CAPUT VI.

De his animalibus quae carent membris interioribus ventris dictis, et quae sunt membra quae habent loco membrorum praedeterminatorum ?

Antequam autem loquamur de membris exterioribus, dicendum nobis videtur de membris generationi convenientibus quae differentia sunt in mare et femina.

Antequam autem de his generaliter loquamur, dicere oportet quod malachie genera, et genera mollis testae, non habent eam quam diximus diversitatem membrorum interiorum : nec etiam habent aliorum membrorum diversitatem, quam habent animalia sanguinem habentia.

Adhuc autem praeter haec sunt duo genera animalium sanguine carentia, quae sunt durae testae et corporis annulosi : et ista etiam non habent membra interiora, quae praedeterminavimus : substantia enim naturae horum animalium secundum omnia sua genera diversa est a substantia naturae animalium habentium sanguinem. Jam enim ante distinctum est et probatum, quaedam animalia habere sanguinem, quaedam autem non : hoc enim declaratum est ex sermone diffini- tivo, qui distinguit inter modos specierum animalium et substantias eorum.

Amplius autem hi modi animalium non habent in se causas membrorum interiorum, quae sunt intestina : non enim habent venas aut vesicas, neque spirantia sunt: et propterea non inveniuntur habere nisi membrum quod est loco cordis. Membrum enim quod est principium sensus et causa vitae et motus, oportet esse principium omnium membrorum, et principium totius corporis in omnibus cujuscumque generis sint animalibus. Isti autem modi habent membra quae conveniunt receptioni cibi : sed in situ diversa sunt, quoniam loca per quae recipiunt cibum, diversificantur. In orificiis enim malachie sunt duo dentes, et membrum carnosum loco linguae, et per hoc ipsum sentit saporem cibi. Similiter autem et id quod est mollis testae, habet dentes et membrum linguae conveniens. Et universalter omnia illa quae sunt durae testae, habent membrum hoc propter causam quam diximus in animalibus sanguinem habentibus, ad cibum videlicet recipiendum.

Adhuc autem secundum eumdem modum animal annulosum sanguine carens, cibum recipit per additamentum exiens ex ore suo : licet hoc non omnia faciant. Sed quaedam species illius generis animalis sunt genera apium et muscarum et vermium volantium, quae erucae vel bombices vocantur. Ea vero quae hujusmodi additamentum in ore non habent quod aculeo videtur esse simile, habent tamen in ore suo aliud membrum, per quod cibum recipiunt, sicut formicae, et sibi similia genera. Quidam enim more horum generum habent dentes qui non assimilantur dentibus aliorum animalium, sicut genus formicarum, et quarumdam apum. Quaedam autem non habent omnino, sicut ea quae cibantur cibo humido tantum, quem sugunt. Plura tamen animalia annulosi corporis dentes habent, non quidem propter cibum, sed propter arma ut vigorentur ad defensio-

nem. Quaedam vero animalia marina durae testae habent fortem linguam, sicut diximus in sermonibus praehabitis. Animal autem quod rogale vocatur, dentes habet cum forti lingua, sicut habent ea quae sunt mollis testae. Genus autem malachie longum post os habet stomachum, et post stomachum habet vesiculum sicut est papa avis, et deinde ventrem, et consequenter habet intestinum extensum proveniens ad locum exitus superfluitatis.

Membra autem animalis quod dicitur sepion, et animalis quod dicitur multipes sive polipus, sunt consimilia in figura et tactu. Duo autem membra per quae recipiunt cibum, multum habent similia ventribus : sed tamen alterum istorum simile videtur vesiculae vel papae, et alterum minorem similitudinem habet. Diversificantur tamen haec duo inter se in figura : totum enim corpus hujus animalis fundatur in carne molli. Membra ergo horum animalium quasi sunt ejusdem dispositionis, ita quod membra unius sunt sicut membra alterius : et hujus est una et eadem causa in omnibus : nullum enim horum molere aut masticare valet cibum, aut etiam in ore molli ficare, propter quod habent papam sive vesiculum aut ventrem, sicut etiam est in avibus.

