S. BONAVENTURAE

 IN SECUNDUM LIBRUM SENTENTIARUM

 DISTINCTIO I.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM I.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum mundus productus sit ab aeterno, an ex tempore.

 ARTICULUS II. De principii unitate.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum creatio mutationem dicat.

 QUAESTIO II. Utrum creatio dicat medium inter Creatorem et creaturam.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De rerum ordine ad finem et ad invicem.

 QUAESTIO I. Quis sit finis principalior rerum conditarum, utrum divina gloria, an utilitas nostra.

 QUAESTIO II. Utrum natura spiritualis dignitate naturae praecellat compositam ex spirituali et corporali.

 ARTICULUS III. De modo distinguendi spiritum angelicum ab anima rationali.

 QUAESTIO I. Utrum Angelus et anima differant specie.

 QUAESTIO II. Quae sit differentia, per quam Angelus et anima differunt.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO II.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM II.

 Pahs I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum inter tempus et aevum sit aliqua mensura media.

 QUAESTIO III. Utrum spirituales et corporales substantiae simul creatae sitit.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli sint in loco corporeo.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus simul et semel sit in pluribus locis.

 QUAESTIO III.

 QUAESTIO IV. Utrum plures Angeli sint simul in eodem loco.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dob. II.

 DISTINCTIO III.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM III.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum materia, ex qua compositi sunt Angeli, sit eadem eum materia corporalium.

 QUAESTIO III. Utrum materia corporalium et incorporalium sit una numero.

 ARTICULUS II. De discretione personali.

 QUAESTIO I. Utrum in Angelis sit mera discretio personalis.

 QUAESTIO II.

 quaestio III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. II.

 dUb. III.

 Dob. IV.

 Pars ii.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum Deus malum condiderit Angelum.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus in primo instanti suae creationis fuerit malus propria voluntate.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli naturali dilectione dilexerint Deum propter ipsum et super omnia.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus naturali dilectione magis diligat superiorem, an parem, an inferiorem.

 DURIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DCB. I.

 DCB. II.

 DIB. III.

 DISTINCTIO IV.

 Cap. I.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Dirum bonis Angelis revelari debuerit futura permansio.

 QUAESTIO II. Utrum malis angelis revelari potuerit ipsorum damnatio.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli in ipsa creatione habuerint matutinam cognitionem.

 QUAESTIO II. Utrum Angeli modo habeant cognitionem vespertinam.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO V.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM V.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum lucifer appetierit Deo aequiparari.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum minores Angeli peccaverint peccato superbiae.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De conversione bonorum Angelorum.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DlB. II.

 DISTINCTIO VI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum lucifer fuerit de supremo ordine Angelorum.

 QUAESTIO II. De quo ordine lapsi sint minores Angeli.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum angeli in locum infernalem ceciderint.

 QUAESTIO II. Utrum daemones ceciderint in infernali supplicium.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum in daemonibus sit distinctio ordinum.

 QUAESTIO II. Utrum inter angelos mulos sit praelatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO VII.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Pars II.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VII.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in daemonibus sit malae voluntatis continuatio.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum confirmatio mutet libertatis arbitrium.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 Pabs II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in daemonibus cadat oblivio.

 QUAESTIO III. Utrum in daemonibus sit praecognitio quoad futura.

 ARTICULUS II. De virtute daemonum.

 QUAESTIO I. Utrum omnes formae inducantur a Creatore, vel ab agente creato.

 QUAESTIO II. Utrum daemones veras rerum formas inducere possint.

 QUAESTIO III. Utrum quis magicis artibus uti possit absque peccato.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO VIII.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VIII.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS Ii

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Angeli quandoque assumant sibi corpora.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus assumtum habeat veram formam corporis humani

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum daemones animabus illabi possint.

 QUAESTIO III. Utrum daemones possint illudere sensus.

 QUAESTIO IV. Utrum daemones cogitationes immittere possint.

