjutorii et brachii et manus,quando in tantura, prolixitatis extenditur, ut erecto corpore extremitas medii digiti appropinquet ad genu, licet mensura quatuor deficiat digitorum, humiles ostendit homines et fortes. Cum autem prolixitas haec ad. femur desinit vel parum ante, malevolos declarat homines malis alienis gaudentes, qui invidi vocantur. Quicumque autem cibum cum discretione sunt sumentes, praetendunt et extendunt os usque ut occurrat manui, brevia et decurvata habent manus et brachia, et sunt similiter malevoli et invidi gaudentes in malis alienis. Tenues autem cubiti, aut etiam pleni, sed imbecilles, significant eos qui sunt indociles et rudes. Amplius nimium breves et exigui, fortes demonstrant et bene sagaces. Crassae autem manus si digitos breves ultra modum habeant, declarant tergiversorem et insidiosum et furem. Manus autem intorlae et tenues loquacem significant et voracem.

Digitos autem longos longitudinem auricularem hepatis, Avicenna dicit significare : sicut et magnitudo eorumdem ejusdem hepatis declarat magnitudinem, et parvitas parvitatem. Ungues etiam albi plani molles et tenues et subrubentes et bene perlucidi, optimum in homine ingenium indicant. Et hoc est unum ex signis quod valde raro fallit, quia tales ungues ab optima procedunt complexione. Ungues autem inflexi et curvi, rapaces indicant et imprudentes : et si sunt cum macie digitorum, significant futuram ethicam vel pthisim, aut utrumque illorum. Qui autem impressi sunt in medio et nimium spissi, significant foedos homines et stolidos. Breves autem nimium ungues declarant malignum. Ejus dispositionis indices sunt compallidi ungues et nigri. Asperi autem et rotundi proni declinant in venerem. Quando autem sine manifesta causa ungues de facili cadunt, lepram significant futuram. Digiti etiam cohaerentes et conjuncti invidum ostendunt hominem : collecti autem et conglobati, avarum dicunt et malignum : parvi vero et tenues stultum. E contra autem parvi et crassi, et invidum et audacem indicant et ferum. Qui autem nimis vicini sunt et tenues digiti, longe sunt a sapientia. Si autem moderato spatio in se distant, leves dicunt esse et loquaces. Qui vero temperatae sunt magnitudinis et honestae speciei, mores optimos indicant. Et haec omnia etiam in pedum digitis et unguibus quantum ad signa corum quae dicta sunt, attenduntur.

Latera etiam tenuia et angusta et depressa, timiditatem indicant. Quae autem referta sunt carnibus et dura, indocilem hominem ostendunt: haec enim secundum Pladnem ad ranas referuntur. Amplius autem dorsum et solidum, virile est. Si in contrarium sit, muliebri adscribitur generi. Quorum autem dorsum incurvum est, si in molli carne fuerunt, et si quae juxta illa sunt angustiora, tamquam sint succincti : hi in omni opere virtutis praecellent, et in venationum studio summi erunt. Adhuc spinae pars inferior, si

latis jaceat natibus, et molli carne circumdata, foemininum est, et effeminatos ostendit. Si autem pars prolixa est et desinit in acutum, intemperantiam ostendit libidinum, et timiditatem. Virilis autem esse solet cui moderata et solida. Si ilia solida fuerint et dura et discreta fuerint ossibus, indicant ferum et bellatorem hominem : talia enim ilia ad leonem Plato dicit referri. Si autem sint molli carne completa, muliebre ingenium designabant. Quae autem nimium exosa sunt et rugosa et tenui cute circumdata, sicut sunt ilia simiarum, malignitatem praetendunt. Earumdem autem rerum etiam femora sunt signa secundum Palemonem. Quia etiam femur et ilia subjecto non differunt, sed ratione, sicut patet ex anatomia femorum .

