SERMO LXXIV.

IN DOMINICA XX

POST TRINITATEM.

Simile factum est regnum coetorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo. Matth. xxii, 2.

In praesenti Evangelio quiaque principaliter sunt notanda :

I. Quid per hominem regem qui filio suo nuptias fecit, intelligatur?II. Quid per nuptias quae filio a patre facies sunt, exprimatur ?

III. Quid per illos quiad nuptias invitati venerunt, significetur?IV. Quid etiam per illos qui venerunt ad nuptias, figuretur? V. Quse mala, qui ad nuptias non venerit, patietur ?

I.

De primo nota, quod per hominem Regem Deus Pater intelligitur. Licet enim persona Patris humanitatem non assumpserit, nec incarnata fuerit, tamen Deus Pater homo dicitur propter humanita- tem, id est, pietatem, qua liliorum suorum, id est, omnium eorum, quos creavit in tempore gratiae, videlicet in hac vita, jugiter miseretur. Proprium enim Dei est misereri semper et parcere.

Rex enim dicitur Deus Pater, quia electos suos regit. Unde dicitur in Psal. XXII, 1 : Dominus regit me, et nihil mihi deerit. Quod autem ipse sit Rex, testatur per semetipsum, ita dicens Malach. I,14: Rex magnus ego sum. Et vere ipse est

Rex magnus : quod etiam Nabuchodonosor testatur, Daniel. II, 47, et III, 100, et IV 31 et 32, ita dicens et scribens : Vere Deus coeli Deus deorum est, et Dominus regum... Regnum ejus regnum sempiternum... Potestas ejus potestas sempiterna... Juxta voluntatem suam facit tam in virtutibus colli quam in habitatoribus terrae : et non est qui resistat manui ejus, et dicat ei: Quare hoc fecisti ?

11.

De secundo nota, quod per nuptias, quas praediclus Rex fecit filio suo, intelligitur illud inenarrabile gaudium, et illa gloriosa copula, qua Dei Filius unigenitus Jesus Christus Ecclesia? sua?, id est, congregationi omnium justorum, quos suo sanguine redemit, unietur in patria. Universa quippe Ecclesia, id est, omnis congregatio electorum, sponsa est Filii Dei, quam ipse Dei Filius in Cruce desponsavit. Unde inclinato capite emisit spiritum, quasi amabile osculum porrigens sponsae suae. Hanc sponsam finito hujus mundi spatio ipse Dei Filius universaliter ac integraliter copulabit: tunc etiam corpora electorum gloria et honore mirabiliter vestientur. Quale gaudium, et qualem la?titiam tunc habituri sint electi cum Christo, nullus mortalium suffcientur poterit explanare.

1. De his nuptiis dicitur Apocal. XIX, 5 et 9 : Vox de throno exivit, et dixit mihi: Scribe: Beati, qui ad comam, nuptiarum Agni vocati sunt. Glossa, " perfecte " scilicet ut perveniant. "

2. Ad has ergo nuptias Rex, id est,

Deus Pater, invitatos per intrinsecam admonitionem vocat, etiam per extrinsecam praedicationem, dicens servis suis, id est, pra?dicatoribus : Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei et altilia occisa sunt, et omnia parata : venite ad nuptias .

Nota, quod gaudium superna? patrias in loco isto prandium appellatur, propter ardentem appetitum quem electi etiam habebunt in illo gaudio superdulci. Ardentiorem siquidem appetitum homines consueverunt habere in prandio quam in coena. Alibi vero gaudium illud coena vocatur, propter finalitatem et perpetuitatem. Omnibus enim gaudiis hujus mundi transactis et elapsis, illud sequetur, quod semper permanebit.

3. Quare autem venire debeamus ad nuptias, subditur ratio. Quia videlicet tauri et altilia sunt occisa, et omnia parata. Per tauros intelliguntur sancti Apostoli et Martyres, qui jugum Domini portaverunt, et aratrum Dominicae cruois traxerunt. Isti enim occisi sunt, et viam nobis ad nuptias Christi suo sanguine pra?paraverunt.

Per altilia, id est, per aves domi alitas sive nutritas, sancta? Virgines figurantur : qua? licet tenerum corpus haberent, tamen martyrium pro Domino fortiter passa? fuerunt. Et hae nobis ad has nuptias suo exemplo viam fecerunt.

Omnia etiam parata esse nobis sancti Confessores, et vita bona, et doctrina recta sufficienter ostenderunt. Unde venire jubemur ad nuptias. Sed, heu ! pauci veniunt.