 QUAESTIO V. Utrum daemones possint malas affectiones incendere.

 QUAESTIO VI. Utrum daemones scrutari possint secreta conscientiae nostrae.

 DISTINCTIO IX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum distinctio Angelorum sit a natura, an a gratia.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum ad singulos ordines Angelorum fiat assumtio salvandorum.

 QUAESTIO VII. Utrum ordines Angelorum sint tantum novem, an plures.

 QUAESTIO VIII.

 QUAESTIO IX.

 DISTINCTIO X.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM X.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum aliqui Angeli mittantur.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli mittantur ad inflammandum affectum.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli locutio sit idem quod eius cogitatio.

 QUAESTIO II. Dirum eadem locutio possit esse a Deo et ab Angelo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dob. III.

 DISTINCTIO XI.

 Cap. I.

 CAP. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Christus habuerit Angelum custodem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angelus subtrahat ab homine custodiae beneficium propter obstinationem.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Angelus ex damnatione custoditi incurrat aliquod detrimentum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DISTINCTIO XII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum materia corporalium creata sit sub aliqua diversitate formarum.

 ARTICULUS II. De ipsius materiae quantitate.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum materia prima producta sit in die, an ante omnem diem.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II

 Dub. III.

 DISTINCTIO XIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Qualiter illa lux fecerit diem et noctem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum lux sit corpus, vel forma corporis.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II. Utrum lumen sit forma substantialis, an accidentalis.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Pars II.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIV.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I

 QUAESTIO II. An firmamentum sit idem cum ignis elemento.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. An caelum sit figurae orbicularis.

 QUAESTIO II. Utrum in caelo sit ponere dextram et sinistram.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI

 DUB. I.

 DUB. II.

 DUB. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 QUAESTIO II. Utrum luminaria in suis orbibus moveantur molibus propriis.

 QUAESTIO III. Utrum conveniat alicui orbi moveri absque slellis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum luminaria habeant diversitatem perfectionum.

 QUAESTIO II. Utrum diversa luminaria diversas habeant impressiones super corporalia.

 QUAESTIO III. Utrum ex impressionibus luminarium causetur in hominibus diversitas morum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DCB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XV.

 Cap. II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum corpora animalium magis constent ex elementis passivis quam activis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum omnia sensibilia facta sint propter hominem.

 QUAESTIO II. Quo ordine ex parte temporis Deus produxerit res sensibiles.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 QUAESTIO III. Qui sit ordo productionis animalium respectu quietis.

 Dub. II.

 DUB. III.

 DUB. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum homo sit imago Dei naturaliter.

 QUAESTIO III. Utrum esse imaginem conveniat homini proprie, ita quod nulli alii.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum imaginis ratio principalius reperiatur in Angelo quam in anima.

 QUAESTIO II. Utrum imago principalius sit in masculo quam in femina.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum anima Adae fuerit producta ex materia.

 QUAESTIO III. Utrum anima Adae fuerit producta ante corpus, vel postea.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus Adae debuerit produci de natura pure caelesti.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum ratio seminalis sit forma universalis, vel singularis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum animae omnium fuerint simul productae.

 QUAESTIO III. Utrum anima rationalis sit ex traduce.

 DUBIUM CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DISTINCTIO XIX

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum quaevis anima, etiam brutalis, ex prima conditione fuerit immortalis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus Adae, ipso non peccante, posset dissolvi.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De immortalitate primi hominis quantum ad coniunctum.

 QUAESTIO I. Utrum immortalitas inesset homini a natura, vel a. gratia.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I. Utrum in statu innocentiae fuisset sexuum commixtio:

 QUAESTIO II. Utrum in statu innocentiae in commixtione fuisset seminum decisio.

 QUAESTIO III. . Utrum in emissione seminis in statu innocentiae fuisset delectationis intensio.

 QUAESTIO IV. Utrum in coitu in statu innocentiae fuisset integritatis corruptio.

