SERMO LXXIII.

IN DOMINICA XIX

POST TRINITATEM.

Ecce offerebant Jesu paralyticum jacentem in lecto. Matth. IX, 2.

Tria sunt hic notanda :

I. Quid per paralyticum qui Domino offertur, intelligatur ? II. Quid per illos qui paralyticum Domino offerunt, exprimatur ? III. Quomodo paralyticus iste sanitati restituatur ?

[.

De primo nota, quod per paralyticum peccator intelligitur: maxime ille qui subjacet superbiae, avaritiae, gulae, luxuries, et acediae. Haec enim quinque peccata sunt, quasi quinque digiti in manu diaboli, per quam trahit ad se pene totum genus humanum.

Nota igitur, quod paralysis est laesio partis, quas fit cum privatione sensus, vel motus, vel utriusque. Fit autem ex tribus causis principaliter. Quandoque enim fit ex incisione, quandoque ex frigiditate constringente, et quandoque ex humore oppilante : ex quibus causis denegatur aditus spirituum ad instrumenta verborum. Fit etiam paralysis ex superfluitate ciborum et potuum, et alia est universalis, alia vero particularis.

I. Fit itaque paralysis quandoque ex incisione, et per hoc notatur superbia. Superbia quippe est gladius diaboli, per

quem gladium ipse primus ausus est Altissimum impugnare; sed certe in pugna succubuit. Detracta est enim ad in-feros superbia ejus, et qui prius erat quasi lucifer qui mane oriebatur, nunc est cadaver foetens et immundum .

Et nota, quod diabolus adhuc non desinit membra Christi impugnare per superbiam. Qui autem superbias acceperint vulnus, amittunt Spiritum sanctum. Fugit autem Spiritus sanctus cor laesum per superbiam. Unde dicitur Eccli. x, 7: Odibilis coram Deo est et hominibus superbia. Superbia quoque et duae ejus filias, scilicet ira, et invidia, magnum damnum faciunt homini. De hoc damno dicit Magister Hugo de S. Victore : " Superbia aufert mihi Deum, et invidia " proximum, et ira meipsum. "

2. Fit etiam paralysis ex frigiditate constringente. Per hoc notatur avaritia quas constringit poros cordis, ne possit ad illud pervenire spiritus charitatis, sive pietatis. Propter hoc dicit Eccli. xliii, 22 : Frigidus ventus Aquilo flavit, et gelavit crystallus ab aqua. Per frigidum ventum Aquilonem, sicut dicit Glossa, diabolus figuratur, qui flat avaritiam ad cor hominis: et sic, si quid aqueum, id est, compassionis erat in corde hominis, totum convertitur in crystallum, id est, in tenacitatis duritiam. Sunt aliqui divites tenaces, qui dum vident pauperes in hieme nudos et famelicos, forsitam dicunt eis, Jac. II, 16 : Ite in face, calefacimini et saturamini. Ipsi tamen non participant cum eis vel ignem suum, vel vestes suas, aut cibum : cor enim eorum est per avaritiam congelatum. Contra tales dicit Jac. ii, 15 et 16 : Si frater, et soror nudi sint, et indigeant victu quotidiano, dicat autem aliquis ex vobis illis: Ite in pace, calefacimini et saturamini: non dederi-tis autem eis, quae necessaria sunt corpori, quid proderit?

3. Fit autem paralysis ex humore grosso oppilante, et per hoc notatur luxuria, quas praecludit viam Spiritui sancto. Spiritus enim sanctus non habitalin corpore subdito peccatis, videlicet luxurias, sicut dicitur Sap. I, 4. Propter hoc dicit Apostolus, I ad Cor. VI, 18 et 19 : Fugite fornicationem. Omne peccatum, quodcumque fecerit homo, extra corpus est: qui autem fornicatur, in corpus suum peccat. Quare ? quia videlicet, per luxuriam seipsum inquinat, et se inhabitatione Spiritus privat. Sequitur enim: An necitis quoniam membra vestra, templum sunt Spiritus sancti, qui in vobis est?

