S. BONAVENTURAE

 IN SECUNDUM LIBRUM SENTENTIARUM

 DISTINCTIO I.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM I.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum mundus productus sit ab aeterno, an ex tempore.

 ARTICULUS II. De principii unitate.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum creatio mutationem dicat.

 QUAESTIO II. Utrum creatio dicat medium inter Creatorem et creaturam.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De rerum ordine ad finem et ad invicem.

 QUAESTIO I. Quis sit finis principalior rerum conditarum, utrum divina gloria, an utilitas nostra.

 QUAESTIO II. Utrum natura spiritualis dignitate naturae praecellat compositam ex spirituali et corporali.

 ARTICULUS III. De modo distinguendi spiritum angelicum ab anima rationali.

 QUAESTIO I. Utrum Angelus et anima differant specie.

 QUAESTIO II. Quae sit differentia, per quam Angelus et anima differunt.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO II.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM II.

 Pahs I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum inter tempus et aevum sit aliqua mensura media.

 QUAESTIO III. Utrum spirituales et corporales substantiae simul creatae sitit.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli sint in loco corporeo.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus simul et semel sit in pluribus locis.

 QUAESTIO III.

 QUAESTIO IV. Utrum plures Angeli sint simul in eodem loco.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dob. II.

 DISTINCTIO III.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM III.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum materia, ex qua compositi sunt Angeli, sit eadem eum materia corporalium.

 QUAESTIO III. Utrum materia corporalium et incorporalium sit una numero.

 ARTICULUS II. De discretione personali.

 QUAESTIO I. Utrum in Angelis sit mera discretio personalis.

 QUAESTIO II.

 quaestio III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB. II.

 dUb. III.

 Dob. IV.

 Pars ii.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum Deus malum condiderit Angelum.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus in primo instanti suae creationis fuerit malus propria voluntate.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli naturali dilectione dilexerint Deum propter ipsum et super omnia.

 QUAESTIO II. Utrum Angelus naturali dilectione magis diligat superiorem, an parem, an inferiorem.

 DURIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DCB. I.

 DCB. II.

 DIB. III.

 DISTINCTIO IV.

 Cap. I.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Dirum bonis Angelis revelari debuerit futura permansio.

 QUAESTIO II. Utrum malis angelis revelari potuerit ipsorum damnatio.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli in ipsa creatione habuerint matutinam cognitionem.

 QUAESTIO II. Utrum Angeli modo habeant cognitionem vespertinam.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO V.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM V.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum lucifer appetierit Deo aequiparari.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum minores Angeli peccaverint peccato superbiae.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De conversione bonorum Angelorum.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DlB. II.

 DISTINCTIO VI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum lucifer fuerit de supremo ordine Angelorum.

 QUAESTIO II. De quo ordine lapsi sint minores Angeli.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum angeli in locum infernalem ceciderint.

 QUAESTIO II. Utrum daemones ceciderint in infernali supplicium.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum in daemonibus sit distinctio ordinum.

 QUAESTIO II. Utrum inter angelos mulos sit praelatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO VII.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Pars II.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VII.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in daemonibus sit malae voluntatis continuatio.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum confirmatio mutet libertatis arbitrium.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 Pabs II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in daemonibus cadat oblivio.

 QUAESTIO III. Utrum in daemonibus sit praecognitio quoad futura.

 ARTICULUS II. De virtute daemonum.

 QUAESTIO I. Utrum omnes formae inducantur a Creatore, vel ab agente creato.

 QUAESTIO II. Utrum daemones veras rerum formas inducere possint.

 QUAESTIO III. Utrum quis magicis artibus uti possit absque peccato.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO VIII.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Pars II.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM VIII.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS Ii

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Angeli quandoque assumant sibi corpora.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus assumtum habeat veram formam corporis humani

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum daemones animabus illabi possint.

 QUAESTIO III. Utrum daemones possint illudere sensus.

 QUAESTIO IV. Utrum daemones cogitationes immittere possint.

 QUAESTIO V. Utrum daemones possint malas affectiones incendere.

