S. BONAVENTURAE

 IN SECUNDUM LIBRUM SENTENTIARUM

 DISTINCTIO I.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM I.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum mundus productus sit ab aeterno, an ex tempore.

 ARTICULUS II. De principii unitate.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum creatio mutationem dicat.

 QUAESTIO II. Utrum creatio dicat medium inter Creatorem et creaturam.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De rerum ordine ad finem et ad invicem.

 QUAESTIO I. Quis sit finis principalior rerum conditarum, utrum divina gloria, an utilitas nostra.

 QUAESTIO II. Utrum natura spiritualis dignitate naturae praecellat compositam ex spirituali et corporali.

 ARTICULUS III. De modo distinguendi spiritum angelicum ab anima rationali.

 QUAESTIO I. Utrum Angelus et anima differant specie.

 QUAESTIO II. Quae sit differentia, per quam Angelus et anima differunt.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO II.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM II.

 Pahs I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum inter tempus et aevum sit aliqua mensura media.

 QUAESTIO III. Utrum spirituales et corporales substantiae simul creatae sitit.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli sint in loco corporeo.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus simul et semel sit in pluribus locis.

 QUAESTIO III.

 QUAESTIO IV. Utrum plures Angeli sint simul in eodem loco.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dob. II.

 DISTINCTIO III.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM III.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum materia, ex qua compositi sunt Angeli, sit eadem eum materia corporalium.

 QUAESTIO III. Utrum materia corporalium et incorporalium sit una numero.

 ARTICULUS II. De discretione personali.

 QUAESTIO I. Utrum in Angelis sit mera discretio personalis.

 QUAESTIO II.

 quaestio III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. II.

 dUb. III.

 Dob. IV.

 Pars ii.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum Deus malum condiderit Angelum.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus in primo instanti suae creationis fuerit malus propria voluntate.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli naturali dilectione dilexerint Deum propter ipsum et super omnia.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus naturali dilectione magis diligat superiorem, an parem, an inferiorem.

 DURIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DCB. I.

 DCB. II.

 DIB. III.

 DISTINCTIO IV.

 Cap. I.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Dirum bonis Angelis revelari debuerit futura permansio.

 QUAESTIO II. Utrum malis angelis revelari potuerit ipsorum damnatio.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli in ipsa creatione habuerint matutinam cognitionem.

 QUAESTIO II. Utrum Angeli modo habeant cognitionem vespertinam.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO V.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM V.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum lucifer appetierit Deo aequiparari.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum minores Angeli peccaverint peccato superbiae.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De conversione bonorum Angelorum.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DlB. II.

 DISTINCTIO VI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum lucifer fuerit de supremo ordine Angelorum.

 QUAESTIO II. De quo ordine lapsi sint minores Angeli.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum angeli in locum infernalem ceciderint.

 QUAESTIO II. Utrum daemones ceciderint in infernali supplicium.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum in daemonibus sit distinctio ordinum.

 QUAESTIO II. Utrum inter angelos mulos sit praelatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO VII.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Pars II.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VII.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in daemonibus sit malae voluntatis continuatio.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum confirmatio mutet libertatis arbitrium.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 Pabs II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in daemonibus cadat oblivio.

 QUAESTIO III. Utrum in daemonibus sit praecognitio quoad futura.

 ARTICULUS II. De virtute daemonum.

 QUAESTIO I. Utrum omnes formae inducantur a Creatore, vel ab agente creato.

 QUAESTIO II. Utrum daemones veras rerum formas inducere possint.

 QUAESTIO III. Utrum quis magicis artibus uti possit absque peccato.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO VIII.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VIII.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS Ii

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Angeli quandoque assumant sibi corpora.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus assumtum habeat veram formam corporis humani

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum daemones animabus illabi possint.

 QUAESTIO III. Utrum daemones possint illudere sensus.

 QUAESTIO IV. Utrum daemones cogitationes immittere possint.

 QUAESTIO V. Utrum daemones possint malas affectiones incendere.

 QUAESTIO VI. Utrum daemones scrutari possint secreta conscientiae nostrae.