 QUAESTIO V. Utrum quoties fuissent coniuncti, toties prolem genuissent.

 QUAESTIO VI.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 Dub. VII.

 DISTINCTIO XXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. V I.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Quid moverit principaliter diabolum ad tentandum hominem.

 QUAESTIO II. Utrum tentatio per serpentem fuerit conveniens.

 QUAESTIO III. Utrum ordo et progressus tentationis in primis parentibus fuerit conveniens.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum carnis sit tentare.

 QUAESTIO II. Utrum tentatio carnis a tentatione diaboli possit separari.

 QUAESTIO III. Utrum tentatio carnis sit nobis difficilior tentatione diaboli.

 ARTICULUS III. De quantitate peccati primorum parentum.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum primum hominis fuerit remissibile, vel irremissibile.

 QUAESTIO III. Utrum primum peccatum fuerit grauissimum omnium peccatorum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Quo genere peccati mulier peccaverit.

 QUAESTIO II. Utrum id quod mulier appetiit, vir etiam concupierit.

 QUAESTIO III. Quis gravius peccaverit, utrum vir, an mulier.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum primorum parentum fuerit ex ignorantia.

 QUAESTIO II. Utrum ignorantia in aliquo homine possit esse culpa.

 QUAESTIO III. Utrum ignorantia sit culpae excusatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Deus debuerit permittere, hominem impugnari

 QUAESTIO III. Utrum a viro iusto debeat desiderari tentationis impulsio.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum, si primi parentes stetissent in statu innocentiae, aliquando decipi potuissent.

 QUAESTIO III. Utrum Adam in statu innocentiaeita cognoverit Deum, sicut Deus in stata gloriae cognoscitur.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXIV.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap: V.

 Pars II.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIV.

 Pabs I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum superior et inferior portio potentiarum sint diversae potentiae.

 QUAESTIO III. Utrum divisio voluntatis per naturalem et deliberativam sit per diversas potentias.

 QUAESTIO IV. Utrum intellectus agens et possibilis sint una potentia, an diversae.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Ddb. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIV.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in superiori portione rationis possit esse veniale peccatum.

 ARTICULUS II. Qualiter peccatum habeat fieri in inferiori parte rationis.

 QUAESTIO I. Utrum aliquod peccatum habeat esse in inferiori parte rationis absque sensualitate.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. Quomodo peccatum habeat fieri et esse in sensualitate.

 QUAESTIO L

 QUAESTIO II. Utrum in sensualitate possit esse mortale peccatum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Pars II.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXV

 PARS I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum liberum arbitrium sit potentia distincta a ratione et voluntate.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium complectatur rationem et voluntatem.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum liberum arbitrium addat aliquid supra rationem et voluntatem.

 QUAESTIO VI. Utrum liberi arbitrii facultas insit principalius rationi, an voluntati.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS. De libero arbitrio in comparatione.

 QUAESTIO I. Utrum liberum arbitrium sit aeque in omnibus, in quibus reperitur.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium, secundum quod liberum, possit in malum.

 QUAESTIO IV. Utrum liberum arbitrium ab aliquo agente creato cogi possit.

 QUAESTIO V. Utrum liberum arbitrium a Deo cogi possit.

 QUAESTIO VI. Utrum liberum arbitrium propter ineptitudinem corporis ligari possit quoad usum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum id quod ponit gratia in gratificato, sit creatum, vel increatum.

 QUAESTIO III. Utrum gratia sit in genere substantiae, vel accidentis.

 QUAESTIO IV. Utrum gratia sit in genere accidentis corruptibili, vel incorruptibilis.

 QUAESTIO V. Utrum gratia primo insit substantiae animae, vel potentiis.

 QUAESTIO VI. Utrum gratia, comparetur ad animam in ratione motoris.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dob. III.

 DISTINCTIO XXVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum gratia gratium faciens et gloria essentialiter differant.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum per gratiam contingat mereri ipsum gratiae donum iam habitum.