 QUAESTIO VI. Utrum daemones scrutari possint secreta conscientiae nostrae.

 DISTINCTIO IX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM IX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum distinctio Angelorum sit a natura, an a gratia.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum ad singulos ordines Angelorum fiat assumtio salvandorum.

 QUAESTIO VII. Utrum ordines Angelorum sint tantum novem, an plures.

 QUAESTIO VIII.

 QUAESTIO IX.

 DISTINCTIO X.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM X.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum aliqui Angeli mittantur.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli mittantur ad inflammandum affectum.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum Angeli locutio sit idem quod eius cogitatio.

 QUAESTIO II. Dirum eadem locutio possit esse a Deo et ab Angelo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dob. III.

 DISTINCTIO XI.

 Cap. I.

 CAP. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Christus habuerit Angelum custodem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum Angelus subtrahat ab homine custodiae beneficium propter obstinationem.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum Angelus ex damnatione custoditi incurrat aliquod detrimentum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DISTINCTIO XII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum materia corporalium creata sit sub aliqua diversitate formarum.

 ARTICULUS II. De ipsius materiae quantitate.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum materia prima producta sit in die, an ante omnem diem.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II

 Dub. III.

 DISTINCTIO XIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Qualiter illa lux fecerit diem et noctem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum lux sit corpus, vel forma corporis.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO II. Utrum lumen sit forma substantialis, an accidentalis.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Pars II.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIV.

 Pars I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I

 QUAESTIO II. An firmamentum sit idem cum ignis elemento.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. An caelum sit figurae orbicularis.

 QUAESTIO II. Utrum in caelo sit ponere dextram et sinistram.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI

 DUB. I.

 DUB. II.

 DUB. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 QUAESTIO II. Utrum luminaria in suis orbibus moveantur molibus propriis.

 QUAESTIO III. Utrum conveniat alicui orbi moveri absque slellis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum luminaria habeant diversitatem perfectionum.

 QUAESTIO II. Utrum diversa luminaria diversas habeant impressiones super corporalia.

 QUAESTIO III. Utrum ex impressionibus luminarium causetur in hominibus diversitas morum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DCB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XV.

 Cap. II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum corpora animalium magis constent ex elementis passivis quam activis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum omnia sensibilia facta sint propter hominem.

 QUAESTIO II. Quo ordine ex parte temporis Deus produxerit res sensibiles.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 QUAESTIO III. Qui sit ordo productionis animalium respectu quietis.

 Dub. II.

 DUB. III.

 DUB. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum homo sit imago Dei naturaliter.

 QUAESTIO III. Utrum esse imaginem conveniat homini proprie, ita quod nulli alii.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum imaginis ratio principalius reperiatur in Angelo quam in anima.

 QUAESTIO II. Utrum imago principalius sit in masculo quam in femina.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 DUB. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum anima Adae fuerit producta ex materia.

 QUAESTIO III. Utrum anima Adae fuerit producta ante corpus, vel postea.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus Adae debuerit produci de natura pure caelesti.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum ratio seminalis sit forma universalis, vel singularis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum animae omnium fuerint simul productae.

 QUAESTIO III. Utrum anima rationalis sit ex traduce.

 DUBIUM CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DISTINCTIO XIX

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum quaevis anima, etiam brutalis, ex prima conditione fuerit immortalis.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum corpus Adae, ipso non peccante, posset dissolvi.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De immortalitate primi hominis quantum ad coniunctum.

 QUAESTIO I. Utrum immortalitas inesset homini a natura, vel a. gratia.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I. Utrum in statu innocentiae fuisset sexuum commixtio:

 QUAESTIO II. Utrum in statu innocentiae in commixtione fuisset seminum decisio.

 QUAESTIO III. . Utrum in emissione seminis in statu innocentiae fuisset delectationis intensio.

 QUAESTIO IV. Utrum in coitu in statu innocentiae fuisset integritatis corruptio.

 QUAESTIO V. Utrum quoties fuissent coniuncti, toties prolem genuissent.