 DISTINCTIO IX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum distinctio Angelorum sit a natura, an a gratia.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum ad singulos ordines Angelorum fiat assumtio salvandorum.

 QUAESTIO VII. Utrum ordines Angelorum sint tantum novem, an plures.

 QUAESTIO VIII.

 QUAESTIO IX.

 DISTINCTIO X.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM X.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum aliqui Angeli mittantur.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli mittantur ad inflammandum affectum.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli locutio sit idem quod eius cogitatio.

 QUAESTIO II. Dirum eadem locutio possit esse a Deo et ab Angelo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dob. III.

 DISTINCTIO XI.

 Cap. I.

 CAP. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Christus habuerit Angelum custodem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angelus subtrahat ab homine custodiae beneficium propter obstinationem.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Angelus ex damnatione custoditi incurrat aliquod detrimentum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DISTINCTIO XII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum materia corporalium creata sit sub aliqua diversitate formarum.

 ARTICULUS II. De ipsius materiae quantitate.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum materia prima producta sit in die, an ante omnem diem.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II

 Dub. III.

 DISTINCTIO XIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Qualiter illa lux fecerit diem et noctem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum lux sit corpus, vel forma corporis.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II. Utrum lumen sit forma substantialis, an accidentalis.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Pars II.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIV.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I

 QUAESTIO II. An firmamentum sit idem cum ignis elemento.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. An caelum sit figurae orbicularis.

 QUAESTIO II. Utrum in caelo sit ponere dextram et sinistram.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI

 DUB. I.

 DUB. II.

 DUB. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 QUAESTIO II. Utrum luminaria in suis orbibus moveantur molibus propriis.

 QUAESTIO III. Utrum conveniat alicui orbi moveri absque slellis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum luminaria habeant diversitatem perfectionum.

 QUAESTIO II. Utrum diversa luminaria diversas habeant impressiones super corporalia.

 QUAESTIO III. Utrum ex impressionibus luminarium causetur in hominibus diversitas morum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DCB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XV.

 Cap. II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum corpora animalium magis constent ex elementis passivis quam activis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum omnia sensibilia facta sint propter hominem.

 QUAESTIO II. Quo ordine ex parte temporis Deus produxerit res sensibiles.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 QUAESTIO III. Qui sit ordo productionis animalium respectu quietis.

 Dub. II.

 DUB. III.

 DUB. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum homo sit imago Dei naturaliter.

 QUAESTIO III. Utrum esse imaginem conveniat homini proprie, ita quod nulli alii.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum imaginis ratio principalius reperiatur in Angelo quam in anima.

 QUAESTIO II. Utrum imago principalius sit in masculo quam in femina.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum anima Adae fuerit producta ex materia.

 QUAESTIO III. Utrum anima Adae fuerit producta ante corpus, vel postea.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus Adae debuerit produci de natura pure caelesti.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum ratio seminalis sit forma universalis, vel singularis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum animae omnium fuerint simul productae.

 QUAESTIO III. Utrum anima rationalis sit ex traduce.

 DUBIUM CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DISTINCTIO XIX

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum quaevis anima, etiam brutalis, ex prima conditione fuerit immortalis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus Adae, ipso non peccante, posset dissolvi.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De immortalitate primi hominis quantum ad coniunctum.

 QUAESTIO I. Utrum immortalitas inesset homini a natura, vel a. gratia.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I. Utrum in statu innocentiae fuisset sexuum commixtio:

 QUAESTIO II. Utrum in statu innocentiae in commixtione fuisset seminum decisio.

 QUAESTIO III. . Utrum in emissione seminis in statu innocentiae fuisset delectationis intensio.

 QUAESTIO IV. Utrum in coitu in statu innocentiae fuisset integritatis corruptio.

 QUAESTIO V. Utrum quoties fuissent coniuncti, toties prolem genuissent.

 QUAESTIO VI.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 Dub. VII.

 DISTINCTIO XXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. V I.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Quid moverit principaliter diabolum ad tentandum hominem.

 QUAESTIO II. Utrum tentatio per serpentem fuerit conveniens.

 QUAESTIO III. Utrum ordo et progressus tentationis in primis parentibus fuerit conveniens.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum carnis sit tentare.

