SERMO LV.

IN DOMINICA I

POST TRINITATEM.

Pater Abraham, miserere mei, et mitte Lazarum, ut intingat extremum digiti sui in aquam, ut refrigeret linguam meam, quia crucior in hac flamma. Luc. XVI, 24.

In praesenti loco tria principaliter sunt notanda:

I. Quis sit Pater Abraham, cui ut Lazarum transmittat, supplicatur ? II. Quis sit ille, qui sibi Lazarum transmitti precatur? III. Quis sit Lazarus, cujus transmissio ab Abraham postulatur?

1.

De primo nota, quod pater Abraham est Deus Pater, in cujus sinu animae fidelium requiescunt. Fidelium enim animae per sanguinem Filii Dei de pote- state daemonum liberatas, et in angustiis hujus mundi per Spiritum paraclitum consolataae, post hanc vitam in sinum Dei Patris Angelorum ministerio deportantur : ubi in requie sempiterna feliciter collocantur. Unde dicit Augustinus in libro Confessionum, super illum locum : " In " pace in idipsum dormiam, et requie- " scam . ? in idipsum ! Tu es in idipsum " valde, qui non mutaris, et in te requies " obliviscens laborum omnium. "

II.

De secundo nota, quod ille qui olim dives fuerat, sed modo ad magnam inopiam devenerat, Lazarum sibi transmitti rogavit. Tria vero circa divitem istum sunt notanda. Primum est, quae fuerit ejus felicitas. Secundum etiam, quaefuerit iniquitas. Tertium, quae nunc sit ejus infelicitas.

1. Felicitas enim temporalis in quinque attenditur. Primum est, quod multis bonis et divitiis fulciebatur. Unde dicit Dominus, Luc. XVI, 19 et seq. : Homo quidam erat dives. Secundum est, quod induebatur purpura, et bysso : ut videlicet per purpuram ejus nobilitas repraesentaretur, byssus vero ei et candore et mollitie blandiretur. Olim enim nobiles induebantur purpura. " Byssus autem " est quoddam genus lini candidissimi, et " mollissimi, " ut dicit Glossa. Tertium est, quod epulabatur quotidie splendide. Ergo numquam jejunavit, si quotidie splendide epulabatur. Quartum est, quod jugis ei sanitas blandiebatur : quod etiam ex hoc colligi potest, quod dicitur, quia epulabatur quotidie splendide. Si enim aliquando fuisset infirmus, vel male sanus, propter nauseam stomachi non potuisset epulas quotidie frequentasse. Quintum est, quod de multis amicis et magna familia gloriabatur : quia enim dives fuit, et bene quotidie comedit et bibit, propterea multi ad eum fluxerunt amici. Unde dicitur Proverb. XIV, 20 : Etiam proximo suo pauper odiosus erit: amici vero divitum multi.

2. Iniquitas etiam divitis in quinque notatur. Primum est, quod mendicum, qui extra januam ejus jacebat, intra hospitium non recepit. Non enim facit, sicut monet Apostolus I ad Thess. v, 14: Suscipite infirmos, patientes estote ad omnes. Secundum est, quod ei nec cibi, nec potus alimentum dedit, quod patet in hoc, quod ei nec micas suae mensae transmisit. Tertium est, quod nuditatem suam non cooperuit. Legitur enim, quod canes mendicum linxerunt ulcerosum et nudum. Quartum est, quod inter epulas loquax et garrulus fuit. Unde etiam propter hoc, sicut dicit Glossa, " in lingua " specialiter cruciatur. " Quintum est, quod in sua felicitare timidus non exstitit. Unde Glossa : " Hoc divitem inferno " tradidit, quia in sua felicitate timidus " non fuit. "

3. Infernalis infelicitas ad minus consistit in sex, videlicet in tenebrarum densitate, in foetoris intolerabilitate, in luctus continuitate, in clausurae firmitate, in vermium crudelitate, in ignis acerbitate. Haec autem sex notantur ibi (xvi, 22), ubi dicitur: Mortuus est autem dives, et sepultus est in inferno. In hoc enim, quod dicitur, sepultus est, praedicta quinque exprimuntur. In sepulcro siquidem sunt tenebra, et foetor, et circa sepulcrum homines deplorant charos suos. Cadaver etiam hominis in sepulcro undique clauditur. Praeterea vermes in sepulcro invadunt corpora mortuorum. Sextum, videlicet, ignis acerbitas notatur ibi, ubi dives in tormentis positus dicit : Pater Abraham miserere mei, Et sequitur : Quia crucior in hac /lamma.