Proprium autem habent hujus generis quod est malachie, quod spermata sua habent congregata in vasis membranalibus propter salutem tam individui quam speciei. Sperma enim aliquando est arma defensionis hujus animalis, et sperma in aliis eorum est applicatum loco a quo exit superfluitas ventris: sicut est membrum quod dicitur canale, quod est versus partem dorsi in longis animalibus : et hoc quidem membrum in omnibus malachie speciebus, et praecipue in sepia, eo quod multum habet valde de spermate quod est humor niger in eo : et quando timet, ejicit humiditatem illam nigram, et facit ex ea quasi murum circa se, quoniam per ipsam inspissatur aqua et obscuratur: Animal autem multipes vel polipus, et id quod Vocatur callidos, .quod est Latine calamare, habet Sperma in parte superiori super membrum quod Graece bosuim vocatur. Sepiae vero habent humorem hunc inferius prope ventrem : eo quod haec humiditas est major in sepia, quia ea Utitur et ad defensionem, et ad coitum: Hoc autem accidit ei ideo, quia mansio ejus et regimen vitae ejus in majori parte est prope terram, et habet aliam defensionem sicut multipes habet Squamositatem. Multipes autem in timore positus, involvit omne quod sibi appropinquat : et etiam accidit ei ex timore mutari in colore : sicut sepiae accidit exitus spermatis ex timore. Ex istis etiam modis malachie pelagosis est id quod vocatur hynankis. Sed in sepia multum est istius humiditatis plusquam in aliis, et ideo est inferius. Exit autem ab ipsa quando multiplicata fuerit) ita quod extenditur remote in aqua quam inficit circa sepiam. Haec autem superfluitas est sicut faex alba terrestris limosa quae generatur In quibusdam avibus. Sperma igitur in hoc animali) sic aggregatur) eo quod non habet vesicam, nec exit nisi cum multa terrestreitate permixtum : talis enim humor multus est in sepia. Terrestreitatem autem multam inesse sepiae significat terrestreitas pellis ipsius. Multipes autem non talem habet pellem. Hynankis autem est cutis Cartildginosa et tenuis. Superius autem assignata est a nobis Causa propter quam ista pars est in quibusdam animalibus)

et in quibusdam non.

Accidit autem hoc animali Carenti sanguine, et similiter aliis animalibus) quod Videlicet fluxum patiantur quando timent, et ejiciunt ventris superfluitatem. Quibusdam autem Vesicam habentibus decidit mingere in timore positis. Hac igitur superfluitate natura utitur ad Salutem et ad adjutorium : propter quod etiam habeht cancri et mollis testae vocala animalia; et 6a quae karabo assimilantur, duos dentes ex primis dentibus ante- riorbus : et infer eos est quoddam membrum linguae assimilatum, deinde orificium, et post orificium est stomachus parvus comparatione magnitudinis corporis sui, j et post stomachum est intestinum quos est venter inferior. In cancro tamen sunt alii dentes inferiores primis : eo quod primi exteriores sufficiunt ad abscindendum bibunt. Post ventrem autem est intestinum extensum per caudam perveniens ad locum exitus superfluitatum: Et haec quidem membra sunt in quolibet animali durae testae.

Sed in quibusdam eorum sunt distincta distinctione major, et in quibusdam minorem habent distictionem. In animali enim quod est majoris corporis, distinctionem habent manifestam. Animal autem quod rogalio v ocatur, duros habet dentes et acutos) sicut superius diximus :

et membrum quod est inter dentes, est carnosum sicut membrum malachie et mollis testae i et habet additamentum, sicut diximus s uperius. Factura autem additamenti est quasi media inter facturam linguae et aculei. Post OS autem suum habet membrum simile quasi stru-

mae avium : deinde habet stomachum, et postea ventrem) et in ventre illo est Superfluitas quae mycon appellatur : et post ventrem est intestinum extensum incipiens ex loco mycon procedens ad anum. Hujus autem superfluitas est iU omnibus durae testae animalibus : de qua quidam Opinantur, quod sit aliquid comestum a dictis animalibus. Dispositio auldm aliorum quorumdam animalium quae dicuntur nstomijon, est Similis, cum fere sit dispositio modorum karabo sive locustarum maris : et haec sunt sicut barcora, et id quod kikis quidam vocant.

