quaestio III.

Utrum discretio personalis sit a parte principii formalis, vel materialis.

Tertio quaeritur, utrum discretio personalis sit a parte principii formalis, vel materialis. Et quod a parte principii formalis:

1. Richardus dicit, "quod tam in Angelis, Lquam in hominibus est discretio personalis per qualitatem "; sed qualitas aut est forma, aut tenet se ex parte formae: ergo etc.

2. Item, si aliquid inest aliquibus et est in eis commune per analogiam, necesse est, quod insit per aliquid analogice repertum in eis . Personalis autem discretio est in divinis et in Angelis analogice: sed in divinis nullo modo est a materia, quia Deus est pura forma: ergo etc.

3. Item, personalis discretio in creatura dicit maximam nobilitatem; sed quod magis nobile est maxime elongatur a materia et maxime accedit ad formam: ergo etc.

4. Item, personalis discretio dicit maximam actualitatem in creatura, quia quod tale est nullo modo est ad alterum possibile: omne autem tale consequitur formam, non materiam: ergo etc.

5. Item, nihil quod est unum in omnibus, est principium discretionis; materia, quantum est de se, unica est : ergo nullo modo est principium discretionis: ergo nec discretionis personalis.

6. Item, "definitio, ut vult Philosophus , est aggregati": ergo cum definitur homo, non forma tantum, sed compositum ex materia et forma definitur: ergo si homo in communi claudit in se materiam, et natura rationalis similiter; si persona addit aliquid super naturam, cum non possit addere materiam, oportet, quod addat aliquid formale.

Contra: 1. Boethius : "Species est totum esse individuorum"; sed esse est a forma: ergo individuum supra speciem non addit formam, ergo nec persona supra naturam. Si ergo aliquid addit, aut materiam, aut accidentia; sed per accidentia non potest esse discretio personalis vel individualis: ergo necesse est, quod per materiam.

2. Item, si persona adderet aliquam formam supra naturam, ergo sicut species est definibilis, quia addit differentiam et formam supra genus, te etiam individuum esset definibile; quod falsum est .

3. Item, si individuam sive persona addit formam individuantem supra speciem specialissimam, quaero, utrum Conditor possit facere aliam formam per omnia illi consimilem. Constat, quod sic, quia nulla est forma accidentalis, caius similem non possumus cogitare: ergo similiter in substantiali. Sed si facit similem, illa est communis pluribus; sed nihil tale est individuum: ergo impossibile est, discretionem personalem esse a principio formali superaddito speciei.

4. Item, ab eodem est discretio personalis, a quo est distinctio secundum numerum; sed illa est a materia, sicut dicit Philosophus in prima Philosophia : " Omnino materia numerabiter se habet": ergo etc.

5. Item, ab eodem est personalis discretio, a quo est esse hoc, sive hic et nunc; sed hoc est materia, quia in libro de Caelo et mundo dicitur, "quod differt dicere caelum et hoc caelum, quia, cum dico caelum, dico formam; cum dico hoc caelum, dico materiam": ergo etc.

6. Item, in creaturis, in quibus est personalis discretio per originem, non est ob aliud, nisi quia generans generat aliud; sed, ut dicit Philosophus , "generans non generat aliud nisi propter materiam)): ergo in rebus creatis est personalis discretio propter materiam.

CONCLUSIO.

Quatenus personalis discretio dicit singularitatem, ipsa, sicut individuatio, consurgit ex coniunctione duplicis principii; quatenus dicit dignitatem, sequitur principaliter rationem formae.

Respondeo: Dicendum, quod haec eadem est paestio de individuatione, quae nunc movetur de personali discretione: et de ipsa fuit contentio inter philosophicos viros .

Quidam enim innitentes verbo Philosophi dixerunt, quod individuatio venit a materia, quia individuum supra speciem non addit nisi materiam. Et hoc ponebant, quia dixerunt, universalia solum dicere formas; et tunc primo tangitur materia, quando pervenitur ad hoc aliquid .