 QUAESTIO II. Utrum per gratiam contingat mereri gratiae augmentum.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 DISTINCTIO XXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De potestate liberi arbitrii absque gratia gratis data.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium, omni gratia destitutum, possit in aliquod bonum in genere.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum homo in statu naturae institutae potuerit mereri absque dono gratiae.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Virum homo ante lapsum habuerit gratiam.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum homo habuerit tot virtutes ante lapsum, quot habuit post lapsum.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 Cap. XIV.

 Cap. XV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1. De originalis peccati entitate.

 QUAESTIO I. Utrum corruptio, quae est in humana natura, insit ei a suae conditionis primordio, an ex peccati merito.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II De quidditate originalis peccati.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum originale sit concupiscentia.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum originale sit ignorantia,.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum aliquid transeat in veritatem humanae naturae per actum generativae.

 QUAESTIO II. Utrum aliquid transeat in veritatem humanae naturae opere nutritivae.

 DISTINCTIO XXXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum anima sensibilis in hominibus sit a generante.

 QUAESTIO II. Ratione cuius partis primo insit animae peccatum originale.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum anima possit infici a carne.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum originale contrahatur in anima ex carne ex aliquo appetitu et voluntate animae.

 QUAESTIO III. Utrum caro inficiatur ex propagatione tantum, vel ex propagatione et libidine.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum originale peccatum per baptismum deleatur quantum ad causam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO Ii Utrum concupiscentia sit in anima, vel in carne ut in subiecto.

 QUAESTIO II. Utrum concupiscentia sit a Deo.

 ARTICULUS III. De aequitate divini iudicii in infusione et punitione animae.

 QUAESTIO I. Utrum illam maculam, quam anima contrahit ex carne, debeat Deus ipsi imputare.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXXIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum primus parens potuerit satisfacere pro posteris, sicut potuit eos ex culpa sua vitiare.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I Utrum originale peccatum reperiatur in omnibus aequaliter.

 QUAESTIO II. Utrum ponendum sit peccatum originale unum, vel plura.

 ARTICULUS III. De poena peccati originalis.

 QUAESTIO I. Utrum parvuli decedentes in solo originali puniantur poena ignis materialis.

 QUAESTIO II. Utrum parvuli decedentes in sola originali puniantur aliquo dolore interiore.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum malum sit a bono secundum intentionem, vel praeter intentionem.

 ARTICULUS II. De malo in comparatione ad subiectum, in quo est.

 QUAESTIO I. Utrum aliquid sit ita malum, quod nihil habeat de bono.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum malum sit in bono tanquam aliquis habitus, an sit pura privatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO L

 QUAESTIO II. Utrum peccatum sit ipsa corruptio passio, essentialiter loquendo.

 QUAESTIO III. Utrum peccatum ex eo, quod corrumpit bonum, contrarietur bono increato.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum modus, species et ordo per malum possint totaliter corrumpi.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DUB. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum passiones animat poenae tantum sint, an poenae simul et peccata.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum poena possit esse in aliquo sine culpa praecedente.

 ARTICULUS III. De comparatione poenae ad divinae iustitiae aequitatem.

 QUAESTIO I. Utrum aliqua poena sit a Deo.

 QUAESTIO II. Utrum omnis poena sit a Deo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum a Deo sit omnis actio, secundum quod actio.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum actio iniusta, secundum quod iniusta, sit a Deo.

 QUAESTIO II. Utrum operatio fortuita, secundum quod fortuita, sit a Deo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum bonae voluntatis sit unus solus finis, an possint esse plures.

 QUAESTIO IV. Utrum malae voluntates habeant unicum finem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum intentio sit in his solis, quae participant rationem.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum conscientia sit habitus innatus, aut acquisitus.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum synderesis possit depravari per peccatum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XL.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XL.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum quantum quis intendit, tantum faciat.