In generibus autem animalis durae testae sunt modi Valde multi. Quidam enim modorum assimilantur astornlos, sicut diximus. Quaedam autem habent duos culmos sicut duas Conchas, et quaedam habent culmum unum seu concham : animal enim quod est simile ei quod vocatur astamion, assimilatur tini modo habenti duos culmos in eo quod habet duo coopertoria super illud quod apparet de carne ejus : hoc enim invenitur in omnibus istius modi animalibus a tempore generationis suae, sicut in bareora, et in kiriken, et hirmon, et sibi similibus : et si testa illa non cooperiret carnem ejus ubique, accideret ei occasio ex omnibus rebus extrinsecis tangentibus ipsum. Animal vero habens unum culmum, melius salvatur, eo quod testa ejus est dura et fortis in posteriori sui corporis : et illa testa exit ei super carnes sicut duo culmi non longi, sed propinqui propter coopertorium propinquum : et tale est animal dictum barbaram. Animal vero habens duos Culmos, salvatur sic quod aggregat duos culmos sive conchas et claudit ipsas : sicut facit ostreum quod vocatur avium, et id quod dicitur moem. Animal vero quod est simile asturanom, salvatur per membrum quod assimilatur coopertorio : hoc enim est habens quasi duos culmos, cum tamen primo non habeat nisi unum. Culmum autem hoc concitant vocamus, in qua sunt ostrea, licet improprie culmus vocetur, sed hoc verbo Aristoteles ante nos pro concha usus est : et ideo hos etiam utimur ipso.

Hiricius autem marinus magis est calidus omnibus istis animalibus : quoniam cum hoc quod testa circumdat eum, est etiam amictus spinis : et hoc est sibi proprium inter omnia animalia durae testae, sicut dictum est in in antehabitis. Natura enim quae est in eo, est quasi media inter naturam durae testae et mollis testae, e converso generibus malachie : quoniam, sicut superius distinximus, iii quibusdam horum generum pars terrestris dura est extra, et mollis substantia est intra: et in quibusdam est molle extra, et durum intra sicut in generibus malachie. In hiricio autem nulla est pars

carnosa : omnia enim membra ipsius sunt sicut longe superius narravimus : et omnia alia durae testae animalia habent ora, et simile linguae, et ventrem, licet aliquo modo diversificentur in illis. Et qui perfecte quaerit hoc scire, legat in praehabitis istius scientiae, ubi numerata sunt membra et anatomia horum animalium.

Iliricius autem marinus et id quod Graece ribo vocatur, habent hoc proprium inter animalia durae testae quod diximus. Hiricius autem habet quinque dentes, et inter eos membrum carnosum aliquantulum, deinde stomachum, et postea ventrem : et ventres sui divisi sunt in multas partes, sicut in animali quod habet ventres plures : et illi ventres sunt extensi pleni superfluitate cibi. Ventres etiam illi exeunt a stomacho suo, et pendent ex ipso : et situs eorum est juxta locum exitus superfluitatis : et in ventribus istis non est aliqua Omnino pars carnosa, et ib illis ventribus sunt aliquando multa ova distincta, quorum quodlibet pet se ponitur in tela una, et sunt nigri coloris. Nec habent hiriciorum genera nomina propria, eo quod valde multa sunt hiriciorum genera : et in omnibus generibus hiriciorum sunt ova, sed non comeduntur aliqua illorum praeter illa quae natant : et ova quaedam hiriciorum sunt parva : et generaliter accidit omnibus ovis animalium durae testae : quia etiam carnes eorum non comeduntur eodem modo sicut deque ova : sed quorumdam carnes Comeduntur, quorumdam autem non. Similiter autem de superfluitate storum animalium quae mycon vocatur, quod tamen Antiqui muricon vocaverunt: illa enim in quibusdam existens comeditur, in quibusdam existens non comeditur.

Amplius autem in his animalibus quae aslarinom vocant, est involutio intesti- ni. In his autem quae unum culmum sive concham habent, partes intestinorum sunt ad modum intestini bunix vocati : sed in eo quod duos culmos sive conchas habet, intestinum est apud finem ipsius, ita quod ova sunt in parte dextra, et in sinistra est exitus superfluitatis. Nec tamen vero nomine ova ista vocari possunt, eo quod sunt in isto animali ea quae dicuntur ova, sicut pinguedo est in animali sanguinem habente quando impinguatum est : propter quod etiam haec ova in illis temporibus maxime inveniuntur, quando impinguatur animal, hoc est, in vere et in autumno etiam : frigore enim hiemis et calore aestatis laeditur dispositio bona in animalibus durae testae, eo quod neque excellentem calorem neque excellens frigus haec animalia pati possunt : cujus signum est, quod ista pars ovalis pinguedinis in hiricio subito generatur in plenilunio praecipue : non quod tunc plus pascatur, sicut quidam opinati sunt, sed quia noctes plenilunii sunt valde calidiores propter multum lumen lunae: cum enim sit animal non habens sanguinem multum, laeditur frigore, et indiget calore movente humidum ipsius et non exsiccante ipsum : propter quod etiam hoc animal in omni loco impraegnatur praeterquam in mari Boriom Horinon, eo quod mare illud semper est dispositum sicut in hieme. Impraegnatio autem ista accidit ideo, quia omnes isti modi multa inveniunt pascua in vere et autumno, et praecipue quia pisces in illo tempore relinquunt loca sua, et tunc sola illa pascuntur animalia.

