SERMO IV.

IN DOMINICA IV

ADVENTUS.

Medius vestrum stetit, quem vos nescitis. Ipse est, qui post me venturus est, qui ante me factus est : cujus ego non sum dignus ut solvam ejus corrigiam calceamenti. Joan. I, 26 et 27.

Tria principaliter sunt hic notanda :

I. Quis sit ille, quem Joannes medium stare perhibet et affirmat ? II, Quando Dominum per se venturum esse praedicat ? III. Quod sit calceamentum, cujus corrigiam se indignum asserit, ut solvat 1

I.

De primo nota, quod ille, quem Joannes medium stare perhibet et affirmat, ipse est Dei Filius. Unde notat Glossa super locum istum: " Medius vestrum " stetit, quem vos nescitis, id est, prae-" sens vobis apparet corpore. " Hunc etiam Joannes digito demonstravit. Unde immediate post praesens Evangelium dicitur in Joanne : Altera die vidit Joannes Jesum venientem adse, et ait : Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi. Hic est, de quo dixi: Post me venit vir,

qui ante me factus est '. Cum ergo Joannes dicat Jesum stare medium, nota quod Jesus in primo jacuit in medio jumentorum. Secundo sedit in medio Doctorum. Tertio pependit in medio latronum. Quarto stetit in medio Discipulorum. Quinto vero ambulat in medio candelabrorum aureorum.

1. Primo ergo Jesus jacuit in medio jumentorum : quando scilicet intemerata Virgo Maria pannis eum involvit et reclinavit in praespio : quia non erat ei alius locus in diversorio . De hoc dicit Habacuc secundum aliam translationem : In medio duorum animalium cognosceris. Erant autem haec duo animalia bos et asinus, secundum quod videtur in picturis, quas sunt libri laicorum. Jacens ergo Jesus in medio jumentorum ostendit mirabilem humilitatem. Valde enim mirabile fuit, quod divina majestas induit corpus parvuli in stabulo jacentis ac vagientis. Debemus igitur et nos in hac humilitate mirabilem Deum imitari: quia gloriosum praemium humilitati promittitur. Quia scilicet suscipientur a gloria Domini. Unde dicitur Proverb.XXIX,23:Superbum sequitur hu-militas: et humiles spiritu suscipiet gloria.

2. Secundo, Jesus sedit in medio Doctorum. Unde legitur in Luc. II,46, quod invenerunt Jesum parentes ejus in templo sedentem in medio Doctorum, audientem illos, et interrogantem eos. Per hoc quod Jesus sedit in medio Doctorum audiens et interrogans illos, invitat nos ad studium veras sapientias. Vera autem sapientia est timere Dominum. Unde dicitur Eccli.I,20 : Plenitudo sapientiae est timere Dominum. Hunc ergo timorem discere debemus : quia qui timent Dominum, custodiunt mandata illius . Unde dicitur Eccli.I,13 : Etverebene erit eis post hanc vitam , qui modo timent Dominum. Unde dicit Eccli.i, 19 Timenti Dominum bene erit, et in diebus consummationis illitis benedicetur. Post hanc enim vitam Dominus consolabitur filios suos, et tunc eos qui illum timuerunt, gloriosissime benedicet. Ut autem veram sapientiam, id est, timorem Domini discamus, debemus fugere tabernas, ne ibi in medio potatorum sedeamus. Debemus autem frequentare Ecclesias., ut illic verba timoris Domini a Sacerdotibus, et Praedicatoribus audiamus. Unde admonet nos Eccli.vi, 33: In multitudine presbyterum prudentium sta, et\sapientiae illorum ex corde conjungere, ut omnem narrationem Dei possis audire.

3.Tertio,Jesus stetitin medio latronum. Unde dicitur Joan. XIX,18,quod cruci-fixerunt Jesum in loco Calvariae, et cum eo alios duos hinc et hinc, medium au-\tem Jesum. Istos duos, in quorum medio Jesus est crucifixus, Lucas appellat ne-quam, et latrones. Jesus autem stans in medio nequam duorum latronum, quasi sceleratior illis esset, ostendit nobis praeclarissimum exemplum patientiae,quod] imitari nos oportet ; ut scilicet quando nos homines vel factis, vel verbis indebite perturbant ac gravant, tunc patientes existamus. Si enim Jesus innocentissimus, stans in medio latronum, subsannationes, irrisiones patitur, et cruciatur : non est magnum si et nos, qui in peccatis concepli sumus, et quos mater nostra peperit in doloribus, et qui sine peccato non vivimus, si, inquam, et nos impia malorum hominum verba sustineamus, et facta: alias nimis delicati milites sumus, si volumus regnare cum Christo, et nihil pati pro Christo.