 QUAESTIO III. Utrum intentio absque bonis operibus sufficiat ad merendum vitam aeternam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum opera exteriora aliquid addant supra bonam intentionem.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum bonitas operum addat ad bonae intentionis meritum quantum ad numerositatem.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 . Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XLI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum haec divisio fiat per differentias essentiales, an per accidentales.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De comparatione actionis malae ad voluntatem.

 QUAESTIO I. Utrum omne peccatum actuale sit voluntarium.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum sicut peccare, sic etiam puniri sit voluntatis proprium.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XLII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum veniale et mortale conveniant in aversione.

 QUAESTIO II. Utrum veniale conveniat cum mortali in reatu poenae aeternae.

 ARTICULUS III. De modis dividendi peccata.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum habeat dividi per differentias materiales tantum, an etiam per formales.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XLIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De eodem peccato quoad conditiones proprias.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum in Spiritum sanctum sit gravissimum.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De speciebus et differentiis huius peccati.

 QUAESTIO I. De numero et sufficientia specierum huius peccati.

 QUAESTIO II. De speciebus huius peccati quoad rationes proprias.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XLIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De potestate praesidendi.

 QUAESTIO I. Utrum omnis potestas dominandi sit a Deo.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De necessitate subiacendi potentiae praesidendi.

 QUAESTIO I. Utrum Christiani teneantur subesse tyrannis sive potestati saeculari in aliquibus.

 QUAESTIO II Utrum religiosi teneantur praelatis suis obedire in omnibus, quae non sunt contra Deum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II

 Dub. III.

QUAESTIO I. Utrum corpus assumtum habeat veram formam corporis humani

.

Quaeritur igitur primo, utrum illud corpus habeat veram formam corporis humani. Et quod ita sit, videtur:

1. Quia, cum appareat esse corpus humanum,

aut est verum, aut est ibi error et deceptio: sed error et deceptio non competit Angelis sanctis: ergo cum assumunt corpora, quae videntur esse humana, vere habent formam humanam.

2. Item, ad corpus humanum nihil plus requiritur nisi aequalis complexio et debita organizatio, sicut dicunt naturales: sed corpus, quod Angelus assumit, debitam habet organizationem: si ergo organizatio praesupponit complexionem, ergo videtur, quod habeat totum, quod est de veritate humani corporis.

3. Item, quod Angelus vere possit formare corpus humanum, videtur. " Corpus humanum, sicut dicit Augustinus , est in rationibus seminalibus, sicut et alia corpora": sed quia formae quorundam animalium, ut serpentium et huiusmodi, habent rationes seminales dispersas in rebus: ideo dicit Augustinus, "quod ministerio daemonum vere educuntur": ergo pari ratione, ut videtur, et corpora hominum. Quodsi tu dicas, quod non valet, quia maior requiritur dispositio ad producendum corpus humanum: hoc non solvit, quia quod potest disponere a remotis in principio operationis, continuando actionem, cum non sit distantia infinita, poterit venire ad dispositionem immediatam: ergo si Angeli possunt veloci operatione producere corpora animalium minus perfecta, ergo et pari ratione corpora animalium magis perfecta: ergo et corpus humanum.

4. Item, si aliquod agens indifferenter se habet ad aliqua producenda, qua ratione potest in unum, potest in alterum: sed Angeli non habent maiorem convenientiam in corporibus serpentium quam in corporibus hominum, immo magis e converso: ergo si possunt auxilio naturae producere vera corpora serpentium, possunt auxilio naturae producere vera corpora hominum, ergo et assumere.

5. Item, quod potest in maius potest in minus: "sed anima, quantumcumque sit modicae nobilitatis, excellit nobilitatem cuiuscumque corporis", sicut dicitur in octavo de Civitate Dei et in aliis multis locis: cum ergo ministerio Angelorum educi possint et educantur animae vegetabiles et sensibiles quorundam animalium, multo fortius producere possunt vera corpora hominum.