Aliis vero aliter visum est, scilicet quod individuatio esset a forma, et dixerunt, quod ultra formam speciei specialissimae est forma individualis. Et quod movit hos ponere illud fuit. quod intellexerunt, ordinem in formis secundum generationem et naturam esse per eundem modum, per quem ordinantur in genere, ita quod forma generis generalissimi primo advenit materiae: et sic descendendo usque ad speciem. Et adhuc forma illa non constituit individuum, quia non est omnino in actu, sed ultra hanc formam individualis subsequitur, quae est omnino in actu, sicut materia fuit omnino in potentia .

Quaelibet istarum positionum aliquid habet, quod homini non multum intelligenti rationabiliter videri poterit improbabile. Quomodo enim materia, quae omnibus est communis, erit principale principium et causa distinctionis, valde difficile est videre. Rursus, quomodo forma sit tota et praecipua causa numeralis distinctionis, valde difficile est capere, cum omnis forma creata, quantum est de sui natura, nata sit habere aliam similem, sicut et ipse Philosophus dicit etiam in sole et luna esse. Vel quomodo dicemus, duos ignes differre formaliter, vel etiam alia, quae plurificantur et numero distinguuntur ex sola divisione continui, ubi nullius est novae formae inductio ?

Ideo est tertia positio satis planior, quod individuatio consurgit ex actuali coniunctione materiae cum forma, ex qua coniunctione unum sibi appropriat alterum; sicut patet, cum impressio vel expressio fit multorum sigillorum in cera, quae prius erat una, nec sigilla plurificari possunt sine cera, nec cera numeratur, nisi quia fiunt in ea diversa sigilla.

Si tamen quaeras, a quo veniat principaliter; dicendum, quod individuum est hoc aliquid. Quod sit hoc, principalius habet a materia, ratione cuius forma habet positionem in loco et tempore . Quod sit aliquid, habet a forma. Individuum enim habet esse, habet etiam existere. Existere dat materia formae, sed essendi actum dat forma materiae. --Individuatio igitur in creaturis consurgit ex duplici principio.

Personalis autem discretio dicit singularitor

item et dignitatem. In quantum dicit singularitatem, hoc dicit ex ipsa coniunctione principiorum, ex quibus resultat ipsum quod est. Sed dignitatem

dicit principaliter ratione formae: et sic patet, unde sit personalis discretio originaliter, in creaturis loquendo, sive in hominibus, sive in Angelis.

Quae ergo obiiciuntur ad primam partem, prccedunt ratione nobililatis et dignitatis, prout tamen est in ipso supposito, sive quod est, cuius distinctio venit in divinis ex ordine, in creaturis ex principiis originalibus, sicut in primo libro fuit ostensum.

Si autem quaeratur: quid est illud commune,

L secundum quod inest ? dicendum, quod proprietas dignitatis incommunicabiliter existens in hypostasi;

aliter tamen reperitur hic, aliter ibi . Omnes rationes sequentes procedunt via praedicta.

1. 2. 3. Quod obiicitur ad oppositum, quod non possit esse a forma, sed a materia: dicendum, quod rationes illae probant, ut patet, quod non totaliter est a forma, quia forma nulla est individua, nisi propter coniunctionem sui cum materia. Et universalia similiter, quia dicunt formas , non concernunt materiam nisi ratione suorum individuorum, pro quibus supponunt, quando definiuntur vel subiiciuntur. Unde illae rationes concedendae sunt, quod individuum non addit aliam formam, quae sit individualis de se.

4. 5. 6. Quod obiicitur, quod individuatio est a materia; dicendum, quod per illas auctoritates non datur intelligi, quod materia sit principium individuationis, nisi sicut causa sine qua non, non autem sicut tota causa. Nec tamen ita potest attribui materiae personalis discretio, sicut individuatio, propter hoc quod dicit dignitatem, quae principalius respicit formam, sicut ostendunt rationes ad primam partem .