Considerate, charissimi, et cavete, ne in culpis huic diviti similes existatis, ne etiam poenas ejus similiter incurratis. Notate etiam, quod dicit Glossa super praesens Evangelium : " Dives iste non re-" prehenditur, quod aliena rapuerit, sed " quod sua non erogaverit. " Quid ergo illi erit, qui aliena rapit ? Si igitur damnatur ille qui per avaritiam sua non dedit, quid illi erit qui per rapinas et furta, per calumniam et usuras, per sacrilegia, mendacia, per ludorum falsitates et traditiones, per injusta pondera et mensuras iniquas tulit res alienas ? Et si damnatur ille qui superbe se vestivit et luxuriose comedit, quid erit de illo qui multas fornicationes et adulteria, ac alias immunditias verbis commisit et factis ? et similiter de omnibus aliis peccatis et criminibus dici potest.

III.

De tertio nota, quod cujusdam Lazari mentio hic habetur, qui per grave flagellum magnum praemium est consecutus. Tria etiam circa hunc Lazarum sunt notanda. Primum est, in quibus etiam flagellum attendatur. Secundum est, in quibus virtus ejus perpendatur. Tertium est, in quibus praemium ejus cognoscatur.

1. Flagellum Lazari attenditur in quinque. Primum est, quod gravi mendicitate premebatur. Unde legitur : Et erat quidam mendicus, nomine Lazarus. Secundum, quod infirmitate saevissima torquebatur. Unde sequitur : Qui iacebat ad januam ejus, ulceribus plenus: ita enim infimus fuit ulcerosus, quod nec stare poterat nec sedere, sed quod oportuit eum cum dolore jacere. Tertium est, quod opulentiam intuebatur. Unde dicitur quod jacebat ante januam. Ex hoc enim quod quotidie vidit fercula divitis, magis eum angebat sua paupertas. Quartum est, quod magno aestu famis angebatur. Unde sequitur : Cupiens saturari de micis, quae cadebant de mensa divitis, et nemo illi dabat. Ita enim famelicus fuit, quod nisi semel cupiebat saturari de contemptibilibus micis quae de mensa inter canes cadebant; sed tamen ille immisericors dives ita immisericordes

servos habebat, quod nec micas pauperi dabant. Quintum est, quod acutam linguam canum patiebatur. Unde sequitur : Sed et canes veniebant, et lingebant ulcera ejus. Nullus enim erat qui depelleret eos. Et certe acuta lingua canum dolorem faciebat illi pauperi.

2. Virtus Lazari ex hoc potest perpendi, quod non legitur blasphemasse, nec contra Deum murmurasse, sed ipsius flagellum in patientia tolerasse. Si qua enim ei eleemosyna dabatur, non legitur eum vendidisse, et denarios in suis peccatis vestibus consuisse, sicut quidam mendicantes facere consueverunt.

3. Praemium Lazari notatur ibi (Luc. XVI, 22), ubi dicitur : Factum est autem ut moreretur mendicus, et portaretur ab Angelis in sinum Abrahei. Nota, quod sinus Abrahae est sinus Dei Patris, in quem Lazarus et quilibet beati pauperes ab Angelis deportati, quintuplex accipiunt praemium.

1. Ibi enim abstersa omni lacryma feliciter consolantur. 2. Ibi gloriosis vestimentis adornantur. 3. Ibi divinis ferculis recreantur. 4. Ibi corona gloriae coronantur. 5. Ibi in grata quiete jugiter collaetantur. Haec enim quinque mater charo puero exhibet in sinu suo. Accipiens enim eum super sinum suum, lacrymas ejus abstergit, vestit, et cibat, et etiam sertum capiti suo imponit, eumque in sinu suo dormire facit.

Rogate ergo Dominum, ut si divites estis, sic in divitiis pauperum misereamini ; si vero pauperes, sic paupertatem vestram laeto animo patiamini, ut in sinum Dei Patris post hanc vitam deportari mereamini. Amen.