Ad oppositum sic: 1. Eiusdem virtutis creataei est corpus formare et informare, quia vis formativa est ab informativa sive perfectiva : sed nullus spiritus angelicus potest humanum corpus perficere: ergo nec formare.

1-2. Item, Angeli nihil possunt operari circa creaturas nisi adiutorio naturae: sed nulla natura potest generare corpus humanum, nisi illa quae est similis in specie : ergo Angelus non potest formare verum corpus humanum nisi mediante homine. Sed homo non potest corpus humanum educere nisi generando.: ergo nec Angelus vera corpora humana formare nisi per generationem hominis. Sed cum assumit corpora, non indiget humano auxilio: ergo nunquam assumit vera corpora humana.

3. Item, si possunt corpus de novo formare, ergo pari ratione et corruptum reparare: ergo possunt mortuos suscitare, quod est solius Dei proprium.

4. Item, si corpora assumta ab Angelis essent vera corpora humana, haberent appetitum ad animam rationalem: sed Deus complet appetitum naturae: ergo statim infunderetur eis anima rationalis.

5. Item, si vera corpora humana assumerent, aut secundum statum gloriae, aut secundum statum viae. Non secundum statum gloriae: hoc constat, quia iam ulterius corpus illud non esset corruptibile nec ab Angelo separabile. Si ergo assumunt, hoc est secundum statum viae: sed corpora humana secundum statum viae sunt ponderosa et gravia, sive in statu naturae corruptae, sive in statu innocentiae: ergo non essent habilia ad motum nec ad velox ministerium: ergo si non assumunt corpora nisi propter ministerium, ergo non assumunt vera corpora humana.

CONCLUSIO.

Corpora ab Angelis assumta non habent veram formam et complexionem corporum humanorum nec completam organizationem.

Respondeo: Dicendum, quod corpora assumta ab Angelis non habent veram formam et complexionem corporum humanorum, nec etiam organizationem completam, sed solum effigiem.

Et ratio huius est duplex: una, quia non com petit Angelis tale corpus ad ministerium, sicut nunc ultimo ostensum est: alia ratio est, quia Angelus non potest educere formam naturalem in esse, nisi adiutus a virtute naturae. sicut habitum fuit in praecedenli distinctione . In virtute aulam naturae est producere corpora omnium animalium, verumtamen aliter et aliter. Ad quaedam enim educenda sufficit causa universalis sine adiutorio agentis particularis, consimilis in specie naturae, cuiusmodi sunt animalia, quae generantur per putrefactionem . Quaedam autem sunt, ad quae non sufficit, nisi adiuvetur ab agente consimilis speciei, sicut sunt corpora animalium, quae producuntur solummodo per propagationem; et istud planum est ad sensum.

Si antem quaeratur ratio huius, prima est divina institutio, secundum quam est limitatio in virtutibus et naturis rerum: et hoc secundum legem, quam indidit eis ab initio. Unde sicut dixit : Germinet terra herbam virentem, non dixit, quod germinaret hominem: homini autem dixit, quod se multiplicaret. Sic terra germinat herbam, et homo Lgenerat hominem.

Haec autem lex sive institutio non est absque ratione, quia quaedam sunt animamalia imperfecta tam in organizatione quam in dur ratione; quaedam vero perfecta utroque modo. Quia vero quaedam corpora animalium sunt imperfecta et in organizatione et complexione: ideo non indiguerunt agente tantae virtutis, sed potuit virtus productiva ipsorum dari terrae tanquam matri, et soli tanquam patri , cum adiutorio aliorum corporum simplicium, tam elementarium quam caelestium. Quia vero sunt imperfecta duratione et aliquando pereunt: ideo oportuit hoc communicari agenti alterius naturae: quia ad hoc data est vis generativa rebus, ut dicit Philosophus , "ut perpetuentur in esse". -E contrario est de animalibus utroque modo perfectis , - et ideo virtus productiva ipsorum maiorem exigit actualitatem, et ratio seminalis cum maiori difficultate profertur in actum; ideo maiori indiget adiutorio. - Illa igitur animalia, sive eorum corpora, quae ad primum genus spectant, educi possunt ab Angelis, mediante naturae adiutorio, velociter et quasi subito, veraciter tamen, quia per vim naturae. Sed animalia et eorum corpora, quae spectant ad secundum genus, educi non possunt veradfer nisi cum auxilio naturae et cum diuturnitate et tempore . Et quoniam assumtio corporum ab