 QUAESTIO II. Utrum tentatio carnis a tentatione diaboli possit separari.

 QUAESTIO III. Utrum tentatio carnis sit nobis difficilior tentatione diaboli.

 ARTICULUS III. De quantitate peccati primorum parentum.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum primum hominis fuerit remissibile, vel irremissibile.

 QUAESTIO III. Utrum primum peccatum fuerit grauissimum omnium peccatorum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Quo genere peccati mulier peccaverit.

 QUAESTIO II. Utrum id quod mulier appetiit, vir etiam concupierit.

 QUAESTIO III. Quis gravius peccaverit, utrum vir, an mulier.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum primorum parentum fuerit ex ignorantia.

 QUAESTIO II. Utrum ignorantia in aliquo homine possit esse culpa.

 QUAESTIO III. Utrum ignorantia sit culpae excusatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Deus debuerit permittere, hominem impugnari

 QUAESTIO III. Utrum a viro iusto debeat desiderari tentationis impulsio.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum, si primi parentes stetissent in statu innocentiae, aliquando decipi potuissent.

 QUAESTIO III. Utrum Adam in statu innocentiaeita cognoverit Deum, sicut Deus in stata gloriae cognoscitur.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXIV.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap: V.

 Pars II.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIV.

 Pabs I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum superior et inferior portio potentiarum sint diversae potentiae.

 QUAESTIO III. Utrum divisio voluntatis per naturalem et deliberativam sit per diversas potentias.

 QUAESTIO IV. Utrum intellectus agens et possibilis sint una potentia, an diversae.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Ddb. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIV.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in superiori portione rationis possit esse veniale peccatum.

 ARTICULUS II. Qualiter peccatum habeat fieri in inferiori parte rationis.

 QUAESTIO I. Utrum aliquod peccatum habeat esse in inferiori parte rationis absque sensualitate.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. Quomodo peccatum habeat fieri et esse in sensualitate.

 QUAESTIO L

 QUAESTIO II. Utrum in sensualitate possit esse mortale peccatum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Pars II.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXV

 PARS I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum liberum arbitrium sit potentia distincta a ratione et voluntate.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium complectatur rationem et voluntatem.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum liberum arbitrium addat aliquid supra rationem et voluntatem.

 QUAESTIO VI. Utrum liberi arbitrii facultas insit principalius rationi, an voluntati.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS. De libero arbitrio in comparatione.

 QUAESTIO I. Utrum liberum arbitrium sit aeque in omnibus, in quibus reperitur.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium, secundum quod liberum, possit in malum.

 QUAESTIO IV. Utrum liberum arbitrium ab aliquo agente creato cogi possit.

 QUAESTIO V. Utrum liberum arbitrium a Deo cogi possit.

 QUAESTIO VI. Utrum liberum arbitrium propter ineptitudinem corporis ligari possit quoad usum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum id quod ponit gratia in gratificato, sit creatum, vel increatum.

 QUAESTIO III. Utrum gratia sit in genere substantiae, vel accidentis.

 QUAESTIO IV. Utrum gratia sit in genere accidentis corruptibili, vel incorruptibilis.

 QUAESTIO V. Utrum gratia primo insit substantiae animae, vel potentiis.

 QUAESTIO VI. Utrum gratia, comparetur ad animam in ratione motoris.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dob. III.

 DISTINCTIO XXVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum gratia gratium faciens et gloria essentialiter differant.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum per gratiam contingat mereri ipsum gratiae donum iam habitum.

 QUAESTIO II. Utrum per gratiam contingat mereri gratiae augmentum.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 DISTINCTIO XXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De potestate liberi arbitrii absque gratia gratis data.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium, omni gratia destitutum, possit in aliquod bonum in genere.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum homo in statu naturae institutae potuerit mereri absque dono gratiae.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Virum homo ante lapsum habuerit gratiam.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum homo habuerit tot virtutes ante lapsum, quot habuit post lapsum.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 Cap. XIV.

 Cap. XV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1. De originalis peccati entitate.