4. Stetit etiam Jesus in medio Discipulorum suorum. Unde dicit Joan. xx, 19:

Venit Jesus, videlicet post Resurrectionem, et stetit in medio Discipulorum, et dixit eis: Pax vobis. Jesus igitur stans in medio Discipulorum suorum, exemplo et verbo invitat nos ad charitatem et pacem. Charitas enim mater est pacis. Unde etiam ante Passionem fuit existens inter Discipulos suos, et ministrans eis. Magnum enim signum ostenderat charitatis. Hic etiam dixit, ut ait Luc. xxii, 27 : Ego in medio vestrum sum, sicut qui ministrat. Dicit etiam ad eos Joan. XIII,14 et 15:Si ego lavi pedes vestros, Dominus, et Magister: et vos debetis alter alterius lavare pedes. Exemplum enim dedi vobis, ut quemadmodum ego feci vobis, ita et vos faciatis. Charitatem igitur et pacem Christi exemplo ad invicem habere debemus. Unde scribit Apostolus II ad Timoth.II,22: Sectre charitatem, et pacem cum iis, qui invocant Dominum de corde puro. Videtur hic Apostolus innuere, quod nullus possit invocare de puro corde, nisi habeat charitatem et pacem, et hoc est sine dubio verissimum.

o. Quinto, ambulat Christus in medio septem candelabrorum aureorum. Unde dicit Joannes in Apoc. I, 12 et seq.: Vidi septem candelabra aurea: et in medio septem candelabrorum aureorum similem Filio hominis, vestitum podere, et praecinctum ad mamillas sona aurea : et facies ejus sicut sol lucet in virtute sua. Dicitur etiam in Apoc. II, 1 et 2 : haec dicit, qui ambulat in medio septem candelabrorum aureorum: Scio opera tua, et laborem, et patientiam tuam.

Nota, quod septem candelabra aurea sunt septem ordines beatorum in regno Dei, scilicet, Angeli, Patriarchas, Propheta, Apostoli, Martyres, Confessores, Virgines sive Continentes, et omnes alii electi, qui sub istis septem ordinibus comprehenduntur. Unde dicitur ibi, quod septem candelabra, septem Ecclesias sunt , id est, septem congregationes beatorum. Dicuntur autem hi septem ordines candelabra: quia sicut candelabro candela supponitur, qua domum illuminat, ita et isti septem ordines lumen gloriae a sancta Trinitate receperunt, et per totam palatium coeleste relucent.

Inter ha?c septem candelabra ambulat Filius Dei vestitus podere, id est, indumento humanitatis, et praecinctus ad mamillas aurea zona, charitatis. Lucens etiam sicut sol lucet in sua virtute, serenissimo lumine divinitatis. Ambulat, inquam, Dei Filius inter ista candelabra, quae sunt aurea, id est, ad summam nobilitatem perducta, administrans unicuique electo jucunditatem et exsultationem. Jucunditatem utique propter dotem anima? jam collectam. Exsultationem vero, propter dotem corpori repromissam. Propter hoc dicitur Eccli. xv, 6: Jucunditatem et exsultationem thesaurizabit super illum. Ambulans itaque Filius inter aurea candelabra consolatur unumquemque" beatum, ita inquiens : Scio opera tua, et laborem, et patientiam tuam '. Quasi dicat: Scio opera, qua? in meo servitio expendisti : scio etiam laborem, quo proximis tuis dcservisti: scio nihilominus patientiam, per quam adversa mundi sustinuisti. Unde propter ha?c tria mercedem perpetuam recepisti.

II.

De secundo nota, quod Jesus, qui olim jacuit, sedit, stetit, et adhuc ambulat in medio, venturus est in die judicii, ut iterum sedeat in medio, scilicet agnorum, et hoedorum. Quod autem sessurus sit in judicio in medio agnorum, et hoedorum, testatur per seipsum (Matth. xxv, 31 et seq.) ita dicens: Cum venerit Filius hominis in majestate sua, et omnes Angeli ejus cum eo, tunc sedebit super sedem majestatis : et congregabuntur ante eum omnes gentes, et separabit eos ab invicem, sicut pastor segregat oves ab hoedis. Et statuet oves quidem a dextris suis, hoedos autem a sinistris. Propter multas causas homines Christiani ovibus comparantur . Quarum una hoec est, quod scilicet ovis humile animal est, et humiliter alimentum suum decerpit a terra : sicut etiam boni Christiani humiles sunt, et contenti se laboribus suis, vel justis reditibus enutrire. E converso facit hoedus, quod est animal scandens rupes et arbores, ut ibi accipiat cibum suum. Ita etiam faciunt mali Christiani, qui volunt per injustitiam divites fieri, et ambiunt honores hujus mundi. In istorum medio Dominus sedebit in judicio, bonos evocans ad regnum, malos vero transmittens ad supplicium.