4. Fit etiam paralysis ex superfluitate ciborum, et maxime potuum. Et per hoc notatur gula, quas animam facit paralyticam. Contra potus superfluitatem dicit Eccli. XXXI. 37 et seq.: Sanitas est animae et corpori sobrius potus. Vinum multum potatum irritationem, et iram, et ruinas multas facit. Amaritudo animae vinum multum potatum.

5. Nota etiam, quod paralysis alia est universalis, alia particularis. Universalis est, quas recte mediam partem corporis occupat. Particularis, quas partem tantum, ut manum, vel pedem, oculum, vel linguam, et sic de aliis membris. Paralysis igitur partem illam corporis quam occupaverit, reddit saepe totam inutilem: et per hoc notatur acedia. Acediosi namque habent linguam, manus, pedes, et alia membra: et tamem non movent ea in obsequium Jesu Christi: unde sunt quasi toti paralytici. Propter hoc de eis dicitur in Psal. CXIII, 5 et seq.: Os ha-bent, et non loquuntur : oculos habent, etc. Peccatores enim os habent, et tamen propter acediam non loquuntur, neque illud aperiunt ad peccatorum suorum confessionem, vel ad orationem. Oculos etiam habent, et tamen non vident, vel Christi passionem, vel pauperum afflictionem. Aures habent, et non audiunt Christum aeterna premia justis pollicentem, et perpetua supplicia peccatoribus praedicantem. Nares habent, et non percipiunt odorem regni suavissimi, et foetorem gehenna intolerabilissimum. Manus habent, et non palpant, ut vel levem laborem pro Domino attingant: nec etiam laborant, ut graves afflictiones propter D ominum sustineant. Pedes habent, et non ambulant, ubi vel verba populo nuntiantur, vel etiam infirmi Christi corpore cibantur.

II.

De secundo nota, quod per illos, qui paralyticum Domino obtulerunt, intelligitur ipsa divina misericordia, et orationes justorum.

1. Per ipsam namque inaestimabilem misericordiam multi etiam quasi nolentes trahuntur ad salutem. Divina siquidem misericordia per infirmitatum et adversitatum flagella compellit intrare: qui si infirmi non essent, nec aliquid adversi eis accideret, numquam pervenirent ad aeternam salutem.

2. Orationes etiam justorum offerunt Christo, ut salventur per ipsum. Sic Stephanus Paulum suis precibus obtulit Christo. Sic Beata Virgo Maria Theophilum gratiae reformavit. Sic innumerabiles alii per orationes bonorum conversi sunt ad Christum.

III.

De tertio nota, quod quatuor concurrerunt ad curationem hujus paralytici. Primum fuit, quod Dominus ei peccata sua remisit: tria alia fuerunt, quod dictum fuit illi ut surgeret, et lectum suum tolleret, et in domum suam iret. Ha?c etiam quatuor cessaria sunt ad salvationem cujuslibet peccatoris.

Primo enim necessarium est ut ei peccata remittantur ; et hoc fiet per veram contritionem. Propterea quilibet Dominum debet rogare omni tempore, ut largiatur ei veram contritionem : sine hac enim nemo salvari poterit.

Secundo necesse est peccatori ut surgat, id est, sursum se erigat per contemptum terrestrium, et per amorem supercoelestium. Surgere enim debet a corporalibus delectationibus, et inhiare debet supercoelestibus.

Tertio oportet ut lectum suum tollat. Lectus anima? est corpus. Tunc autem tollitur, cum corpus a spiritu in Dei servitio strenue exercetur, cum videlicet homo jejunat, vigilat, orat, plorat, et per alia poenitentiae? opera corpus suum castigat.

Quarto necesse est ut in domum suam, id est, in paradisi requiem per juge desiderium vadat. Non enim habemus hic domum manentem, sed peregrini sumus, et advenae? super terram.

Rogate ergo Dominum, ut sic nos a paralysi superbia?, avaritia?, luxuria?, gula?, et acedia? curare dignetur, ut domum aeternae? quietis ab omnibus absoluti peccatis introire mereamur. Quod nobis pra?stare dignetur, etc.