SERMO XXI.

IN DOMINICA SEPTUAGESIMI.

Cum sero factum esset, dicit Dominus vineoeprocuratori suo: Voca operarios, et redde illis mercedem. Matth. xx, 8.

Quatuor possunt hic notari:

I. Quid per sero intelligatur ? II. Quid per dominum vineas exprimatur?

III. Quis per procuratorem patrisfamilias accipiatur?IV. Quas sit merces, quas operariis datur?

I.

De primo nota, quod per sero intelligitur finis mundi, quando quilibet in qualibet aetate mundi laborans, mercedem plenam recipiet sui laboris. Per sero etiam intelligitur finis vitae cujuslibet hominis. " Mane quippe, sicut dicit " Glossa, intellectus nostri pueritia est. " Hora tertia est adolescentia, quia sol " jam in altum ascendit. Sexta, juventus, " cum plenitudo roboris solidatur. Nona, " senectus, quando sol,id est,calor fetatis

" descendit. Undecima, decrepita aetas. " In omnibus autem praedictis horis, id est, aetatibus, quilibet homo invitatur ad opus bonum. Et certe, vae homini illi, quem non solum otiosum, imo pernicioso opere occupatum invenerit hora mortis. Unde Eccle. IX, 10 : Quodcumque facere potest manus tua, instanter operare: quia nec opus, nec ratio, nec sapientia, nec scientia erunt apud inferos, quo tu properas. Nec opus alicujus remunerationis, nec ratio callida? excusationis, nec scientia manualis defensionis, erunt apud inferos, quo tu properas.

II. i

De secundo nota, quod per Dominum vinea? exprimitur Deus Pater, Dominus Ecclesiae militantis ac triumphantis. Per vineam sancta Ecclesia figuratur. Unde Isa. v, 7 : Vinea Domini exercituum domus Israel est. Et idem Isa. v, 1 et 2 : Vinea facta est dilecto meo in cornu filio olei. Et sepivit eam, et lapides elegit ex illa, et plantavit eam electam, et aedificavit turrim in medio ejus, et torcular exstruxit in ea : et exspectavit ut faceret uvas; et fecit labruscas. Per vineam electam, sicut testatur fidelis anima in Cantico suo, Ecclesia fidelium figuratur, quae facta est dilecto filio olei, hoc est, Jesu Christo, qui castas anima? super omnia est dulcis : qui etiam filius olei, id est, filius misericordia? figuratur.

Facta est, inquam, ei ha?c vinea in cornu, id est, in eminentia spiritualis dilectionis. Et sepivit eam munimine decem praeceptorum, et eligit, id est, asportavit ex illa lapides, id est, impedimenta bonarum operationum, et a?dificavit in medio ejus turrim angelica? protectionis, et exstruxit in ea torcular sua? passionis. Ecce quatuor, qua? a quolibet Christiano requiruntur. Primum est, ut pra?cepta decalogi fideliter custodiat. Secundum est, ut impedimenta bonorum operum fugiat : utpote comessationes, et ebrietates, choreas, spectacula mimica, et alias sacculi voluptates et vanitates. Tertium, ut semper imploret angelicam protectionem. Quartum, ut jugiter in corde circumferat Dominicam passionem. Sed, heu! multi qui dicuntur esse de Ecclesia, non faciunt uvas, id est, opera justitia? et pietatis : sed potius labruscas, id est, opera iniquitatis, et impietatis.

De tertio nota, quod per procuratorem patrisfamilias accipitur Dei Filius, quem constituit Pater super omnem haeeditatem suam : sicut ipse Filius testatur, Matth. XI, 27 : Omnia, inquit, mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo novit Filium, nisi Pater : neque Patrem quis novit, nisi Filius, et cui Filius voluerit revelare. Unde et Philippus dicit ad Jesum, Joan. XIV, 8 : Domine, ostende nobis Patrem, et sufficit nobis. Quasi diceret : Domine, tu habes Patrem sub tua potestate, quem petimus, ut ostendas nobis. Itaque Filius procurator hujus magni patrisfamilias, qui per tubam novissimam, sicut dicit Apostolus I ad Corinth. xv, 52, vocabit operarios, et reddet illis mercedem suam.

IV.

De quarto nota, quod merces ha?c, qua? dabitur operariis, est denarius? sicut ipse paterfamilias dicit : Nonne ex denario convenisti mecum? et dicit Glossa, quod " denarius habet imaginem Regis, " qui pro decem nummis olim nuncupaba-" tur." Per denarium ergo intelligitur divina conformitas, qua? consistit in decem. Primum est formosa claritas. Secundum angelica subtilitas. Tertium coelestis agilitas. Quartum felix impassibilitas. Quintum dulcis Sanctorum societas. Sextum cognitio plena jucunditatis. Septimum ardentissimus fervor charitatis. Octavum visio speciosa? humanitatis, videlicet, Jesu Christi. Nonum fruitio suavissimae Trinitatis. Decimum aernitas inenarrabilis felicitatis.

Prima quatuor notantur Matth. xiii,

43 : Tunc justi fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum. In sole enim notatur claritas ; noctem enim abigit, et diem illuminat. Item agilitas : cum enim exIt in Orientem, in momento apparet in Occidente. Item subtilitas : penetrat enim vitrum sine sui laesione. Item impassibilitas : a nullo enim Iaedi potest.

Quintum innuitur Matth. XVI, 4, ubi Petrus, cum vidisset Jesum Christum transformatum, et societatem Moysis et Elias cum eo, dixit ad Dominum : Domine, bonum est nos hic esse : si vis, faciamus hic tria tabernacula, tibi unum, Moysi unum, et Eliae unum. Si igitur desiderabilis erat societas, ubi duo apparuerunt cum Christo, quam incomprehensibiliter dulcis erat illa societas, ubi millia millium, et decies centena millia electorum cum non minori numero Angelorum aggregabuntur in gloria cum Deo vivo.

De sexto, I ad Cor. XIII, 12 : Videmus nunc per speculum in aeigmate : tunc autem facie ad faciem. Nunc cognosco ex parte : tunc cognoscam sicut et coqnitus sum. Ibi sciet homo omnia quas inter ipsum vel alium quemlibet sunt, omnia quas extra ipsum vel circa ipsum sunt, omnia quae supra ipsum sunt.

De septimo, Isa. x, 17 : Et erit lumen Israel in igne,et Sanctus ejus in /lamma. Haec auctoritas sic exponitur, quod Filius Dei, qui est lumen omnium fidelium, erit in igne, id est, totus erit igne charitatis, accensus, et quilibet sanctus ejus erit in flamma, id est, inflammabitur ab hoc igne.

De octavo dicit Bernardus : " Plenum " prorsus omni suavitatis dulcedine est " videre hominem hominis conditorem, "

De nono cantatur in quadam Sequentia : " Illuc cives angelici sub hierar-" chia triplici ternas gaudent, et simplici " se monarchias subditi mirantur. nec " deficiunt in illum, quem prospiciunt, " fruuntur, nec fastidiunt, quo frui magis " sitiunt.

De decimo, Matth. xxv, 46, dicitur : Ibunt hi, qui a sinistris regis erunt, in supplicium aetemum : justi autem in vitam aeternam : per vitam aeternam intelligitur aeternitas felicitatis. Quam nobis praestare dignetur, etc.