QUAESTIO II.

Utrum personalis proprietas in Angelis sit substantialis, vel accidentalis.

Secundo quaeritur, utrum personalis proprietas sit in Angelis accidentalis, vel substantialis. Et quod accidentalis, videtur sic.

1. Boethius dicit, quod "omne proprium manat de genere accidentium, non solum proprium individui, sed etiam speciei"; sed individuum magis approximat accidentibus quam species: ergo multo fortius proprietas individualis de genere accidentium est. Sed discretio personalis est proprietas individualis: ergo etc.

2. Item, Richardus de sancto Victore ait, "quod in divinis est personalis discretio per originem, in Angelis per qualitatem, in hominibus utroque modos: si ergo tam qualitas quam origo dicit proprietatem accidentalem in creaturis, patet etc.

3. Item, Porphyrius dicit, "quod individuum constat ex proprietatibus, quarum collectionem impossibile est in altero reperire": sed tales sunt proprietates accidentales: ergo individuatio est per accidentia. Sed per eadem est personalis discretio, per quae est individuatio: ergo etc.

4. Item, humana natura in Christo non habuit personalitatem nec discretionem personalem; sed constat, quod habuit quae sunt essentialia substantiae rationali: ergo personalis discretio non est substantialis sive essentialis nec homini nec Angelo.

5. Item, circumscriptis omnibus accidentibus, res non cadit in sensu, sed solum in intellectu: sed "universale, dum intelligitur, singulare, dum sen-1 titur : ergo circumscriptis accidentibus, circumscribitur individuatio, ergo et personalis discretio, et sic idem quod prius.

6. Item, discretio personalis est discretio secundum numerum; sed circumscripta quantitate, non est intelligere numerum : ergo nec discretionem personalem. Sed substantiale intelligitur, circumscripta accidentali: ergo si discretio personalis non potest intelligi, accidentibus circumscriptis, ergo non est substantialis Angelo, sed potius accidentalis.

Contra: 1. Arguitur primo per textum. Magister enim dicit, quod "prima consideratio est de substantia", et sub prima consideratione comprehendit personalem discretionem: ergo videtur, quod personalis discretio est Angelo substantialis.

2. Item, "persona non est aliud quam individua substantia rationalis naturae ": sed individua substantia, in quantum hujusmodi, est in genere substantiae non per reductionem, sed directe, secundum rectam lineam: ergo, in quantum hujusmodi, est in genere substantiae: ergo personalitas non est in genere accidentis, quia in eodem genere est album, in quantum album, et albedo: ergo in eodem genere personalitas et persona.

3. Item, "nullum accidens est nisi in substantia individua ": ergo omne accidens consequitur individuitatem essentiae, et tam in rationali quam in irrationali hoc habet veritatem: ergo prius per naturam est aliquid individuum substantiae rationalis, quam habeat accidens: ergo per prius persona: ergo et discretio in personalitate.

4. Item, quae differunt personalitate differunt in suis principiis substantialibus, sicut patet in Petro et Paulo: et quae sic differunt substantialiter discernuntur: ergo discretio personalis dicit differentiam substantialem: ergo non est proprietas accidentalis.

5. Item, non est maior discretio in accidentibus quam inter opposita: sed opposita non faciunt discretionem personalem, quia unus homo prius est albus, postea niger, prius puer, postea senex: et tamen idem individuum est et una persona : ergo etc.

6. Item, accidentia diversa, cum sunt in uno supposito, sunt unum numero, ut grammaticum et musicum : sed hoc non esset, si diversitas secundum numerum vel secundum discretionem personalem veniret ab accidentibus: ergo etc

CONCLUSIO.

Personalis proprietas non causatur ab accidentibus, sed ab actuali coniunctione principiorum, et in se est aliquid substantiale: quod autem ad hoc consequitur, hoc est aliquo modo in genere accidentium.

Repsondeo: Ad praedictorum intelligentiam notandum, quod circa hoc est triplex modus dicendi. Quidam namque dicere voluerunt, quod personalis discretio est accidentalis proprietas, quia dicunt , quod est in genere accidentis, et quod etiam causator ab accidentibus, sicut discretio numeralis. Sed in hoc differentia est, quia discretio numeralis causatur a diversitate proprietatum, in quibus communicat creatura rationalis et irrationalis: sed discretio personalis a proprietatibus, quae insunt proprie rationali creatnrae.

Sed illud improbatur in opponendo per multas rationes. Nec potest habere veritatem, quod distinctio individualis sit ab accidentibus, cum individua differant secundum substantiam, non solum secundum accidens; et similiter de discretione personali intelligendum est.

Et ideo alius modus est dicendi, quod discretio -personalis dicit proprietatem accidentalem, quae tamen non causatur ab accidentibus, sed a substantia sive principiis substantialibus; sicut unitas, quae est principium numeri, est in genere accidentis, tamen immediate habet ortum a substantia.

- Sed cum persona dicat idem quod suppositum rationalis naturae, ut est in genere substantiae; non videtur probabile, quod personalis discretio dicat proprietatem accidentalem solum.

Et ideo est tertius modus dicendi, quod discretio personate, etsi videatur dicere accidens, quia dicit per modum accidentis, tamen principaliter dicit quid substantiale: et si aliquo modo importat accidens, hoc est consequenter: illud tamen immediate habet ortum a principiis substantialibus. -". Et hoc patet sic. Discretio personalis addit supra discretionem individualem: discretio autem individualis duo dicit, scilicet individuationem et consequenter distinctionem. Individuatio autem est ex principiorum indivisione et appropriatione: ipsa enim rei principia, dum coniunguntur, invicem se appropriant et faciunt individuum. Sed ad hoc consequitur esse discretum sive esse distinctum ab alio, et surgit ex hoc numerus, et ita accidentalis proprietas , consequens ad substantiam.