Nunc autem signa sumamus ex cruribus quae sunt inter genu et pedem. Dicit enim Aristoteles, quod genua quae inter se conversa sunt, quasi collidantur, ad femineam referuntur proprietatem. Quando etiam pars cruris quae sub genu est et vocatur sura, est plena et quasi gravida, sordidum significat hominem et intemperatum et impudentem : serviles enim mores haec signa comprehendunt. Cum autem moderatae sunt magnitudinis et plenitudinis solidae et discretae ad invicem, optimum ingenium indicabunt. Molles autem surae efaeminatis assignantur, et sexui muliebri. Imae autem partes crurium sunt proximae talis. Ima igitur pedum et calcanei cum longa sunt et referta carnibus, stultum indicabunt et insanum. Et refert hoc Palemon a se saepius expertum : praecipue tamen erit efficacius signum, si contingat in eis humiles esse digitos et vastos. Quorum autem pedum est ambitus concavitatis solidus, hi certi et circumspecti et honesti consueverunt esse. Pedis enim ima quando discreta fuerint itinere et articulis, clarum generosum et virile ingenium indicabunt. Molles autem si sint ampla carne circumdati, molle indicabunt ingenium. Crassi autem et breves pedes valde indicant fir- mum hominem : nimium autem prolixi ad hominem dolosum referuntur, et ad eum qui multam cogitat perniciem. Tenues autem et breves pedes produnt hominem malignum. Curvi pedes et qui plantam habent longe cavam et reductam, sunt improbandi. Qui autem non plani sunt in planta, versutam ostendunt et malignam mentem.

Amplius autem crura densis capillis obsita, secundum Loxum indocilem et ferum hominem indicabunt. Haec etiam indicant inguina si nimis sunt capillosa. Venter similiter et pectus, si nimio pilo tecta fuerint, levem hominem et instabilem significant. Declarat etiam hoc animum qui sine religione est et sine pietate. Cum autem solum pectus capillos praefert, calidum et animosum designat. Cum autem commune corpus capillo tectum est, quadrupes animal potius quam hominem designat. Cervix autem quae juxta caput est, cum fuerit capillosa, fortem et animosum indicabit. Cum vero ad mediam frontem capillus descendit et ex utraque parte repressus et reflexus est, ad equinam speciem habet similitudinem .

Incessus quoque hominis ex inclinatione naturae procedens, annuntiat de eo qualis sit animi, et qualium morum : qui enim cum longis passibus incedunt, magnanimi esse signantur et efficaces. Qui vero angustis passibus incedunt, inefficaces sunt et parvae mentis : et si sunt artifices, sunt obscurae mentis. Celeritas autem gressus cum erecto et claro corpore et honesta habitudine, calidum hominem esse indicat, qui res agendas magis quam perficiendas aggreditur. Si autem celeriter quidam movetur, si submittit oculos et se comprimit, et vultum deducit, atque totum complicat corpus, significat nimis

timidum, parcum, versutum, et nimis liberalem. Si autem cum celeritate motus accidit perturbatio oculorum, capitis inconstantia, et anhelitus spissus, haec indicia produnt hominem magnarum Gladium et immanem et audacem. Qui vero breves passus habet, eisdemque accelerat, malignus esse dicitur, plus tamen timidus et imbecillis habendus est. Tardus autem incessus si naturalis est, animum indicat pinguiorem, nisi alia signa potentiora dissentiant. Si autem procurata sit tarditas, et interdum resistat, et cervicem reflectat, et circumspiciat, superbiae hoc exstat signum. Erecte autem euntem et molliter spatulas gerentem et gradu composito, moechum et incontinentem pronuntiabit. Cum autem pedum et manuum motus cum totius corporis motibus consentiunt, et cum bene et moderate ac tranquille inferuntur cum inclinatione aliqua capitis decentis et cervicis, hoc indicat hominem magnanimum et fortem ; talis enim est incessus leonis, ut dicit Plato. Qui humeros commovendo incedit erecto collo, superbus et insolens rectissime indicatur. Qui autem in omni tempore instabiliter permoventur, et declinant frequentius ad dextram partem quae mollior est, stulti sunt judicandi. Acres autem probantur frequentius, quorum corpus declinat ad sinistram : quia retinent motus instabilitatis. Qui vero sese submittunt atque corpus in honesto infringunt, blandi sunt qui ad canes blandientes referuntur. Aristoteles autem ad Alexandrum dicit, quod " qui movetur frequenter et loquitur motu manuum, est immundus et eloquens et deceptor. Qui vero abstinens a motu manuum, hic est perfectus intellectu, bene dispositus, et sani consilii. "