 QUAESTIO VI.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 Dub. VII.

 DISTINCTIO XXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. V I.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Quid moverit principaliter diabolum ad tentandum hominem.

 QUAESTIO II. Utrum tentatio per serpentem fuerit conveniens.

 QUAESTIO III. Utrum ordo et progressus tentationis in primis parentibus fuerit conveniens.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum carnis sit tentare.

 QUAESTIO II. Utrum tentatio carnis a tentatione diaboli possit separari.

 QUAESTIO III. Utrum tentatio carnis sit nobis difficilior tentatione diaboli.

 ARTICULUS III. De quantitate peccati primorum parentum.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum primum hominis fuerit remissibile, vel irremissibile.

 QUAESTIO III. Utrum primum peccatum fuerit grauissimum omnium peccatorum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Quo genere peccati mulier peccaverit.

 QUAESTIO II. Utrum id quod mulier appetiit, vir etiam concupierit.

 QUAESTIO III. Quis gravius peccaverit, utrum vir, an mulier.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum primorum parentum fuerit ex ignorantia.

 QUAESTIO II. Utrum ignorantia in aliquo homine possit esse culpa.

 QUAESTIO III. Utrum ignorantia sit culpae excusatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum Deus debuerit permittere, hominem impugnari

 QUAESTIO III. Utrum a viro iusto debeat desiderari tentationis impulsio.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum, si primi parentes stetissent in statu innocentiae, aliquando decipi potuissent.

 QUAESTIO III. Utrum Adam in statu innocentiaeita cognoverit Deum, sicut Deus in stata gloriae cognoscitur.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXIV.

 Pars I.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap: V.

 Pars II.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIV.

 Pabs I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum superior et inferior portio potentiarum sint diversae potentiae.

 QUAESTIO III. Utrum divisio voluntatis per naturalem et deliberativam sit per diversas potentias.

 QUAESTIO IV. Utrum intellectus agens et possibilis sint una potentia, an diversae.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Ddb. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIV.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum in superiori portione rationis possit esse veniale peccatum.

 ARTICULUS II. Qualiter peccatum habeat fieri in inferiori parte rationis.

 QUAESTIO I. Utrum aliquod peccatum habeat esse in inferiori parte rationis absque sensualitate.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. Quomodo peccatum habeat fieri et esse in sensualitate.

 QUAESTIO L

 QUAESTIO II. Utrum in sensualitate possit esse mortale peccatum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Pars II.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXV

 PARS I.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum liberum arbitrium sit potentia distincta a ratione et voluntate.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium complectatur rationem et voluntatem.

 QUAESTIO IV.

 QUAESTIO V. Utrum liberum arbitrium addat aliquid supra rationem et voluntatem.

 QUAESTIO VI. Utrum liberi arbitrii facultas insit principalius rationi, an voluntati.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Pars II.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS. De libero arbitrio in comparatione.

 QUAESTIO I. Utrum liberum arbitrium sit aeque in omnibus, in quibus reperitur.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium, secundum quod liberum, possit in malum.

 QUAESTIO IV. Utrum liberum arbitrium ab aliquo agente creato cogi possit.

 QUAESTIO V. Utrum liberum arbitrium a Deo cogi possit.

 QUAESTIO VI. Utrum liberum arbitrium propter ineptitudinem corporis ligari possit quoad usum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS UNICUS.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum id quod ponit gratia in gratificato, sit creatum, vel increatum.

 QUAESTIO III. Utrum gratia sit in genere substantiae, vel accidentis.

 QUAESTIO IV. Utrum gratia sit in genere accidentis corruptibili, vel incorruptibilis.

 QUAESTIO V. Utrum gratia primo insit substantiae animae, vel potentiis.

 QUAESTIO VI. Utrum gratia, comparetur ad animam in ratione motoris.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dob. III.

 DISTINCTIO XXVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum gratia gratium faciens et gloria essentialiter differant.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum per gratiam contingat mereri ipsum gratiae donum iam habitum.

 QUAESTIO II. Utrum per gratiam contingat mereri gratiae augmentum.