Et sic individualis discretio dicit aliquid accidentale, et aliquid substantiale: personalis autem addit supra hanc dignitatem personalitatis. Di gnitas autem illa duo dicit, scilicet nobilitatem rationalis naturae, quae est, quod natura rationalis tenet principatum inter naturas creatas: unde non est ordinabilis ad perfectiorem formam. Et haec nobilitas, etsi per modum qualitatis habeat intelligi, tamen essentialis est naturae rationali.

Dicit etiam illa nobilitas achatem eminentiam, ita quod in supposito nulla sit alia natura ita principalis, ut natura rationalis, ut quasi sit per se sonans . Et ideo, quia hoc deficit eiin Christo, natura rationalis creata non facit personalitatem, et hoc est accidentale.

Dicendum igitur, quod quemadmodum individualis discretio est ex existentia formae naturalis in materia, sic personalis discretio ex existentia naturae nobilis et supereminentis in supposito. Et ideo, quamvis utrobique importetur quid substantiale, et similiter accidentale consequens

hoc dico in creatura

non tamen importatur accidentale, quod causetur vel ortum habeat ab accidente, sed potius consequitur formam in materia, vel naturam in supposito.

Ex his patet veritas problematis et dissolutio obiectionum pro parte. Si enim quaeratur, utrum personalis discretio sit proprietas substantialis, vel ^accidentalis -, si substantialis proprietas dicatur, quia immediate sequitur substantiam: sic dicendum est, esse substantiale. Si substantiale dicatur, quia non exit genus substantias; dicendum, quod quo dammodo sic, et quodammodo non. Similiter si dicatur accidentalis proprietas, quia causatur ab accidentibus: sic dicendum simpliciter, quod non: si vero occidentalis, quia est in genere accidentis: sic potest dici, quod quodammodo sic, quodami modo non, secundum distinctionem primo factam.

Quod ergo obiicitur, quod personalis discretio pertinet ad substantiam, et non causatur ab accidentibus: hoc totum concedendum est.

1. Quod obiicitur in oppositum, quod proprium omne manat de genere accidentium: dicendum, quod Boethius loquitur de propria passione, et hanc dicit manare de genere accidentium, non quia non causetur ex principiis subiecti, sed quia, etsi ex ipsis causetur, formaliter tamen est in genere accidentium . Dupliciter ergo deficit illa ratio. Primo, quia peccat in intellectu hujus nominis proprium. Est enim proprietas quantum ad rem, et est proprietas quantum ad modum; et Boethius intelligit de eo quod realiter est propria passio, non de eo quod est proprietas quantum ad modum. Proprietas autem individualis aut proprietas personalis, etsi videatur dicere proprietatem consequentem esse, sicut accidens, realiter tamen non dicit nisi appropriationem principiorum per indivisionem; hoc dico quantum ad proprietatem individualem. Similiter proprietas personalis non dicit ultra hoc nisi dignitatem sive nobilitatem naturae rationalis, quae nobilitas non est ei accidentalis, immo simpliciter et omnino essentialis.

Peccat etiam praedicta ratio in malo intellectu . praedicati, quia proprium dicitur manare de genere accidentium, non quia manat ab accidentibus, sed quia manat a substantia, existens de genere accidentium; sic in proposito. Unde sicut unitas, quae est principium numeri, ortum habet a principiis substantiae, accidentaliter ad ipsam relatis, non autem a principio aliquo, quod sit in genere accidentis; sic intelligi potest de discretione personali, secundum id quod in ea accidentale est, utpote comparatio ad alteram personam, respectu cuius habet distingui et numerari; et eminentia dignitatis in supposito respectu alterius naturae, quam non habuit humana natura in Christo.

2. 3. Quod obiicitur, quod discretio personalis est per qualitatem; dicendum, quod intelligitur de qualitate, quae est in genere qualitatis quantum ad modum, non autem quantum ad rem. His enim duobus distinguuntur praedicamenta vel quantum ad essentiam, vel quantum ad modum; et aliquid est in genere substantiae, quod nihilominus habet modum accidentis: unde etiam consuevit distingui qualitas duplex, scilicet substantialis et accidentalis .

Vel dicendum, quod Richardus loquitur de distinctione personali quantum ad nostram cognitionem: et quia cognitio nostra est per accidentales qualitates, dixit, personas creatas distingui qualitate.

Et per hunc modum intelligitur verbum Porphyrii, qui dicit, individuum constare ex collectione proprietatum; loquitur enim secundum rationem et cognitionem, non secundum rem; et sic patet tertium.

4. Quod obiicitur, quod in Christo humana natura non habuit personalitatem: dicendum, quod hoc est ratione illius eminentiae, quae consequitur ad nobilitatem; et illa supereminentia dicit quandam dignitatem accidentalem, sicut prius ostensum est, quae amitti potest non solum per deperditionem, sed etiam per dignioris superinductionem, sicut alibi melius dicetur .

5. Quod obiicitur de sensu et intellectu, dicendum, quod etsi sensus solummodo sit singularium, intellectus tamen potest esse non solum universalium, sed etiam singularium: unde non est intelligenda illa differentia cum praecisione. Et hoc patet, quia solus intellectus comprehendit intrinseca principia Petri et Platonis: et circumscriptis omnibus accidentibus, dicit, eos esse discretos et distinctos .

6. Quod obiicitur de numero, dicendum, quod sicut unitatem substantialem consequitur unitas accidentalis inseparabiliter, quae non est principium indivisionis , sed consequens ad illam: sic diversitatem substantialem consequitur numerus inseparabiliter; tamen secundum rem et naturam distinctio illa est a substantiali principio, non accidentali. Et sic patet totum.