Igitur in Jesu tria considera : quod scilicet veniet ad judicium, utpote Rex potens et sapiens. Unde legitur in hodierno Evangelio, quod Joannes negavit se esse Christum, et Eliam, et Prophetam. Quasi dicat: Jesus cum venit ad judicium, ipse erit Christus, et Elias, et Propheta. Tria enim requiruntur a justo judice. Primum est, ut habeat auctorita-

tem judicandi a superiore sibi collatam. Secundum est, ut habeat fortitudinem, per quam possit exsequi judicium, iniquorum resistentia non obstante. Tertium est, ut sit sapiens et prudens: ut scilicet sciat, quis sit nocens, et quis innocens : nocentes puniat, et innocentes absolvat.

Propter primum Jesus dicitur Christus, quod interpretatur unctus. Unxit enim eum Deus pater in Regem, ac principem Regem terrae, et constituit eum judicem vivorum et mortuorum. Unde ipse Jesus dicit de seipso, Joan. v, 22 et 23 : Pater non judicat quemquam: sed omne judicium dedit Filio ; ut omnes honorificent Filium, sicut honorificant Patrem. Et post aliqua subdit verba: Judicium meum justum est .

Secundo a judice requiritur, ut sit fortis et potens ; alias judicio suo resisteretur ab iniquis, propter quod et Jesus] vocatur Elias, qui interpretatur robustus Dominus. Dicitur enim in Psal. xxiii. 8, quod Jesus Rex gloriae fortis est, et po-\tens. Tam fortis enim et potens est, quod] ad nutum ejus omnes impii dispergens tur, sicut pulvis, quem projicit ventus a facie terras. Iste judex ita fortis 'est, ut aquas pugillo mensuret, et coelos palmo ponderet, et molem terrae tribus digitis] appendat, et quod libret montes in pondere, et colles in statera. Unde dicit Isa. xl, 12: Quis mensus est pugillo aquam et coelos palmo ponderavit? Quis appendit tribus digitis molem terras, et libram vit in pondere montes, et colles in statera ? Quasi dicat: Hoc nullus facere posset nisi Dei Filius Jesus Christus. Nequa quam ergo impii potuerunt resistero judici tam potenti et forti.

Tertio, necesse est, ut judex sit sapiens et discernens, ut scilicet sciat quis innocens sit, et quis nocens ; ut innocens liberetur et honoretur, nocens autem mor- te damnetur. Propter hoc etiam Propheta vocatur, quia Propheta idem quod videns, sicut dicitur I Reg. IX, 9 : Qui Propheta dicitur hodie, vocabatur olim Videns. Jesus Propheta est, id est, videns ; quia ipse videt omnia. Videt enim omnes cogitationes, et locutiones ac operationes hominum. De primis duobus dicitur Eccl. xlii, 20 et 22 : Non proeierit Dominum omnis cogitatus, et non abscondit se ab eo ullus sermo... Et non eget alicujus consilio. De tertio dicitur Eccl.XXIX, 2i et 23 : Opera omnis carnis coram illo, et non est quidquam absconditum ab oculis ejus. A soeculo et usque in soeculum respicit.

III.

De tertio nota, quod per calceamentum Jesu humanitas intelligitur. Sicut enim pes calceamento tegitur, sic etiam divinitas Christi latuit sub humanitate. De hoc calceamento dicitur in Psal. lix, 10 : In Idumoeam extendam calceamentum meum. Idumcea interpretatur terrena vel sanguinea, et significat humanam naturam, quam ille primus homicida, scilicet diabolus, ad terrenitatem declinare fecerat, et sic peccati sanguine maculaverat. In hanc ergo, id est, prop- ter hanc recuperandam Filius Dei calceamentum suum, id est, humanitatem extendi permisit in cruce : et sic alienigenas, id est, gentiles populi per fidem subditi sunt ei. Fuit autem calceamentum istud tam violenter extensum, ut in quinque partibus fuerit disruptum. Corpus enim Domini quinque vulneribus exstitit perforatum.

Corrigia hujus calceamenti est gloria Resurrectionis Jesu Christi. In Resurrectione quippe corpus Christi, quod in multis partibus disruptum fuerat in cruce, fuit per gloriam religatum. Dicit igitur, quod non sit dignus solvere corrigiam calceamenti ejus, id est, quod sit indignus et insufficiens exponere gloriam Resurrectionis ejus. Hvc est aurea corrigia, per quam omnes electi in fasciculo viventium sunt colligati. De isto fasciculo dixit Abigail ad David regem, I Reg. xxv, 28 et 29: Malitia non inveniatur in te omnibus diebus vitas tuas... Erit anima domini mei custodita quasi in fasciculo viventium, apud Dominum Deum tuum : porro inimicorum tuorum anima rotabitur, quasi in impetu et circulo fundas.

Rogate ergo Dominum, charissimi, ut sic nunc imitemur ejus humilitatem, patientiam, charitatem, et pacem, ut tandem cum gaudio mereamur ipsius respicere majestatem. Quod nobis, etc.