 QUAESTIO I. Utrum corruptio, quae est in humana natura, insit ei a suae conditionis primordio, an ex peccati merito.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II De quidditate originalis peccati.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum originale sit concupiscentia.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum originale sit ignorantia,.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum aliquid transeat in veritatem humanae naturae per actum generativae.

 QUAESTIO II. Utrum aliquid transeat in veritatem humanae naturae opere nutritivae.

 DISTINCTIO XXXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum anima sensibilis in hominibus sit a generante.

 QUAESTIO II. Ratione cuius partis primo insit animae peccatum originale.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum anima possit infici a carne.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum originale contrahatur in anima ex carne ex aliquo appetitu et voluntate animae.

 QUAESTIO III. Utrum caro inficiatur ex propagatione tantum, vel ex propagatione et libidine.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum originale peccatum per baptismum deleatur quantum ad causam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO Ii Utrum concupiscentia sit in anima, vel in carne ut in subiecto.

 QUAESTIO II. Utrum concupiscentia sit a Deo.

 ARTICULUS III. De aequitate divini iudicii in infusione et punitione animae.

 QUAESTIO I. Utrum illam maculam, quam anima contrahit ex carne, debeat Deus ipsi imputare.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXXIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum primus parens potuerit satisfacere pro posteris, sicut potuit eos ex culpa sua vitiare.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I Utrum originale peccatum reperiatur in omnibus aequaliter.

 QUAESTIO II. Utrum ponendum sit peccatum originale unum, vel plura.

 ARTICULUS III. De poena peccati originalis.

 QUAESTIO I. Utrum parvuli decedentes in solo originali puniantur poena ignis materialis.

 QUAESTIO II. Utrum parvuli decedentes in sola originali puniantur aliquo dolore interiore.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum malum sit a bono secundum intentionem, vel praeter intentionem.

 ARTICULUS II. De malo in comparatione ad subiectum, in quo est.

 QUAESTIO I. Utrum aliquid sit ita malum, quod nihil habeat de bono.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum malum sit in bono tanquam aliquis habitus, an sit pura privatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO L

 QUAESTIO II. Utrum peccatum sit ipsa corruptio passio, essentialiter loquendo.

 QUAESTIO III. Utrum peccatum ex eo, quod corrumpit bonum, contrarietur bono increato.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum modus, species et ordo per malum possint totaliter corrumpi.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DUB. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum passiones animat poenae tantum sint, an poenae simul et peccata.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum poena possit esse in aliquo sine culpa praecedente.

 ARTICULUS III. De comparatione poenae ad divinae iustitiae aequitatem.

 QUAESTIO I. Utrum aliqua poena sit a Deo.

 QUAESTIO II. Utrum omnis poena sit a Deo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum a Deo sit omnis actio, secundum quod actio.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum actio iniusta, secundum quod iniusta, sit a Deo.

 QUAESTIO II. Utrum operatio fortuita, secundum quod fortuita, sit a Deo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum bonae voluntatis sit unus solus finis, an possint esse plures.

 QUAESTIO IV. Utrum malae voluntates habeant unicum finem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum intentio sit in his solis, quae participant rationem.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum conscientia sit habitus innatus, aut acquisitus.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum synderesis possit depravari per peccatum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XL.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XL.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum quantum quis intendit, tantum faciat.

 QUAESTIO III. Utrum intentio absque bonis operibus sufficiat ad merendum vitam aeternam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum opera exteriora aliquid addant supra bonam intentionem.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum bonitas operum addat ad bonae intentionis meritum quantum ad numerositatem.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 . Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XLI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum haec divisio fiat per differentias essentiales, an per accidentales.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De comparatione actionis malae ad voluntatem.

 QUAESTIO I. Utrum omne peccatum actuale sit voluntarium.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum sicut peccare, sic etiam puniri sit voluntatis proprium.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XLII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum veniale et mortale conveniant in aversione.

 QUAESTIO II. Utrum veniale conveniat cum mortali in reatu poenae aeternae.

 ARTICULUS III. De modis dividendi peccata.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum habeat dividi per differentias materiales tantum, an etiam per formales.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XLIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De eodem peccato quoad conditiones proprias.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum in Spiritum sanctum sit gravissimum.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De speciebus et differentiis huius peccati.