 QUAESTIO III.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 DISTINCTIO XXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De potestate liberi arbitrii absque gratia gratis data.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum liberum arbitrium, omni gratia destitutum, possit in aliquod bonum in genere.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 DUB. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum homo in statu naturae institutae potuerit mereri absque dono gratiae.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Virum homo ante lapsum habuerit gratiam.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum homo habuerit tot virtutes ante lapsum, quot habuit post lapsum.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 Cap. IX.

 Cap. X.

 Cap. XI.

 Cap. XII.

 Cap. XIII.

 Cap. XIV.

 Cap. XV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1. De originalis peccati entitate.

 QUAESTIO I. Utrum corruptio, quae est in humana natura, insit ei a suae conditionis primordio, an ex peccati merito.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II De quidditate originalis peccati.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum originale sit concupiscentia.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum originale sit ignorantia,.

 ARTICULUS III.

 QUAESTIO I. Utrum aliquid transeat in veritatem humanae naturae per actum generativae.

 QUAESTIO II. Utrum aliquid transeat in veritatem humanae naturae opere nutritivae.

 DISTINCTIO XXXI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum anima sensibilis in hominibus sit a generante.

 QUAESTIO II. Ratione cuius partis primo insit animae peccatum originale.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum anima possit infici a carne.

 QUAESTIO II. Utrum peccatum originale contrahatur in anima ex carne ex aliquo appetitu et voluntate animae.

 QUAESTIO III. Utrum caro inficiatur ex propagatione tantum, vel ex propagatione et libidine.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum originale peccatum per baptismum deleatur quantum ad causam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO Ii Utrum concupiscentia sit in anima, vel in carne ut in subiecto.

 QUAESTIO II. Utrum concupiscentia sit a Deo.

 ARTICULUS III. De aequitate divini iudicii in infusione et punitione animae.

 QUAESTIO I. Utrum illam maculam, quam anima contrahit ex carne, debeat Deus ipsi imputare.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXXIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum primus parens potuerit satisfacere pro posteris, sicut potuit eos ex culpa sua vitiare.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I Utrum originale peccatum reperiatur in omnibus aequaliter.

 QUAESTIO II. Utrum ponendum sit peccatum originale unum, vel plura.

 ARTICULUS III. De poena peccati originalis.

 QUAESTIO I. Utrum parvuli decedentes in solo originali puniantur poena ignis materialis.

 QUAESTIO II. Utrum parvuli decedentes in sola originali puniantur aliquo dolore interiore.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum malum sit a bono secundum intentionem, vel praeter intentionem.

 ARTICULUS II. De malo in comparatione ad subiectum, in quo est.

 QUAESTIO I. Utrum aliquid sit ita malum, quod nihil habeat de bono.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum malum sit in bono tanquam aliquis habitus, an sit pura privatio.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO L

 QUAESTIO II. Utrum peccatum sit ipsa corruptio passio, essentialiter loquendo.

 QUAESTIO III. Utrum peccatum ex eo, quod corrumpit bonum, contrarietur bono increato.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum modus, species et ordo per malum possint totaliter corrumpi.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DUB. V.

 Dub. VI.

 DISTINCTIO XXXVI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum passiones animat poenae tantum sint, an poenae simul et peccata.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum poena possit esse in aliquo sine culpa praecedente.

 ARTICULUS III. De comparatione poenae ad divinae iustitiae aequitatem.

 QUAESTIO I. Utrum aliqua poena sit a Deo.

 QUAESTIO II. Utrum omnis poena sit a Deo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXVII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I. Utrum a Deo sit omnis actio, secundum quod actio.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum actio iniusta, secundum quod iniusta, sit a Deo.

 QUAESTIO II. Utrum operatio fortuita, secundum quod fortuita, sit a Deo.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 Dub. IV.

 Dub. V.

 DISTINCTIO XXXVIII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXVIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum bonae voluntatis sit unus solus finis, an possint esse plures.