Angelis est velociter et quasi repeute, ideo vera corpora humana non assumunt, quia non possunt illa per se formare veraciter; et cum alterius adiutorio non possunt facere, quod exeant in esse ve lociter. -Et esto quod educerentur, adhuc non competerent, sicut tactum est in obiiciendo, tum propter appetitum, quem haberent ad animam rationalem, tum propter gravitatem: quae duo repugnant fini illius corporis. Nam si haberet animam rationalem, non esset competens signum ad apparendum: si haberet gravitatem, non esset competens instrumentum ad operandum, maxime ad motum; non esset etiam competens habitaculum ad inhabitandum.

Concedendae sunt igitur rationes probantes, quod Angeli non assumunt vera corpora humana, sive boni sive mali.

1. Ad illud quod obiicitur in contrarium, quod est ibi error et deceptio: dicendum, quod falsum est, quia non assumunt illa corpora, ut ostendant, se esse homines et veros homines, sed ut ostendant se rationales; et quoniam illa corpora significant, ipsos esse rationales, et ad huc formata sunt finaliter: ideo vera sunt, quamvis non sint vere humana, sicut in primo libro dictum fuit de igne et de columba.

2. Ad illud quod obiicitur, quod est ibi organizatio et aequalis complexio: dicendum, quod falsum est. Non enim est ibi vere organizatio, quae competit corpori humano, quae quidem est a virtute formativa, cum seminibus delata, sed potius quaedam lineamentorum protractio secundum illius conformitatem; et haec non praesupponit aequalitatem complexionis, quia talis protractio potest fieri ab artifice in ligno et lapide. Nec quaecumque qualitas mixtionis est illa quae facit ad veritatem corporis humani, sed illa quae habet virtutem specificatain, hominis completivam et directivam .

3. Ad illud quod obiicitur, quod corpus humanum est in rationibus seminalibus: iam patet responsio, quia quamvis sit ibi, nunquam tamen educitur, nisi concurrat virtus agentis exterioris, quae residet in lumbis viri et in matrice mulieris: et ideo sine bis nunquam potest illa ratio seminalis ad actum perfectum educi.

Et si obiiciat, quod potest disponere dispositione remota etc.: dicendum, quod illud habet locum, ubi dispositio remota fit necessitas sola intensione: tunc enim sufficit virtutis activae continuatio et intensio: non autem, quando requiritur novae formae, vel alterius formae secundum speciem operatio: et sic est in proposito.

4. Ad illud quod obiicitur, quod indifferenter se habet Angelus ad omnia corpora animalium: dicendum, quod etsi hoc verum sit de ipso Angelo in se, non tamen est verum de virtute naturae, ex cuius adiutorio Angelus operatur. Et ideo, sicut Angelus per se non potest educere corpus humanum,

ita nec corpus alicuius animalis; et sicut natura quaedam potest faciliter, quaedam cum maiore difficultate, ut prius visum est; sic et Angelus ipsius virtute adiutus.

5. Ad illud quod obiicitur, quod potest in magis nobile: dicendum, quod illud non habet semper veritatem, quia homo potest generare hominem.

qui est nobilior, et non potest generare asinum -maxime autem tunc deficit, quando et res nobilior est facilioris productionis, sicut frequenter contingit Et sic in proposito: nam facilius educitur anima vegetabilis vel sensibilis animalis per putrefactionem educti, quam educatur et organizetur verum corpus hominis.