 QUAESTIO I. De numero et sufficientia specierum huius peccati.

 QUAESTIO II. De speciebus huius peccati quoad rationes proprias.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XLIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De potestate praesidendi.

 QUAESTIO I. Utrum omnis potestas dominandi sit a Deo.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De necessitate subiacendi potentiae praesidendi.

 QUAESTIO I. Utrum Christiani teneantur subesse tyrannis sive potestati saeculari in aliquibus.

 QUAESTIO II Utrum religiosi teneantur praelatis suis obedire in omnibus, quae non sunt contra Deum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II

 Dub. III.

QUAESTIO II. Utrum animae omnium fuerint simul productae.

Secundo quaeritur, utrum animae omnium fuerint simul productae. Et quod sic, videtur.

1. Iob quadragesimo : Ecce Behemoth, quem . feci tecum: ergo Iob factus est simul cum lucifero; sed non est factum corpus: ergo est facta anima: ergo anima Iob facta est simul cum lucifero: ergo pari ratione et animae aliorum hominum productae sunt in primordio.

2. Item, Angeli simul producti sunt et corpora caelestia propter immortalitatem et incorruptibilitatem : si ergo animae rationales sunt huiusmodi, videtur etc.

3. Item, animae omnes aequalis sunt durationis cum Angelis ex parte post: ergo pari ratione videtur, quod debeant esse aequalis durationis ex parte ante: ergo omnes simul cum Angelis fuerunt creatae.

4. Item, non est anima propter corpus, sed corpus propter animam : ergo potius corpus deberet formari secundum exigentiam animae, quam anima produci secundum exigentiam corporis; sed illud, ad cuius exigentiam fit alterum, prius est: ergo videtur, quod omnes animae, antequam sua corpora sint, productae fuerint

5. Item, reperimus spiritum, qui per naturam suam est omnino separatus, et spiritum, qui per naturam suam semper est coniunctus: ergo videtur, quod sit reperire spiritum, qui sit natus esse separatus et coniunctus : talis autem non est nisi anima humana. Ergo si anima humana de sua natura est separata, ergo videtur, quod animae separatim a suis corporibus debuerint produci, et ita simul.

Ad oppositum arguitur sic.

1. In Psalmo : Qui finxit singillatim corda eorum; Glossa exponit, id est animas: ergo animae factae sunt singillatim et successive, sicut et corpora.

2. Item, Augustinus in libro de Ecclesiasticis Dogmatibus : Tenendum est, quod animae non sunt simul creatae.

3. Item, hoc videtur ratione. Si animae essent creatae ante corpus, aut haberent usum rationis, aut non. Si non: quaero, quid impediret? et cum non sit dare, restat, quod si simul conditae fuerunt, statim habuerunt usum rationis; et si hoc, ergo meruerunt, vel demeruerunt, quorum utrumque est contra Apostolum ad Romanos nono : Antequam aliquid boni vel mali egissent etc.

4. Item, si animae fuerunt simul creatae, aut volunt venire ad corpus, aut non. Si volunt, cum corpora illa sint infecta et poenalia: ergo sunt impiae et stultae, cum veniant voluntarie ad contrahendam culpam et paenam. Si nolunt, et mittuntur in corpora: ergo cum sint innocentes, fit eis iniuria, dum ante infligitur poena, quam Commisissent culpam .

5. Item, anima quamdiu est: in corpore, mole corporis gravatur : ergo melius est ei et perfectius est esse extra carnem quam in carne; sed non est ordo, sed perversio, procedere ad statum minus perfectum a statu magis perfecto. Si ergo Deus et natura ordinate facit quidquid facit, nec ordine naturae nec ordine divinae providentiae decet, animas simul creari et postmodum corporibus uniri.

Ad hoc etiam faciunt rationes, quae supra adductae sunt de anima Adae, ubi ostenditur; quod anima creata fuerit in corpore, et non ante.

CONCLUSIO.

Animae humanae non fuerunt simul creatae.

Respondeo: Ad praedictorum intelligentiam est notandum, quod circa hoc triplex est modusdicendi: unus secundum aestimationem aliquorum philosophorum, alter secundum inventionem quorundam haereticorum, tertius secundum instructionem sanctorum Doctorum.