 QUAESTIO IV. Utrum malae voluntates habeant unicum finem.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum intentio sit in his solis, quae participant rationem.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 DUB III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XXXIX.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XXXIX.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum conscientia sit habitus innatus, aut acquisitus.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum synderesis possit depravari per peccatum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XL.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XL.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum quantum quis intendit, tantum faciat.

 QUAESTIO III. Utrum intentio absque bonis operibus sufficiat ad merendum vitam aeternam.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum opera exteriora aliquid addant supra bonam intentionem.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum bonitas operum addat ad bonae intentionis meritum quantum ad numerositatem.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 . Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XLI.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLI.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II. Utrum haec divisio fiat per differentias essentiales, an per accidentales.

 QUAESTIO III.

 ARTICULUS II. De comparatione actionis malae ad voluntatem.

 QUAESTIO I. Utrum omne peccatum actuale sit voluntarium.

 QUAESTIO II.

 QUAESTIO III. Utrum sicut peccare, sic etiam puniri sit voluntatis proprium.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. III.

 DISTINCTIO XLII.

 Cap. I.

 Cap. II.

 Cap. III.

 Cap. IV.

 Cap. V.

 Cap. VI.

 Cap. VII.

 Cap. VIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum veniale et mortale conveniant in aversione.

 QUAESTIO II. Utrum veniale conveniat cum mortali in reatu poenae aeternae.

 ARTICULUS III. De modis dividendi peccata.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum habeat dividi per differentias materiales tantum, an etiam per formales.

 QUAESTIO II.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 DUB. III.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XLIII.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLIII.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS 1.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De eodem peccato quoad conditiones proprias.

 QUAESTIO I. Utrum peccatum in Spiritum sanctum sit gravissimum.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De speciebus et differentiis huius peccati.

 QUAESTIO I. De numero et sufficientia specierum huius peccati.

 QUAESTIO II. De speciebus huius peccati quoad rationes proprias.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II.

 Dub. IV.

 DISTINCTIO XLIV.

 Cap. I.

 Cap. II.

 COMMENTARIUS IN DISTINCTIONEM XLIV.

 DIVISIO TEXTUS.

 ARTICULUS I.

 QUAESTIO I.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS II. De potestate praesidendi.

 QUAESTIO I. Utrum omnis potestas dominandi sit a Deo.

 QUAESTIO II.

 ARTICULUS III. De necessitate subiacendi potentiae praesidendi.

 QUAESTIO I. Utrum Christiani teneantur subesse tyrannis sive potestati saeculari in aliquibus.

 QUAESTIO II Utrum religiosi teneantur praelatis suis obedire in omnibus, quae non sunt contra Deum.

 DUBIA CIRCA LITTERAM MAGISTRI.

 Dub. I.

 Dub. II

 Dub. III.

QUAESTIO II.

Utrum caelum empyreum influat in haec inferiora.

Secundo quaeritur de empyreo quantum ad virtutem influentiae. Et quaeritur, utrum empyreum influat in haec inferiora, an non. Et quod sic, videtur.

1. In quolibet creato, quod est perfectum et completam, est substantia, virtus et operatio : ergo in ipso empyreo. Si ergo habet virtutem, aut operatur in id quod supra, vel in id quod iuxta, vel in id quod infra. Non in id quod supra, planum est: nec in id quod iuxta, quia ipsum est supra omnia corpora: ergo videtur, quod per illam virtutem influit in id quod infra ; aut virtus et substantia eius erit otiosa, quod est plane inconveniens.

2. Item, omnia corpora propter humanum obsequinm sunt facta, unde " sumus nos finis quodam modo omnium eorum quae sunt ": ergo si empyreum aliquid est, de aliquo servit homini: sed hoc non faceret, nisi aliquid in haec inferiora influeret: ergo etc.

3. Item, quanto aliquod corpus situ est superius, tanto inter corpora nobilius est , et quanto nobilius, tanto potentius et melius, et quanto potentius et melius, tanto in agendo et influendo efficacius: si ergo caelum empyreum est supremum, ergo videtur, quod sit maxime influens in haec inferiora.