Amplius autem in omnibus interioribus hiriciorum sunt ova aequalis numeri et imparia, quinque videlicet: sicut et quinque habet dentes, et quinque ventres. Causa autem hujus esse videtur, quod id quod ovum vocatur, non vere est ovum, sicut jam antedictum est : sed potius est quoddam simile pinguedini animalis fertilis et pinguis et bonae dispositionis existentis : et hoc non est nisi in parte dextra. Est autem rotundi cor-

poris circumquaque hiricius, neque habet figuram communem halzum sive ostreorum conchiliorum, neque diversitatem angulorum in corpore : neque est rotundus in una parte, et non in alia, sicut sunt plura conchilia, sed potius rotundus circumquaque, propter quod etiam ovum suum ejusdem dispositionis esse convenit.

Caput autem omnium modorum animalium quos narravimus, est in medio corporis praeterquam hiricii, cujus caput est in inferiori parte. Ova vero non possunt esse continua, sicut neque sunt continua in aliis modis ostreorum : hiricius enim ab aliis non habet proprium, nisi quod est rotundae figurae, et quod habet certum et imparem numerum ovorum : si enim esset par numerus ovorum suorum, oporteret quod quodlibet unum ovum esset in oppositione ad alterum : sed ovorum suorum non convenit esse talem situm in nullo genere halzum sive ostreorum, neque etiam animalis quod pecten vocatur secundum sua genera. Haec enim omnia animalia ova sua habent in una parte suae rotunditatis, propter quod imparia, quinque vel tria convenit esse. Si autem essent tria, essent nimis remota ab invicem propter corporis largationem. Si autem essent plura quam quinque, nimis se comprimerent, et nimis continuarentur, et destruerentur. Quod ergo sint tria tantum, non est melius in natura : quod autem sint plura quam quinque, est impossibile. Igitur necessarium est, quod sint quinque. Et propter eamdem causam erit dispositio ventris in eodem numero, et similiter numerus multitudinis dentium.

Amplius autem quodlibet ovorum est sicut corpus modo vitae conveniens : et hoc quidem in eo est necessarium, quoniam ab ovo oportet accipere primo et crementum et nutrimentum : et siquidem ovum esset unicum, oporteret quod aliud esset remotum valde si parvum esset, aut impleret totum corpus ejus si esset magnum : et tunc hiricius impraegnatus de ipso, gravis esset motus, et etiam in ipso ovo impletum non reciperetur cibus, et tunc moreretur. Cum igitur numerus dentium sit quinque, et inter eos sit aliqua vacuitas, convenienter sunt ova etiam quinque. Natura enim dare solet parvitatem membrorum secundum hunc modum, sicut patet in foliis florum, quae fere omnia secundum imparitatem quamdam generantur, sicut est videre in floribus boraginis, et spinatae, et aquileae, et aliis qui ex multis paribus et imparibus constituuntur. Jam ergo declaratum est quinque esse ova hiricii. Quia vero quidam hiricii meliores et majores sunt aliis, ideo et ova eorum sunt majora, et quorumdam minora. Calor enim quidam horum animalium potest decoquere et digerere. Et ideo ea quae sunt esibilia, sunt plena quidem superfluitate : sed calor naturae facit haec animalia majoris motus: et melius appetunt cibum, et melins pascuntur : cujus signum est, quod sordes inveniuntur super spinas talium, eo quod multum moventur in luto: hiricii enim utuntur spinis sicut alia animalia utuntur manibus et pedibus.

Haec igitur de interioribus animalium dicta sunt. Superius enim multa etiam de talibus diximus et eorum anatomia.