III.

De tertio nota, quod quatuor genera hominum ab his nuptiis excluduntur. Primi simpliciter venire noluerunt. Secundi et tertii neglexerunt; quia alius abiit in villam suam, alius in negotiationem suam. Quarti etiam non venerunt, sed tenuerunt servos Regis, et contumeliis affectos occiderunt.

Primi, qui simpliciter venire noluerunt, significant Gentiles, Judaeos, et hereticos, qui in errore perfidiae sue ita sunt obstinati, ut plane venire nolint ad regnum. Possunt etiam per primos intelligi aliqui, qui ita inexorabilitcr oderunt alios, ut dicant : Si ego jacerem in extremis, et jam moriturus essem, et scirem quod semper in inferno ardere deberem: ego non remitterem ei, qui mihi tantam fecit injuriam. Tales itaque catenati sunt rancore et odio, ut potius velint alienari a Christo, et damnari cum diabolo, quam eis ex corde remittere, qui eos laeserunt verbo, vel opere.

Secundi etiam non venerunt, quia in villam suam abierunt: et per istos intelliguntur superbi. In villam enim ire, est dominium et principatum super alios quaerere. Superbi quippe, dummodo principari et dominari possint in hoc seculo, non curant de superno gaudio.

Tertii quoque non venerunt, quia ad negotiationem iverunt. Per istos designantur avari. Avari denique propter nimias occupationes circa negotiationes seculi, et propter injusta lucra transitorii boni, negligunt et amittunt possessionem sterni boni.

Quarti etiam non venerunt, imo servos Regis tenuerunt, et contumeliis af- fectos occiderunt. Per istos autem notantur luxuriosi, qui servos Regis, id est, predicatores verbi Dei, quantum in eis est, tenent. Quantum enim possunt, vel audent, impediunt ne verbum Dei praedicetur. Plures etiam ex illis, si possent, et liceret eis, verbi Dei ministros et contumeliis allicerent, et occiderent. Dicit etiam Apostolus ad Rom. I,24, quod luxuriosi propria corpora contumeliis afficiunt : ait enim sic: Tradidit illos Deus, id est, tradi permisit, in desideria cordis eorum, in immunditiam : ut contumeliis afficiant corpora sua in semetipsis. De pena vero luxuriosorum dicitur in presenti Evangelio ; quod videlicet ''Rex iratus, missis exercitibus suis, perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit . Ita et Deus Pater missis Angelis perdit luxuriosos, qui sunt homicidae, quantum in ipsis est, Dei et predicatorem ejus, nec non et anime proprie. Civitatem vero eorum, id est, corpora, aeterno igne succendet.

IV.

De quarto nota, quod illi qui erant in exitibus viarum, a servis Regis invitati, venerunt, et nuptias impleverunt. Illi sunt in exitibus viarum, qui mortem suam jugiter prospiciunt, et qui se credunt quotidie morituros. Et certe tales dignos se efficiunt, ut ad Christi nuptias introire mereantur. Quicumque enim mortis sue efficaciter recordantur, student esse continentes, patientes, et obedientes : nituntur semetipsos per veram contritionem et per veram confessionem a peccatorum maculis expiare, non negligunt eleemosynas suas pauperibus erogare, non cessant orationibus ac aliis

bonis operibus invigilare : videlicet ut cum ex corpore migraverint, ad Christi nuptias alacriter recipiantur: quia vestem nuptialem, id est, bona opera secum attulerunt.

V.

De quinto nola, quod qui ad nuptias Filii Dei non venerit, quinque mala patietur : videlicet

Primo manuum ac pedum duram colligationem. Unde dicitur, Matth.XXII, 13 : Ligatis manibus, et pedibus.

Secundo ex alto praecipitationem. Se- quitur : Mittite eum, id est projicite.

Tertio tenebrarum horrorem. Sequitur : In tenebras exteriores , ubi tantum erit visio terribilium daemonum.

Quarto sustinebit fletum et aeternum moerorem. Unde sequitur : Ibi erit fletus, videlicet propter ignis acerbitatem.

Quinto patietur dentium stridorem. Sequitur : Et stridor dentium, qui erit propter frigoris intolerabilitatem.

Rogate, charissimi, Dominum, ut sic bonis operibus insistamus, ut videlicet damnationem perpetuam evadamus, et ad Christi nuptias cum gaudio veniamus. Quod nobis praestare dignetur idem Jesus in saecula benedictus. Amen.