4. Item, quanto lumen est maius, tanto magis se diffundit et multiplicat: si ergo empyreum inter corpora est luminosum maxime, ergo maxime diffusivum; sed lumen illud non privatur efficacia vegetandi et conservandi, quemadmodum nec lumen firmamenti: ergo videtur, quod empyreum in haec inferiora magis sit influens.

Contra: 1. Influentia caelestis corporis maxime consistit in diffusione luminis et caloris: sed empyreum non calefacit , nec ista corpora inferiora irradiat: ergo videtur, quod nulla sit influentia empyrei in haec inferiora.

2. Item, corpora, quae sunt infra firmamentum, sufficienter influunt ad vegetationem et generationem in his inferioribus faciendam: ergo "si natura nihil frustra facit ", videtur, quod alterius caeli influentia nulla sit, cum nullius sit opportunitatis.

3. Item, influentia caeli debet esse conformis ei a quo est, debet etiam nihilominus esse conformis ei a quo recipitur: sed caelum empyreum est incorruptibile, uniforme, quietissimum, statui et quieti gloriae deputatum, haec autem, quae infra sunt, habent omnino oppositas conditiones: ergo videtur, quod nullo modo super corpora inferiora influere habeat.

4. Item, si influit super corpora, aut ergo ad nobiliorem effectum, quam sit influentia octavae sphaerae, aut ad minus nobilem, aut ad eundem effectum. Ad eundem non oportet: ad minus nobilem non decet, cum illud corpus sit nobilius: ad magis nobilem non potest: ergo nullo modo influit. Probatio: quod non possit in magis nobilem, videtur. Nam, sicut volunt philosophi et communiter tenent viri physici , influentia caeli est operans ad productionem animae sensibilis: sed supra animam sensibilem non est nisi rationalis, haec autem nulli corpori est subiecta, immo est a creatione pura: ergo nullo modo potest eminentior esse influentia quam supra animam sensibilem: et supra hanc influit firmamentum sufficienter cum his quae sunt infra: ergo videtur, quod nulla sit influentia empyrei existentis supra. Si tu dicas, quod influit non ratione animae in se, sed ratione dispositionis a parte corporis: contra: anima rationalis unitur mediante vi sensitiva et vegetativa, et corpus disponitur ad susceptionem animae mediante complexione aequali et spiritu triplici, scilicet vitali, naturali et animali : et ad haec omnia influit hoc caelum sidereum sufficienter: ergo redit idem quod prius.

CONCLUSIO.

Caelum empyreum in corpora inferiora aliquam habet influentiam.

Respondeo: Dicendum, quod circa hoc duplex

fuit opinio.

Quidam namque dixerunt, quod caelum empy-, reum influit in haec inferiora, et influentia nobilissima.

Cum enim sit corpus, necesse est, influentiam suam, si qua est, esse corporalem. Rursus, cum sit excellentissimum inter corpora caelestia, influit super corpora nobilissima, et talia sunt corpora humana, quae sunt ordinata ad nobilissimam formam, scilicet animam rationalem, quae maiorem et nobiliorem dispositionem exigit in sua materia. Cum igitur natura lucis disponat ad vitam, et triplex sit vita secundum triplicem differentiam animae, differens gradu et dignitate: tres Deus condidit caelos ordinatos inter se gradu et dignitate, non solum naturae, sed etiam influentiae, ita quod caelum sidereum de se ordinatur ad conciliationem elementorum, ad susceptionem vegetabilis, crystallinum ad susceptionem sensibilis, sed empyreum ad susceptionem rationalis.

Et hoc quidem rationabile videtur non solum ratione ordinis influentiae, sed etiam ratione conformitatis naturae. Caelum enim empyreum est locus spiritualium substantiarum, locus etiam corporum glorificatorum. Et quoniam convenientia est loci ad locatum vel manifesta vel occulta, videtur influentia illius caeli esse consona corporibus nostris et animabus amica, non ratione sui, sed ratione suorum corporum, quae perficiunt et informant .