Primus modus dicendi est, quod animae simul fuerunt creatae in stellis comparibus, et post, formatis corporibus sibi idoneis, ad haec corpora vivificanda descendunt per lacteum caelum et alios orbes planetarum, et postmodum, corruptis corporibus, illuc revertuntur, et postmodum suoloco et tempore iterum descendunt; et cum descendunt, obliviscuntur prius cognitorum, et cum ascendunt, obliviscuntur malorum, quae in corpore habuerunt. Haec autem positio Platonis fuit et suorum sequacium, et hanc multum nititur approbare: Macrobius, explanans somnium Scipionis.

Sed vere istapositio plus est somnium quam aliquod dictum authenticum. Primum quidem, quia talis creatio et descensus et ascensus nullam omnino potest habere certitudinem, cum nemo possit hoc convincere ratiocinando, nemo etiam sit, qui possit dicere, se talium recordari S ecundo vero, quia manifestam continet absurditatem: quia, dum ponit talem animarum circulationem, ponit, quod anima non sit vera corporis, perfectio,. cum. " proprius actus in propria materia habeat fieri ". Ponit etiam. quod nulla possit esse beatitudo, cum. illa non sit, nisi ubi est perpetuitas et certitudo, sicut ostendit Augustinus de Trinitate decimo quarto .

Secundus modus dicendi est, quod animae humanae simul fuerunt creatae incaelo cum Angelis, utpote quia sunt eiusdem naturae, et postmodum ad suggestionem dei tenebrarum peccaverunt, et merito illius peccati in corpora sunt detrusae tanquam in carceres, ut ibi purgentur, et cum purgatae fuerint, ad caelestem patriam revocentur. -Haec autem positio est haereticorum, qui dicuntur Manichaei , et non solnm est contra fidem catholicam, sed etiam contra philosophiam et contra sensibilem experientiam. Contra fidem Catholicam est, cum ponat, animas ante peccasse, quam corporibus essent unitae, cum dicat Apostolus de Iacob et Esau ad Romanos nono : Antequam aliquid boni et mali egissent; ponat etiam, nullam animam damnari finaliter, et ita timorem Dei auferat de corde.

Contra philosophiam est, dum ponit, animas circuire diversa corpora, cum "propria forma in propria materia habeat fieri "; dum etiam ponit, quod corpus comparatur ad animam non sicut perfectibile, sed sicut carcer; quod si sverum est, homo non est vera species, cum ex anima et corpore non fiat unum.

Contra rationem et sensibilem experientiam est, quia videmus, animam, quantumcumque bonam, nolle a corpore separari, secundum quod dicit. Apostolus : Noluntas exspoliari, sed supervestiri; quod mirum esset, si ad corpus naturalem aptitudinem et inclinationem non haberet sicut ad suum sodalem, non sicut ad carcerem.: Videmus etiam, quod nihil novimus, nisi ea quae, postquam nati sumus, didicimus: quod non esset, si animae nostrae. a primordio creatae fuissent et in caelo peccassent; multa enim alia scirerent Quodsi tu dicas, quod mole corporis oppressae obliviscuntur; quaero tunc: quare processu temporis non recordantur aliqua ?

Tertius modus dicendi egt, quod animae non simul sunt creatae, sed successive, producuntur in suis corporibus; et: in hoc consenserunt omnes catholici tractatores: et adeo certum est, quod non licet alitui dubitare de animabus aliorum hominum ab Adam. Nam de anima Adae dubitasse videtur Augustinus super Genesim ad litteram , utrum fuerit ante corpus, vel in corpore creata. De istis antem non dubitat, immo improbat, quod ante corpus productae fuerint, duplici ratione movente circa animas aliorum hominum, quarum nulla reperitur in anima Adae. Prima est, quod animae, cum corporibus uniuntur, originalem culpam contrahunt et inficiantur, ita quod nullam habent culpam actualem: ergo in eis nec meritum nec demeritum potuit praecedere nec liberi arbitrii usus nec deliberatio veniendi vel non veniendi ad corpus .