Alia vero opinio fuit circa hoc omnino isti contraria, quae dixit, quod caeli empyrei in haec inferiora nulla est omnino influentia, quia non habent corpora influentiam nisi secundum ordinem Conditoris, habito respectu ad finem. Quoniam igitur empyreum ad perfectionem universi est conditum, et ut sit locus Beatorum, ideo regio illa et lux est a nobis remota et occulta, sicut et ipsa gloria, quam per gratiam exspectamus et amamus et credimus, licet non videamus. Et ideo dicunt, quod empyreum non est ad obsequium hominis in praesenti, sed ad obsequium perpetuum: nec melioratur, sed uniformiter in sua dignitate subsistit. Et ideo rationes adductae ad ostendendam influentiam in haec inferiora secundum hos non valent, quia ordinatio illius corporis ad aliud officium secundum dictamen et imperium Conditoris hujusmodi influentiam non admittit: et hoc solum omnes illas rationes dissolvit.

Quaelibet harum opinionum satis probabilis est: quae autem sit magis vera, - non plane apparet Quis enim novit, si Deus illi caelo hanc occultam influentiam dedit super corpora nostra tum ratione nobilitatis, tum ratione conformitatis ? Hoc non est, ut credo, facile refellere nec per violentiam auctoritatis, nec per efficaciam rationis. Rursus, quae sit necessitas huius influentiae, nec ratio nec auctoritas manifestat, cum satis videatur sufficere aliorum inferiorum corporum influentia.

Ideo in neutram partem omnino declinando, dicendum videtur, quod cum caelum empyreum sit primum creatum inter corpora, quod est maximum mole et virtute: quia est maximum mole, omnia corpora locat per ambitum et continentiam: quia maximum virtute, cetera vegetat et conservat per suam influentiam. Omittendo igitur illam influentiam, quam dicitur habere super humana corpora, sustineri potest, quod aliquem effectum et aliquam influentiam habeat super corpora inferiora, tanquam primum creatum super sequentia. Et rationes ad hoc inductae sunt concedendae.

1. 2. Quod ergo obiicitur de influentia luminis et caloris, dicendum, quod influentia luminis potest esse dupliciter: vel manifesta, vel occulta. Manifesta influentia est per diaphanum corpus, maiime quando sensu percipitur. Occulta influentia est non solum per diaphanum corpus, sed etiam per opacum, sicut virtus stellarum est in mineralia, quae latent sub terra.

Vel potest dici, quod est influentia mediata et immediata: et possibile est, quod influentia caeli siderei vigoratur ex adiumento luminis superiorum caelorum, et virtutem susceptam desuperius derivat et transmittit ad haec inferiora: et videtur nobis esse propria illorum , cum tamen non sit propria, sed etiam aliena.

Et per hoc patet aliud, quod non est causa sufficiens virtus inferiorum caelorum nisi per adiumentum superiorum.

3. Quod obiicitur de conformitate, dicendum, quod conformis est natura spiritus, qui disponit ad vitam, ipsi luci caelesti quantum ad puritatem: et hae ratione nata est recipere: sed non oportet in omnibus consonare.

4. Quod obiicitur, utrum ad nobiliorem effectum: dicendum secundum primam opinionem, quod ad nobiliorem effectum, quia ad generationem spirituum I qui sunt dispositio ad susceptionem animae rationalis.

Et si tu obiicias, quod non sunt alii, quam illi qui disponunt ad sensibilem: dicendum, quod etsi non sint omnino alii secundum formam, tamen sunt puriores et excellentioribus et nobilioribus potentiis nati ministrare, secundum quam etiam rationem nobiliorem oportet esse complexionem et organizationem tam humani corporis quam brutalis.

Potest tamen sustineri, quod ad eosdem effectus irifluunt, nec tamen alterum eorum superfluit, quia virtus caeli inferioris et influentia adiuvatur per virtutem superioris, et virtus superioris operatur mediante virtute et influentia inferioris: ideo neutrum superfluit, sed ad haec inferiora conservanda et perficienda virtus utriusque concurrit .