Alia vero ratio est, quia animae nostrae a sua prima origine sunt ignorantes nec noverunt ista quae per sensus addiscunt; non enim addiscere est reminisci, ut probant Sancti et philosophi .

Et ideo animae nostrae hac duplici de causa non possunt dici ante corpora productae, tum propter ignorantiam, tum propter originalem culpam, quarum neutra fuit in anima Adae, quando in corpus fuit infusa: et ideo magis de illa dubitavit quam de istis. Probabilius tamen est de illa dicere, sicut supra ostensum fuit, quod fuerit creata in corpore.

De istis autem non solum debemus opinari probabiliter, sed etiam cogimur credere fideliter, quod ante corpora creatae non fuerint; et hoc omnes catholici sentiunt tractatores. Et sic, quando invenitur eorum auctoritas, quae videatur aliud sonare, pie intelligenda est; quia vel loquuntur secundum aliorum opinionem, vel si secundum propriam loquuntur, intelligunt, quod anima, priusquam corpori uniatur, creata est, non ordine temporis, sed maturae. Et sic intelligenda sunt verba Gregorii Nazianzeni et verba Damasceni et verba etiam Augustini in libro de Anima et spiritu, qui dicit, quod concupiscibilitas et irascibilitas prius insunt animae, quam ipsa uniatur torpori. In omnibus enim istis magis notatur ordo naturae quam temporis. -

Concedendae sunt ergo rationes ostendentes, quod animae non fuerunt simul creatae.

1. Ad illud quod obiicitur primo de Iob, dicendum, quod tecum non dicit ibi associationem quantum ad simultatem durationis, sed dicit conformitatem in participatione rationis, quasi diceret: Feci tecum, id est tibi similem .

2. Ad illud quod obiicitur, quod Angeli sunt simul creati, quia incorruptibiles: dicendum, quod ista non est ratio tota; sed quia sunt incorruptibiles, ita quod non habent inclinationem ad alicuius alterius rei perfectionem. Anima vero, cum sit perfectio corporis, naturalem habet inclinationem ad corpus; et ideo, quamvis sit incorruptibilis et a corpore separabilis, debet tamen tunc produci, quando facta est formatio corporis, secundum exigentiam inclinationis ad corpus, quam non est ponere in Angelis. Qui autem hanc inclinationem negat esse in animabus, indiget sensu.

3. Ad illud quod obiicitur, quod omnis animae duratio a parte post est aequalis durationi Angeli, ergo et a parte ante; dicendum, quod non est simile, quia duratio aeviterni a parte post est infinita, et infinitum infinito non est maius : et ideo nulla substantia spiritualis incorruptibilis potest aliam excedere quantum ad durationem ex parte post. Quantum autem ad durationem ex parte ante est finitas, et ex illa parte potest esse excessus, et excedit duratio Angeli durationem animae propter naturam animae, per quam habet uniri proprio corpori ut perfectibili. Et) quia corpora non decuit simul esse, sed successive produci: spiritus similiter humanos oportuit non simul produci, sed successive.

4. Ad illud. quod obiicitur, quod corpus. -est propter. animam; dicendum, quod verum est, sed tamen non oportet propter hoc, quod anima praecedat secundum rem, sed solum secundum intentionem artificis, finis enim, etsi praecedat in intentione, tamen habet sequi in. executione .

g. Ad illud quod obiicitur,. quod deberet esse spiritus, qui modo sit separatus, modo coniunctus; dicendum, quod illa combinatio non est congrua, nec debet esse per naturam: Spiritus enim, qui naturaliter coniungitur corpori, nunquam natus est a corpore separari nisi propter poenam peccati. Cum enim sit incorruptibilis secundum naturalem institutionem, debet ei aptari corpus incorruptibile; cum non possit ab eo separari absque dolore : et ideo illa tertia differentia spiritus non debet naturaliter reperiri. - Posset tamen dici, quod competentius est, animam manere post corpus quam ante quia incorruptibile necessario excedit corruptibile duratione ex parte part; sed commetiri se potest duratione ex parte ante. Et hoc quidem decebat esse in anima et corpore, cum proportio debeat esse perfectionis ad perfectibile, quanta potest esse.